استفاده از پردازنده‌ی پلی‌استیشن در فضاپیمای «افق‌های نو» ناسا

سال ۲۰۰۶ میلادی، آژانس بین‌المللی فضایی ناسا، فضاپیمای افق‌های نو را به قصد عبور از مرز‌های دور دست منظومه‌ی شمسی، از زمین به سمت سیاره‌ی پلوتو ارسال کرد. با اینکه اسم پلوتو از لیست سیارات منظومه‌ شمسی حذف شده است، اما همچنان این ماموریت و اکتشاف این جرم آسمانی یک مسئله‌ی مهم است. شاید چیزی که برای حداقل قشر گیمر‌ها در مورد این فضاپیما بیشتر از ماموریت آن جالب به نظر می‌رسد، استفاده از پردازشگر MIPS R3000 در آن است که پیشتر در اولین کنسول بازی سونی، پلی‌استیشن شاهد آن بودیم. R3000 در زمان خود یکی از پردازشگر‌های قدرتمند محسوب می‌شد که حتی هنوز هم توسط شرکت‌هایی مانند توشیبا برای هدایت میکروکنترلرها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

اما دلیل اینکه ناسا از این پردازشگر در سال ۲۰۰۶ برای کاوشگر خود استفاده کرده است چه چیزی می‌تواند باشد؟ این اقدام ناسا در عدم استفاده از برخی تکنولوژی‌های روز امری غیرمنتظره نیست. برای مثال، ناسا از پردازشگری که سال ۲۰۰۲ توسط IBM توسعه داده شده است برای فضاپیمایی استفاده خواهد کرد که انسان‌ها را به مریخ خواهد فرستاد. ناسا شاید پردازشگر R3000 را مقداری در برابر تشعشعات فضایی مقاوم کرده باشد، اما این چیپ همانی است که در سال ۱۹۹۴ استفاده شده بود. مهندسان ناسا به قدرت نیاز ندارند، آنها به چیزی مورد اعتماد و قابل اطمینان احتیاج دارند. پردازنده‌ای که قبلا امتحان خود را به نحو احسن پس داده بوده و می‌تواند از میلیاردها دلار هزینه‌ی پروژه و سال‌ها زحمت مهندسان و ستاره‌شناسان ناسا محافظت کند.

آیا تا به حال برایتان سوال پیش آمده که چرا مثلا بیشتر کنسول‌های پلی‌استیشن که سال‌ها از عمرشان می‌گذرد، مانند روز اول کار می‌کنند؟ چطور شرکت‌های سازنده‌ی کنسول، محصولات خود را برای یک چرخه‌ی حیات شاید ۹ ساله، طراحی و توسعه می‌دهند؟ این مسائل باعث شده تا ناسا اطمینان کافی از این محصولات و به خصوص پردازشگر مرکزی کنسول اول پلی‌استیشن داشته باشد و از آن برای کاوشگر افق‌های نو استفاده کند. در حال حاضر، ۹ سال از سفر طولانی این فضاپیما می‌گذرد. این فضاپیما که بیش از ۳۰۰۰ روز از آغاز عملیاتش می‌گذرد، حالا به پلوتون رسیده و توانسته اولین عکس‌های نزدیک به این جرم آسمانی منظومه شمسی را تهیه کند و ما بتوانیم شمایل واقعی آن را مشاهده کنیم.

فضاپیمای افق‌های نو در موسسه‌ی تحقیقات جنوب غربی تگزاس، که همکاری تنگاتنگی با ناسا دارد، ساخته شده است. به خاطر فاصله‌ی خیلی زیاد سیاره‌ی پلوتو با خورشید و عدم توانایی صفحات خورشیدی در تولید الکتریسیته لازم برای حرکت کاوشگر، این فضاپیما از ژنراتورهای ترموالکتریکی رادیوایزتوپ یا اصطلاحا RTG برای تولید نیروی برق استفاده می‌کند. در این وسیله، گرمای ناشی از شکست طبیعی عناصر سنگین رادیواکتیو به مواد سبکتر بر طبق خاصیت ترموالکترونیک به جریان برق تبدیل می‌شود. تمام این کارها، در کنار مراحل عملیاتی مانند عکس‌برداری، تحلیل، کاوش و مسیریابی‌های دقیق توسط پردازشگر مرکزی این کاوشگر هدایت و رهبری می‌شود.

افق‌های نو مسیر خود را به مرزهای بیرونی منظومه‌ی شمسی، جایی که کمربند کوپر قرار دارد و بیش از آن ادامه خواهد داد تا تصاویری را برای زمین ارسال کنند که تا به حال ندیده‌ایم. افق‌های نو، یک اثر از انسان‌های هوشمند زمینی است که با خود قطعه‌ای از دنیای بازی‌های ویدیویی را به همراه دارد، قطعه‌ای که برای خیلی‌ها خاطره‌ساز است.

منابع: theverge / Pluto.Jhuapl.edu