تغییر کاربری کارت‌های گرافیک RTX 4090 به تجهیزات هوش مصنوعی در چین

همزمان با اعمال محدودیت دولت آمریکا روی صادرات پردازنده گرافیک AD102 به چین و چندین کشور دیگری که در ارتباط تجاری نزدیک با این کشور هستند، هزاران کارت گرافیک GeForce RTX 4090 توسط کارخانجات چینی درحال تبدیل به تجهیزات ضروری مورد مصرف فناوری هوش مصنوعی هستند. براساس ابلاغ مقررات جدید دولت ایالات متحده، عرضه مدل‌های مشخصی از محصولات انویدیا، AMD و اینتل که در توسعه تکنولوژی هوش مصنوعی چین مورد استفاده قرار می‌گیرند، به این کشور ممنوع شده است.

بنابراین گیمرهایی که تنها به‌دنبال بهره‌مند از توان بالای پردازش گرافیکی محصولاتی از قبیل کارت گرافیک 4090 بودند نیز تحت تأثیر این محدودیت‌ها قرار خواهند گرفت. قبل از اعمال این تحریم که از چند روز پیش عملی شده، انویدیا گزارش داده بود که محموله‌ی بزرگی از کارت‌های گرافیک RTX 4090 و پردازنده‌های گرافیکی AD102 را ازطریق شرکای تجاری خود روانه چین خواهد کرد.

قرار گرفتن این کشور در اولویت عرضه محصولات انویدیا باعث شد تا عرضه این کارت در سایر کشورهای جهان رو به کاهش رفته و قیمت متوسط آن در بسیاری از نقاط جهان بالای ۲۰۰۰ دلار برسد. علاوه‌بر این غول‌های چینی صنعت توسعه هوش مصنوعی هم تعداد زیادی از این پردازنده‌های گرافیکی را برای استفاده در تجهیزات توسعه‌ی هوش مصنوعی خود به‌صورت عمده خریداری کردند که این امر نیز در کاهش موجودی و افزایش قیمت‌ها تاثیر داشت.

حالا یکی از اینسایدرهای انجمن چینی Baidu اعلام کرده که یک سری کارخانه‌ها در این کشور اقدام به تهیه کارت‌های گرافیک GeForce RTX 4090 در مقادیر بالا کردند تا از آن‌ها برای مصارف خود استفاده کنند. ظاهرا اکثر این کارت‌ها همان مواردی بودند که انویدیا پیش از اعمال تحریم در این کشور عرضه کرده بود. تنها یکی از تصاویری که از این مراکز منتشر شده صدها کارت گرافیک تغییر یافته RTX 4090 را نشان می‌دهد که به گزارش این منبع آماده عرضه به بازار هستند.

علاوه‌براین یک سری محصولات از برند ASUS ROG STRIX و Gigabyte Gaming OC نیز در این تصاویر دیده می‌شوند که برای مصارف غیر گیمینگ مورد استفاده قرار می‌گیرند. از آنجایی‌که اکوسیستم نرم‌افزاری مورد نیاز برای استفاده از توان پردازش این کارت در مصارف هوش مصنوعی کاملا در دسترس بوده و از نظر نرم‌افزاری تقریبا هیچ نیازی به اعمال تغییرات و بهینه‌سازی‌ها جهت پشتیابی از آخرین LLMها وجود ندارد، بازار داخلی توسعه هوش مصنوعی در چین تشنه‌ی دریافت این تجهیزات است.

انویدیا به‌تازگی از فراهم کردن TensorRT و TensorRT-LLM در کامپیوترهای مبتنی بر سیستم‌عامل ویندوز 11 خبر داده که این امر را ساده‌تر از قبل می‌کند. بنابراین از نظر نرم‌افزاری همه چیز مهیای بهره‌گیری توسعه‌دهندگان هوش مصنوعی است، اما در مورد کاربرد طراحی گیمینگ این تراشه‌ها در محیط سرور، این قبیل کارخانه‌ها به‌وجود آمدند تا محدودیت‌ها را از میان بردارند.

هریک از این کارت‌ها با برخورداری از سه یا چهار اسلات طراحی شدند که باعث می‌شود از نظر فضای اشغال شده در محیط سرورهای هوش مصنوعی، حجم بیشتری را نسبت به حالت عادی نیاز داشته باشند. بنابراین کارکنان این کارخانه‌ها با جدا کردن خنک‌کننده‌های بزرگ این کارت‌ها و GPU و حافظه GDDR6X آن‌ها از PCB و نصب آن‌ها روی PCBهای مخصوصی که گفته می‌شود جان دوباره‌ای را به تراشه‌های AD102 و حافظه GDDR6X آن‌ها می‌دهد، تراشه‌های مذکور را برای مصارف خود شخصی‌سازی می‌کنند.

براساس گزارش‌های منتشر شده، هر یک از این کارت‌ها بعد از جداسازی قطعات به یک سیستم خنک‌کننده بادی کوچکتر و دو اسلاته مجهز می‌شوند که برای مصارف سرور طراحی شدند. این کارت‌ها که در اتصال به یکدیگر در این سرورها مورد استفاده قرار می‌گیرند، حرارت تولیدی ناشی از پردازش گرافیکی را به‌صورت مؤثری از هیت سینک منتقل می‌کنند.

بعد از متولد شدن پردازنده‌های گرافیکی جدید NVIDIA GeForce RTX 4090 AI و تست عملکرد آن‌ها با ابزارهایی مانند Furmark و 3Dmark و اپلیکیشن‌های میزبان هوش مصنوعی، این محصولات برای عرضه به مشتریان حوزه هوش مصنوعی آماده می‌شوند.

در نتیجه‌ی این فرایند، حجم بالایی از کولرهای خنک‌کننده کارت‌های گرافیک RTX 4090 و PCB خالی از تراشه‌های آن‌ها در مجاری عرضه لوازم دست دوم به فروش گذاشته شده که به قیمت‌های خیلی کمی هم پیشنهاد می‌شوند که اغلب به ۵۰ دلار هم نمی‌رسد. چرا که ارزشمند‌ترین قطعه آن‌ها که تراشه AD102 و ماژول‌های حافظه GDDR6X باشد از آن‌ها جدا شده است. این قطعات می‌توانند برای مراکز تعمیر کارت‌های گرافیک RTX 4090 که همچنان قربانی کانکتورهای برق 12VHPWR می‌شوند کاربردی باشند.

حالا باید دید که عدم عرضه رسمی کارت‌های گرافیک RTX 4090 در چین می‌تواند تأثیر مثبتی روی قیمت این محصولات در سایر کشورها داشته باشد یا اینکه شرایط به نحو دیگری رقم خواهد خورد.