اولینها در تاریخ بازیهای ویدیویی: سالهای میانی دهه نود میلادی
دهه نود بدون شک در انحصار بازیهای شوتر است. در سالهای ابتدایی همین دهه میلادی بود که استودیو ایدسافتور (id Software) با عرضه بازی Wolfenstein 3D جایگاهی مطمئن و تثبیتشده برای بازیهای شوتر اولشخص پدید میآورد؛ متدی جدید که تا سالیان متمادی، بازیسازان بسیاری از راه و روش آنها برای ساخت بازیهای خود استفاده میکنند. در همین دهه میبینیم که چطور اعضای ایدسافتور دست از تلاش برای تحکیم و ارتقای سبک بازیسازی دلخواه خود برنداشته و با ساخت بازیها دیگری نظیر Doom و Quake، خود را بهعنوان سلطان بیرقیب این سبک از بازیها به همگان اثبات میکنند. پس از عرضه بازی Doom در سال ۱۹۹۳ میلادی، سیل عظیمی از بازیهای اولشخص شوتر بهراه میفتد که بیراه نیست این امر را یکی از دلایل استقبال گسترده گیمرهای دهه نود از پلتفرم پیسی برای تجربه بازیهای دانست. البته که بازیهای شوتر تنها بازیهای پیشگام در این دهه طلایی نبودهاند؛ سالهای میانی این دهه شاهد ظهور اولین بازیها برای پلتفرم موبایل نیز بوده است. بازیهای موبایل که در ابتدا توجیه اقتصادی برای سازندگان گوشیهای همراه نداشتند، در سالهای میانی دهه نود کمکم راه خود را به دنیای گیم باز کرده و جایگاهی تثبیتشده برای خود پیدا میکنند. البته که دراینمیان نباید از نوآوریهای بازیهای کنسولی شرکت سگا و نینتندو نیز غافل شد که با تمام قوت، پا به پای بازیهای پلتفرم پیسی پیش میرفتند و آثاری خارقالعاده به دنیای گیمینگ اضافه میکردند.
بیش از این سخن را طولانی نکرده و شما را به مرور بازیهای ویدویی پیشتاز در یکی از جذابترین دوران تاریخ صنعت گیم دعوت میکنیم.
نام بازی: Gun Buster
پلتفرم منتشر شده: دستگاههای آرکید
تاریخ انتشار بازی: ۱۹۹۲
- اولین بازی شوتر اولشخص که از لایتگان (Light Gun) استفاده کرد
- اولین استفاده از دیوارهای شیشهای تخریب پذیر در یک بازی سهبعدی
- اولین قابلیت Strafe کردن در یک بازی شوتر اولشخص
بازی Gun Buster که در امریکای شمالی با نام Operation Gunbuster عرضه میشود، یک بازی شوتر اولشخص است که توسط استودیو ژاپنی تایتو (Taito) توسعه داده شده و در سال ۱۹۹۲ میلادی برای دستگاههای آرکید روانه بازار شده است. برخلاف سایر بازیهای آرکید شوتر آن دوره و زمانه که بیشتر در زیرشاخههایی از سبک شوتمآپ ساخته میشدند، این بازی یکی از اولین نمونه بازیهای آرکید سهبعدی بود که تجربه یک بازی شوتر اولشخص با قابلیت حرکت آزادانه به اطراف را در اختیار بازیکنان قرار میداد. جالب است که بدانید این بازی درست در همان سالی روانه بازار میشود که ایدسافتور گل سرسبد خود، یعنی بازی ولفنشتاین تریدی (Wolfenstein 3D) را برای کامپیوترها خانگی روانه بازار میکند.
کنترلر بازی Gun Buster از یک اهرم برای حرکت به اطراف و استرِیفینگ و یک تفنگ نوری (Light Gun) برای شلیککردن تشکیل شده بود. (استریفکردن (Strafing) در بازیهای ویدیویی بهنوعی حرکت کردن در محیط بازی، در تناسب با حرکات دشمنان و عملکرد دوربین بازی گفته میشود. بازیکنان با استریفکردن، دوربین بازی را روی هدف خود ثابت نگه داشته و خود در جهت دیگری شروع به حرکت میکنند. به این ترتیب ضربات بازیکن همیشه به هدف اصابت کرده، حال آن که بهدلیل حرکت بازیکن در یک محور ثابت، ضربات دشمن به بازیکن برخورد نخواهد کرد.)
در بازی گانباستر، بازیکنان چندین سلاح مختلف، با سرعت شلیک و سرعت شارژ مجدد متفاوت در اختیار داشتند. محیط بازی از دیوراها و شیشههای تخریبپذیری تشکیل میشد که بازیکنان میتوانستند از آنها برای کاور گرفتن موقتی استفاده کنند. علاوهبر این بازی گانباستر حالت چندنفرهی دثمچ (Multiplayer Deathmatch) هم داشت که در این حالت، تا چهار بازیکن در قالب دو تیم دو نفره، روی دستگاههای آرکید دو مانیتوره (Dual-monitor Arcade cCabinet) به رقابت با یکدیگر میپرداختند.
نام بازی: Ultima Underworld: The Stygian Abyss
پلتفرم منتشر شده: سیستمعامل داس (Dos)
تاریخ انتشار بازی: ۱۹۹۲
- اولین بازی شوتر اولشخص که در طراحی محیط از اختلاف سطوح استفاده کرد
- اولین بازی شوتر اولشخص با قابلیت شنا و پرواز کردن کاراکتر بازی
- دومین بازی شوتر اولشخص با قابلیت نگاه کردن به بالا و پایین (بعد از بازی Driller)
بازی Ultima Underworld: The Stygian Abyss یک بازی اولشخص نقشآفرینی (RPG) است که توسط استودیوی Blue Sky Productions توسعه و توسط Origin Systems منتشر و روانه بازار شده است. وقایع بازی آلیتمیا آندرورلد در دنیای فانتزی و خیالی مجموعه آلتیما (Ultima series) جریان دارد. (مجموعهی آلتیما یک مجموعه بازی جهانباز نقشآفرینی فانتزی است که توسط استودیوی Origin Systems, Inc توسعه داده میشد. خالق اصلی این مجموعه بازی ریچارد گریوت (Richard Allen Garriott) است. بازیهای آلتیما یکی از قابلتوجهترین مجموعه بازیهای عرضه شده برای کامپیوترهای خانگی بهحساب میآید و درکنار آثاری مانند Wizardry و Might and Magic ، لقب یکی از تاثیرگذارترین بازیها در سبک نقشآفرینی را با خود یدک میکشد.)
بازی در لوکیشینی با نام Great Stygian Abyss جریان دارد؛ غاری بزرگ و درهم تنیده که بقایای یک آرمانشهر خیالی ناکام مانده را در خود محفوظ نگه داشته است. بازیکن در نقش کاراکتری با نام Avatar، شخصیت اصلی مجموعه بازیهای آلتیما قرار میگیرد و هدف اصلیش در این نسخه از بازی، پیدا کردن دختر ربودهشدهی بارون و نجات جان او خواهد بود.
بازی Ultima Underworld اولین بازی نقشآفرینیای است که از المانهای اکشن اولشخص در دنیایی سهبعدی استفاده میکرد. علاوهبر این در این بازی بازیکنان میتوانستند به بالا و پایین هم نگاه کنند که در آن دوره و زمانه، این قابلیت به نوبه خود پیشرفتی در بازیهای اکشن اولشخص بهحساب میآمد. مکانیزمهای بازی ترکیبی از المانهای یک شبیهساز با مکانیزمهای ابتدایی بازیهای CRPG (بازیهای نقشآفرینی کامپیوتر) بود. به همین دلیل طراحان بازی لقب Dungeon Simulation یا شبیهساز یک هزارتور را به بازی خود داده بودند.
از بازی Ultima Underworld چیزی حدود پانصد هزار نسخه بهفروش رفته است و نام این بازی در فهرستهای مشاهیر بسیاری بهچشم میخورد. علاوهبر این بازی آلتیما تاثیر بسیاری بر استودیوهای بازیسازیای نظیر Bethesda Softworks و Valve گذاشته و منبع الهام بازیهای مهمی نظیر Deus Ex و BioShock نیز بوده است. برای این بازی دنبالهای نیز با نام Ultima Underworld II: Labyrinth of Worlds ساخته و در سال ۱۹۹۳ میلادی روانه بازار میشود. جدیدترین نسخه از این مجموعه از بازی با نام Underworld Ascendant نیز در سال ۲۰۱۸ میلادی منتشر شده است.
نام بازی: The 7th Guest
پلتفرم منتشر شده: سیستمعامل داس (Dos)
تاریخ انتشار بازی: ۱۹۹۲
- اولین بازی ادونچر سهبعدی
بازی The 7th Guest که اولینبار در سال ۱۹۹۲ میلادی توسط استودیو Trilobyte و در سال ۱۹۹۳ میلادی توسط Virgin Games روانه بازار شده، یک بازی ادونچر معمایی است که بهشکل یک فیلم تعاملی ساخته شده است. این بازی یکی از اولینبازیهای ویدیویی تاریخ است که بهدلیل حجم بالایش (و ظرفیت پایین فلاپیدیسک) روی CD-ROM عرضه میشود.
بازی The 7th Guest روایتگر داستان ترسناکی است که از زاویه دید بازیکن که به بیماری فراموشی مبتلا گشته روایت میشود. این بازی بهدلیل استفاده از تکنیکهای لایواکشن (Live Action) در هسته اصلی گیمپلی خود، استفاده بیسابقه از گرافیک سهبعدی در طراحی بازی و محتوای بزرگسالانهاش مورد تعریف و تمجید زیادی قرار میگیرد. این بازی درواقع اولین بازی ادونچری بود که از وضوح تصویر 640x320 و ۲۵۶ رنگ در طراحی استفاده میکرد. طبق ادعای Trilobyte، این استودیوی در مدت زمان دو سال، چیزی حدود پانصد هزار دلار برای طراحی گرافیک این بازی هزینه کرده است. هرچند درنهایت بازی The 7th Guest با فروشی بیش از دو میلیون نسخه، نهتنها بازی موفقی از لحاظ تجاری بهحساب میآید، بلکه فروش بالای این بازی را یکی از عوامل تأثیرگذار در فروش درایوهای CD-ROM میدانند.
داستان بازی اما که یکی از زیباترین بخشهای این بازی و همان دلیل شهرت و محبوبیتش است، پیرامون فردی با نام هنری استاف (Henry Stauf) جریان دارد. استاف یک راننده ساده و یک دزد بود. یک شب، استاف زنی را در مسیر خود به قتل میرساند تا کیفپولش را بهدست آورد. آن شب وقتی بهخواب میرود، خواب عروسک بسیار زیبایی را میبیند. این عروسک بهقدری زیبا بود که استاف تصمیم میگیرد نمونهای از آنچه که در خواب دیده است را برای خود بسازد و درنهایت و با تلاشهای بسیار، بالاخره موفق به اینکار میشود. پس از آن استاف برای آن که گلویی تازه کند، روانه باری در همان نزدیکی میشود. صاحب بار که چشمش به عروسک افتاده بود، آن را برای دخترش درخواست میکند و استاف دربرابر کمی غذا و جایی برای استراحت، عروسک را به صاحب بار تقدیم میکند. مدتی میگذرد و رویاهای استاف کماکان ادامه پیدا میکند. در این رویاها هر شب استاقف عروسکی جدید میدید و در بیداری، نمونهی مشابهی ساخته و آن را به فروش میرساند. بعد از مدتی کار و کاسبی استاف بهقدری رونق میگیرد که ناچاراً مغازهای راه میاندازد. هرچند درست در زمان اوج کار و پیشرفت او، ناگهان سروکلهی بیماری عجیبی در شهر پیدا میشود که کودکان را از پا در میآورد. در همین حین، استاف با استفاده از پولهای که از کاسبی جدید خود اندوخته بود، قصری باشکوه برای خود میسازد؛ قصری عجیب و غریب و مرموز که همگان را بهوحشت میانداخت...
تا مدتها دیگر خبری از استاف بهگوش کسی نمیرسد تا آنکه یک شب، شش نفر دعوتنامهای از طرف او دریافت میکنند تا شبی را در قصر باشکوه و ترسناک او بگذرانند. شش نفر دعوت را پذیرفته و راهی قصر استاف میشوند، هرچند پس از رسیدن، اثری از خودِ صاحب قصر پیدا نمیکنند. با کمی جست و جو، این تازهواردان پیمیبرند که استاف برای هرکدام از آنها معماهایی طرح کرده و از آنها میخواهد که در ساختمان قصر بهدنبال پاسخ این معماها بگردند و خود به قوانین بازی عجیب و غریبی که راه انداخته است، پی ببرند. برنده این بازی اما میتواند به بزرگترین آروزی پنهانی خود برسد...
بازی The 7th Guest در سال ۲۰۱۰ میلادی برای پلتفرم IOS نیز پورت شده است. نسخه IOS بازی نیز از همان سیستم کنترل نسخه پیسی استفاده میکرد، با این تفاوت که در نسخه IOS، صفحهنمایشِ گوشی جای موس را میگیرد. علاوهبر این در این نسخه جدید، سه پازل از بازی اصلی، بهدلیل سختی و پیچیدگی بیشاز حد، از بازی کنار گذاشته میشوند.
نام بازی: Wolfenstein 3D
پلتفرم منتشر شده: سیستمعامل داس (Dos)
تاریخ انتشار بازی: ۱۹۹۲
- پیشرفت چشمگیر در بازیهای شوتر اولشخص
بازی Wolfenstein 3D یک بازی شوتر اولشخص است که توسط استودیو ایدسافتور (id Software) توسعه داده شده و توسط استودیوهای Apogee Software و FormGen روانه بازار میشود. این بازی که در ابتدا در تاریخ پنجم مِی سال ۱۹۹۲ میلادی و برای سیستمعامل داس منتشر شده بود، با الهام از بازی Castle Wolfenstein محصول سال ۱۹۸۱ میلادی ساخته شده و نیز سومین نسخه از مجموعه بازیهای ولفنشتاین بهشمار میآید.
در بازی Wolfenstein 3D، بازیکن در نقش جاسوسی با نام ویلیام بلازکوویچ (William "B.J." Blazkowic) قرار میگیرد. بلازکوویچ که در جریان جنگ جهانی دوم در زندان نازیها با نام قلعه ولفنشتاین (Castle Wolfenstein) اسیر شده، باید ضمن فرار از این مقر نظامی، مأموریتهای مهمی را نیز به انجام رساند. برای پشتسرگذاشتن هر یک از مراحل بازی، بازیکنان باید آسانسوری که آنها را به مرحله بعد منتقل میکند، پیدا کرده و در مسیر نیز با انواع و اقسام دشمنان، از سربازهای نازی گرفته تا سگهای نگهبان نیز به مبارزه بپردازد.
بعد از مجموعه بازیهای Commander Keen، بازی Wolfenstein 3D دومین بازی مهم استودیو ایدسافتور بهشمار میآمد. اواسط سال ۱۹۹۱ میلادی، جان کارمک (John Carmack) در حال کار روی ساخت یک موتور بازیسازی سهبعدی سریع بود و قصد داشت در این موتور جدید، گیمپلی و زاویه دید بازیکن را تنها به یک سطح محدود کند. کارمک دو بازی Hovertank 3D و نیز Catacomb 3-D را بهعنوان نمونههای اولیه در این موتور جدید میسازد. بعد از آنکه اعضای تیم تصمیم میگیرند کمی به خشونت بازیهای خود بیافزایند، جان رومرو (John Romero) به سایر اعضای تیم پیشنهاد میدهد که بازی قدیمیِ Castle Wolfenstein محصول سال ۱۹۸۱ میلادی را که یک بازی اکشن مخفیکاری بود، باری دیگر و اینبار به شکل یک اکشن سریع بازسازی کنند. به این ترتیب رومرو به همراه طراح دیگر ایدسافتور یعنی تام هال (Tom Hall) و با استفاده از موتور جدید ساخته شده توسط جان کارمک، کار ساخت بازی اکشنِ سریعی را آغاز میکنند که تا به آن روز نمونهای مشابهاش در بازار موجود نبود. علاوهبر این در بازی Wolfenstein 3D آدرین کارمک (Adrian Carmack) وظیفهی طراحی هنری و نیز بابی پرینس (Bobby Prince) وظیفه آهنگسازی را بر عهده داشتهاند. بازی توسط استودیو Apogee و طی دو نوبت و هر بار سه اپیزود و ازطریق Shareware در اختیار بازیکنان قرار میگیرد. در روش Shareware، قسمت اول بازی بهطور رایگان در اختیار بازیکنان قرار میگرفت تا آنها را علاقمند به ادامه بازی کند.
بازی Wolfenstein 3D یک موفقیت تجاری بزرگ بهحساب میآمد و بسیاری این بازی را در زمره بهترین بازیهای ساخته شده در تاریخ تا آن روز میدانستند. تا پایان سال ۱۹۹۳ میلادی، این بازی جوایز بسیاری را از آن خود کرده و چیزی حدود دویستهزار نسخه به فروش رسانده بود. از بازی ولفنشتاین سهبعدی بهعنوان جد بازیهای شوتر سهبعدی (Grandfather of 3D Shooters) و تاثیرگذارترین بازی در بالابردن محبوبیت سبک شوتر اولشخص نیز یاد میکنند. استودیو FormGen برای این بازی دو اپیزود دیگر نیز عرضه میکند و استودیو Apogee نیز بستهای شامل هشتصد مرحله که توسط طرفداران این مجموعه و در دنیای این بازی ساخته شده بود را منتشر میکند.
استودیو Id Software پس از انتشار این بازی، آیپی ولفنشتاین را برای همیشه کنار میگذارد. هرچند پیش از آنکه کدهای اصلی بازی را در سال ۱۹۹۵ به رایگان در اختیار همگان قرار دهد، از حق امتیاز موتور خود در ساخت عناوین بسیاری استفاده میکند. به این ترتیب و از سال ۲۰۰۱ میلادی بهبعد، چندین و چند نسخه از بازیهای Wolfenstein توسط استودیوهای مختلف روانه بازار میشود.
نام بازی: Summer Carnival '92: Recca
پلتفرم منتشر شده: کنسول فمیکام
تاریخ انتشار بازی: ۱۹۹۲
- اولین بازی در سبک Bullet hell
بازی Summer Carnival '92: Recca که امروزه به اختصار Recca نامیده میشود، یک بازی شوتر از زیرشاخهی بولتهل است که توسط استودیو KID توسعه داده شده و توسط استودیو Naxat Soft، در سال ۱۹۹۲ میلادی روانه بازار میشود.
بازی Recca توسط Shinobu Yagawa که بعدها کار ساخت بازیهایی نظیر Battle Garegga و Pink Sweets را نیز بر عهده میگیرد، طراحی شده است. بسیاری از طرفداران بازیهای سبک shoot 'em up و منتقدان آن دوره و زمانه از بازی Recca بهعنوان یک بازی بسیار سخت یاد میکردند. همانطور که از نام بازی هم پیداست، بازی Recca در ابتدا توسط استودیو Naxat Soft برای مسابقات رقابتی با نام Summer Carnival که در تاریخ ۱۷ ژوئیه ۱۹۹۲ میلادی برگزار شده بود، طراحی و ساخته میشود.
درست است که بازی Recca در زمان عرضهاش شهرت چندانی پیدا نکرد، اما این بازی یکی از آثاری بود که از بیشترین ظرفیت کنسول Famicom نینتندو استفاده میکرد. برای مثال در این بازی، بهدلیل محدویدتهای سختافزازی کنسول فمیکام نینتندو، افکتهای بازی مثل نمایش انفجار مواد منفجره، بهجای نمایش ۶۰ فریم بر ثانیه، روی سی فریم بر ثانیه اجرا میشد. بازی کونترا محصول کونامی (Konami) یکی دیگر از بازیهایی است که از تکنیکی مشابه در طراحی استفاده کرده است.
بازی Recca در تاریخ ۱۷ ژوئیه ۱۹۹۲ میلادی در ژاپن منتشر میشود. از آنجایی که در آن سال تنها تعداد محدودی از این بازی روانه بازار شده بود، نسخههای باقیمانده از بازی Recca امروزه بهعنوان آیتمی کلکسیونی بهحساب میآیند. قیمت هر نسخه از کارتریج این بازی در ژاپن چیزی حدود پانصد هزار ین محاسبه شده است. یکی از دلایل نادیده گرفته شدن این بازی در زمان عرضه، حضور کنسول نسل بعد نیتتندو یعنی کنسول سوپر فمیکام در بازار بود. در سال ۲۰۱۴ میلادی، قیمت هر کارتریج فمیکام این بازی در بریتانیا به مبلغی حدود ۳۵۰ تا ۴۰۰ پوند میرسید. در دسامبر سال ۲۰۱۱ اما نینتندو باری دیگر این بازی را در فروشگاه اینترنتی خود و با قیمتی معادل پانصد ین عرضه میکند. علاوهبر این در سال ۲۰۱۳ میلادی، این بازی برای اولینبار در امریکا شمالی و اروپا نیز ازطریق فروشگاه نینتندو در دسترس علاقمندان قرار میگیرد.
نام بازی: Hi-Ten Bomberman
پلتفرم منتشر شده: کنسول PC Engine (ارتقا داده شده)
تاریخ انتشار بازی: ۱۹۹۳
- اولین بازی HD (1920 x 1035)
- اولین استفاده از نمایشگر عریض در بازی ویدیویی
بازی Hi-Ten Bomberman یک بازی اکشن است که برای اولینبار در سال ۱۹۹۳ میلادی، توسط استودیو Hudson Soft در رویداد Super Caravan در ژاپن بهنمایش در میآید. این بازی تنها نسخهی چند نفره از مجموعه بازیهای بامبرمن (Bomberman Franchise) است که از ۱۰ بازیکن بهطور همزمان پشتیبانی میکرد. از بازی بامبرمن بهعنوان اولینبازی تاریخ که از نمایشگرهای عریض با کیفیت نمایش HD پشتیبانی میکرد نیز یاد میشود. با وجود تمام نوآوریها و تاثیرگذاریها اما، بازی Hi-Ten Bomberman هرگز در دسترس عموم قرار نمیگیرد.
بازی هایتن بامبرمن توسط Katsuhiro Nozawa که پیش از این آثاری نظیر Star Soldier و نیز J.J. & Jeff را برای استودیو هادسنسافت طراحی کرده بود، ساخته میشود. برای اجرای این بازی سنگین از دو کنسول PC Engine بهعنوان سختافزار پایه، درکنار یک بوردکامپیوتری دستکاری شده ملقب به Iron Man استفاده کرده بودند. البته که درنهایت قرار نبود این بازی برای کنسولهای خانگی و در مقیاس کلان عرضه شود. از بازی بامبرمن درنهایت تنها حدود پنج الی ۱۰ نسخه ساخته شده که هرکدام چیزی معادل دو میلیون ین ژاپن قیمت دارند. تاکاهاشی میجین (Takahashi Meijin) یکی از اعضای اسبق استودیو هادسن، در مصاحبهای با وبسایت گاماسوترا گفته است که هدف اصلی استودیو از ساخت این بازی، اصرار شبکه تلویزیونی NHK بود که قصد داشت بازار تلویزیونهای HD در ژاپن را رونق ببخشد. بهدلیل استفاده از ابعاد ۱۶:۹ تصویر که برای آن دوران دستاوردی شگفتانگیز بهحساب میآمد، تا ۱۰ بازیکن میتوانستند روی یک صفحهنمایش به رقابت با یکدیگر بپردازند؛ هرچند برای اجرای این سیستم به خلق تکنولوژیای کاملاً تازه و نو نیاز بود.
همانطور که پیش از این نیز گفتیم، بازی Hi-Ten Bomberman اولینبار در رویداد Super Caravan که توسط استودیو هادسن برگزار شده بود به نمایش در میآید. این بازی آخرین بار در ساختمان مرکزی شبکه تلویزیونی NHK در ژاپن و در سال ۱۹۹۷ در دسترس عموم قرار میگیرد. مجلههای Edge و Next Generation هر دو از بازی Hi-Ten Bomberman برای دستاوردهای جدید در تکنولوژی و گیمپلی بازی تمجید بسیار میکنند.
نام بازی: Gabriel Knight: Sins of the Fathers
پلتفرم منتشر شده: سیستمعامل Dos
تاریخ انتشار بازی: ۱۹۹۳
- اولین بازی که در آن شخصیت اصلی بازی صحبت میکرد
- اولین بازی که از الفاظ رکیک استفاده کرد
بازی Gabriel Knight: Sins of the Fathers یک بازی ادونچر پوینتاندکلیک است که توسط جین جنسن (Jane Jensen) نوشته، طراحی و کارگردانی شده است. جنسن در ساخت این بازی با افراد مهمی نیز همکاری داشته است؛ روبرتا ویلیامز (Roberta Williams)، که به همراه همسرش کن ویلیامز از موسسین استودیو سیرا آنلاین بهحساب میآیند، و نیز همسر خودِ وی یعنی رابرت هولمز (Robert Holmes) که کار تهیهکنندگی و آهنگسازی بازی را برعهدهداشته است. بازی Gabriel Knight: Sins of the Fathers توسط استودیو سیرا آنلاین (Sierra On-Line) منتشر میشود و اولین نسخه از مجموعه بازیهای Gabriel Knight بهحساب میآید.
داستان بازی سرگذشت شخصیتی با نام گبریل نایت (Gabriel Knight) را روایت میکند که نویسنده و صاحب یک کتابفروشی است. گبریل به انجام یکسری تحقیقات پیرامون قتلهایی در نیواورلئان مشغول است. حین تحقیق در رابطه با تاریخ این شهر، گبریل اطلاعات جدیدی از پیشینه خانوادگی خود نیز بهدست میآورد که نشان میدهد وی به خاندانی با نام Shadow Hunters تعلق داشته که وظیفه اصلیشان، نبرد با هر آنکس بود که از نیروهای ماوراالطبیعه برای اهداف شوم و پلید استفاده میکردند.
در نسخهای از این بازی که برای CD-ROM عرضه میشود، افراد مهمی نظیر مارک همیلِ (Mark Hamill) افسانهای، تیم کوری (Timothy James Curry) بازیگر فیلم تنها در خانه ۲ و مایکل دورن (Michael Dorn) بازیگر فیلم استار تِرِرک به صداپیشگی پرداختهاند. در تاریخ ۱۵ اکتبر سال ۲۰۱۴ میلادی و به مناسبت بیست سالگی مجموعه Gabriel Knight، نسخهای بازسازی شده از این بازی با نام Gabriel Knight: Sins of the Fathers 20th Anniversary Edition برای ویندوز، مک، آیپد و اندروید نیز منتشر میشود.
نام بازی: Doom
پلتفرم منتشر شده: سیستمعامل داس
تاریخ انتشار بازی: ۱۹۹۳
- پیشرفت چشمگیر در طراحی بازیهای شوتر اولشخص سهبعدی
- اولین بازی که برای نمایش آسمان از تصاویر پانوراما استفاده کرد
- استفاده از نوپردازی پیشرفته در یک بازی ویدیویی
بازی Doom یک بازی شوتر اول شخص است که در سال ۱۹۹۳ میلادی توسط استودیو اید سافتور (id Software) ساخته و برای سیستم عامل داس (MS-DOS) روانه بازار میشود. در این بازی بازیکنان در نقش کاراکتر دوومگای (Doomguy) قرار گرفته و به نبرد با موجودات اهریمنی میپرداختند.
بازی دووم در ابتدا بهصورت اپیزودیک و در چند قسمت مختلف در دسترس بازیکنان قرار میگیرد. ایپزود اول این بازی که از ۹ مرحله مختلف تشکیل میشد، ازطریق سیستم Shareware و بهطور رایگان در دسترس علاقمندان قرار میگیرد؛ به این ترتیب ظرف مدت دو سال چیزی حدود ۱۵ الی بیست میلیون نفر به تجربه این بازی میپردازند. نسخه کامل از اولین بازیهای دووم اما که دو اپیزود دیگر هم بههمراه داشت، ازطریق پست برای خریداران بازی ارسال میشود. در سال ۱۹۹۵ میلادی، یک نسخهی بهروزرسانی شده از بازی که اپیزودی اضافهتر و مراحلی سختتر داشت نیز با نام Ultimate Doom روانه بازار شده است.
نسخه اول از مجموعه بازیهای دووم درکنار جد خود یعنی بازی Wolfenstein 3D از مهمترین و تاثیرگذارترین بازیهای سبک شوتر اولشخص تاریخ بهحساب میآیند. تاثیر بازی دووم در دنیای گیم بهحدی بود که تا مدتها بازیهای ساخته شده با الهام از این بازی را Doom Clones مینامیدند. از جمله نوآوریهای این بازی میتوان به استفاده وسیع از روش توزیع دیجیتال، استفاده از تکنولوژیهای پیشرفته در طراحی بازی و گرافیک سهبعدی و نیز قابلیت تجربه آنلاین و چندنفره بازی اشاره کرد. با وجود تمام این دستاوردها اما شاید بتوان مهمترین و جالبتوجهترین مشخصه بازی Doom را در به اشتراک گذاشتن فایلهای اصلی بازی دانست. به این ترتیب طرفداران بازی میتوانستند با استفاده از این فایلها و بهطور رایگان، بازی و مراحل خود را طراحی کرده و تحت نام DOOM WAD در اختیار سایر علاقمندان بگذارند.
خشونت بالای بازی و استفاده از موجودات جهنمی بهعنوان دشمنان، باعث بهراه افتادن تئوریهای توطئه بسیاری پیرامون این بازی شده بود. بازی Doom از زمان عرضه تاکنون، برای پلتفرمهای بیشماری پورت شده است. بهدنبال موفقیت نسخه اول بازی، نسخه دوم نیز در سال ۱۹۹۴ میلادی و با نام Doom II: Hell on Earth روانه بازار میشود. علاوهبر این یک بسته الحاقی نیز تحت نام Master Levels for Doom II در سال ۱۹۹۵ میلادی در دسترس علاقمندان این بازی قرار میگیرد. بعد از عرضه این دو نسخه و در سال ۱۹۹۷ میلادی، اید سافتور کدهایاصلی (Source Code) بازی را در اختیار کاربران قرار میدهد. پس از آن و در سال ۲۰۰۴ میلادی، ایدسافتور باری دیگر به مجموعه دووم بازگشته و نسخه سوم از این بازی که در ساختش از موتور بازیسازی id Tech 4 استفاده کرده بودند را تحت نام Doom 3 به بازار عرضه میکند. در سال ۲۰۰۵ میلادی فیلمی با نام DOOM نیز با الهام از همین نسخه سوم بازی ساخته شده و اکران میشود. در سال ۲۰۱۶ میلادی، استودیو ایدسافتور مجموعه بازیهای دووم را ریبوت کرده و اولین نسخه از مجموعه جدید را در همین سال و نسخه بعدی را نیز تحت نام Doom Eternal و در سال ۲۰۲۰ میلادی روانه بازار میکند.
نام بازی: Scramble
پلتفرم منتشر شده: گوشیهای هوشمند IBM Simon
تاریخ انتشار بازی: ۱۹۹۳
- اولین بازی موبایل
- اولین بازی که از صفحههای لمسی پشتیبانی میکرد
در سال ۱۹۹۳ میلادی، شرکت زیمنس (Siemens) نسخهای از بازی تتریس را تحت نام Klotz روی گوشیهای سری S1 خود عرضه میکند. از آنجایی که در آن سالهای حق امتیازی ویژه برای بازیهای موبایل نیاز بود، شرکت زیمنس از سرمایهگذاری روی بازیهای موبایل منصرف شده و درنهایت این شرکت آلمانی بازی را از روی گوشیهای خود حذف میکند. هرچند مهندسین شرکت زیمنس این بازی را از روی گوشیها بهطور کامل حذف نکرده بودند، بلکه آنرا در حافظه دستگاه پنهان کرده بودند؛ بهطوری که اگر تکنیک درست استفاده از آن را میدانستید، میتوانستید بازی را روی گوشی خود تجربه کنید. با تمام این اوصاف اما تتریس اولین بازی موبایل تاریخ بهحساب نمیآید.
در همان سال شرکت دیگری با نام IBM اولین گوشیهای هوشمندِ دنیا را تحت نام Simon Personal Communicator یا به اختصار IBM Simon معرفی میکند. این دستگاه قابلیت برقراری تماس، ارسال پست الکترونیکی، استفاده از ماشین حساب، تنظیم قرارهای ملاقات و غیره را تقدیم کاربران خود میکرد. علاوهبر اینها اما گوشیهای IBM بازیای با نام Scramble که یک بازی پازل بود و اولین بازی رسمی منتشر شده برای گوشیهای همراه بهحساب میآمد را نیز در درسترس کاربران قرار میداد. بازیکنان برای تجربه این بازی میتوانستند از قلمنوری استفاده کرده و با جابهجایی مربعهای بهنمایش در آمده در تصویر، با صفحهی گوشی همراه خود تعامل کنند.
با اختلاف بسیار کمی از عرضه بازی Scramble برای گوشیهای IBM Simon، نسخهی بهینهای شدهای از بازی تتریس برای گوشیهای Hagenuk MT-2000 نیز منتشر میشود. هرچند از آن جایی که بازی Scramble کمی زودتر از بازی تتریس گوشیهای Hagenuk به بازار عرضه شده بود، بسیاری از فعالان عرصه تکنولوژی، بازی Scramble را اولین بازی عرضه شده برای گوشیهای همراه میدانند. به این ترتیب بازی اِسنیک شرکت نوکیا (Nokia's Snake) به احتمال زیاد سومین بازی منتشر شده برای پلتفرم موبایل در تاریخ است.
نام بازی: Earthbound
پلتفرم منتشر شده: کنسولهای SNES
تاریخ انتشار بازی: ۱۹۹۴
- اولین بازی ویدیویی پست مدرن تاریخ
بازی EarthBound یک بازی نقشآفرینی است که توسط شرکت Ape Inc. و HAL Laboratory توسعه داده شده و توسط Nintendo برای کنسولهای Super Nintendo Entertainment System منتشر میشود. این بازی که دومین نسخه از مجموعه بازیهای مادِر (Mother series) بهحساب میآید، برای اولینبار در اوت سال ۱۹۹۴ میلادی در ژاپن و در ژوئن سال ۱۹۹۵ در امریکای شمالی روانه بازار شده است. در این بازی، بازیکن در نقش کاراکتری با نام Ness قرار میگرفت و باید به کمک سایر همتیمیهای خود به نقاط مختلف دنیا سفر میکرد تا با جمع کردن قطعات موسیقی از هشت مکان مختلف، نیروهای شیطانی موسوم به Giygas را شکست دهد.
کار ساخت و توسعه بازی EarthBound پنج سال بهطول میانجامد. تعدادی از اعضای قدیمی تیم که روی ساخت نسخه اول این بازی کار میکردند، در تیم توسعهدهنده بازی دوم نیز حضور داشتند. از جمله این افراد میتوان به شیگهساتو ایتویِ (Shigesato Itoi) نویسنده و کارگردان، ساتورو ایواتای (Satoru Iwata) برنامهنویس و نیز کی ایچی سوزوکیِ (Keiichi Suzuki) آهنگساز اشاره کرد. با تمامی این اوصاف، قطع همکاری بسیاری از اعضای تیمِ قبلی برای ساخت نسخه دوم بازی، پروسه ساخت این بازی را چندین بار با خطر کنسل شدن روبهرو میکند. درنهایت و با اضافه شدن ایواتا به تیم بازیسازی، کار ساخت نسخه دوم نیز بهطور جدی آغاز میشود. به این ترتیب نسخه دوم از مجموعه بازیهای مادِر که در ابتدا قرار بود در تاریخ ژانویه ۱۹۹۳ میلادی روانه بازار شود، درنهایت در مِی ۱۹۹۴ در دسترس علاقمندان قرار میگیرد.
بازی EarthBound تصویری متفاوت از فرهنگ غرب ارائه میکرد؛ سازندگان در این بازی با بهنمایش کشیدن یک دنیای واقعی، درکنار شوخی با برخی ویژگیهای محبوب و شناختهشدهی بازیهای RPG آن روزگار، سبک قدیمی و آشنای بازیهای نقشآفرینی را برای همیشه تغییر میدهند. ایتوی کارگردان از همان ابتدای امر هم قصد داشت بازی خود را با لحنی نامعمول و نامتعارف بهدست غیر گیمرها برساند. برای مثال در این بازی بازیکنان باید با استفاده از یک پاککن، مجسمهای که بهشکل یک مداد طراحی شده بود را پاک میکردند و در جریان بازی بارها و بارها در دام توهماتی عجیب و غریب گرفتار میشدند.
عرضه این بازی در امریکای شمالی با یک کمپین تبلیغاتی دو میلیون دلاری آغاز میشود. در این کمپین سازندگان برای تبلیغ بازی خود از جملهای به شوخی استفاده کرده بودند: «این بازی بوی تعفن میدهد!» علاوهبر این در نسخه غربی بازی، فردی به نام مارکوس لیندبلام (Marcus Lindblom) کار محلیسازی شوخیهای بازی را بر عهده داشت. با تمام این نوآوریها اما بازی EarthBound با استقبال ضعیفی از جانب منتقدین غربی روبهرو میشود. هرچند که ناگقته نماند این بازی در ژاپن، فروشی دو برابر فروش امریکای شمالی بهدست آورده بود. منتقدین دلیل این امر را استفاده از گرافیک ساده در طراحی بازی، کمپین تبلیغاتی هجوآمیز و عدم علاقهی بازار به سبک نقشآفرینی بازی میدانستند. هرچند در سالهای آتی، جمعیتی از طرفداران این بازی گردهم آمده و سعی در احیا مجدد این بازی و حمایت از آن میکنند. در سال ۲۰۰۶ میلادی، نسخهی دنبالهای برای این بازی با نام Mother 3 و برای کنسولهای Game Boy Advance نینتندو و فقط در ژاپن به بازار عرضه شده است.
نام بازی: Sega Rally Championship
پلتفرم منتشر شده: دستگاههای آرکید
تاریخ انتشار بازی: ۱۹۹۴
- اولین بازی مسابقهای با قابلیت رانندگی روی سطوح مختلف (مانند آسفالت، شن، ماسه و...)
بازی Sega Rally Championship یک بازی مسابقهای است که توسط استودیو Sega AM3 (یکی از استودیوهای زیرمجموعه شرکت سگا) ساخته و توسط همین شرکت و در سال ۱۹۹۴ میلادی روانه بازار میشود. این بازی که در ابتدا برای دستگاههای آرکید مدل Sega Model 2 عرضه شده بود، در سال ۱۹۹۵ میلادی برای کنسولهای Sega Saturn و در سال ۱۹۹۷ برای کامپیوترهای خانگی نیز منتشر میشود.
برگ برنده بازی Sega Rally Championship امکان رانندگی روی سطوح مختلف که هرکدام اصطکاک مختلفی را به ماشین وارد میکردند و نیز قابلیت تعویض دنده بود. از آنجایی که اولینبار بود قابلیتهای اینچنینی در یک بازی مسابقهای بهکار گرفته میشود، بسیاری بازی Sega Rally Championship را مهمترین و تاثیرگذارترین بازی در تاریخ بازیهای ویدیویی مسابقهای میدانند. در این بازی علاوهبر حالت رقابتی آنلاین مرسوم، قابلیت کواپ نیز وجود داشت.
وظیفه ساخت موزیک برای نسخه آرکید بازی را Takenobu Mitsuyoshi برعهده داشته است، حال آنکه موسیقی نسخه سگا سترن که از ترکیبی از قطعات موسیقی جدید تشکیل میشد، توسط Naofumi Hataya ساخته شده است. بازی Sega Rally Championship با استقبالی مثبت از سرتاسر دنیا روبهرو میشود؛ بهطوری که از دستگاه آرکید این بازی چیزی معادل دوازده هزار دستگاه و از نسخهی کنسولی این بازی نیز حدود یک میلیون نسخه به فروش میرود.
نام بازی: Rise of the Triad: Dark War
پلتفرم منتشر شده: سیستمعامل داس
تاریخ انتشار بازی: ۱۹۹۴
- اولین بازی شوتر اولشخص با نمایش مِه و جای اصابت گلوله
- اولین بازی که از محیطهایی با سطوح چندلایه تشکیل شده بود
بازی Rise of the Triad: Dark War یک بازی شوتر اولشخص است که در سال ۱۹۹۵ میلادی و توسط استودیو Apogee Software (3D Realms) روانه بازار میشود. تام هال (Tom Hall) وظیفه کارگردانی و طراحی این بازی را برعهده داشته است. در این بازی بازیکنان میتوانستند از میان پنج کاراکتر مختلف که هرکدام ویزگی و تواناییهای مختلفی داشتند، یکی را انتخاب کرده و وارد بازی شوند. در سال ۲۰۱۳ میلادی نسخه بازسازی شده این بازی توسط استودیو Interceptor Entertainment و توسط Apogee Games منتشر میشود. از این بازی یک نسخه Sharware نیز تحت نام Rise of the Triad: The HUNT Begins موجود است.
در این بازی همانطور که گفتیم پنج کاراکتر مختلف با نامهای Taradino Cassatt، Thi Barrett، Lorelei Ni، Doug Wendt و Ian Paul Freeley حضور داشتند که هرکدام از تواناییهای ویژهای برخوردار بودند. بازیکن میتوانست از میان آنها یکی را انتخاب کرده و وارد بازی شود. بازیکن در این بازی در قالب تیمی از نیروهای ویژه که HUNT نام داشت (High-risk United Nations Task-force)، به جزیرهای با نام San Nicolas فرستاده میشد تا از فعالیتها سری و مرموز فرقهای در یکی از صومعههای این جزیره پرده بردارد. با رسیدن به جزیره، قایق تیم ویژه که تنها وسلیهی بازگشتشان بود، توسط اعضای این فرقه نابود میشود. در همین حین اعضای تیم پیمیبرند که هدف بعدی اعضای کالت، نابودی لسآنجلس است. به این ترتیب اعضای گروه که راه بازگشتی هم ندارند، باید به صومعه نفوذ کرده و مانع از فعالیتهای شوم اعضای این فرقه شوند.
بازی Rise of the Triad دو حالت تکنفره و چند نفره را در اختیار کاربران قرار میداد. در حالت تکنفره این بازی و بهرسم سایر عناوین شوتر اولشخص آن دوران، بازیکنان برای پیشروی در هر مرحله باید تعدادی کلید خاص را جمعآوری میکردند. علاوهبر این گاهی برای رسیدن به مکانی خاص، به تاکتیکها و مهارتهای ویژهای هم نیاز پیدا میکردید. بخش مولتیپلیر یا چندنفره بازی که COMM-BAT نام داشت، فرصت تجربه این بازی را بهطور همزمان برای یازده نفر مهیا میکرد که هرکدام میتوانستند لباسی با رنگ منحصربهفرد برای خود انتخاب کنند. البته که در صورت بازی تیمی، لباس تمامی اعضای تیم به یک رنگ در میآمد.
نام بازی: Magic Carpet
پلتفرم منتشر شده: سیستمعامل Dos
تاریخ انتشار بازی: ۱۹۹۴
- اولین نمایش سهبعدی آب در یک بازی ویدیویی
بازی Magic Carpet یک شبیهساز پرواز است که توسط استودیو Bullfrog Productions ساخته و توسط الکترونیک آرتز (Electronic Arts) در سال ۱۹۹۴ میلادی روانه بازار میشود. این بازی در زمان عرضه، بهدلیل خلاقیت در گرافیک و مکانیزمهای گیمپلی بسیار مورد توجه قرار میگیرد. برای این بازی در سال ۱۹۹۵ یک بسته الحاقی نیز تحت نام Magic Carpet: Hidden Worlds به بازار عرضه میشود که ۲۵ مرحله جدید و تِم هوای زمستانی را به بازی اضافه میکرد. در سال ۱۹۹۶ میلادی نسخهای کامل از این بازی، شامل بازی اصلی و نیز بسته الحاقی برای کنسولهای PlayStation و Sega Saturn پورت میشود. برای بازی Magic Carpet دنبالهای نیز ساخته شده که در سال ۱۹۹۵ و با نام Magic Carpet 2: The Netherworlds روانه بازار میشود.
داستان بازی ازطریق کاتسینهایی که بهشکل کتابی در حال ورقزدن بهنمایش در آمده بود، روایت میشد. طبق این پیشزمینه داستانی، ماده «مانا» در ایام قدیم نیز کشف شده بود، هرچند استفاده بیرویه و سودجویانه از این ماده ارزشمند درنهایت باعث نابودی زمین میشود. بدتر آنکه در آن زمان تعدادی از جادوگران با استفاده از این ماده قدرتهای بسیاری بهدست آورده بودند و از آن برای نبرد با سایر جادوگران استفاده میکردند. این نبرد و درگیری درنهایت به احضار نیروهای شیطانی در دنیا میانجامد؛ نیروهایی که درنهایت خود به دشمنان اصلی این جادوگران تبدیل میشوند. دراینمیان یک کیمیاگر تصمیم میگیرد به این اوضاع آشفته خاتمه دهد، هرچند تلاشهایی او نیز راه به جایی نبرده و فقط اوضاع آشفته را وخیمتر از قبل میکند. از این حادثه تنها شاگرد این استاد جان سالم بدر میبرد و همو تصمیم میگیرد تا تعادل را باری دیگر به دنیا بازگرداند.
حال در بازی Magic Carpet، بازیکن در نقش همین شاگرد جادوگر قرار میگرفت که قالیچهای پرنده در اختیار داشت و میتوانست با استفاده از آن بر فراز دریاها و کوهستانها پرواز کند. سیستم هدایت این قالیچه چیزی مشابه به سیستم هدایت یک هلیکوپتر بود؛ هرچند هرگز از روی آن سقوط نمیکردید. در عوض با رسیدن به مانعی در مسیر، قالیچه بهطور خودکار بالا میرفت تا با برخوردی با مانع پیش نیاید. بازیکن در مسیر با دشمنانی نظیر هیولاها و سایر جادوگران رقیب (که توسط کامپیوتر کنترل میشدند) نیز روبهرو میشد. در این بازی بازیکنان عازم چندین جهان کروی کوچک میشد. (بازی اصلی شامل پنجاه جهان و بسته الحاقی بازی نیز شامل ۲۵ جهان کوچک دیگر میشد). بازیکن باید در هر یک از این دنیاهای کوچک قلعهای ساخته و از آن برای ذخیره میزان «مانا»ی لازم برای پشتسر گذاشتن آن مرحله استفاده کند.
نام بازی: The Horde
پلتفرم منتشر شده: کنسول 3DO
تاریخ انتشار بازی: ۱۹۹۴
- اولین بازی استراتژی که از المانهای سهبعدی استفاده کرد
بازی The Horde یک بازی اکشن- استراتژی است که ابتدا برای کنسولهای 3DO عرضه میشود و با فاصله زمانی کمی برای کنسول Sega Saturn و نیز سیستمعامل داس نیز پورت میشود. در آن زمان بازی The Horde ترکیبی عجیب از دو سبک اکشن و استراتژی بهحساب میآمد. علاوهبر این در بازی The Horde از سکانسهای ویدیویی با هنرنمایی بازیگرانی نظیر کرک کامرون (Kirk Cameron) در نقش Chauncey و نیز مایکل گرگوری (Michael Gregory) در نقش Kronus Maelor نیز استفاده کرده بودند. موسیقی این بازی نیز که توسط فردی با نام Burke Trieschmann ساخته شده است، در سال ۱۹۹۴ میلادی جایزه بهترین قطعه موسیق ساخته شده برای ویدیو گیم را از مجله Computer Gaming World دریافت میکند.
در بازی The Horde بازیکنان کنترل کاراکتر پسری خادم با نام Chauncey را بر عهده میگرفتند که درکنار گلهای از گاوهای وحشی بزرگ شده بود. این پسر خادم طی حادثهای مانع از خفهشدن پادشاهِ Franzpowanki که Winthrop the Good نام داشت میشود و پادشاه برای قدردانی، قطعهای زمین به او تقدیم کرده تا شهر خود را روی آن بنا کند. هرچند این زمین تحت حمله پیاپی گروهی تحت نام The Horde قرار میگیرد. گروه The Horde از تعدادی هیولای قرمزرنگ گرسنه و وحشی تشکیل میشد که هرکدام از آنها بهتنهایی Hordling نامیده میشدند.
در بازی The Horde میتوانستید المانهای از سبکهای مختلف نظیر hack and slash، شهرسازی و استراتژیِ همزمان نیز پیدا کنید. این بازی از دورههای زمانی که بهطور متناوب و پشت هم آغاز میشدند تشکیل شده بود. هر فصل بازی با فاز ساختوساز آغاز میشد و در این فاز، بازیکنان باید با استفاده از منابعی که در اختیار داشتند، شهری میساختند. با تمام شدن فاز ساختوساز، حالا نوبت بخش اکشن بازی فرا میرسید. در این فاز بازیکنان باید با استفاده از انواع و اقسام سلاحها و نیروهایی جادوییای که بازی در اختیار آنها قرار میداد، از ساخت و سازهای خود محافظت میکردند. در پایان بخش اکشن بازی، یک فصل از بازی نیز به پایان میرسید و بازیکن گزارشی از نحوه عملکرد خود دریافت میکرد. در پایان هر فصل نیز زمان پرداختن مالیات بود. بازیکنان میتوانست با استفاده از این فرصت، پیشرفت خود در بازی را ذخیره کرده و آیتمهای مورد نیاز خود برای فصل بعدی بازی را تهیه کنند.
نام بازی: Terminator: Future Shock
پلتفرم منتشر شده: سیستمعامل داس
تاریخ انتشار بازی: ۱۹۹۵
- اولین بازی شوتر اولشخص با قابلیت حرکت آزادانه موس به تمامی جهات
بازی The Terminator: Future Shock یک بازی شوتر اولشخص است که با الهام از مجموعه فیلمهای ترمانیتور ساخته شده و در سال ۱۹۹۵ میلادی روانه بازار میشود. کار ساخت و توسعه این بازی بر عهده استودیو Bethesda Softworks بوده است. بازی Terminator: Future Shock یکی از اولین بازیهای شوتر اولشخص تاریخ است که در طراحی نقشه، دشمنان و محیط خود از گرافیک سهبعدی پر جزئیات استفاده کرده بود. علاوهبر اینها این بازی در زمینه استفاده از موس برای نگاه کردن به اطراف نیز نوآوریهای با خود به همراه داشته است. برای این بازی دنبالهای با نام Skynet ساخته شده که در سال ۱۹۹۶ میلادی روانه بازار میشود.
وقایع داستانی بازی In The Terminator: Future Shock در سال ۲۰۱۵ میلادی جریان داشت؛ جایی که بازیکن باید با کمکهای نیروهای مقاومت، از اردوگاهی که در آن زندانی شده فرار کند. بعد از فرار موفقیتآمیز در مرحله اول بازی، کاراکتر بازیکن با شخصیت جان کانر (John Connor) که رهبری نیروهای مقاومت را برعهده داشت آشنا میشد. پس از آن بازیکنان باید چندیدن مأموریت مختلف را برای نیروهای مقاومت بهپایان میرسانند؛ تا جایی که مقر اصلی نیروهای مقاومت تحت حملهی رباتهای نابودگر مدل T800 قرار میگرفت. همانطور که گفتیم بازی Future Shock با زاویه دید اولشخص ساخته شده بود. بازیکن برای پشتسر گذشتن هر مرحله، ابتدا باید مأموریتهای مختلفی را به انجام میرساند. در این حین نیز باید با رباتهای دشمن که هرکدام سلاحها و مواد منفجرهی مختلفی را با خود حمل میکردند نیز به مبارزه بپردازد. علاوهبر دشمنان عادی، در این بازی بازیکنان باید با خطرات و تهدیدات محیطی نیز دستوپنجه نرم میکردند.
بازی The Terminator: Future Shock بهدلیل نوآوریهای بسیار مخصوصاً در زمینه گرافیک بازی مورد تعریف و تمجید منتقدان قرار میگیرد. هرچند برخی عدم وجود حالت مولتیپلیر و چندنفره در این بازی را یکی از نقاط ضعف آن بهشمار میآوردند. (حالت چندنفره بعدها و در نسخه دنبالهی این بازی، یعنی بازی Skynet اضافه میشود که از یک حالت deathmatch نیز برخوردار بود.)
نام بازی: Battle Isle 2220: Shadow of the Emperor
پلتفرم منتشر شده: ویندوز
تاریخ انتشار بازی: ۱۹۹۵
- اولین بازی با وضوح تصویر 1024x768
بازیهای Battle Isle مجموعهای از بازیهای تاکتیکال نوبتی Turn-based Ttactics هستند که در سالهای دهه نود میلادی توسط استودیو Blue Byte و برای کنسولهای آمیگا (Amiga ) و نیز سیستمعامل MS-DOS و ویندوز روانه بازار میشوند. این بازیها جریان نبردی خیالی در سرزمینی با نام Chromos را روایت میکردند. ساکنین این سیاره از لحاظ تکنولوژی از ساکنین سیارهی زمین پیشرفتهتر بودند. به این ترتیب هر کدام از نسخههای بازی Battle Isle، جریان یکی از این نبردهای خیالی را در این سرزمین روایت میکرد.
سه بازی اول این مجموعه در نقشهای که بهشکل یک ششضلعی ترسیم شده بود جریان داشتند. بازیکنان در این بازی درکنار در اختیار داشتن هدایت واحدهای حمله (که از پیاده نظام، تانک، هلیکوپتر، بمبافکن، کشتیهای جنگی، زیردریایی و غیره تشکیل میشد)، باید واحدهای پشتیبانی را نیز ازطریق نظارت بر واحدهای سوخت و مهمات کنترل میکردند. در این بازی بازیکنان با مأموریتهای مختلفی نیز روبهرو میشدند؛ از نابودی تمام نیروها و پایگاههای دشمن گرفته تا اشغال برخی ساختمانها یا مراقبت از واحدها و مکانهای ویژه. در برخی از مأموریتها، وقایع خارج از زمین مبارزه میتوانست تاثیر ویژهای بر موقعیت فعلی بازیکن بگذارد و او را با چالشهای جدیدی مواجه کند.
در اولین نسخه از بازیهای Battle Isle، تصویر به دو قسمت، برای هر دو بازیکن تقسیم میشد. هر دور بازی نیز به دو دورِ «حرکت» و «مبارزه» تقسیم شده بود. در بازی Battle Isle 2 اما بازیکن تمام صفحهنمایش را در اختیار داشت و میتوانست در هر نوبت از ترکیب هر دو فاز حرکت یا حمله نیز استفاده کند. علاوهبر این در نسخه دوم بازی تصویری سهبعدی از زمین مبارزه تقدیم بازیکنان شده بود. در نسخه سوم بازی نیز که Battle Isle 3 نام داشت، از همان فرمول نسخه دوم بازی، منتها اینبار با گرافیک بالاتر، تعداد واحدهای بیشتر و نیز خط داستانی جدید استفاده کرده بودند. تا آن زمان هیچ بازی دیگری نتوانسته بود بازی پونگ (Pong) محصول سال ۱۹۷۲ میلادی را در میزان وضوح تصویر شکست دهد. تا اینکه درنهایت نوبت به بازی Battle Isle میرسد. (هرچند درواقع بازی Hi-Ten Bomberman در سال ۱۹۹۳ میلادی موفق به اینکار شده بود، اما این بازی هرگز به تولید انبوه نمیرسد.)
مجموعه بازیهای Battle Isle در مجموع مورد استقبال مثبت منتقدان و طرفداران قرار میگیرند. مجله معروف آن زمانه، Computer Gaming World در سال ۱۹۹۲ میلادی و طی یک نظرسنجی، به این بازی سه ستاره از پنج ستاره اهدا میکند و Battle Isle را بازی مناسبی برای گیمرهایی میداند که صبر زیادی دارند و بهدنبال دنیایی جدید برای فتح میگردند.
نام بازی: Fade to Black
پلتفرم منتشر شده: سیستمعامل Dos
تاریخ انتشار بازی: ۱۹۹۵
- اولین بازی شوتر سوم شخص که در طراحی از پالیگان سهبعدی استفاده کرده بود
بازی Fade to Black یک بازی اکشن اودنچر است که توسط استودیو Delphine Software International توسعه داده شده و توسط Electronic Arts Studios و در سال ۱۹۹۵ میلادی روانه بازار میشود. این بازی درواقع نسخهی دنبالهای بر بازی Flashback محصول سال ۱۹۹۲ میلادی است. بازی Fade to Black برای سیستمعامل داس و نیز کنسول PlayStation عرضه شده است. در سال ۲۰۱۸ نسخهای از این بازی برای کنسول Dreamcast و تحت نام Fade to Black: Flashback 2 نیز منتشر میشود.
ایده اصلی ساخت یک دنباله سهبعدی برای بازی Flashback اولینبار در سال ۱۹۹۳ میلادی به ذهن سازندگان رسیده بود. بازی Fade to Black که در ابتدا تحت نام Crossfire معرفی میشود، درنهایت در سبک اکشن ادونچر ساخته شده و روانه بازار شده است. هر دو نسخه کنسولی و داس این بازی نمایشی کاملاً سهبعدی و با جزئیات بالا را تقدیم بازیکنان میکردند. در طراحی کاراکترها و محیط بازی از پالیگانهای تماماً سهبعدی استفاده شده بود. برای طراحی انیمیشنهای کاراکتر اصلی بازی نیز از تکنیک موشنکپچر استفاده کرده بودند. مشابه مجموعه بازیهای Alone in the Dark، در این بازی نیز زاویه دوربین در تناسب با محل قرارگیری کاراکتر بازیکن تغییر میکرد. (این بازی دید دوربینی روی شانه داشت.) اگرچه بازی Fade to Black با نقدهای متفاوتی از جانب منتقدان روبهرو میشود، کماکان نسخه پلیاستیشن بازی به یکی از پرفروشترین بازیهای این کنسول تبدیل میشود. منتقدان به گیمپلی بازی و نیز طراحی پالیگانی برخی از قسمتها ایراداتی را وارد کردند، اما درنهایت همگی از کیفیت کلی گرافیک بازی و انیمیشنهای کاراکتر اصلی تعریف کردند. در سال ۱۹۹۷ میلادی بازی Fade to Black از جانب PC Gamer UK لقب بیست و نهمین بازی ویدیویی برتر تاریخ را دریافت میکند.
به این ترتیب به پایان یکی دیگر از مقالات اولینها در تاریخ بازیهای ویدیویی میرسیم. همانطور که دیدید، این دهه تحت سلطه بازیهای شوتر، علیالخصوص بازیهای شوتر اولشخص قرار داشت. در مقاله بعدی اما به سالهای پایانی دهه طلایی نود میپردازیم؛ سالهایی که درکنار حضور و ظهور بازیهای کنسولی، کماکان قرار است میزبان بازیهای شوتر مهمی نظیر بازی Quake، بازی Half-Life و نیز بازی Tom Clancy's Rainbow Six باشند.