آموزش بازی سازی: آشنایی با تکنیک MindMapping

بر اساس وعده‌ای که در مقاله‌ی قبلی آموزش بازی سازی دادیم می‌خواهیم در ابتدا ضمن معرفی یک روش ضبط و سازماندهی  افکار درون ذهنمان، نرم‌افزاری را هم در این زمینه‌ به شما معرفی کنیم. سپس در بخش دوم مقاله با استفاده از خروجی‌های بخش اول، سعی می‌کنیم نحوه‌ی مدیریت فرضی یک تیم بازی‌سازی پیشنهادی را با استفاده از سیستم Trello با هم بررسی کنیم. البته توجه داشته باشید که پروژه فرضی ما در این مقاله تنها یک پروژه‌ی خیالی و بسیار ساده است و از شما انتظار داریم که تنها با الگو گرفتن از اصل کاری که ما انجام می‌دهیم، پروژه‌ی خودتان را مدیریت کنید. چرا که برای طی کردن مراحل درون همین مقاله و آن هم در شرایط واقعی باید روز‌های بسیار بیشتری صرف شود و جزئیات بسیاری مورد توجه قرار بگیرد که انجام چنین کاری برای ما مقدور نبود.

نقشه برداری ذهنی (Mind Mapping)

«نقشه‌برداری ذهنی یکی از بهترین روش‌ها برای ضبط افکار شما و جان بخشیدن به آن‌ها در یک قالب بصری است»، این یکی از کامل‌ترین جمله‌هایی بود که در رابطه با این روش مشاهده کرده بودم. اگرچه ممکن است اسم این روش برای شما کمی تازگی داشته باشد ولی احتمالا تا الان چند باری از آن استفاده کرده‌اید. موضوع اصلی را در وسط صفحه نوشته و سعی می‌کنید با تفکر در مورد جوانب آن موضوع، شاخه‌های ریز و درشتی را از هسته‌ی اصلی منشعب سازید تا بدین گونه بتوانید کم‌کم نقشه‌ی کاملی را از چیزی که در ذهن داشته‌اید پیاده‌سازی کنید. چیزی همانند شکل زیر:

این روش به خصوص در مواردی که موضوع مورد نظر شما خود به چند زیر شاخه‌ و زیر شاخه‌ها خود به همین ترتیب  تقسیم می‌شوند بسیار مفید است. در حالت عادی زمانی که شما می‌خواهید یک بازی ویدیویی بسازید احتمالا یک قلم و کاغذ برمی‌دارید و پیرامون بازی که می‌خواهید بسازید ایده‌ها و نکات مربوطه را ثبت می‌کنید. در رایج‌ترین حالت ممکن برگه‌های کوچک مشخصی را آماده می‌کنید که روی هر کدام درباره‌ی یک بخش از بازی نوشته شده است. آن‌ها را روی دیوار یا کمد اتاقتان نصب می‌کنید و سعی می‌کنید به مرور و به ترتیب اهمیت به تک‌تک آن‌ها بپردازید. اگرچه این روش چندان هم بد نیست اما فراوان پیش می‌آید که در میان تعداد فراوان نکات نوشته شده موضوعاتی فراموش شود یا اینکه بدلیل عدم توجه به رابطه‌ی بعضی از موضوعات، مشاهده می‌کنید که کاری می‌خواستید به آن بپردازید خودش چندین پیش نیاز دارد که باید انجام شوند. دوباره دست به قلم شده و چندین برگه‌ی جدید به دیوار می‌چسبانید. شاید هم طور دیگری عمل می‌کنید. تمام کارهایی که می‌خواهید انجام دهید را روی چندین برگه‌ی کاغذ فهرست می‌کنید و با انجام هر موضوع خطی روی آن می‌کشید. به هر حال هر چه هست این است که در تمامی این روش‌ها شما همواره از یک بهم ریختگی کلافه‌کننده‌ای رنج خواهید برد. حال فرض کنید که شما در فرآیند بازی‌سازی تنها نیستید و می‌خواهید به همراه دو تن از دوستان خود بازی مورد نظر را بسازید. احتمالا شما صاحب ایده‌ی اولیه ساخت بازی هم هستید و باید رضایت دوستان خود را برای درگیر شدن در این پروژه جلب کنید. دوستان شما هم که نمی‌خواهند به دلیل خودشان را درگیر یک فرآیند نامعلوم بکنند از شما در مورد وسعت پروژه و میزان کاری که باید صورت بگیرد سوالاتی را می‌پرسند. تجربه نشان داده است که تمرکز تنها روی صحبت کردن در این شرایط چندان نتیجه‌بخش نیست و حتی ممکن است نتیجه‌ی معکوس داشته باشد.

اما اگر سعی کنید با برگه‌ای نزد دوستان خود بروید که بتوانند با نگاه به آن از وسعت پروژه و کارهایی که باید صورت بپذیرد مطلع شوند، آن موقع به راحتی می‌توانند پاسخ درخواست شما را بدهند. در اختیار داشتن چنین برگه‌ای در قدم اول نشان‌دهنده‌ی این است که حداقل در مرحله‌ی اول خودتان روی ایده‌ی مورد نظر فکر کرده‌اید و با دست خالی پیش دوستانتان نرفته‌اید. مثلا ممکن است شما با چیزی شبیه به این به سراغ دوستان خود بروید:

مشاهده در اندازه اصلی

همان‌طوری که مشاهده می‌کنید شما یک شمای بصری را از آنچه که ایده‌ی شما به آن نیاز دارد در اختیار دارید. شاید همین نقشه نیز کامل نباشد اما مهم این است که حداقل بیشتر موارد ممکن را پوشش داده است و به راحتی می‌توان وسعت کاری مورد نیاز آن را پیش‌بینی کرد. از این نقطه به بعد و پس از دریافت پاسخ مثبت از دوستانتان، شما به راحتی می‌توانید بر اساس نقشه‌ای که کشیده‌اید برنامه‌ریزی کرده و جزئیات و ترتیب کارهایی را که باید صورت پذیرد مشخص کنید.

نقشه‌ی بالا با استفاده از نرم‌افزار نقشه‌برداری ذهنی XMind و توسط خودم ترسیم شده است و همانطوری که در ابتدای مقاله اشاره کردم دارای نقص‌های فراوانی است اما به هر صورت موضوع مورد بحث ما را به خوبی پوشش می‌دهد. واقعا چرا باید صفحات نامحدود و امکانات زیبای چنین نرم‌افزاری را رها کنیم و به سراغ قلم و کاغذهایی برویم که هم محدودیت‌های عرضی و طولی دارند و هم اینکه مجبور باشیم در پس تفکرات در حال تغییر خودمان بر تعداد کاغذهای مچاله‌ی درون سطح آشغال اضافه کنیم؟

اگر پشتکار خوبی دارید و اصطلاحا دست شما در یادگیری نرم‌افزارها روان است می‌توانید تنها در مدت یک ساعت بیش از ۸۰ درصد امکانات این نرم‌افزار را یاد گرفته و آن‌ها را به کار گیرید و برای همین حیف است که تنها به دلیل تنبلی، خود را از چنین ابزار مفیدی محروم کنیم. برای آشنایی بیشتر با این نرم‌افزار ویدئوی زیر را مشاهده کنید:

البته فراموش نکنید که این نرم‌افزار کاربرد‌های فراوانی دارد و ما در اینجا تنها سعی کرده‌ایم که آن را در فرآیند بازی‌سازی مورد استفاده قرار دهیم.

مدیریت وظایف با Trello

در مقاله‌ی قبلی به طور مختصر در مورد توانایی‌های چنین نرم‌افزارهایی صحبت کرده‌ایم و برای همین از پرداختن بیشتر به این موضوع صرف نظر کرده و آموزش‌هایمان را شروع می‌کنیم. در ابتدا باید شما و تمامی کسانی که می‌خواهید در یک تیم با یکدیگر همکاری داشته باشید در وب‌سایت ترلو (Trello) ثبت‌نام کنید که از این لینک می‌توانید این کار را انجام دهید. پس از اینکه این کار را انجام دادید شخصی که برای نظارت بر پیشرفت کارها انتخاب شده است باید وارد اکانت کاربری خود شده و با کلیک روی علامت به علاوه در سمت راست و بالای صفحه در ابتدای کار یک تیم بسازد.

پس از کلیک روی Create Team... از شما نام تیم به همراه توضیحات مختصری در مورد تیم درخواست می‌شود. تنها چیزی که در این بخش الزامی است همان نام تیم است. پس از ساختن تیم وارد صفحه‌ی مدیریتی تیم می‌شوید و لازم است در اینجا دیگر اعضای تیم‌ را به آن اضافه کنید. سربرگ Members را باز کنید و از قسمت Add Members در سمت چپ تصویر با استفاده از ایمیل یا نام دوستانتان آن‌ها را به تیم مورد نظر اضافه کنید. همانند تصویر زیر:

پس از انجام این کار اگر مایل بودید می‌توانید از بخش بالایی صفحه استفاده کرده و لوگوی تیمی را که ساخته‌اید هم عوض کنید. همانند لوگوی زومجی که ما روی این تیم گذاشته‌ایم.

پس از آن وارد سربرگ ‌Boards شوید و روی گزینه‌ی Create New Board کلیک کنید. در کادر وارد شده عنوان پروژه‌ی خود را وارد کنید که در این جا همان طوری که از نقشه‌ی ترسیم شده‌ی ما معلوم است ما عنوان پروژه‌ی خود را Zoomg Project گذاشته‌ایم. شما می‌توانید متناسب با بازی که می‌خواهید بسازید نام پروژه‌ی خود را تغییر دهید. در گزینه‌ی دوم تیمی را که می‌خواهد روی این پروژه کار کند باید انتخاب کنید که در اینجا ما تنها یک تیم در اختیار داریم و آن همان تیم ۳ نفره‌ و خیالی Zoomg Project است! تیم مورد نظر را انتخاب کنید و تیم را بسازید.

پس از آن اصطلاحا وارد برد (Board) خود می‌شوید و می‌توانید در این جا فهرست‌های موضوعی خود و کارت‌های مرتبط با هر فهرست را ایجاد کنید. اینکه ما چه فهرست‌هایی باید داشته باشیم و چه کارت‌هایی باید درون آن‌ها قرار بگیرد را به راحتی می‌توانیم از نقشه‌ی ترسیم شده‌ی خودمان مشخص کنیم. مثلا ما در این جا و براساس نقشه‌ی مورد نظر تقسیم بندی زیر را خواهیم داشت. شما به راحتی و با کلیک روی گزینه‌ی Add List می‌توانید فهرست‌های دلخواه خود را بسازید. حال با استفاده از گزینه‌‌ی Add a Card در پایین هر فهرست می‌توانید برای تک‌تک کارهایی که باید در هر زیر شاخه صورت بپذیرد کارتی بسازید. به عنوان مثال ما چند کارت زیر را در فهرست مربوط به صدای بازی ایجاد کرده‌ایم.

شما می‌توانید برای هر کارت شخصی‌سازی‌های بسیاری انجام دهید. تنها کافی است روی کارت یک کلیک کرده و وارد آن بشوید. پس از آن می‌توانید کارهای زیر را انجام دهید:

• مخاطب کارت ساخته شده را مشخص کنید. مثلا در تصویر زیر که نمای باز شده‌ی یکی از کارت‌ها را نشان می‌دهد من از بخش Members نادر امرایی را برای کار روی این موضوع انتخاب کرده‌ام چرا که او مسئول این بخش درون تیم است.

  

شما می‌توانید برای هر کارت تاریخ، چک‌لیست و برچسب تعیین کنید تا کسانی که می‌خواهند روی این کارت کار کنند از فرصتی که در اختیار دارند و شرایطی که باید رعایت کنند کاملا آگاه شوند. مثلا در کارت بالا در کنار توضیحاتی که برای طراح صدای اسلحه‌ها آمده است، عکس نمونه‌ اسلحه‌هایی که باید صدای آن‌ها را شبیه‌سازی کند هم ضمیمه‌ی کارت شده است که تنها با کشیدن و رها کردن عکس‌ها روی کارت صورت پذیرفته است. شما برای یادگیری آموزش‌های مرتبط با کارت‌ها می‌توانید به این لینک مراجعه کنید.

به همین راحتی می‌توانید تمامی کارت‌های مورد نیاز را ایجاد کرده و با استفاده از امکانات ترلو آن‌ها را اولویت‌بندی کنید. هر گاه کاری به اتمام رسید شخص مورد نظر می‌تواند وارد برد شده و کارت مورد نظر را از بخش کارهای در حال انجام برداشته و در بخش کارهایی که به اتمام رسیده است قرار دهد. همچنین اگر کارتی به پایان مهلت زمانی خود نزدیک شود سیستم به مدیر برد و فرد مورد نظر ایمیلی ارسال کرده و او را از وضعیت زمانی کارت مطلع می‌سازد. این گونه به راحتی می‌توانید روند کاری تیم خود و نحوه‌ی آماده‌سازی کارها را مشاهده کنید.

البته همه‌ی موارد به این نکات گفته شده خلاصه نمی‌شود و شما خودتان باید به صورت دقیق‌تر این سیستم را بررسی کرده و قابلیت‌های آن‌ را درک کنید. البته گفتنی است که لازم نیست در وهله‌ی اول تمامی کارت‌های ممکن را درون سیستم بسازید. بلکه مرحله به مرحله این کار را انجام دهید و تنها سعی کنید همیشه کاری برای انجام دادن درون فهرست‌ها وجود داشته باشد. شما در انتها می‌توانید کارت‌های انجام شده را باز کنید و نتیجه‌ی نهایی کار در زمینه‌ی مورد نظر را مشاهده کنید. البته به شرطی که محصول نهایی در آن بخش ضمیمه‌ی کارت نهایی شده باشد.

در پایان باید بیان کنیم که ما گوشه‌ای از موارد موجود در این زمینه را بیان کردیم و اگر علاقمندید می‌توانید از سایت  Trello بقیه موارد موجود را مشاهده کنید.

به نظر شما آیا نرم‌افزارهای معرفی شده مفید هستند؟

---