نقد انیمه Solo Leveling | نقش آفرینی تک نفره
انیمه سولو لولینگ با استفاده از قالب یک گیمیفیکیشن نقشآفرینی به تجربهی هیجانانگیز و سرگرمکنندهای چه برای طرفداران انیمه و چه برای طرفداران بازیهای ویدئوییِ با تم مشابه تبدیل شده است.
مشخصات انیمه:
- اسم فارسی: تک رو / تک رونده
- اسم ژاپنی: Ore dake Level Up na Ken
- انیمه براساس وب ناولی از کره جنوبی نوشته چوگونگ (Chugong)
- ژانر: اکشن، ماجراجویی، فانتزی
- نویسنده: نوبورو کیمورا | کارگردان: شونسوکه ناکاشیگه
- محصول: استودیو A-1 Pictures
- فصل اول: ۱۲ قسمت ۲۳ دقیقهای
- وضعیت: اتمام فصل اول، فصل دوم تأیید شده
- پخش فصل اول: ۷ ژانویه ۲۰۲۴ تا ۳۱ مارس ۲۰۲۴
- رده سنی: R - 17
خلاصهی داستان:
داستان انیمه سولو لولینگ در دنیایی مدرن میگذرد که حدود یک دهه شاهد ظهور پورتالهایی است که دروازهی اتصال دنیای واقعی با دنیای موجودات جادویی مهاجم هستند. برای مقابله با این خطر، گروهی تحت عنوان شکارچی (هانتر) بهوجود آمده است که دارای تواناییهای مافوقانسانی هستند. شکارچیان بسیاری، که با ردهبندی مختلف شناخته میشوند، مسئول ورود و پاکسازی این محیطهای دانجنمانند (سیاهچالمانند) هستند و از این راه کسب درآمد میکنند.
سونگ جینوو یک شکارچی با نازلترین سطح (رده E) است که به خاطر ضعفهایش به ضعیفترین شکارچی بشر معروف شده و برای تأمین مخارج تحصیل خواهرش و درمان مادرش، که در کما بهسر میبرد، مجبور است این تحقیر را تحمل کند. تا اینکه یک روز وقتی بهشکلی معجزهوار از یک سیاهچالهی فرعی ناشناس که بسیار خطرناکتر از سطح گروه اوست نجات پیدا میکند، یک برنامهی رابط گیممانند جلوی او ظاهر میشود که گزینههایی برای پیشرفت در مبارزه پیش رویش میگذارد. این سیستم مرموز که فقط توسط سونگ جینوو قابلمشاهده و استفاده است به مسیری برای رسیدن به قدرتی که مدتها آرزویش را داشته تبدیل میشود.
انیمه سولو لولینگ از دید یک اثر اکشن در دو حالت قابل بررسی است. ابتدا با مجموعهای ابرقهرمانی مواجه هستیم که قهرمانهایش را برای مبارزه با خطر ناخواستهای میفرستد که زندگی مردم عادی را تهدید میکند. دراینمیان با قهرمانی آشنا میشویم که در ضعیفترین حالت ممکن برای عرض اندام در این میدان قرار دارد. ناگهان فرصتی جلوی پای او سبز میشود تا در قامت یک برگزیده بهسمت هدفی بزرگ قدم بردارد و با تواناییهای تازه ارزشهای خودش را به همه ثابت کند، درحالیکه وابستگیهای خانوادگی و تأمین آنها هم برایش غیرقابلانکار است. پس مثل یک بازی ویدئویی طولانی باید ضمن قوی شدن به جنگ دشمنان و موجوداتی که بهصورت مرحلهای سر راهش سبز میشود برود.
این قوانین داستانی در نگاه اول کلیشهای و ناامیدکننده بهنظر میرسد، چراکه بارها داستانهای مختلفی با این تجمع از تخیلات ساخته شده است. اما آثاری که توانستهاند با اضافه کردن یک ویژگی خاص به این بافت همیشگی، روند و ظاهر تازهای پیدا کنند دست برنده را داشتهاند. در دورهای که انیمههای ایسکای با ایجاد یک تعریف جدید برای سرپوش گذاشتن روی کلیشهی قهرمان منتخب، از تناسخ و انتقال قهرمان داستان با قدرتی ویژه به دنیایی تازه استفاده میکنند و حتی برای روند اتفاقات از المانهای بازیهای نقشآفرینی کمک میگیرند، به چشم آمدن اثری تازه به چیزی بیشتر از تبلیغات نیاز دارد.
مجموعه سولو لولینگ که در ترکیب دیگر Only I Level Up (برگرفته از عبارت کرهای Na Honjaman Rebeleop) ترجمه میشود، لقمه را زیاد دور گردن نچرخانده است و بهجای اضافاتی مثل مرگ تصادفی و تلپورت ناگهانی شخصیت اصلی، مستقیماً دنیای مدرن امروزی را با تغییری از نوع حملهی بیگانگان از دروازههای ماورایی به یک فانتزی ماجراجویانه پیوند زده است. اما ویژگی خاص سولو لولینگ که در نامگذاری آنهم مورد اشاره قرار گرفته همان اتفاق منحصربهفردی است که باعث ایجاد تغییر بزرگ سونگ جینوو میشود.
ادامهی متن بخشهایی از اجزای داستان را آشکار میکند
اگر در برخی آثار ایسکای خصوصیات بازیهای ژانر نقشآفرینی دستمایه قرار گرفته است حالا در انیمه Solo Leveling قهرمان داستان در اتفاقی جالبتوجه به یک سیستم انفرادی مجهز میشود که با استفاده از آن میتواند مثل یک شخصیت بازی نقشآفرینی به لول آپ کردن تواناییهای مختلف خود از راه تمرین و مبارزات پیشنهادی بپردازد.
بهعبارت دیگر خصوصیتی که انیمهی سولو لولینگ بر طبق آن اوج میگیرد پدیدهای به اسم گیمیفیکیشن (بازیوارسازی /Gamification) است. گیمیفیکیشن یعنی انجام کارها و ارتقاء تواناییها ازطریق اصول بازی کردن در محیطی که ماهیت بازی ندارد. در این روش بهخاطر فعالیتی که منجر به ترشح هورمونهای عامل ایجاد حس لذت و هیجان میشود یادگیری و بازدهی به مراتب بیشتری شکل میگیرد.
پس دراینجا سیستمی که جینوو را در سولو لولینگ وارد یک بازی انفرادی میکند یک گیمیفیکیشن ویژه برمبنای «واقعیت افزوده» برای او حساب میشود. در واقعیت افزوده (Augmented Reality) یک نمای فیزیکی، عناصر قابلکنترلی را به پیرامون دنیای واقعی فرد اضافه میکند.
اگر افراد در انیمهی هنر شمشیرزنی آنلاین بهکمک پیشرفت تکنولوژی و تجهیزات دیجیتالیِ مخصوص از دنیای فیزیکی جدا شده و به دنیای «واقعیت مجازی» قدم میگذارند، حالا این واقعیت مجازی (Virtual Reality) در دنیای سولو لولینگ ازطریق ورود به پورتالهای اسرارآمیز جادویی رقم خورده است. درواقع در انیمه سولو لولینگ یک واقعیت ترکیبی ایجاد شده است که هر دوی واقعیت افزوده و واقعیت مجازی را شامل میشود. این شکلگیری واقعیت ترکیبی (Mixed Reality) از مسیری تلفیق شده در انیمه سولو لولینگ پتانسیل بالقوهای را برای ایجاد چالشهای آمیخته با تخیل و واقعیت ایجاد میکند که این فضاسازی مدرن از یک ایدهی نسبتا کلاسیک در انیمهها وام گرفته است.
بهبیان ساده این ویژگی و تکرو بودن برای سونگ جینوو حکم جذابیتی پرکشش را دارد که مثل دفترچه مرگ برای یاگامی لایت یا قدرت شاهی برای لولوش لامپروژ میتواند برای هر مخاطبی خواستنی باشد. پس لذت هر کشف جدید در سیستم مهارتها و ارتقاء به سطح بالاتر بعداز هر کوئست (مأموریت) منعکسکنندهی همان حس همزاتپندارانهی خاص بازیهای ویدئویی نقشآفرینی است. تمام آیتمهای افزایش سلامتی و قدرت، کوله پشتی، سلاحها و زرهها در جریان مبارزات با موجودات الهام گرفته از سبک بازیهای RPG هم با جزئیات سرگرمکنندهای بهچشم میخورند. بههمین دلیل اگر حتی یکبار بازیهای نقشآفرینی را در آثار معروف این سبک از فاینال فانتزی و دیابلو گرفته تا بالدرز گیت، دارک سولز و ویچر تجربه کرده باشید از تماشای سولو لولینگ بیشتر به وجد خواهید آمد.
از طرفی وقتی در سولو لولینگ مبارزات گروهی هانترها موردتوجه قرار میگیرد سبک بازیهای نقشآفرینی آنلاین چندنفرهی گسترده (MMORPG؛ مثل بازی دنیای وارکرفت) در قالب یک انیمه بازیابی و به هدیهای هیجانانگیز برای مخاطب گیمر بدل میشود. حتی در غیر اینصورت هم تماشای این کشمکش بدون هیچ پیشزمینهای بهخاطر ماهیت فانتزی انیمه و تبدیل زندگی نقش اول داستان به یک بازی رازآلود، که فعلا بههیچ وجه تصمیم ندارد قهرمانش را بازنده کند، ایدهی هوشمندانهای است. بهعلاوه زدوبندها و قدرتطلبیهای گروههای اطراف این فضای خاص هم تاحدودی با تکیهبر ذکاوت جینوو به ابعاد مهیج سولو لولینگ اضافه میکند.
سولو لولینگ قبلا چه در وب ناول و چه در مانهوا پتانسیل و اثرگذاری خود را به اثبات رسانده بود. خوشبختانه مطابق انتظار نمایش خیرهکنندهی A-1 Pictures در طراحی کلی و البته جلوههای بصری مبارزات که رنگ و موسیقی را به بازی گرفته چیزی کم ندارد. بهعلاوه در تمام مراحل سازندهها برای اینکه خطر خستهکنندهشدن روند داستان را، در تکرار معادلهی مبارزه و پیشرفت، کنار بزنند تمهیدات بهجا و غافلگیرکنندهای را بهکار بردهاند. شاید بهترین و میخکوبکنندهترین آنها، حداقل تا پایان فصل اول، چالشی است که در همان شروع انیمه در دانجن دوگانه رخ میدهد. اتفاقات دانجن دوگانه گام محکم سولو لولینگ برای نگه داشتن مخاطب کمحوصله هم بهشمار میرود.
حس تعلیقی که در این سیاهچالهی باستانی ایجاد میشود از همان نوعی است که قبلا در عجز تقابل اولیه با تایتانها در اتک آن تایتان حس کردهایم. امیدی که جینوو با حدسیات ساده ایجاد میکند خیلی سریع با کشندهترین حالت ممکن پاسخ داده میشود و تا انتهای رهایی، حقارت انسانهایی که به آن راه پیدا کردهاند را فریاد میزند. برای همین وقتی جینوو را درادامهی راهش درحال اثبات خلاف لقبی که قبلا داشته میبینیم باتمامحواس با او همراه میشویم. وقتی بارها از نمای پشت سر شخصیتها به عمق ناشناختهی دروازهها نگاه میکنیم سازندهها در تلاش برای القای این فضا در نهاد مخاطب هستند.
این حس در دو حادثهی مهم بعدی، که در همراهی با تیم هوانگ دونگ سوک و نجات از دست کانگ قاتل هم شکل میگیرد، به سه قلهی هیجانی داستان انیمه در فصل اول تبدیل میشود. اوج هایی که هرچند هربار از آن شدت تعلیق رخنه کرده در فضای آن کم میشود اما نوید اتفاقات پرچالشتری را میدهد، بهویژه با تغییر مهمی که برای جینوو در مبارزهی دیدنی انتهای فصل اول انیمه رخ میدهد و حس رقابت و انتقامجویی را، با مقدمهچینی حسابشدهاش در فصل اول، به ارکان چالشبرانگیز دیگر داستان وارد میکند.
انیمههای شبیه Solo Leveling
تقریبا تمام انیمههای ایسکای اکشن را میتوان درکنار سولو لولینگ مقایسه کرد. اما از میان معروفترین آثار ایسکای چه انتخابی کاملتر از هنر شمشیر زنی آنلاین؟ بهعلاوه بهجز مولفههای ایسکای در سولو لولینگ به طرف دیگر بازی یعنی اتفاقات سیاسی و اجتماعی هم پرداخته میشود که باعث انتخاب پیشنهاد بعدی شده است.
انیمه Sword Art Online
در سال ۲۰۲۲ به کمک یک تکنولوژی پیشرفتهای که در قالب یک کنسول بازی ساخته شده است، بازیکن در خوابی عمیق وارد دنیای بازی هنر شمشیرزنی آنلاین میشود که افراد زیادی را جذب میکند. اما اعلام میشود که امکان خروج از بازی غیرفعال شده و مرگ در بازی مساوی با مرگ گیمر توسط کنسول در دنیای واقعی است.
در بین انیمههای ایسکای که اکشن فانتزی گستردهتری به نمایش میگذارند انیمهی هنر شمشیرزنی آنلاین به خاطر اینکه در دنیای یک بازی ویدئویی MMORPG میگذرد شباهت بیشتری با سولو لولینگ دارد. در سورد آرت آنلاین بهطور مستقیم به ترکیب واقعیت افزوده و واقعیت مجازی (واقعیت ترکیبی) در قالب یک بازی موثر در واقعیت پرداخته شده است.
انیمه Gate: Jieitai Kanochi nite, Kaku Tatakaeri
با باز شدن یک پورتال مرموز، یک ارتش متهاجم از موجودات ماورایی و جنگجویان قرون وسطایی به توکیو حمله میکند. برای مقابله با این تهدید ناشناخته گروهی از نیروها به کمک پیشرفتهای تکنولوژیکی برای جلوگیری از تهدیدهای مجدد به قلمرو جادویی سمت دیگر دروازه فرستاده میشوند تا ناشناختهها برای دو طرف به چالشهای تازهای منجر شود. ترکیب واقعگرایی و فانتزی در تقابل قدرت سیاسی و تجاری موضوع چالشبرانگیز مشابه در این انیمهی دیگر محصول استودیو A-1 Pictures است.