آخر هفته چه فیلمی ببینیم: از Pit and the Pendulum تا My Own Private Idaho
فیلم ترسناک کلاسیک «مغاک و آونگ»، اثر کمدی و کالت دیوید برن، «روز جشن» به نویسندگی و کارگردانی ژاک تاتی و فیلم My Own Private Idaho ریور فینیکس و کیانو ریوز.
«آخر هفته چه فیلمی ببینیم؟» ۱۵۹ زومجی شامل آثاری می‌شود که جدیدترین آن‌ها تقریبا ۳۰ سال پیش از انتشار این مقاله‌ی معرفی فیلم سینمایی اکران شده است. اما این فیلم‌ها در گذر زمان ارزش خود را از دست ندادند و از قضا غالبا آثاری هستند که تازه در سال‌های اخیر، سینمادوست‌های بیشتری را مشغول خود کرده‌اند. در حقیقت از قدیمی‌ترین تا جدیدترین فیلم سینمایی این فهرست، همچنان در برنامه‌های سینمایی متفاوت بررسی می‌شوند. درحالی‌که بعضی از آثار نام‌برده در زمان اکران به موفقیت زیادی دست نیافتند.
(Pit and the Pendulum (1961
مقاله‌های مرتبط:
ادگار آلن پو، نویسنده‌ی بزرگ آمریکایی که ادبیات وحشت تا ابد بدهکار او خواهد بود، داستان‌ها، مقالات و اشعار زیادی دارد که باید خوانده شوند. به همین خاطر اصلا عجیب نیست که تا امروز چند اقتباس از روی قصه‌ی کوتاه او با نام Pit and the Pendulum ساخته شده‌اند و هرکدام طرفداران خود را دارند. اما حتی اگر حوصله‌ی دیدن تک‌تک اقتباس‌ها را نداریم، فیلم Pit and the Pendulum، محصول سال ۱۹۶۱ میلادی ارزش وقت مخاطب خود را خواهد داشت. وینسنت پرایس این‌جا یکی از نقش‌آفرینی‌های عالی سینمای کلاسیک را تحویل مخاطب می‌دهد و راجر کورمن که احتمالا فیلم The Little Shop of Horrors او را دیده‌اید، در Pit and the Pendulum با هر کات شما را بیشتر درون یک قلعه‌ی عجیب به دام می‌اندازد.
فیلم Pit and the Pendulum از طراحی صحنه، طراحی لباس، گریم و طراحی مو خیره‌کننده‌ای بهره می‌برد که وقتی چند دقیقه آن‌ها را ببینید، دیگر نمی‌خواهید از فیلم چشم بردارید. جالب‌تر اینکه سازندگان در عین اقتباس از روی یک داستان کوتاه، توانایی ایجاد ترس و تعلیق طولانی‌مدت را دارند و Pit and the Pendulum هرگز تبدیل به یک فیلم ترسناک مضحک نمی‌شود که وحشت خود را در پرده‌ی پایانی از دست داده است.
آلن پو با Pit and the Pendulum داستانی روان‌پریشانه را با نگاهی روان‌پریشانه تعریف کرد. پس با احتیاط وارد شوید. این فیلم حتی درجه‌بندی سنی دقیقی ندارد.
(True Stories (1986
از آن‌جایی که تعداد قابل توجهی از سالن‌های سینما در سال ۲۰۲۰ مشغول ستایش شجاعت استودیوهای برادران وارنر برای بازگشت به دنیای اکران فیلم‌های بزرگ شده‌اند، شاید امروز نگاهی به گذشته‌ی این شرکت هیجان‌انگیز باشد. از این جهت که نشان می‌دهد شجاعت و انجام کارهای جسورانه‌ای مانند اکران فیلم ۲۰۰ میلیون دلاری در میان حکم‌فرمایی ویروس کرونا/کووید 19، با هویت شرکت Warner Bros جور درمی‌آید؛ شرکتی که سال‌های سال با پذیرش ریسک‌های مالی اجازه داد که فیلم‌های مهمی به‌دست مخاطبان برسند.
یکی از فیلم‌های کمدی برادران وارنر که در گذر زمان تبدیل به یک کالت کلاسیک شد، فیلم True Stories بود. دیوید برن پس از اینکه با فیلم Stop Making Sense توجهات زیادی را به خود جلب کرد، توانست اعتماد استودیو را برای ساخت فیلم True Stories جلب کند؛ فیلمی که هیچ خلاصه‌ی داستان مشخصی را نمی‌توان برای آن نوشت و صرفا باید گفت یک راوی بی‌اسم، یک شهر خیالی و دنیایی از کاراکترهای عجیب را در خود جا داده است.
True Stories را باید یک فیلم کمدی و موزیکال عجیب دانست که در فرمی مستندمانند، زندگی برخی افراد و واکنش آن‌ها به یک رخداد مهم شهری را بررسی می‌کند. این یکی از آن معدود آثاری است که هم بارها مخاطب خود را می‌خنداند و هم حرف‌هایی بسیار مهم و جدی را زیر لایه‌ی ظاهری تقدیم من و شما می‌کند.
(The Big Day/Jour de Fête (1949
فیلم فرانسوی Jour de fête که با نام انگلیسی The Big Day (روز بزرگ) هم شناخته می‌شود، نخستین ساخته‌ی بلند ژاک تاتی در مقام کارگردان است. این محصول سال ۱۹۴۹ میلادی که در ایران بیشتر با نام «روز جشن» شناخته شده است، کاملا مناسب مخاطبانی است که اهل مطالعه‌ی ریشه‌های سینمای کمدی هستند. بسیاری از الگوهایی که تا سال‌های سال در فیلم‌های کمدی فرانسوی دنبال شدند، به‌نوعی بیرون‌آمده از در برخی از مهم‌ترین سکانس‌های The Big Day هستند. زیرا ژاک تاتی توانست با تاکید همزمان روی استفاده از جلوه‌های صوتی و بصری برای خلق شوخی‌ها، به یک کمدی سینمایی قوی رسید که قابلیت ترجمه به مدیوم‌هایی چون ادبیات را ندارد.
ژاک تاتی به خوبی در فیلم خود نشان می‌دهد که چگونه جامعه در ظاهر به برخی افراد احترام می‌گذارد و همزمان اصلا آن‌ها را جدی نمی‌گیرد. در حقیقت او به نقد مدرنیته می‌پردازد و در دل تصاویر خود، از این می‌گوید که چگونه پیشرفت ظاهری یک جامعه می‌تواند هم‌معنی با پسرفت باطنی آن باشد. تماشای این فیلم کمتر از یک ساعت و نیم زمان می‌برد. پس حتی اگر صرفا به نظر منتقدها اهمیت می‌دهید، به خاطر درصد رضایت راتن تومیتوز این فیلم که روی عدد ۱۰۰ ایستاده است، احتمالا می‌توانید وقتی لازم برای یک بار تماشای آن را بیابید.
(My Own Private Idaho (1991
اکثر افرادی که کیانو ریوز را در سال‌های اخیر شناختند، متاسفانه هنوز نقش‌آفرینی او در فیلم My Own Private Idaho را ندیده‌اند. بااین‌حال اثر مورد بحث فقط به خاطر کیانو ریوز، گروه بازیگری محترمی ندارد. بلکه ریور فینیکس، برادر از دست رفته‌ی واکین فینیکس هم این‌جا یک بازی تماشایی را تحویل مخاطبان می‌دهد. اصلا My Own Private Idaho شاید درکنار فیلم Stand by Me، شناخته‌شده‌ترین اثر کارنامه‌ی ریور فینیکس باشد؛ بازیگری که هالیوود باور داشت در آینده به موفقیت‌های بزرگ‌تری هم می‌رسد و در سال ۱۹۹۳ میلادی از دنیا رفت.
قصه‌ی بزرگ‌سالانه‌ی «آیداهوی اختصاصی خودم» که گاهی برای روایت جذاب‌تر سراغ رئالیسم جادویی هم می‌رود، به انسان‌هایی بسیار متفاوت می‌پردازد. دو شخصیت اصلی فیلم در زندگی عادی تقریبا هیچ شباهتی به یکدیگر ندارند. اما با انتخاب‌هایی مهم، مدام شبیه و شبیه‌تر به یکدیگر می‌شوند. آن‌ها یک سفر جاده‌ای مشترک را تجربه می‌کنند تا به بهانه‌ی تلاش برای پیدا کردن شخصی خاص، خود را از ابتدا بیابند.
گاس ون سنت این‌جا دنیا را به زیبایی از زاویه‌ی دید دو انسان به تصویر می‌کشد. البته فکر نکنید که اثر او مثل همیشه میزانی از تاریکی و سیاهی واقع‌گرایانه را هم در خود جا نمی‌دهد. فیلم My Own Private Idaho از بسیاری جهات، حس‌وحالی شبیه به فیلم Good Will Hunting به کارگردانی خود او دارد. با این تفاوت که وظیفه‌ی نویسندگی My Own Private Idaho نیز برعهده‌ی خود گاس ون سنت بوده است.
