تاثیرات خرید بخش‌هایی از کمپانی فاکس توسط دیزنی روی صنعت سینما و تلویزیون
در این مقاله به تاثیر و دلایل خرید بخش سینما و تلویزیون کمپانی فاکس قرن ۲۱ توسط کمپانی والت دیزنی خواهیم پرداخت. در ادامه با زومجی همراه باشید.
سرانجام ماه گذشته، کمپانی والت دیزنی رسما بخش بزرگی از کمپانی فاکس قرن ۲۱ را خریداری کرد. بدین ترتیب دیزنی صاحب استودیوهای فیلمسازی و تلویزیونی این کمپانی خواهد شد و امپراطوری خود را در صنعت سینما و تلویزیون گسترش خواهد داد. دیزنی با خرید بخش بزرگی از کمپانی فاکس قرن ۲۱، به مجموعه‌های بزرگ سینمایی و تلویزیونی متفاوت و مختلفی دست خواهد یافت که این موضوع تنها به باز پس گیری دو مجموعه X-Men و Fantastic Four محدود نمی‌شود. با خرید کمپانی فاکس قرن بیستم، سهم کمپانی دیزنی در سینما به ۲۷ درصد افزایش خواهد یافت. کمپانی‌هایی چون برادران وارنر، سونی پیکچرز و یونیورسال با وجود اینکه سهم بزرگی از بازار سینما را در اختیار دارند، اما توانایی رقابت با گسترش امپراطوری دیزنی را نخواهند داشت و تنها تلاش می‌کنند که سهم خود را در بازار فعلی حفظ کنند. همچنین این اتفاق باعث شد که باب ایگر بازنشستگی خود را تا سال ۲۰۲۱ به تعویق بیندازد که می‌تواند خبر خوبی برای سهامداران دیزنی باشد.
کمپانی فاکس قرن ۲۱ یکی از بزرگترین کمپانی‌های سینما و تلویزیون است. بخش سینمایی این کمپانی را بیشتر با نام فاکس قرن بیستم و بخش تلویزیونی این کمپانی را با شبکه‌هایی چون فاکس، FX و نشنال جئوگرافیک میشناسیم. فیلم‌های کمپانی فاکس قرن بیستم بخش مهمی از بازار سالیانه فیلم‌هایی هالیوود را تشکیل می‌دهند که با توجه به تنوعی که مجموعه‌های این کمپانی دارند، تقریبا برای بیشتر مخاطبان فیلم تولید و به‌صورت سالیانه منتشر می‌کند. فیلم‌های فاکس قرن بیستم همیشه حضور پررنگی را در فصل جوایز نیز داشته‌اند و این موضوع در مورد سریال‌های این کمپانی نیز صدق می‌کند. با وجود اینکه هنوز دلیل فروش بخش سینما و تلویزیون کمپانی فاکس قرن ۲۱ به دیزنی مشخص نیست، اما این کمپانی بخش ورزشی و خبری خود را حفظ خواهد کرد که منبع درآمد بسیار خوب و با ریسک بسیار پایینی برای ادامه حیات این کمپانی خواهد بود.
با این حال، با یک مقایسه بین محصولات سال ۲۰۱۷ دیزنی و فاکس قرن بیستم متوجه می‌شویم که دیزنی تنها هشت فیلم را که شامل یک مستند، دو انیمیشن از پیکسار، دو فیلم از مارول، دو فیلم از استودیو فیلمسازی خود و یک فیلم از دنیای جنگ ستارگان می‌شود، در طول سال ۲۰۱۷ منتشر کرده است، اما در مقابل فاکس ۱۴ محصول سینمایی را منتشر کرده است. با این حال، محصولات والت دیزنی توانسته‌اند تا به امروز بیش از دو برابر محصولات کمپانی فاکس قرن بیستم تنها در بازار آمریکای شمالی فروش داشته باشند. با این وجود، مدتی پیش نامزدهای جوایز گلدن گلوب 2018 اعلام شد که از دیزنی تنها انیمیشن Coco در دو بخش نامزد دریافت جایزه شده است، اما محصولات کمپانی فاکس نامزد دریافت ۲۷ جایزه گلدن گلوب شده‌اند.
همچنین در سال‌های اخیر این کمپانی با فیلم‌هایی چون میلیونر زاغه‌نشین (Slumdog Millionaire)، دوازده سال بردگی، The Grand Budapest Hotel، بردمن (Birdman) و The Martian، سهم زیادی از جوایز اسکار را به خود اختصاص داده است که در مقابل دیزنی سهم بسیار کمتری را در مقایسه با این کمپانی دارد. بدون شک تنها هدف خرید فاکس توسط دیزنی، بحث تجاری و تصاحب گیشه‌ها نبوده است چرا که دیزنی همین الان هم گیشه‌ها را در اختیار خود دارد و تنها با خرید فاکس این امپراطوری را گسترش می‌دهد و این کمپانی احتمالا علاقه دارد تا سهم بزرگ‌تری نیز از جوایز سالانه را به خود اختصاص دهد. دیزنی همین الان هم بخش مهمی از سینما را در اختیار دارد، اما تنوع محصولات این کمپانی محدود است. بیشتر فیلم‌های این کمپانی به بازسازی‌های لایو اکشن، فیلم‌های ابرقهرمانی مارول، فیلم‌های دنیای جنگ ستارگان و انیمیشن‌های پیکسار و دیزنی خلاصه می‌شود.
علاوه بر بازپس‌گیری دو مجموعه بزرگ مارول، دیزنی با خرید کمپانی فاکس قرن بیستم صاحب حقوق فیلم‌ها و مجموعه‌های بزرگ دیگری از جمله آواتار (Avatar)، بیگانه (Alien)، غارتگر (Predator)، سیاره میمون‌ها (Planet of the Apes)، کینگزمن (Kingsman) و جان سخت (Die Hard) نیز خواهد شد. در این آثار، شاهد فیلم‌هایی با درجه سنی بزرگسال یا حتی فیلم‌هایی در سبک ترسناک هستیم که دیزنی در حال حاضر فاقد چنین فیلم‌هایی است. فیلم Apocalypto آخرین فیلم کمپانی والت دیزنی با درجه سنی بزرگسال است که در سال ۲۰۰۶ روی پرده‌های سینما رفته است و این کمپانی بیش از یک دهه است که هیچ فیلمی با این درجه سنی را تولید و منتشر نکرده است و حال با خرید فاکس می‌تواند دامنه تنوع محصولات خود را بسیار بیش از گذشته گسترش دهد و برای هر مخاطب و هر سلیقه‌ای در سال یک فیلم را حداقل تولید و منتشر کند. با این حال، خبر خرید کمپانی فاکس قرن بیستم می‌تواند برای جیمز کامرون و مجموعه آواتار خبر خوبی باشد.
در حال حاضر کامرون در حال ساخت دو دنباله جدید فیلم Avatar است و با وجود اینکه او برای دو فیلم دیگر برنامه دارد، اما او اخیرا اعلام کرده که ساخت قسمت چهارم و پنجم این فیلم بستگی به موفقیت قسمت دوم و سوم فیلم Avatar دارد. حال حضور دیزنی می‌تواند باعث قطعی شدن ساخت قسمت چهارم و پنجم این مجموعه نیز شود. در حال حاضر کامرون و دیزنی برای پارک تفریحی آواتار در دیزنی‌لند همکاری می‌کنند. با این حال، تمرکز دیزنی همواره روی گیشه و موفقیت تجاری محصولات خود بوده است که این موضوع می‌تواند خبر بدی برای بخش فاکس سرچلایت کمپانی فاکس قرن بیستم باشد که تمرکز آن حمایت از فیلم‌های کوچک و مستقل است که همواره در جوایز سالانه حضور پر رنگی را داشته‌اند، اما می‌توان خوشبین بود که دیزنی برنامه مناسبی را نیز برای حمایت از این دسته فیلم‌ها داشته باشد. با این حال، این تنها خبر بد نیست و طبق خبرهای منتشر شده، والت دیزنی ممکن است برای رسیدن به سوددهی و کاهش هزینه‌ها، حدود ۵ تا ۱۰ هزار کارمند شاغل در فاکس قرن بیستم را اخراج کند. هرچند این خبر می‌تواند تاثیر منفی را روی روند انتقال این کمپانی به دیزنی بگذارد، اما دیزنی می‌تواند با ارائه برنامه‌ای از ایجاد اشتغال در طی سال‌های آینده خبر دهد و باعث شود گروهی که به دنبال لغو این انتقال از راه‌های قانونی هستند، عقب نشینی کنند.
با این حال، طرفداران دنیای سینمایی و کامیک مارول قطعا از این توافق خوشحال هستند چرا که سرانجام می‌توانند شاهد حضور اعضای دو مجموعه X-Men و Fantastic Four در دنیای سینمایی مارول باشند. مجموعه Fantastic Four با وجود پتانسیل و محبوبیتی که دارد، اما هیچگاه شاهد یک اقتباس سینمایی شایسته نبوده است و طرفداران امیدوار هستند که مارول استودیو سرانجام این طلسم را بشکند و باعث فراموشی سه اقتباس سینمایی ضعیف این مجموعه شود. علاوه بر این، شخصیت‌های این مجموعه به‌خصوص شخصیت‌های شرور و منفی آن از جمله دکتر دووم، گالاکتوس و نژاد اسکرالز، می‌توانند نقش مهمی را در آینده این دنیای سینمایی ایفا کنند. با این حال، طرفداران دنیای X-Men نیز دوست دارند که بالاخره شخصیت‌هایی که در اقتباس‌های سینمایی فاکس به خوبی به آنها پرداخته نشده یا در زیر سایه دیگر شخصیت‌ها رفته‌اند، دوباره احیا شوند.
طرفداران دنیای X-Men اعتقاد دارند که شخصیت‌هایی مثل جین گری، سایکلاپس، روگ، میستیک، آیسمن، گمبیت، اما فراست، آپوکالیپس، آنجل، استورم و هاوک، آن طور که باید در فیلم‌های فاکس نمایش داده نشده‌اند. به طور مثال شخصیت‌های مهمی مثل جین گری و سایکلاپس به شخصیت‌های فرعی فیلم‌های این مجموعه تبدیل شدند و تلاش سازندگان برای مهم جلوه دادن این دو شخصیت نیز بی‌ثمر بوده است. شخصیتی مثل سایکلاپس که در آینده باید رهبری گروه X-Men را بر عهده می‌گرفت، به یکباره حذف شد و نمایش جالبی در این فیلم‌ها نیز از آن شاهد نبودیم. همچنین شخصیت‌های مثل میستیک، استورم و روگ نیز کاملا مسیری متفاوتی از نسخه اصلی خود را در پیش گرفتند که باعث نارضایتی طرفداران این مجموعه شده است. با وجود اینکه تمرکز فاکس بیشتر روی شخصیت‌هایی مثل ولورین بوده، اما بعید است که مارول و دیزنی نیز از محبوبیت شخصیت‌هایی مثل ولورین یا ددپول چشم‌پوشی کنند.
با این حال، قابل پیش بینی است که مارول استودیو بخواهد مجموعه X-Men را ریبوت کند. به جز اینکه ورود مجموعه فعلی به دنیای سینمایی مارول عقلانی به نظر نمی‌رسد، دخالت بازیگران این مجموعه و مشکلاتی که فاکس با آنها طی این مدت داشته است، چیزی نیست که مارول طرفدار آن باشد. به هرحال این موضوع می‌تواند باعث لغو ساخت فیلم‌های مختلفی از جمله دنباله‌های فیلم New Mutents، فیلم Deadpool 3، فیلم X-23، فیلم X-Men: Dark Phoenix 2، فیلم Gambit، فیلم X-Force، فیلم Multiple Man و فیلم Doctor Doom نیز شود که شاید خبر خوبی برای طرفداران این فیلم‌ها نباشد و طرفداران آن دوست داشته باشند که ادامه این فیلم‌ها نیز همچنان تولید و منتشر شود. با این حال، مارول استودیو همیشه به یک کمپانی با برنامه‌ریزی بلند مدت مشهور بوده و قطعا در ابتدا یک برنامه و زمینه مناسب برای معرفی و حضور دو گروه X-Men و Fantastic Four فراهم و سپس آنها را به دنیای سینمایی مارول اضافه خواهد کرد. باب ایگر نیز تمام تصمیمات در مورد آینده این مجموعه را به کوین فایگی، رئیس مارول استودیو و دیگر اعضای این کمپانی سپرده است.
همچنین این اتفاق ممکن است که باعث لغو ادامه ساخت دو سریال Legion و Gifted نیز شود. با این حال، بسیاری نگران این موضوع هستند که پس از تکمیل این توافق، ساخت فیلم‌های ابرقهرمانی با درجه سنی بزرگسال کنار گذاشته شود و دیگر شاهد فیلم‌هایی مانند فیلم Deadpool یا فیلم Logan نباشیم، اما باب ایگر، رئیس دیزنی اخیرا گفته است که این کمپانی برای فیلم‌های ابرقهرمانی با درجه سنی بزرگسال برنامه دارد که می‌تواند خبر خوبی برای این گروه از افراد باشد. در حال حاضر مارول نیز دارای شخصیت‌هایی مثل بلید و گوست رایدر است که پتانسیل ساخت فیلم با درجه سنی بزرگسال را دارند و می‌توان انتظار حضور آنها را در فاز چهارم دنیای سینمایی مارول داشت. با این حال، سرنوشت دنباله‌های احتمالی فیلم New Mutents یا Deadpool 3 و حتی فیلم X-Force بستگی به عملکرد فیلم‌های مارولی فاکس در سال ۲۰۱۸ و احتمالا ۲۰۱۹ نیز دارد.
با این وجود، تنها هدف دیزنی از خرید فاکس قرن بیستم بخش فیلمسازی این کمپانی نبوده است و این کمپانی برنامه‌های مهمی نیز در بخش تلویزیون دارد. دیزنی در حال حاضر شبکه‌هایی مثل ABC و ESPN را در اختیار دارد، اما این کمپانی به دنبال گسترش برنامه‌های خود نیز بوده است که تحقق این موضوع با شبکه ABC کمی سخت و دشوار به نظر می‌رسد؛ چرا که بیشتر بینندگان این شبکه را افراد جوان، نوجوان و کم سن و سال تشکیل می‌دهند. این کمپانی با خرید بخش تلویزیونی فاکس دارای شبکه‌های تلویزیونی متفاوتی خواهد شد که تا به امروز فاقد آن بوده است. فاکس علاوه بر شبکه‌های اصلی، دارای شبکه‌هایی مثل FX نیز هست که محتوای برنامه‌های آن بیشتر برای افراد بزرگسال است و این موضوع باعث گسترش سریال‌ها و محصولات تلویزیونی دیزنی خواهد شد. دیزنی با خرید این بخش صاحب سریال‌های تحسین شده‌ای مثل سریال Fargo یا The X-Files خواهد شد. همچنین دیزنی سهم خود را در تلویزیون اروپا نیز افزایش خواهد داد.
با این حال، بسیاری اعتقاد دارند که یکی از اهداف اصلی دیزنی گسترش محصولات و برنامه‌های شبکه استریمش است که قرار است در سال ۲۰۱۹ راه اندازی شود. دیزنی برای اینکه با این شبکه استریم نوپا بتواند با شبکه‌های مشابه دیگری مانند نت فلیکس یا آمازون رقابت کند، باید محتوای کافی و مناسبی را داشته باشد و ارائه کند و همین الان در حال ساخت یک سریال از مجموعه جنگ ستارگان (Star Wars)، یک سریال از مارول و سریال انیمیشنی Monsters, Inc (کارخانه هیولاها) است و سریال‌های شبکه ABC و فیلم‌های دیزنی نیز به کتابخانه این شبکه استریم اضافه خواهند شد، اما قطعا این محتوا کافی نیست و سریال‌های شبکه FX می‌تواند یک برگ برنده برای دیزنی در رقابت با نت‌فلیکس باشد. همچنین قدرت و توانایی استودیوهای سریال‌سازی فاکس می‌تواند باعث افزایش توانایی دیزنی در گسترش تنوع سریال‌های این کمپانی شود تا مخاطبان بیشتری را به خود جذب کند.
با این حال، برنامه دیزنی در حال حاضر در بخش تلویزیون خیلی شفاف و روشن نیست و ممکن است که سازندگان سریال چندان استقبالی از این اتفاق نکنند و تصمیم به همکاری با شبکه‌های دیگری بگیرند. خرید فاکس قرن بیستم توسط دیزنی می‌تواند خبر خوبی هم برای استودیو بلو اسکای باشد که این روزها چندان وضعیت خوبی ندارد. این کمپانی بیشتر با ساخت مجموعه Ice Age شناخته شده که آخرین نسخه آن یک شکست تمام عیار بود. انیمیشن Ferdinand نیز ظاهرا وضع جالبی در گیشه ندارد و نقدهای بسیار متوسطی را از سوی منتقدان دریافت کرده است. با این حال، این کمپانی ساخت دو انیمیشن دیگر برای اکران تا سال ۲۰۲۰ را در برنامه دارد، اما این کمپانی با کمک پیکسار و دیزنی می‌تواند وضعیت بهتری را نسبت به گذشته پیدا کند. همچنین این احتمال وجود دارد که دیزنی بخواهد دنباله انیمیشن سینمایی The Simpsons را تایید کند که می‌تواند خبر خوبی برای طرفداران آن باشد.
طرفداران بیش از یک دهه است که منتظر اکران دنباله این انیمیشن سینمایی هستند، اما ممکن است که دیزنی کمپانی بلو اسکای و دیگر کمپانی‌های انیمیشن‌سازی فاکس را به نفع کمپانی‌های داخلی خود تعطیل کند که قطعا خبر خوبی نخواهد بود. با این حال، دیزنی ممکن است که از پتانسیل این استودیوها استفاده کند و به طور مثال محبوبیت انیمیشن Ice Age را دوباره بازگرداند و با استفاده از این استودیو، سهم خود از بازار سالیانه انیمیشن‌های سینمایی را افزایش دهد که قطعا جواب مناسبی برای دیزنی به خرید کمپانی دریم ورکس انیمیشن توسط کمپانی کامکست که زیر مجموعه آن کمپانی ان‌بی‌سی یونیورسال است و دارای استودیو ایلومینیشن اینترتینمنت نیز هست، خواهد بود. با این وجود، چیزی که مشخص است روند انتقال دارایی‌های فاکس به دیزنی اگر مشکل و خللی در آن ایجاد نشود، حدود ۶ ماه تا یک سال یا حتی تا ۱.۵ سال ممکن است طول بکشد.
با این حال، این اتفاق می‌تواند تاثیرهای مثبت و منفی خود را به همراه داشته باشد، اما در نهایت این زمان است که تاثیرات واقعی این اتفاق تاریخی را نشان خواهد داد و در حال حاضر تمامی صحبت‌ها در حد حدس و گمان است. این اتفاق می‌تواند باعث تضعیف یا حتی تقویت صنعت سینما و تلویزیون شود، اما چیزی که مشخص است اهداف دیزنی بسیار بزرگ‌تر از به دست آوردن تنها چند مجموعه پولساز دیگر است که در حال حاضر تعداد قابل توجه‌ای از این دست مجموعه‌ها را نیز در اختیار دارد.
