آخر هفته چه فیلمی ببینیم: از Deep Red تا Dial M for Murder
از آثاری بزرگ‌سالانه و متعلق به فیلم‌سازها و ادوار متفاوت که همگی با قتل‌ها و قاتلان سر و کار دارند تا یک مستند بلند جدید که گیمرها با آن برخی از تلخ‌ترین، شیرین‌ترین و عجیب‌ترین رویدادهای ویدیوگیمی ۲۵ سال اخیر را مرور می‌کنند.
داستان‌هایی که به‌صورت جدی و به شکلی مناسب برای مخاطب بزرگ‌سال به جنایت‌های مختلف می‌پردازند، می‌توانند مسئله را از دید مقتول، قاتل یا حتی افراد دیگر بررسی کنند. به همین خاطر سه فیلم قرارگرفته در ابتدای این فهرست که همگی به اشکال متفاوت آثار سینمایی تلخی به حساب می‌آیند، مناسب همگان نیستند. ولی اگر در آن‌ها غرق بشوید و با سختی‌های تماشای هرکدام کنار بیایید، خود را مقابل قصه‌گویی‌های حساب‌شده‌ای می‌بیند که به شکل اغراق‌آمیز، رازآلود و حتی ترسناک و استعاری، به قتل‌های جسمی و روحی چند انسان می‌پردازند. البته که هرکدام از این فیلم‌ها دلیل متفاوتی برای روایت چنین ماجرایی دارند.
بااین‌حال حتی اگر به هیچ عنوان علاقه‌ای به فیلم‌های توصیف‌شده ندارید، شاید یک بازیکن بازی‌های ویدیویی باشید و از دیدن مستند انتخاب‌شده برای تکمیل این فهرست لذت ببرید. زیرا برای اکثر افرادی که خود را طرفدار پروپاقرص هنر هشتم می‌دانند، فیلم طولانی قرارگرفته در انتهای این مقاله‌ی معرفی فیلم سینمایی، دیدنی و پرمحتوا به نظر می‌رسد.
(Deep Red (1975
افرادی که فیلم‌های جیالو در سینمای ایتالیا را می‌شناسند، حتما اسم کارگردان فیلم Deep Red یعنی داریو آرجنتو را شنیده‌اند؛ کارگردانی که رنگ قرمز نقش قابل توجهی در ساخته‌های او دارد و علاوه‌بر خلق صحنه‌های تکان‌دهنده و اغراق‌آمیز، در طراحی موقعیت‌های داستانی معنادار هم هنرمند است.
فیلم Deep Red از جایی آغاز می‌شود که یک نفر قتلی وحشتناک را می‌بیند و فرد دیگری برای دیدن آن تلاش می‌کند. در حقیقت داستان فیلم به دو انسانی می‌پردازد که اولی خود را موظف به حل یک پرونده‌ی قتل می‌داند و دومی صرفا برای بالا بردن موقعیت شغلی خود به‌دنبال سرنخ‌های مرتبط با این پرونده است؛ تضاد رفتاری دو انسان که در حقیقت نمایشی از جنگ به خاطر وظیفه‌ی اخلاقی یا به خاطر خواسته‌های شخصی خود است. این وسط تصویرسازی‌های فیلم‌ساز هم مدام آزاردهنده‌تر و عجیب‌تر می‌شوند تا گارد بیننده را پایین بیاورند و او را تسلیم خشونتِ سفت‌وسخت خود کنند. Deep Red به خوبی نشان می‌دهد که آدم‌های جوامع مدرن، گاهی چه‌قدر رفتار ابلهانه‌ای دربرابر اتفاقات تلخِ بی‌ارتباط با خود دارند.
Deep Red پرشده از لحظات دردناک است و هرچه‌قدر که به پایان نزدیک‌تر می‌شود، تحمل سیاهی آن سخت‌تر به نظر می‌رسد. زیرا کارگردان عامدانه با وفاداری به اکثر قواعد زیرژانر، از داستانی آشنا برای مخاطب تجربه‌ای نسبتا منحصر‌به‌فرد را بیرون می‌آورد.
(Dial M for Murder (1954
به طرز عجیبی شاید عامه‌پسندترین و پرمخاطب‌ترین اثر سینمایی حاضر در «آخر هفته چه فیلمی ببینیم؟» ۱۶۰ زومجی که مشغول مطالعه‌ی آن شده‌اید، فیلم Dial M for Murder به تهیه‌کنندگی و کارگردانی آلفرد هیچکاک باشد. این فیلم که چند سال قبل نسخه‌ی ریمسترشده‌ی آن در اختیار همگان قرار گرفت، یکی از نخستین فیلم‌های رنگی است که استفاده‌ی فوق‌العاده از ساختار فیلم سه‌بعدی داشتند. به‌گونه‌ای که اگر اکنون توانایی انجام این کار را دارید، بهترین توصیه آن است که بروید و نسخه‌ی سه‌بعدی آن را ببینید.
از دست ندهید
هیچکاک به کمک فیلم‌بردار اثر یعنی رابرت برکز توانست با استفاده فرمت فیلم سه‌بعدی، فضاسازی‌هایی را به سرانجام برساند که مخاطب را در خود غوطه‌ور می‌کنند. این مسئله هم از آن جهت اهمیت دارد که بخش قابل توجهی از تعلیق فیلم‌نامه‌ی Dial M for Murder مرتبط با عدم آگاهی بیننده راجع به محل قرارگیری چند شخصیت کلیدی در برخی صحنه‌ها است. ولی حتی اگر نمی‌توانید فیلم را به‌صورت سه‌بعدی تماشا کنید، باز هم Dial M for Murder ارزش وقت تماشاگر خود را دارد.
آلفرد هیچکاک این‌جا به زیبایی با خیانت، پول و عشق مثلثی را به وجود می‌آورد و مخاطب را در مرکز آن به دام می‌اندازد. نه‌تنها سریعا شخصیت‌های فیلم برای ما مهم می‌شوند، بلکه از جایی به بعد قضاوت آن‌ها نیز برای مخاطب آسان به نظر نمی‌آید.
«ام را به نشانهٔ مرگ بگیر» یکی از آن فیلم‌هایی است که واقعا از داستان‌گویی سینمایی برخوردار شده‌اند. به این معنی که حتی اگر از ابتدا تا انتهای فیلم‌نامه‌ی اثر را بخوانید، حتی نصف تجربه‌ی دیدن و شنیدن تک‌تک دقایق آن را کسب نکرده‌اید. از دست دادن فرصت دیدن چنین فیلم‌هایی که کارگردانی و بازیگری درجه‌یک در قاب به قاب آن‌ها می‌درخشند، کار صحیحی نیست.
(Akai satsui (1964
فیلم ژاپنی Akai satsui که در خارج از ژاپن با نام‌های Intentions of Murder و Unholy Desire هم شناخته می‌شود، در وصف غم انسان‌های قدرتمندی است که زیر لایه‌های پایین جامعه زندانی شده‌اند. آدم‌هایی که دنیا می‌خواهد روح آن‌ها را بکشد اما هر روز برای پیروزی می‌جنگند. تازه کارگردان اصلا نگاهی ماورایی و بیش از حد خوش‌بینانه هم به زندگی ندارد و اتفاقا همه‌ی نقاط ضعف و قوت آن‌ها را واقع‌گرایانه به تصویر می‌کشد. شوهی ایمورا که جایزه‌ی نخل طلا جشنواره کن را هم برده است، در فیلم Akai satsui به همه‌ی دغدغه‌هایی می‌پردازد که در همه‌ی فیلم‌های برتر او دیده شدند.
در ۱۵۰ دقیقه‌ی Akai satsui که عده‌ای آن را فیلم Red Murderous Intent هم صدا می‌زنند، فقر، بازیگر اصلی و جنسیت، قربانی شماره‌ی یک است. نابود شدن قسمتی از ماهیت یک انسان در این فیلم هولناک به نظر می‌رسد. زیرا باعث می‌شود مخاطب بر تمام جوامعی لعنت بفرستد که در آن یک انسان می‌تواند مثل یک شی، قابل ادعا باشد. زشت، غم‌انگیز و بی‌اندازه دردآور. ولی بعضی مواقع باید شجاعت لازم را داشت و به تصاویری نگاه کرد که شوربختانه پس از ۵۶ سال، هنوز بازتابی از زندگی بسیاری از آدم‌ها هستند.
(From Bedrooms to Billions: The Playstation Revolution (2020
دقیقا ۲۵ سال پیش در چنین روزی کنسول پلی‌استیشن 1 سونی وارد فروشگاه‌های کشورهای اروپایی شد. به همین مناسبت آنتونی کالفیلد و نیکولا کالفیلد مستند From Bedrooms to Billions: The Playstation Revolution را ساختند و تقدیم مخاطبان کردند. From Bedrooms to Billions مجموعه‌ای تشکیل‌شده از فیلم‌های مستند است که تاریخ ویدیوگیم را مرور می‌کند و حالا در سال ۲۰۲۰ میلادی به سراغ بررسی تاریخچه‌ی پلی‌استیشن رفت.
باتوجه‌به این حقیقت که اکثر دقایق مستند مورد بحث را مصاحبه با افراد شناخته‌شده در صنعت بازی‌های ویدیویی همچون مارک سرنی تشکیل می‌دهند، گیمرهای علاقه‌مند به بازی‌های مختلف از تماشای آن لذت می‌برند. کارگردان‌های فیلم هم خوش‌بختانه در مصاحبه سراغ افرادی رفته‌اند که از زوایای متفاوتی به ماجراها نگاه می‌کنند. در نتیجه اگر شناخت زیادی راجع به نحوه‌ی به وجود آمدن برند پلی‌استیشن و در کل رقابت‌های حاضر در نسل‌های ۵ و ۶ کنسول‌ها ندارید، قطعا با تماشای From Bedrooms to Billions: The Playstation Revolution اطلاعات بسیار زیادی را کسب می‌کنید.
این مستند فقط به پروسه‌ی ساخت بازی‌ها و کنسول‌ها نگاه نمی‌کند و به خوبی توضیح می‌دهد که چه‌قدر روش‌های تبلیغاتی و کارهای فرعی انجام‌شده برای به موفقیت رساندن پلی‌استیشن عجیب بوده‌اند. به همین خاطر در عین آن که مستند نام‌برده برخی دقایق خسته‌کننده را نیز در خود جا داده است، طی اکثر لحظات برای من و شما پرشده از داده‌های هیجان‌انگیز به نظر می‌رسد. وقتی فیل هریسون در بخشی از یک مستند ویدیوگیمی، تولد پلی‌استیشن را «بزرگ‌ترین اشتباه تاریخ شرکت نینتندو» خطاب کند، قطعا فیلم مورد بحث برای بازیکنان زیادی ارزش تماشا شدن را دارد.
