پیش از سفر به ارمنستان حتما این مقاله را بخوانید
ایروان پایتخت ارمنستان و نیز بزرگ‌ترین شهر این کشور است. این شهر یکی از مقاصد گردشگری پرطرفدار، به‌ویژه در میان ایرانیان است.
ایروان به راستی شهر فوق‌العاده‌ای است. این مکان دارای وجهه جهانی، فرهنگی غنی و مردمی خون‌گرم و مهمان‌نواز است. ایروان پایتخت ارمنستان است و شهری جهانی و امن برای گردشگران سراسر دنیا محسوب می‌شود. فرقی نمی‌کند از تهران به این شهر بروید یا لس‌آنجلس؛ در هر صورت با آغوش باز مردم مواجه خواهید شد. این شهر، میزبان هزاران گردشگر و مسافر است که در سطح شهر به گشتوگذار می‌پردازند.
در ادامه با نکاتی آشنا می‌شوید که باید در تور ارمنستان و سفر به شهر ایروان به آن‌ها توجه کنید. در این مقاله سعی شده علاوه بر راهنمایی مختصر در مورد سفر به ایروان، نکات ریز و درشتی که در این شهر می‌تواند برای گردشگران مفید واقع شود نیز لحاظ شود.
چگونه به ایروان برویم؟
این روزها تورهای گردشگری فراوانی وجود دارند که می‌توانید به واسطه آن‌ها به ایروان سفر کنید. بسته به بودجه و علایق خود، می‌توانید به‌صورت زمینی و هوایی به این شهر بروید. اگر انتخاب شما هواپیما است، در فرودگاه بین‌المللی زوارتنوتس ایروان فرود خواهید آمد؛ اما اگر سفر زمینی را انتخاب کنید، می‌توانید از مناظر دیدنی و ارتفاعات این کشور بهره‌مند شوید. البته برخی از گردشگران نیز ترجیح می‌دهند ابتدا به گرجستان رفته و پس از گشتوگذار در آن، با قطار به ایروان بروند. اگر بار اولتان است که از قفقاز جنوبی دیدن می‌کنید، توصیه ما سفر از گرجستان است؛ چراکه مناظر طبیعی آن بسیار چشم‌نواز هستند. گرجستان و ارمنستان به‌قدری کوچک هستند که سفر از تفلیس (پایتخت گرجستان) به ایروان و بالعکس، بسیار ساده و سریع است. کسانی که به ارمنستان سفر می‌کنند، معمولا از گرجستان نیز دیدن می‌کنند.
مشکل زبان
اولین سفر به ایروان ممکن است کمی عجیب به نظر رسد. مردم این شهر قادر نیستند به‌خوبی به زبان انگلیسی صحبت کنند؛ اما کارکنان هتل، رستوران و کافه‌ها تا حد خوب و استانداردی انگلیسی بلد هستند. تقریبا تمامی ارمنی‌ها می‌توانند زبان روسی را به‌خوبی صحبت کنند و در مناطق تجاری شهر، تابلوها و علامت‌ها به هر دو زبان ارمنی و روسی نوشته شده‌اند. اگر با زبان انگلیسی آشنایی دارید، می‌توانید آهسته و شمرده با مردم ایروان صحبت کنید تا نیازهای خود را رفع کنید. منوی غذای بیشتر رستوران‌های ایروان، به زبان‌های ارمنی، روسی و انگلیسی نوشته شده است. البته این نکته را هم در نظر داشته باشید که به‌دلیل زیاد بودن تعداد گردشگران ایرانی در ارمنستان، برخی از مردم این کشور تا حدود کمی با زبان فارسی نیز آشنایی دارند. سعی کنید عبارت ارمنی «shnorhakalut’yun» را یاد بگیرید؛ این کلمه به معنی «سپاسگزارم» است. مردم ایروان از دیدن تلاش شما برای گفتن این عبارت دشوار، بسیار خوشحال می‌شوند.
در ایروان کجا اقامت کنیم؟
هتل‌های آن‌سوی قفقاز جنوبی بدون دلیل خاصی، بسیار گران‌قیمت هستند. در واقع این هتل‌ها به نسبت قیمتشان، خیلی هم خوب نیستند. هتل‌های ایروان نیز از این قاعده مستثنی نیستند. البته تمامی هتل‌ها و اقامتگاه‌های این شهر این‌گونه نیست؛ برای نمونه می‌توانید برای اقامت به هتل دلوکس ایراون (Yerevan Deluxe Hotel) در خیابان کومیتاس (Komitas) این شهر بروید. این هتل که توسط یک خانواده ارمنی اداره می‌شود، در فاصله هفت تا ۱۰ دقیقه‌ای با تاکسی از میدان جمهوری ایروان واقع شده است. هتل دلوکس ایروان فوق‌العاده است. این اقامتگاه در خیابانی خلوت قرار دارد و نگرانی در مورد سروصدا نخواهید داشت. اتاق‌های این هتل راحت و دارای سیستم سرمایشی و گرمایشی بسیار خوب هستند. کارکنان این هتل بسیار مودب و با نزاکت هستند و همچنین در صورت نیاز، شما را برای سفر به دیگر نقاط کشور نیز راهنمایی خواهند کرد. شاید دور بودن از میدان جمهوری ایروان کمی ناراحت‌کننده باشد؛ اما کرایه تاکسی از هتل تا میدان جمهوری زیاد نیست. هتلی بهتر از «هتل دلوکس ایروان» در شهر پیدا نخواهید کرد.
در سفر به ایروان از کجا بازدید کنیم؟
اگر می‌خواهید تمامی نقاط ایروان را ببینید و از آن لذت ببرید، بهترین راه، قدم زدن در سطح شهر است. با راه رفتن در ایروان ممکن است برخی از بهترین مکان‌های شهر را پیدا کنید که در صورت رفت‌وآمد با تاکسی، از وجود آن‌ها بی‌خبر می‌ماندید. البته آب‌وهوای ایروان به‌طور کلی گرم است که به همین دلیل ممکن است گرما موجب آزردگی‌تان شود؛ اما کافه‌ها و پارک‌های زیادی در سطح شهر وجود دارد که می‌توانید هر از گاهی در آن‌ها توقف کرده و به استراحت بپردازید.
اگر در طول تابستان به ایروان سفر کنید، قطعا به گروه‌های موسیقی و نوازندگان گوناگون در کافه‌ها و رستوران‌های مختلف برخورد خواهید کرد. به‌جز برخی مناطق فقیرنشین مربوط به دوران شوروی در حومه شهر، بیشتر مکان‌های ایروان امن هستند. اگر در شهر گم شدید، کافی است سوار یکی از تاکسی‌های بی‌شمار ایروان شده و با کرایه تقریبا ۵ یا ۶ هزار تومان به داخل شهر برگردید.
میدان جمهوری
وقتی صحبت از ایروان به میان می‌آید، اولین چیزی که به ذهنمان خطور می‌کند، میدان جمهوری این شهر است. میدان جمهوری ایروان دارای معماری بسیار زیبای نئوکلاسیک دوران شوروی است که ساختمان‌های اداری زیادی از جمله «وزارت خارجه ارمنستان» نیز در آن واقع شده‌اند. این میدان تقریبا در تمام ساعات روز، شلوغ و پر سروصدا است؛ صدای بوق خودروها در این مکان، همیشه به گوش می‌خورد. میدان جمهوری ایروان دو چهره بسیار متفاوت دارد؛ این میدان در طول روز، نقش مرکز دولتی و اداری کشور را ایفا می‌کند. مردان و زنان ارمنی روزانه به ساختمان‌های واقع در این میدان می‌روند و در مورد مسائل مهم روز کشورشان صحبت می‌کنند؛ اما شب‌های میدان جمهوری ایروان حا‌ل‌وهوای دیگری دارد؛ هزاران نفر شبانه به این مکان می‌آیند و به زیبایی‌های آن خیره شده و از آن لذت می‌برند. اگر می‌خواهید علاوه بر لذت بردن از نمای میدان جمهوری، غذا نیز میل کنید، به طبقات بالایی کافه Diamond Pizza در شمال غربی میدان بروید. این کافه، نمای بسیار وسیع و پانارومیکی به میدان جمهوری دارد. به‌طور خلاصه، اگر به ایروان سفر می‌کنید، حتما هم در طول روز و هم شبانه به میدان جمهوری سر بزنید.
کاسکاد و پارک پیروزی ایروان
پارک کاسکاد و موزه کافسجیان در فاصله کمی از میدان جمهوری ایروان واقع شده‌اند. برای رفتن به این مکان کافی است یک تاکسی بگیرید و عبارت «کاسکاد» را به راننده بگویید. به‌محض رسیدن به کاسکاد، با پلکانی بسیار بزرگ مواجه خواهید شد که به‌سمت بالا می‌رود. این مجموعه در دهه ۱۹۷۰ میلادی ساخته شده که دارای آثار هنری در گوشه و کنارش است. اگر به ورودی این مجموعه بروید، می‌توانید با استفاده از پله برقی به طبقات بالاتر بروید. بهتر است در هر طبقه توقف کرده و از زیبایی‌ها و نمای بی‌نظیر شهر لذت ببرید. هر یک از طبقات کاسکاد، باغچه‌ها و آبشارهای کوچک و نیز آثار هنری مدرن مختص خود را دارد؛ برای نمونه، یکی از این آثار شیرهایی هستند که با استفاده از لاستیک‌های کهنه ساخته شده‌اند. توصیه می‌کنیم در صورت امکان، این پلکان را بدون استفاده از پله برقی طی کرده و در هر طبقه نفسی تازه کنید تا لذت صعود بیشتر شود.
در بالای مجموعه کاسکاد می‌توانید نمایی زیبا از کوه آرارات و شهر را ببینید. اگر به بالا رفتن ادامه دهید و به سکوی تماشا برسید، دروازه‌های ورودی «پارک پیروزی» را خواهید دید که در فاصله ۳۰۰ متری سمت راست جاده قرار دارند. خود پارک جاذبه خاصی ندارد؛ اما می‌توانید با قدم زدن در آن به مجسمه «مام ارمنستان» برسید. این پیکره، نمادی از ارمنستان است که زنی شمشیر به دست را نشان می‌دهد که به‌سمت کوه آرارات ایستاده و از استان‌های از دست رفته این کشور که در ترکیه کنونی واقع شده‌اند، محافظت می‌کند. در زیر این مجسمه، موزه‌ای کوچک اما بسیار جالب توجه قرار دارد که به‌منظور گرامیداشت یاد و خاطره جنگ «ناگورنو قره‌باغ» با آذربایجان در اوایل دهه ۱۹۹۰ ساخته شده است. در زیر کاسکاد و پارک پیروزی، «پارک مجسمه» واقع شده که دارای میدانی پر از مجموعه مجسمه‌های جالب است. البته برخی از مجسمه‌های این مکان بسیار عجیب به نظر می‌رسند. اطراف این پارک مملو از کافه و رستوران‌های کوچک است که پر از مهاجران و برخی از یهودیان آواره است که از مناطقی مانند کالیفرنیای آمریکا، بوینس آیرس و لبنان به این مکان پناه آورده‌اند. بیشتر این افراد راغب به گفتگو و صحبت کردن با گردشگران هستند.
بازار ورنیساژ ایروان
بازار کهنه‌فروشان همیشه طرفداران خاص خود را داشته و دارد. اگر به‌دنبال اشیایی به جا مانده از دوران کمونیستی، فرش‌های سنتی ارمنی و نقاشی‌های مختلف هستید باید به بازار ورنیساژ سری بزنید. در حدود یک و نیم ساعت یا بیشتر، می‌توانید کل بازار را دور بزنید.
کلیسای جامع زوارتنوتس و اچمیادزین
ایروان شهر بزرگی نیست و می‌توانید طی تنها چند روز، تمامی جاذبه‌های گردشگری و جاهای دیدنی ایروان را ببینید. البته اگر بخواهید به قسمت‌های بیرونی شهر بروید و مقصد خود را نشناسید، کارتان کمی دشوار خواهد شد. چندین بنای تاریخی مذهبی در خارج از ایروان و شهرهای اطراف وجود دارد که بازدید از آن‌ها، خالی از لطف نخواهد بود. از این مکان‌های باستانی می‌توان به کلیسای جامع زوارتنوتس و اچمیادزین اشاره کرده که دارای معماری بسیار زیبایی هستند.
کلیسای اچمیادزین در شهر واغارشاپات ارمنستان و در فاصله یک ساعتی از ایروان واقع شده است که قدیمی‌ترین کلیسای دولتی جهان است. از کلیسای جامع اچمیادزین به‌عنوان «نخستین کلیسای جامع در تاریخ مسیحیت» یاد می‌شود. اگرچه دکوراسیون داخلی بیشتر کلیساها ساده است؛ اما محیط داخلی اچمیادزین دارای دیوار نقش‌های زیادی است. در اطراف فنس‌های محیط پیرامون این کلیسا، سنگ‌نماهای پر زرق‌وبرقی وجود دارند که قدمتشان به بیش از ۱۰۰۰ سال پیش باز می‌شود. کمی آن‌طرف‌تر از محوطه این کلیسا، کلیسای کوچک‌تری وجود دارد که توسط نخست وزیر سابق ارمنستان ساخته شده است.
شب‌های ایروان چکار کنیم؟
شب‌های ایروان در تابستان بسیار دیدنی و جذاب است. اگرچه دمای هوای ایروان در طول روز بسیار گرم و آزاردهنده است؛ اما به همان مساوات، شب‌های این شهر با نسیم‌های گرم همراه شده و شرایط را برای قدم‌زنی و رفتن به رستوران در سطح شهر ایدئال می‌کند. اگر به‌دنبال نوشیدنی خنک و خوشمزه هستید می‌توانید به کاسکاد و تالار اپرای ایروان در مرکز شهر بروید. بعد از اینکه به مرکز شهر رسیدید، مکان‌های فوق‌العاده‌ای برای بازدید پیدا خواهید کرد. از رستوران‌های لوکس که موسیقی زنده جاز دارند گرفته تا کافه‌های شیک و دنج همگی انتظار شما را می‌کشند. بیشتر کافه‌ها تا ساعت ۲ نیمه‌شب باز هستند.
چه لوازمی با خود به ایروان ببریم؟
جواب این سوال بستگی به این دارد که در چه فصلی و به چه منظوری به ایروان سفر می‌کنید. این نکته را مد نظر داشته باشید که آب و هوای ارمنستان به‌ویژه ایروان، تقریبا گرم و خشک و دمای آن بین ۲۸ تا ۳۵ درجه سانتی‌گراد است. بنابراین بهتر است لباس مناسبی همراه خود داشته باشید تا در هوای گرم دچار مشکل نشوید. با این حال مناطق روستایی ارمنستان معمولا آب و هوای خنک‌تری دارد. شرایط جوی ارمنستان در فصل زمستان، از منطقه به منطقه‌ای متفاوت است. هوای ایروان در زمستان زیاد سرد نمی‌شود؛ با این وجود، هر از گاهی برف‌های شدیدی در این شهر می‌بارد.
دمای هوای کلی ارمنستان در فصل سرما بین دو درجه زیر صفر تا ۱۰ درجه بالای صفر است. هوای مناطق روستایی، حومه‌ای و تفریحگاه‌های ورزشی مانند پیست‌های اسکی در ارمنستان بسیار سرد است و بدون لباس گرم نمی‌توانید در این نواحی دوام بیاورید. خوشایندترین فصل ارمنستان اوایل پاییز است که دارای آب و هوایی معتدل و خنک با روزهای بارانی است. در بهار باید آماده تغییرات جوی مانند باران‌های گاه و بی‌گاه در ایروان باشید.
