مایکروسافت با چالش ها و تصمیم گیری های جدی در E3 2015 روبه رو است
در جریان چند روز آینده تمام نگاههای ما به سوی بازیکنان اصلی صنعت بازیهای ویدیویی که کنفرانسهای مطبوعاتی خودشان را در همایش E3 برگزار خواهند کرد، جلب میشود. از سه غول محوری صنعت گرفته تا یک سری از بزرگترین ناشرها. ما خواهیم دید که این کمپانیها در چه موقعیتی هستند، به چه سمت و سویی خواهند رفت و البته چگونه قرار است از پربینندهترین رویداد دنیای بازی برای رسیدن به هدفشان و همچنین اطلاعدهی استفاده کنند. قبلا دربارهی وضعیت پیش از E3 سونی صحبت کردم و از این گفتم که ژاپنیها در چه شرایطِ مطمئن و مستحکمی حضور دارند و اگر همان پیامِ آشنای قبلیشان به علاوهی رونمایی از دو-سه بازی موردانتظار را در دستور کارشان قرار دهند، با موفقیت E3 را پشت سر خواهند گذاشت. گفتم که تنها هیجان کنفرانس سونی پیرامون این سوال میچرخد که آیا آنها فلسفهی تبلیغاتیشان را تغییر میدهند یا فعلا تن به چنین کاری نمیدهند. روی هم رفته، وضعیت سونی آنقدر ثابت و قوی است که کنفرانسش خیلی قابلپیشبینی به نظر میرسد. اما بدونشک شگفتانگیزترین کنفرانس امسال، متعلق به مایکروسافت است. ایکسباکسوان هنوز در آمار فروش جهانی در گرد و خاک پلیاستیشن4 به سر میبرد و حسابی در تلاش است تا یا تغییری اساسی در این شرایط ایجاد کند یا از طریقی بحثهایی که سر قیمت بیشتر و قدرت کمتر، کنسولش را تحت شعاع قرار دادهاند را از میان بردارد.
مسئله این است که بازی برای مایکروسافت تمام نشده است. فیل اسپنسر، رییس بخش ایکسباکس سال پیش را به آرام کردن اسب چموششان سپری کرد و در این امر موفق هم بود. اکنون او و تیمش میدانند که E3 چه لحظهی مهمی برای آیندهی پروژهی ایکسباکس است. همیشه رقابتها دیدنی و سبب پیشرفت صنعت و در نهایت خوشحالی مصرفکننده بودهاند. در حال حاضر، مایکروسافت طوری کمر به نبرد متقابل بسته است که مطمئنا تماشای برنامههایی که برای E3 دارد را هیجانانگیز کرده است. مخصوصا با توجه به اینکه فرصت طلایی و منحصربهفردی در خانهشان را زده است. رقیبانش در سونی، «آنچارتد ۴» را به سال ۲۰۱۶ تاخیر زدهاند و قصد دارند بعد از سال پیش، به این کریسمس هم با دستانی خالی از بازیهای انحصاری خوشآمد بگویند. اما مایکروسافت در موقعیتی نیست که شانسش را امتحان کند. آنها در لحظهای که رقیبشان در زمینهی بازیهای انحصاری کمبود دارد، ارتشی از «هیلو ۵»، «فورتزا ۶» و «خیزش مهاجم مقبره» (Rise of the Tomb Raider) را از مدتها قبل برای پاییز برنامهریزی کردهاند. فهرست قدرتمندی که شامل برندهایی بزرگ، بازیهایی پرخرج و تجربههایی مورد انتظار میشوند. آینده و تاثیر نهایی این بازیها بهطرز سنگینی به کنفرانس روز دوشنبهی مایکروسافت بستگی دارد. مطمئنا شاهد تریلرهایی زیبا با تاریخ انتشار بازیها خواهیم بود. اینها را بهعلاوهی محتواهای همیشگی انحصاری برای بازیهای مثل Call of Duty و FIFA کنید، تا متوجه شوید ایکسباکسوان چه مکان مناسبی برای بازی کردن در ماههای آتی به نظر میرسد.
گفتم «به نظر میرسد»، چون راستش را بخواهید با اینکه این نامها از قدرتِ عظیمی برخوردارند، اما یک چیزی بهطرز کنجکاوانهای دربارهی این سه بازی جذاب و دلربا نیست. بهشکل غیرقابلاعتراضی از درخشش و جذابیتِ «هیلو» کاسته شده است. بازیی که زمانی یکی از نفسگیرترین نامها در دنیای بازیهای ویدیویی بود، این روزها آنقدرها زلزلهوار نیست. بله، تا سال پیش همه از کاری که استودیوی 343 با «هیلو ۴» کرد تعریف و تمجید میکردند. تا اینکه «کالکشن مسترچیف» بهطرز فاجعهواری به جاده خاکی زد و خراب کرد. از سویی دیگر، انحصاری شدن مجموعهی چندپلتفرمی محبوبی مثل «مهاجم مقبره»، طرفدارانِ کارکشتهی لارا کرافت را حسابی ناراحت کرده است. البته از چشماندازی دیگر، حالا وقت این است که روی جوهرهی این بازیها تمرکز شود. منظورم این است که هر دو بازی از نگاه مردم ضربه خوردهاند و باید خیلی چیزها را از دوباره ثابت کنند. راستی، فکر میکنید Tomb Raider از آن بازیهایی است که توانایی مجبور کردن مردم به خریدن کنسول را دارد؟ خب، راستش تاکنون از این بازی چندپلتفرمی خواسته نشده تا چنین نقشی را بازی کند. اینکه آیا موفق میشود تا حدی که مایکروسافت انتظار دارد، تاثیرگذار ظاهر شود، سوال بیپاسخی است که به این زودیها نمیتوان جواب مطمئنی برای آن پیدا کرد.
چرا ما باید دوباره گول هجوم مایکروسافت به دنیای پیسی را بخوریم؟
تا این جای کار، فاکتور هیجانزدهکنندهی کنفرانس مایکروسافت سوالبرانگیز است و فاکتور سورپرایزکنندهشان هم ناچیز. پس اسپنسر باید چه حملهی تاثیرگذاری را تدارک ببیند تا همان عنصری که بینندگان E3 دوست دارند را ارائه بدهد؟ مدتی قبل دربارهی نسخهی جدیدی از ایکسباکسوان با حافظهی یک ترابایت شنیدیم که با تغییر قیمت ناچیزی به فروش میرسد. بنابراین به نظر نمیرسد در جریان کنفرانس خبری از کاهش قیمت یا سختافزار جدید باشد. از لحاظ بازی هم مطمئنا چیزی جدید یا یکجورهایی جدید خواهیم داشت. این غافلگیری میتواند نسخهی بازسازی «چرخهای جنگ» (Gears of War) یا بازی جدید استودیوی Rare باشد یا هردوتایشان یا چیزی کاملا متفاوت و به دور از اینها. ولی احتمال رونمایی از بازی جدید Rare بهتر به نظر میرسد. چون این استودیو خیلی وقت است که از آن نقشِ خلاقانهای که زمانی بازی میکرد، دور شده است. احیای مناسب آنها میتواند به هیجانِ نوستالژیکِ خوبی ختم شود. حتی اگر تا انتشار بازیشان خیلی مانده باشد، اما بازی جدید آنها خیلی میتواند در پیروزی ذهن عموم مردم نقش داشته باشد. البته، حتما میدانید که نباید انتظار غافلگیریهایی از بازیهایی که مایکروسافت سال گذشته رونمایی کرد را داشت؛ قسمت سوم Crackdown هنوز در ابتداییترین مراحل ساخت به سر میبرد و اکشن حرفهای استودیوی پلاتینیوم، Scalebound هم متاسفانه نمایشی نخواهد داشت. اینکه مایکروسافت نمیخواهد این بازیهای ناکامل را دوباره با یک ویدیوی CG یادمان بیاورد، خیلی خوب است. اما سوال این است که آنها میخواهند این خلا را با چه چیزهایی پر کنند. آیا باز دوباره شاهد ویدیوییهای CG از بازیهایی خواهیم بود که سه سال دیگر منتشر میشوند؟! موضوع از این قرار است که به احتمال زیاد ما آیندهی مایکروسافت را در بازیهایش نخواهیم دید. چون کنفرانس مطلبوعاتی صبح دوشنبهی مایکروسافت اولین و آخرین باری نیست که آنها روی صحنه میروند. بلکه در حرکتی پرمعنی آنها جزو اسپانسرهای همایش پیسی گیمینگ E3 هم هستند.
این رویداد که در عصر سهشنبه برگزار میشود، تلاشی برای دادن صدایی به پلتفرم پیسی است که همیشه در E3 از آن بیبهره بوده است. خیلیها، از جمله رییس ولو، گیب نیوول بارها از این مسئله افسوس خورده که صدای پیسی گیمینگ همیشه توسط تبلیغاتِ کرکنندهی غولهای کنسولی در E3 خفه شده است و اینکه این انعکاسِ منصفانهای از صنعت بازی نیست. چنین گفتهای در سالهای اخیر کاملا حقیقت دارد. قبلا عدهای برای ایجاد نمایندگی در E3 دست به کار شدند، اما هیچکدام به نتیجهای نرسیدند. شاید به خاطر اینکه E3 توسط «انجمن نرمافزارهای سرگرمی» برگزار میشود؛ ساختمانی امریکایی که توسط ناشرهای بزرگی اداره میشود که علاقهای به پیسی گیمینگ ندارند. اکنون مجلهی بزرگ «پیسی گیمر» و غول سازندهی پردازنده و چیپهای گرافیکی ایامدی وارد میدان شدهاند تا این رویداد را جمع و جور کنند. آنها موفق شدند تا نامهای خیلی بزرگی مثل بلیزارد و دین هال را هم جذب کنند تا محصولاتشان را نشان دهند. و البته همچنین ایکسباکس. مایکروسافت در کنفرانس پیسی گیمینگ چه کار دارد؟
اوایل امسال، مایکروسافت اعلام کرد که به عنوان بخشی از انتشارِ ویندوز ۱۰ در جولای، آنها ایکسباکس را به عنوان یک نوع برند گیمینگِ بین پلتفرمی به ویندوز خواهند آورد. شبکهی ایکسباکس لایو با ویندوز ۱۰ در ارتباط خواهد بود تا توانایی استریم بازیهای ایکسباکس وان را به کاربران بدهد. در این میان، بازیهایی مثل Fable Legends و Gigantic هم برای این دو پلتفرم منتشر میشوند و درنهایت، تکنولوژی ویندوز ۱۰ که شامل عناصری از رابط برنامهنویسی (API) دایرکتایکس ۱۲ میشود نیز به ایکسباکس وان خواهد آمد.
حالا ولو به مرحلهای رسیده که دارد راستیراستی حوزهی پیسی را به غارت میبرد
البته که همهی اینها را قبلا شنیدهایم. خیلی آسان است که Fable Legends را به شکل نمونهی دیگری از بازی Shadowrun ببینیم که در سال ۲۰۰۷ میخواست بین پیسی و ایکسباکس360 ارتباط برقرار کند و درنهایت به سرنوشت شومی دچار شد. بازیکنندگان پیسی سالها است که از توجهی دورادور مایکروسافت به این پلتفرم رنج میکشند. بنابراین، چرا ما باید این دفعه گول هجوم مایکروسافت به دنیای پیسی را بخوریم؟
شاید برای نمونه به خاطر اینکه ویندوز ۱۰ همین حالا هم با وجود ارتقاهای رایگان که سرعت بالایش را مطمئن میکند و قولهایی که دایرکتایکس ۱۲ از مقیاسپذیری و عملکرد بهتر میدهد و همچنین بازار رقابتیتر سختافزارها ، آیندهدار به نظر میرسد. یا نباید فراموش کنیم که بخشِ گیمینگِ مایکروسافت برای اولین بار بعد از مدتها، زیر نام برند ایکسباکس و یک رییس، اسپنسر، با عشقی واقعی به این مدیوم و درکی صحیح از بازار، متحد شده است.
اما جدا از اینها، مایکروسافت تعدادی دلیل استراتژیکِ اضطراری دیگر برای جدی گرفتن پیسی و کمرنگ کردن مرز بین آن و کسب و کار کنسولش نیز دارد. در ردیف اول کمپانی ولو قرار دارد: اگرچه هر دو طرف به انکار اینکه همدیگر را رقیب نمیبینند، ادامه میدهند. اما چنین چیزی اصلا حقیقت ندارد. چون همین حالا هم ولو دارد آماده میشود تا امسال سختافزارهای استیم ماشینش را عرضه کند. سیستمهایی که هدف اصلیشان این است که رابطهی بازیهای پیسی را با سیستم عامل ویندوز قطع کند. مایکروسافت میداند که این اتفاق تقصیر خودشان است. میداند که خودشان صحنه را خالی کردند و به ولو اجازه دادند که پیسی گیمینگ را به نام خودش بزند و حالا ولو به مرحلهای رسیده که دارد راستیراستی این حوزه را به غارت (به معنای خوب) میبرد و به اتاقهای نشیمن منتقل میکند. اکنون وقت این رسیده تا مایکروسافت جلوی ولو قد علم کند. (راستی جالب است که ولو برخلاف توجهی عظیمش به استیم ماشین، کنترلر استیم و هدست واقعیت مجازی استیم در همایش پیسی گیمینگ E3 حضور ندارد؛ فرصتی بهتر و آزادتر برای مایکروسافت.) سپس به ماجرای هولولنز میرسیم. هدست واقعیت افزودهی مایکروسافت. نگاهی جایگزین به جریان شلوغ هدستهایی که مطمئنا برای شروع کار و پیدا کردن راهش به زندگی عموم مردم، از بازیها استفاده خواهد کرد. انتظار داشته باشید که هولولنز را در کنفرانس دوشنبه ببینید.
مایکروسافت بدجوری از سمت ولو تحت فشار است و برای نباختنِ قافیه نباید بیکار بنشیند
اما خود ایکسباکسوان چه میشود؟ در طرف دیگر بخش سرگرمیهای مایکروسافت، کنسولشان قرار دارد. عدهای از سران شرکت به این فکر میکنند که چگونه میتوانند ایکسباکس را به دستگاهی مجازی و پلتفرمی براساس تکنولوژی استریمینگ تبدیل کنند؛ این چیزی است که خیلی به مزاق خلاقانِ مایکروسافت خوش خواهد آمد. اما در مرحلهای منطقیتر، گسترش پتانسیل استودیوی بازیهای مایکروسافت برای عرضهی بازیهای کیفیت بالا به وسیلهی انتشار آنها روی پلتفرمِ غولپیکری مثل ویندوز، از نگاه کسانی که حواسشان به کنترل بودجه است، بهتر به نظر میرسد. خود اسپنسر هم در مصاحبهای که با پیسی گیمر داشت، رک و پوستکنده به همین مسیر اقرار میکند:«هدف استودیوی بازیهای مایکروسافت این است که بازیهایی را تولید کند که روی تمامی دستگاههای ویندوز بهترین نمایش را داشته باشند. مطمئنا میتوانید روی ما برای سرمایهگذاری بازیهای پیسی حساب باز کنید. ما درحالی که میخواهیم دیوارهای جداکنندهی بین پلتفرمها را از میان برداریم، این را هم میدانیم که بعضی بازیها باید برای دستگاههای مشخصی بهینه شوند.»
تمام اینها اسپنسر را با انتخاب دشواری روبهرو کرده است. نشان دادن حمایت مایکروسافت از «همایش پیسی گیمینگ» و صحبت دربارهی ویژگیهای قابلیت بینپلتفرمی (Cross-Platform) یک چیز است و تمرکز روی بالا بردن موقعیتِ ایکسباکس وان از طریق معرفی بازیهای انحصاری چیزی دیگر. فکرش را بکنید اسپنسر دوشنبه روی صحنه برود و از رویداد اصلی کمپانی برای اعلام اینکه «خیزش مهاجم مقبره» روی ایکسباکس وان و ویندوز ۱۰ قابلدسترس خواهد بود حرف بزند. یا خبر از بخشچندنفرهی بین پلتفرمیِ «فورتزا» بدهد. یا حتی «هیلو». دور از ذهن به نظر میرسد. اما شرط میبندم، مطمئنا همین الان یک نفر در داخل کمپانی به این مسئله فکر میکند.
اسپنسر با انتخاب آسانی مواجه نیست. برداشتنِ تمرکز از روی ایکسباکس وان در زمانی که این کنسول شدیدا به آن احتیاج دارد، میتواند به اشتباهِ وحشتناکی ختم شود. اما بخش پیسی چه میشود؟ مایکروسافت بدجوری از سمت ولو تحت فشار است و برای نباختنِ قافیه نباید بیکار بنشیند. شاید بیخیال شدن ایکسباکس وان در شرایطی که ولو درحال تسخیر کردن دنیای پیسی است، ایثاری باشد که ارزشش را دارد. حالا اگر اسپنسر سر تفنگش را به سمت ولو بگیرد، سونی چه میشود. آره، میدانم. این تصمیمی است که ما اصلا دوست نداریم جزوی از گیرندگانش باشیم.
هر اتفاقی بیافتد، موقعیت مایکروسافت در حوزهی بازیها منحصربهفرد است. بله، آنها با چالشهای ترسناکی روبهرو شدهاند، اما به این چالشها به عنوان فرصتهای یگانهای نیز میتوان نگاه کرد که هیچکدام از رقبایش از آنها بهره نمیبرند. حتی اگر مایکروسافت در E3 با حضور در همایش پیسی گیمینگ قدمی تازه بردارد، باز شاهد حرکت هوشمندانهتر و غیرمنتظرهتر از چیزی خواهیم بود که از گروه اسپنسر انتظار داشتیم. آیا مایکروسافت میتواند بهشکلی دقیق و ظریف فعالیت در این دو حوزه را مدیریت کند که شوکه شویم؟ آیا آنها میتوانند هم ولو را کنترل کنند و هم ایکسباکسوان را در مقابل پلیاستیشن4 زنده و روبهجلو نگه دارند؟
[alert variation="alert-info"]زمانبندی کنفرانسها به وقت تهران و همچنین عناوین بازیها را میتوانید از اینجا مشاهده کنید. [/alert]
[alert variation="alert-warning"]برای مشاهده کلیه اخبار، مقالات و حواشی مربوط به E3 2015 به صفحه اختصاصی این رویداد در زومجی مراجعه کنید [/alert]
منبع: Eurogamer