بررسی بازی Age of Empires II: Definitive Edition

این روز‌ها، دیگر کم‌تر استودیو بازی‌سازی به ساخت آثار استراتژی به سبک کلاسیک علاقه نشان می‌دهد؛ آثاری که ترکیبی از ساخت و ساز و تربیت نیرو را در اختیارمان می‌گذاشتند و با پیاده‌سازی درست سیستم میکرومنیجمنت، باعث می‌شدند تا مجبور شویم به تمام اتفاقات ریز و درشتی که در تمدن تحت کنترل‌مان رخ می‌دهد نظارت کنیم. دوران درخشان این نوع بازی‌ها، به همان زمان Age of Empires‌ها، Command and Conquer‌ها، Stronghold‌ها و چند بازی دیگر برمی‌گردد و در بین نمونه‌های مدرن، کم‌تر می‌توانیم چنین بازی‌هایی پیدا کنیم. بااین‌حال شاید یکی از راه‌هایی که بتوان طرفداران چنین آثاری را در این دوره هم سرگرم کرد، انتشار ریمستر و بازسازی از شاهکار‌های کلاسیک استراتژی است و مایکروسافت یکی از شرکت‌هایی است که چنین تصمیمی را اتخاذ و عملی کرده است. آن‌ها در جریان نمایشگاه E3 چند سال پیش، رسما خبر ساخت نسخه Definitive از بازی‌های قبلی سری Age of Empires را درکنار تایید ساخت نسخه جدیدی از این مجموعه اعلام کردند و پس از آنکه ریمستر نسخه اول مجموعه در سال ۲۰۱۸ منتشر شد، حال نوبت به ریمستر نسخه دوم رسیده که از قضا جزو محبوب‌ترین نسخه‌های این مجموعه هم به‌حساب می‌آید. پس با زومجی همراه باشید تا ببینیم که استودیو فرگاتن امپایرز، تا چه در ریمستر کردن این بازی کارش را درست انجام داده است.

قطعا اصلی‌ترین ویژگی مثبت بازی Age of Empires II: Definitive Edition، محتوایی است که بازی برای ارائه کردن دارد. هرچند نسخه اصلی AOE 2 در سال ۱۹۹۹ منتشر شد، اما به‌دلیل محبوبیت بالای این بازی به مرور و با گذر زمان انواع و اقسام محتویات جدید برای آن در دسترس قرار گرفت و بعد هم شاهد نسخه HD بازی بودیم که خودش یک سری بسته الحاقی مختلف هم دریافت کرد. حال سازندگان Age of Empires II: DE، با گرد هم آوردن تمام این محتویات و حتی اضافه کردن یک سری موارد جدید به آن‌ها، پکیجی در اختیار گیمر‌ها قرار می‌دهند که کامل‌ترین حالت ممکن از AOE 2 است و علاقه‌مندان بازی فارغ از اینکه طرفدارا چه حالتی باشند، محتویات کافی را برای سرگرم شدن در این اثر پیدا خواهند کرد. به‌عنوان نمونه، از یک طرف کمپین‌های بازی را داریم که در جریان آن‌ها، می‌توانید کمپین‌های متنوعی را در قاره‌های مختلف از آفریقا گرفته تا اروپا، آسیا و آمریکا تجربه کنید. سازندگان حتی یک کمپین کاملا جدید هم به اسم The Last Khans برای بازی در نظر گرفته‌اند که قبلا در نسخه اصلی یا بسته‌های الحاقی منتشر‌شده برای آن وجود نداشت و تجربه‌ای کاملا جدید است. اگر قبلا تمام کمپین‌های بازی را در نسخه‌های پیشین بازی کرده باشید، به جز The Last Khans مورد خیلی جدیدی در نسخه DE پیدا نخواهید کرد ولی اگر بنا به هر دلیلی قبلا چنین فرصتی پیدا نکرده‌اید، باید بگویم که کمپین‌های داستانی بازی اکثرا کیفیت واقعا خوبی دارند و با تنوع خوب درکنار گسترده بودن از حیث کمی، می‌توانند ساعت‌های طولانی شما را به چالش بکشند و سرگرم کنند. برای مثال در یکی از کمپین‌های بازی، با صلاح‌الدین ایوبی همراه می‌شویم و بخشی از مبارزات تاریخی وی را دنبال می‌کنیم یا با رفتن به آمریکا، نبرد‌هایی با کنترل کردن بومی‌های این منطقه را پشت سر می‌گذاریم و البته که مأموریت‌های دیگری چون مبارزات ویلیام والاس اسکاتلندی یا جنگ‌هایی در کشور ژاپن هم برایمان در نظر گرفته شده‌اند. جدا از چنین گستردگی در زمینه فراهم کردن امکان کنترل تمدن‌های مختلف در بخش کمپین، خود روند مأموریت‌ها هم جالب است و مثلا در یکی از آن‌ها این حق انتخاب را دارید تا با کلیک روی یکی از دو Wonder موجود، تصمیم بگیرید که می‌خواهید با کدام یک از گروه‌ها هم‌دست شوید یا در ماموریتی دیگر، درحالی‌که در آستانه پیروزی قرار گرفته‌اید متحدی جدید و قدرتمند به کمک دشمن‌تان می‌آید و باید با این چالش هم روبه‌رو شوید. 

همچنین بد نیست به این نکته هم اشاره کنیم که سازندگان برای هر کمپین بازی، یک روایت داستانی‌مانند پیش از آغاز مأموریت در نظر گرفته‌اند که صداگذاری و تصویرسازی نقاشی‌شکل آن‌ها به شکل خیلی خوبی صورت گرفته است. درکنار کمپین‌های معمولی بازی، محتویات دیگری هم برای سرگرم کردن افرادی که تمایل دارند بازی را به شکل تک‌نفره تجربه کنند در نظر گرفته شده است. برای مثال یکی از این محتویات نبرد‌های تاریخی هستند که چالش‌های نسبتا سختی به‌حساب می‌آیند و با انتخاب آن‌ها، می‌توانید درگیر برخی از مهم‌ترین نبرد‌های تاریخ بین امپراطوری‌های بزرگ شوید که در بین آن‌ها نبرد بخارا با محوریت تمدن ایران باستان هم حضور دارد. چالش‌های Art of War که در آن‌ها باید یک سری کار‌های خاص را معمولا در مدت‌زمان تعیین‌شده انجام بدهید هم از دیگر بخش‌های بازی هستند که هم سرگرم‌کننده هستند و هم یک سری اصول و قواعد بازی را آموزش می‌دهند. درکنار تمام این‌ها، نباید بخش بازی استاندارد را هم نادیده بگیریم که در جریان آن می‌توانید با انتخاب تعداد دشمنان و متحدین موردنظر، تعیین نقشه دلخواه و حتی شخصی‌سازی قوانین، با انتخاب یکی از ۳۵ تمدن در دسترس بازی که چهار مورد از آن‌ها یعنی Bulgarians، Cumans، Lithuanians و Tatars کاملا جدید هستند، یک تجربه استراتژی کاملا شخصی‌سازی شده را تجربه کنید که بدون شک بخش دلخواه خیلی از ماها در نسخه اصلی یا HD بازی هم بوده است. 

Age of Empires II: DE، جدا از تمام این محتویات گسترده تک‌نفره، شامل یک بخش چندنفره هم می‌شود که حتی با وجود گذشت زمانی نسبتا کم از انتشار بازی سرور‌های زیادی را می‌توان در آن پیدا کرد و با سایر بازیکنان واقعی بر علیه دشمنان کنترل‌شده توسط هوش مصنوعی متحد شد یا اینکه کلا، نبردی را تجربه کرد که کنترل تمام تمدن‌ها در آن برعهده بازیکنان واقعی است. اگر همین الان هم نسخه HD بازی AOE 2 را تجربه کنید، متوجه خواهید شد که کماکان جامعه کاربری بزرگی مشغول تجربه آن به شکل آنلاین و چندنفره است و انتظار می‌رود به مرور زمان بازیکنان نسخه DE هم بیشتر و بیشتر شده و بخش چندنفره بازی حتی از شکل فعلی هم جذاب‌تر شود. راستی تا یادم نرفته در توضیح بخش‌های مختلف بازی به ادیتور آن هم اشاره کنم که به‌تان اجازه خواهد داد نقشه‌های دلخواه خودتان را برای بازی بسازید. با درنظرگرفتن تمام این ویژگی‌ها، بازهم باید تکرار کنیم که فرگاتن امپایزر در جمع کردن یک پکیج کامل از بازی کارش را به بهترین شکل ممکن انجام داده است و با درنظرگرفتن این موضوع که قیمت نسخه DE برابر با ۲۰ دلار است و اگر مشترک گیم‌پس باشید هم به رایگان قادر به تجربه این بازی خواهید بود، این میزان محتوای موجود در اثر حتی بیش‌از‌پیش ارزشمند می‌شود. 

حال که متوجه شدیم بازی از حیث محتوا در وضعیت بسیار خوبی قرار دارد، نوبتی هم که باشد نوبت پرداختن به این موضوع است که Age of Empires II: DE در مقایسه با نسخه اصلی یا HD چه میزان پیشرفت داشته است؟ سازندگان در این زمینه وعده‌های مختلفی داده بودند که راستش را بخواهید خیلی از آن‌ها هم واقعا عملی شده است. به‌عنوان یک ریمستر، Age of Empires II: DE جلوه‌های بصری خیلی خیلی بهتری در مقایسه با نسخه اصلی و حتی HD دارد و پیشرفت آن صرفا به پشتیبانی بازی از رزولوشن 4K خلاصه نشده است؛ بلکه کیفیت طراحی محیط‌های مختلف نقشه‌های بازی که از قضا تنوع خوبی هم دارند و از سرزمین‌های بیایانی گرفته تا محیط‌های سرسبز جنگلی، دریا‌ها و حتی مناطق برفی را شامل می‌شوند، واقعا عالی و در حد یک بازی استراتژی لایقِ انتشار در سال ۲۰۱۹ است. هرچند ظاهر کلی نیرو‌ها و ساختمان‌ها به نسخه اصلی بازی وفادار مانده و تغییر نکرده، ولی این به‌معنی عدم بهبود کیفیت کلی بافت‌های مربوط‌به آن‌ها نیست و این موارد هم با حفظ شکل کلی قدیمی‌شان، از حیث جزییات پیشرفت کرده‌اند و این مسئله باعث شده تا در نسخه DE، تفاوت‌های موجود بین نیرو‌های خاص تمدن‌های مختلف با یکدیگر و همینطور تفاوت‌ها در سبک معماری ساختمان‌های مربوط‌به آن‌ها بیش‌از‌پیش به چشم بیاید و ظرافت خوبی که سازندگان در خلق نیرو‌ها و بنا‌ها به کار برده‌اند بهتر از قبل خودش را نشان دهد. همچنین فرگاتن امپایزر از حیث بصری یک سری ویژگی‌های دیگر مثل امکان زوم دقیق‌تر و بیشتر را هم به بازی آورده و رابط کاربری هم بهبود‌هایی داشته است که البته خیلی اساسی نیست و ایرادی هم به آن وارد نیست چرا که حتی با همین تغییرات جزئی هم رابط کاربری بازی قابل استفاده و کاربردی است. 

هرچند بهبود‌های Age of Empires II: DE در زمینه موسیقی و صداگذاری به‌اندازه جنبه‌های بصری اساسی و قابل‌لمس نیست، اما نمی‌توان خیلی از این جنبه بازی انتقاد کرد؛ چرا که موسیقی‌هایی که در جریان کمپین‌های بازی و متناسب با تمدنی که کنترلش را برعهده دارید پخش می‌شوند واقعا گوش‌نواز هستند و البته که این موضوع، بیشتر یادگاری دوست‌داشتنی است که از نسخه اصلی بازی برای‌مان باقی مانده است و خیلی ربطی به ریمستر بازی ندارد و سازندگان در این زمیه تغییر خاصی اعمال نکرده‌اند. صداگذاری‌ها هم شرایط مشابهی دارند و از همان صداگذاری‌های قدیمی بازی در نسخه ریمستر هم استفاده شده و البته که راویان صوتی مأموریت‌های بخش کمپین بازی از این قاعده مستثنی هستند که بالاتر هم به این موضوع اشاره داشتیم. 

اما درکنار تغییرات و پیشرفت‌های ظاهری، سازندگان Age of Empires II: DE یک سری بهبود‌ها در گیم‌پلی بازی هم اعمال کرده‌اند تا اثری که درواقع مربوط‌به ۲۰ سال پیش است، بیشتر بابِ میل مخاطبان امروزی هم قرار بگیرد. یکی از وعده‌هایی که سازندگان داده بودند، بهبود هوش مصنوعی بازی بود که خب راستش را بخواهید از دو جنبه قابل بررسی است؛ اول هوش مصنوعی نیرو‌های خودی و دوم، هوش مصنوعی دشمنان. به‌لطف ویژگی که در بازی قرار گرفته و ازطریق آن می‌توان بین هوش مصنوعی نسخه اصلی، نسخه HD و نسخه DE سوییچ کرد، راحت‌تر می‌توان ادعای بهبود در این بخش را بررسی کنیم و نتیجه این است که هوش مصنوعی دشمنان در نسخه DE واقعا بهتر و شاید درست‌تر باشد که بگوییم منطقی‌تر از قبل شده است. چرا که اگر در جریان باشید، در نسخه اصلی AOE 2 و حتی خیلی از بازی‌های استراتژی مشابه، مخصوصا با بالا بردن درجه سختی بازی سازندگان یک سری خصوصیات برای گروه‌های تحت کنترل هوش مصنوعی تعریف می‌کردند که حالتی مثل تقلب کردن داشت و آن‌ها از این طریق کار را برای بازیکن سخت می‌کردند؛ ولی در هوش مصنوعی استفاده‌شده برای DE، این ویژگی همان‌طور که از قبل هم وعده داده شده بود از بازی حذف شده و به‌جای آن هوش مصنوعی در واقعا با سخت‌تر شدن درجه سختی بازی، تصمیمات درست‌تری می‌گیرد و از استراتژی‌های متنوع‌تری برای شکست دادن طرف مقابلش استفاده می‌کند که نتیجه آن هم تجربه کردن یک بازی غیرقابل پیش‌بینی‌تر در مقایسه با گذشته است. ولی خب هرچند که هوش مصنوعی دشمنان در این نسخه طبیعی‌تر و بهتر از قبل شده، اما این موضوع خیلی در مورد نیرو‌های خودی صدق نمی‌کند و اصلی‌ترین اثبات برای این موضوع را هم می‌توان در سیستم مسیریابی نیرو‌ها در بازی به وضوح مشاهده کرد. درست است که در مقایسه با ریمستر نسخه اول AOE و به‌لطف وجود ویژگی‌هایی چون امکان انتخاب چینش نیرو‌ها در نسخه اصلی AOE 2 بازی از این حیث به‌اندازه ریمستر نسخه اول آزاردهنده نیست، ولی هنوز هم وقتی قصد حرکت دادن تعداد زیادی از نیرو‌ها را به سمت مقصد دارید بارها و بارها شاهد گیر کردن آن‌ها به موانع محیطی و جابه‌جایی‌های متوالی‌شان خواهید بود و مخصوصا در گذرگاه‌های تنگ‌تر، این مشکل خیلی شدید می‌شود و حتی یک سری باگ‌های بصری مثل فلش زدن سریع نیرو‌ها و مواردی از این دست را هم به‌وجود می‌آورد!

مشکل مسیریابی و هوش مصنوعی نیرو‌های خودی حتی در نبرد‌ها هم کاملا به چشم می‌آید و خیلی وقت‌ها مخصوصا اگر در محیطی مشغول نبرد باشید که ساختمان‌های مختلفی هم وجود دارند، متمرکز کردن نیرو‌های خودی روی جنگ کردن با سرباز‌های دشمن به کار سختی تبدیل می‌شود و وقتی هم که مثلا به شکل دستی روی یکی از نیرو‌های دشمن یا یک ساختمان خاص کلیک می‌کنید تا همه نیرو‌هایتان به آن حمله کنند، ممکن است در اثر مسدود شدن مسیر شاهد باشید که برخی از آن‌ها مدام در تلاش برای پیدا کردن راهی برای رسیدن به هدف هستند و بدین ترتیب عملا از جریان مبارزه‌ها خارج می‌شوند. این مسئله شاید برای خیلی‌ها به شکلی به‌نظر برسد که بگویند می‌توان آن را در بین سایر ویژگی‌های مثبت بازی نادیده گرفت، ولی واقعیت این است که مشکل مسیریابی نیرو‌ها در بازی گاهی به قدری مشکل‌ساز می‌شود که شما در یک نبرد ساده با وجود داشتن برتری کمی و حتی تربیت نیرو‌های مناسب برای آن نبرد، شکست می‌خورید و خب این مورد مخصوصا در نبرد‌های آنلاین بازی می‌تواند بیشتر هم آزاردهنده باشد. با در نظر داشتن این موضوع اما فرگاتن امپایرز، یک سری بهبود‌های خوب هم در زمینه گیم‌پلی در بازی اعمال کرده است؛ مثلا اگر در جایی از نقشه بخواهید نیرو‌های نظامی را انتخاب کنید و این وسط کارگری هم در آن قسمت حضور داشته باشید، بازی وی را نادیده می‌گیرد تا به اشتباه کارگران هم با نیرو‌های نظامی شما همراه نشوند. یا مثلا امکانی وجود دارد که بتوانید مزرعه‌ها روی حالت بازیابی خودکار قرار دهید و دیگر لازم نیست به شکل دستی و با انتخاب کارگرِ مسئول آن مزرعه این کار را انجام دهید. هرچند این بهبود‌ها در مجموع باعث پیشرفت بازی شده‌اند و AOE 2 در مجموع اثری است که در مقایسه با مثلا نسخه اول همین مجموعه در گذر زمان کم‌تر ارزش‌هایش را از دست داده است، ولی به هر حال باید این نکته را در نظر داشته باشید که با بازی طرف هستیم که هسته اصلی گیم‌پلی آن مربوط‌به ۲۰ سال پیش است و طبیعی است که نباید انتظار داشت همه مکانیک‌ها و جزییات اثر در حد یک تجربه کاملا مدرن و امروزی باشند. 

در مجموع، سازندگان Age of Empires II: DE به شکل کلی در ساخت یک نسخه بهبود‌یافته از یکی از بهترین بازی‌های استراتژی تاریخ کارشان را به شکل خیلی خوبی انجام داده‌اند. هرچند مسائلی مثل مشکلات سیستم مسیریابی بازی می‌تواند تاثیر منفی‌اش را روی گیم‌پلی آن بگذارید، اما در مجموع گستردگی بسیار بالای محتوا در بازی و بهبود‌های خیلی خوب بصری در آن، مخصوصا با درنظرگرفتن برچسب قیمتی بازی و در دسترس بودن رایگان آن ازطریق گیم پس، Age of Empires II: DE را به تجربه ارزشمندی تبدیل می‌کنند که اگر قبلا طرفدار آن بودید، بهترین نسخه موجود برای تجدید خاطره با بازی است و اگر هم به هر دلیلی تا به امروز به سراغش نرفته‌اید، اثری است که می‌تواند لذت تجربه یک بازی استراتژی کلاسیک واقعا خوب را با جلوه‌هایی امروزی به‌تان هدیه بدهد. 

Age of Empires II: Definitive Edition روی پی سی بررسی شده است