آخر هفته چه فیلمی ببینیم؟ | از موشک قرمز تا غمگین‌ترین موسیقی دنیا
یک فیلم ویدئوگیمی از دیوید کراننبرگ، اثری عجیب به سبک سینمای ابتدای قرن بیستم و یک کمدی-درام جسورانه از شان بیکر، فیلم‌‌هایی هستند که در این آخر هفته، به سراغ‌شان می‌رویم.
به‌تازگی، لیست آثار حاضر در هفتادو‌هفتمین دوره‌ی جشنواره‌ی فیلم کن، منتشر شدند. جشنواره‌ای که یک ماه دیگر و به ریاست گرتا گرویگ در بخش رقابتی، برگزار خواهد شد. به مانند همیشه، در بخش‌های مختلف جشنواره، با نام‌های شاخصی مواجه هستیم. سه مورد از این نام‌ها، دیوید کراننبرگ، گای مدین و شان بیکر هستند. کراننبرگ و بیکر، به ترتیب با فیلم‌های The Shrouds و Anora در بخش مسابقه حضور دارند و مدین، با Rumours (فیلمی که مشترکا با ایوان و گلن جانسون کارگردانی کرده است) در بخش خارج از مسابقه شرکت می‌کند.
به همین بهانه، برای این شماره از سری مقاله‌های «آخر هفته چه فیلمی ببینیم؟» به سراغ سه اثر دیگر از کارنامه‌ی این فیلم‌سازان رفته‌ام: فیلم‌های اگزیستنز (Existenz) به کارگردانی دیوید کراننبرگ، غمگین‌ترین موسیقی دنیا (The Saddest Music in the world) به کارگردانی گای مدین و موشک قرمز (Red Rocket) به کارگردانی شان بیکر.
فیلم Existenz
فیلم اگزیستنز
کارگردان: دیوید کراننبرگ
بازیگران: جود لا، جنیفر جیسون لی، ویلم دفو، سارا پلی
سال اکران: ۱۹۹۹
خلاصه‌ی داستان: یک طراح بازی که آدم‌کشانی تعقیب‌اش می‌کنند، مجبور است به همراه یک کارآموز بازاریابی، جدیدترین بازی واقعیت مجازی خود را تجربه و تعیین کند که آیا بازی آسیب دیده است یا نه.
برخی از بهترین آثار دیوید کراننبرگ، خصلتی پیش‌گویانه دارند. اگسیستنز که از آن به عنوان دنباله‌‌ی معنوی ویدئودروم (Videodrome) یاد می‌شود، امتداد همان دغدغه‌های سیاسی ساخته‌ی درخشان ابتدای دهه‌ی هشاد کراننبرگ به نظر می‌رسد و خصلت مورد نظرم را دارا است. همان‌طور که ویدئودروم با ایده‌های علمی-تخیلی دستوپیایی خلاقانه‌اش، به پیش‌بینی انواع جدید درگیری مخاطبان با محصولات رسانه‌ای می‌پرداخت و از تبدیل شدن خشونت واقعی به سرگرمی تا هدست‌های واقعیت مجازی را پیش‌بینی می‌کرد، اگزیستنز هم سال‌ها پیش از فراگیری بازی‌های ویدئویی مبتنی بر واقعیت مجازی، در دنیایی می‌گذرد که گیمرها برای تجربه‌ی بازی‌ها، دستگاهی را به درگاهی که داخل بدن‌شان جاسازی شده است، متصل می‌کنند و به شکل فیزیکی وارد جهان بازی می‌شوند!
همان‌طور که از شرح این ایده پیداست، استاد وحشت بدنی، نه‌تنها ایده‌های داستانی جالب‌اش را برای انتقال تم‌های مورد نظرش به کار می‌گیرد، بلکه موقعیت‌هایی درگیرکننده، مبتنی بر مختصات ژانر Body Horror می‌آفریند و تصاویری منحصربه‌فرد خلق می‌کند. با این حال، اگزیستنز نسبت به بسیاری از آثار دیوید کراننبرگ، فیلم سَبٌک‌تری است و شاید با دیدن آن و دنبال کردن داستان غافلگیرکننده‌اش، بیش از میزانی که انتظار دارید سرگرم شوید.
فیلم The Saddest Music in the World
فیلم غمگین‌ترین موسیقی دنیا
کارگردان: گای مدین
بازیگران: ایزابلا روسلینی، مارک مک‌کینی، ماریا دی میدیروش
خلاصه‌ی داستان: یک مسابقه با هدف پیدا کردن غمگین‌ترین موسیقی دنیا، برگزار می‌شود.
گای مدینِ کانادایی، آرتیست اوریجینالی است. از این منظر که هیچ فیلمسازی -اقلا از میان کسانی که آثارشان برای تماشا به دست ما می‌رسد- مشغول انجام دادن کاری که او می‌کند، نیست. البته اعطای صفت اوریجینال به مدین، یک وجه طعنه‌آمیز هم دارد؛ آثار او به شکل تعمدی، در تلاش برای بازآفرینی و تقلید زیبایی‌شناسی، نقص‌های تکنیکال و مولفه‌های سبکی دوره‌ی سینمای صامت هستند!
فیلمنامه‌ی ساخته‌ی ابتدای هزاره‌ی جدید مدین، بر اساس ایده و متنی از رمان‌نویس برجسته‌ی ژاپنی‌تبار انگلیسی یعنی کازوئو ایشی‌گورو، شکل گرفته است. داستان جالبِ این فیلم که نخستین همکاری فیلمساز کانادایی با ایزابلا روسلینی شهیر را رقم زد، درباره‌ی مسابقه‌ای جهانی است؛ برای تعیین این مسئله که کدام کشور، غمگین‌ترین موسیقی را دارد!
تماشای غمگین‌ترین موسیقی دنیا، فرصتی برای دیدن اثری است که با هرآن‌چه امروز برای تماشا در اختیار داریم، تفاوت دارد! جدا از این که سلسله‌ی تصاویر و اصوات موجود در آثار مدین، قرار است یادآور دوره‌ای سپری‌شده از تاریخ سینما باشند، او خودش را به چنین تصمیمی محدود نمی‌کند؛ نتیجه در فیلم مورد بحث ما، اثری از آب درآمده که هم ویژگی‌های بصری و الگوی تدوین سینمای صامت را دارد و هم یک موزیکال ناطق است!
فیلم Red Rocket
فیلم موشک قرمز
کارگردان: شان بیکر
بازیگران: سایمون رکس، سوزانا سان، بری الرود، اتان داربون
خلاصه‌ی داستان: مایکی سیبر که یک بازیگر از کار افتاده‌ی فیلم‌های بزرگ‌سالانه است، به شهر کوچک کودکیاش در تگزاس، بازمی‌گردد.
سینمای شان بیکر رو به سوژه‌هایی دارد که دیگران معمولا ازشان روی می‌گردانند. فیلمساز ۵۳ ساله آمریکایی، با روایت داستان بازندگان کشورش، به یکی از مهم‌ترین چهره‌های سینمای مستقل آمریکا تبدیل شده است. آثار ارزان‌قیمت بیکر، با سر و شکل متواضعانه و سوژه‌‌های نامعمول‌شان، به همه‌ی ما علاقه‌مندان به سینما یادآوری می‌کنند که اگر خلاقیت و دانش کافی را داشته باشیم، بخش مهمی از مسیر ساختن یک فیلم خوب را طی کرده‌ایم.
بیکر که با نارنگی (Tangerine)، فیلمسازی با آیفون را هم تجربه کرده بود، در فیلم تنها ۱.۱ میلیون دلاری‌اش، سایمون رکس را در نقش مایکی، یک بازیگر سابق فیلم‌های بزرگ‌سالانه انتخاب و از این طریق، کارنامه‌ی بازیگری او را زنده کرد! تماشای تقلای مایکی برای روی پای خودش ایستادن طی بازگشت به محله‌ی کودکیاش، همان تلفیقی از کمدی و درام را ایجاد می‌کند که بیکر، در خلق‌اش بسیار توانا است. در این میان، رابطه‌ی ناجور مایکی با استرابری (سوزانا سان) هفده ساله، جنسی از رومنس را می‌سازد که می‌توان در چنین جهانی انتظارش را داشت. تضاد حال‌و‌هوای گیرای صحنه‌های متمرکز بر این عاشقانه با روزمرگی محقر شخصیت‌ها، متناسب است با سرخوشی‌ای که مایکی، با پیدا کردن استرابری، در میان سیل بدبیاری‌هاش، تجربه می‌کند.
