نقد فیلم بزهکاران (The Delinquents) | آزادی و اسارت
The Delinquents که اولین نمایش خود را در بخش نوعی نگاه جشنواره کن تجربه کرد، در واپسین لحظات بهعنوان نمایندهی آرژانتین به جشنواره اسکار ۲۰۲۴ معرفی شد. این فیلم در جشنواره کن توجه منتقدان را به خود جلب کرد و توانست در لیست پایان سال بسیاری از آنها نیز قرار بگیرد. The Delinquents یا بزهکاران فیلمی متفاوت و عجیب است که فیلمساز برای روایتاش جهانبینی خاصی را در نظر میگیرد. فیلم درست است که در نگاه اول بهعنوان اثری در زیرژانر سرقت معرفی میشود اما گویی این قالب تنها بهعنوان پوششی برای ارائهی دنیای فیلمساز استفاده شده است.
The Delinquents، با اینکه ریتم کندی دارد و ممکن است در جاهائی مخاطب تجاریپسند را آزار دهد اما هرگز از تعلیق نمیافتد و کشمکشهای درونیاش مخاطب را سرذوق میآورد. بزهکاران فیلمی است با قابندیهای هنری، ژانر تجاری و جهانی فلسفی و اجتماعی. گردهمآمدن عناصر غیرهمسو جذابیت خاصی دارد که فیلمساز توانسته از عهدهاش برآید و تصویری متفاوت از آثار سرقتی را بهتصویر بکشد. بازی بازیگران، نورپردازیها و تصاویر طبیعت نیز در نوع خود منحصربفرد هستند و بهعنوان فرمی جذاب درام را پیش میبرند.
در ادامه داستان فیلم مشخص میشود
فیلم با ایدهای ساده شروع میشود، یک، یکخطی نسبتا تکراری اما همراه با پرداختی متفاوت. موران کارمند بانک است او تصمیم میگیرد که مقدار قابل توجهی دلار بدزدد و برای سه سال و نیم به زندان برود. موران حساب کرده است که اگر ۲۰ سال دیگر نیز در بانک کار کند، مقدار حقوق و بازنشستگیاش اندازهی این پول دزدی هم نمیشود. پس او سه و سال نیم زندان را با ۲۰ سال زندگی کارمندی معاوضه میکند! گابریل گارسیا مارکز در جائی میگوید: «همهی گفتنیها گفته شده است و حالا این چگونه گفتنهاست که میتواند منجر به ایجاد تفاوتهایی بزرگ در دنیای هنر و ادبیات شود.» The Delinquents نیز دقیقا در نقطه فوکوس این جمله از مارکز قرار دارد. فیلم ایدهای گفته شده و پرتکرار را قرار است به شیوهای متفاوت روایت کند.
فیلم با ایدهای ساده شروع میشود، یک، یکخطی نسبتا تکراری اما همراه با پرداختی متفاوت
The Delinquents در حدود ۱۸۰ دقیقه یعنی ۳ ساعت طول میکشد. فیلم نیم ساعت ابتداییاش را به روایت خود اختصاص میدهد و بهظاهر وارد درام نمیشود. اما همین مقدمه که به زندگی موران و کارش در بانک تعلق دارد، بهخوبی دلیل تصمیم او را نشان میدهد. موران گرفتار چرخهای از بطالت شده است و از کارش نیز هیچ لذتی نمیبرد. پوچی زندگی این کارکتر در نیم ساعت ابتدایی فیلم گرچه برای مخاطب خستهکننده است اما به قوام فیلم کمک بسزایی میکند و برای اتفاقات دیگری که در پیرنگ رخ میدهد، بستری از منطق را فراهم خواهد کرد.
درواقع بخش مهمی از جهانبینی فیلم در همین ابتدای اثر نهفته است. مردی که از زندگی کارمندیاش خسته شده است و دیگر نمیتواند به شیوهی آنچه که بر او دیکته میشود ادامه دهد. موران پول را میدزد و از اینجا به بعد فیلم وارد مرحلهی درام میشود. او در نهایت خود را تسلیم پلیس میکند و The Delinquents بعد از گذشت مدت زمان ۳۰ دقیقه وارد تعلیق و کشمکشهای درونی میشود. بعد از این اتفاق رومان نیز وارد درام میشود و فیلمساز برای هردویشان دو جهان نسبتا شبیه به هم طراحی میکند. فیلم وارد جهان پس از دزدی میشود و آدمهای این قصه همگیشان درگیر تصمیمی میشوند که موران گرفته است.
سرقت در فیلم The Delinquents به استعارهای از تلاش برای از بین بردن اسارت، یکنواختی و پوچی زندگی تعبیر میشود. تصمیم موران مبنی بر تغییر زندگی کارمندیاش نمادی است بر اطاعت نکردن از آنچه که در سیستم اجتماعی و اقتصادی حاکم بر کشور وجود دارد. این سرپیچی باعث ایجاد تلاطمی بزرگ در زندگی کارمندان این بانک میشود. رئیس بانک و مامور بیمه به تلافی از این عصیان خیلیها را اخراج میکنند و رومان را تحت فشار قرار میدهند. سیبستم به او فشار میآورد، رومان کلافه میشود و قصد تحویل دادن پولها را میکند. این بار سیستم حاکم روان کارمندان را تحت سیطرهی خود میگیرد و گویی قصد انتقام از همه را دارد.
سرقت در فیلم The Delinquents به استعارهای از تلاش برای از بین بردن اسارت، یکنواختی و پوچی زندگی تعبیر میشود
بعد از این دزدی همه چیز بهم میریزد و زندگی کسالتبار رومان نیز تغییر میکند. او گویی تبدیل به نیمهی دیگر موران شده است و فیلمساز یک زندگی موازی را برایشان در نظر میگیرد. فیلم در پایان پردهی اول خود وارد روایت دیگری میشود و اینبار روی زندگی او تمرکز میکند. رومان در این بخش با دختری هیپی آشنا میشود و از خانهاش میرود. زنی که بین زندگی رومان و موران ارتباطی مفهومی برقرار میکند. رومان بعد از دو روز طبیعتگردی وقتی که از مرداب رد میشود و به بالای تخته سنگها میرسد این زن را میبیند، گویی آنجا بهشت است و نورما پاداش عصیان رومان نسبت به جهان پشت میزنشینی و اسارت است. جالب اینجاست رومان نیز بعد از دزدیدن پول بانک بههمین زن برخورد میکند و به او قول ازدواج میدهد.
جهان نمایش تبدیل به دنیایی موازی برای شخصیتهای اصلی فیلم میشود و همهشان مسائل مشابهی را تجربه میکنند. رومان و موران هر دو با نورما وقت میگذرانند، کارکتری که باعث میشود آنها تجربهای جدید از زندگی را کشف کنند. تجربهای که تا پیش از این برایشان بواسطهی زندگی یکنواخت کارمندی میسر نبوده است. فیلم با این سکانسها وارد مقایسهی زندگی شهری و روستایی میشود و اسارت و آزادی را در کنار هم قرار میدهد. زمان میگذرد و نورما از زندگی هردویشان محو میشود. همهچیز به روال سابق برمیگردد، رومان در خانهی خود زندگی میکند و موران نیز قرار است به زودی از زندان آزاد شود. آنها دوباره به نقطهی ابتدایی زندگیشان برمیگردند و همچنان سرگرداناند و بلاتکلیف.
The Delinquents، روایت آدمهای سرگشتهای است که راه به جائی ندارند و حتی اگر بهدنبال مسیری برای خلاصی از این سردرگمی باشند، باز نیز شکست منتظرشان خواهد بود. پوچی ذات زندگی کارکترهای این فیلم است، آنها برای «هیاهوی زیاد برای هیچ» زندگی میکنند و تن به کار زیاد میدهند تا که شاید بتوانند ۱۵ روز در سال را مرخصی بگیرند. گویی ناراحتی و سرگردانی با هویت و روان رومان و موران عجین شده است و آنها حتی بعد از اینکه نقشه خودشان را عملی میکنند، باز نیز نمیتوانند دنیایی بهتر بسازند و هنوز هم در پوچی و ناراحتی سرگردانند.
The Delinquents، روایت آدمهای سرگشتهای است که راه به جائی ندارند و حتی اگر بهدنبال مسیری برای خلاصی از این سردرگمی باشند، باز نیز شکست منتظرشان خواهد بود
The Delinquents، یک کمدی سیاه است که در آن زیرژانر سرقت بهوقوع میپیوندد. فیلم از طریق هجو سرمایهداری، نظام بانکداری، آزادی، دوستی و عشق را بررسی میکند و روایتهای مختلفی از این مضامین را بهتصویر میکشد. بزهکاران درنهایت تبدیل به اثری متعلق به جهان اگزیستانسیالیستها میشود، از پوچی و بیهودگی حرف میزند و با ریتم نسبتا کند خود آرامآرام این تفکرات را به خورد مخاطباش میدهد.
نظرات