بررسی اختصاصی کارت گرافیک ZOTAC RTX 3080 AMP Holo

نزدیک به یک سال از عرضه‌ی کارت‌های گرافیکی پرچم‌دار انویدیا از نسل جدید آمپر به بازار می‌گذرد و عرضه‌ی بسیار محدود و تقاضای بالا برای این مدل‌ها در این مدت، باعث شده که بسیاری از گیمرها از دسترسی به این سری کارت‌های گرافیکی بازمانده یا به خاطرِ قیمت‌های کاذب موفق به خرید محصول مورد نظر خود نشده باشند. علاوه‌بر انویدیا با کارت‌های سری اختصاصیِ Founder’s Edition، سازندگان مطرح و شرکای تجاریِ انویدیا که سازندگانِ AIB (مخففِ Add In Board ) گفته می‌شوند هم مدل‌های اختصاصی خود را بر مبنای این تراشه‌های گرافیکی معرفی کرده و به فروش می‌رسانند. مشکلاتِ کمبودِ مواد اولیه برای ساخت تراشه‌های سیلیکونی و کمبودِ عرضه، فقط مختصِ ایران نیست و کاربران در سراسر دنیا با دشواری‌های فراوانی برای دسترسی به این محصولات مواجه هستند و پیامدهای ناشی از دوران پاندمیِ کرونا تاثیرِ عمیق و طولانی‌مدتی روی روندِ تولید و عرضه‌ی نیمه‌هادی‌ها و قطعاتِ الکترونیکی گذاشته است. از مدل‌های تاکنون عرضه شده، GeForce RTX 3080 بعد از GeForce RTX 3090، قوی‌ترین مدل از کارت‌های پرچم‌دار نسل آمپر است. اکنون نمونه‌ای از کارت ZOTAC GeForce RTX 3080 AMP Holo برای بررسی در اختیارِ زومجی گذاشته شده که در اینجا قصد داریم به ویژگی‌ها و امکانات اختصاصی و جنبیِ این مدل و بررسی راندمان آن در عناوین مطرح بازی‌های روز بپردازیم و ببینیم که نسبت به نسل قبلی چه پیشرفت‌هایی داشته است و در مقایسه با مدل‌های مشابه چگونه عمل می‌کند.

مشخصات کارت گرافیک ZOTAC GeForce RTX 3080 AMP Holo

در اینجا مشخصات کارت گرافیکِ تازه واردمان را با مدل مرجع (Founders Edition ساختِ انویدیا) مقایسه می‌کنیم:

می‌توان دید که فرکانس کاری GPU از ۱۷۱۰ مگاهرتز برای مدل مرجع انویدیا، با ۶۰ مگاهرتز افزایش به ۱۷۷۰ مگاهرتز در این مدل رسیده و اورکلاک کارخانه‌ای روی تراشه‌ی گرافیکی اعمال شده است. در نتیجه‌ی افزایش فرکانس، طبعا توان محاسباتی و نرخ فریم در بازی‌ها هم افزایش پیدا خواهد کرد. اما فرکانس کاری حافظه‌ی گرافیکی به‌ مانندِ تمام کارت‌های سفارشیِ دیگر از برند‌های مختلف، دست‌نخورده باقی مانده و کماکان ۱۹ گیگاهرتز است. همچنین کانکتورهای تأمینِ توان ۱۲ ولتی PCIe هم مانند تمام کارت‌های سفارشی ۸ پینی باقی مانده و از مدل ۱۲ پینی استاندارد جدید انویدیا اجتناب شده است. طراحی مدار توان و رابط‌های برق در کارت GeForce RTX 3080 AMP Holo به ورودیِ ۲ کانکتور ۸ برای تأمین ۳۰۰ وات توان اضافه بر ۷۵ واتی که از اسلات PCI express دریافت می‌شود خلاصه شده است و در مجموع ۳۷۰ وات را برای کارت در اختیار می‌گذارد که البته بیش از نیازِ مصرفی‌ این کارت است و می‌تواند برای اورکلاک استفاده شود.

از جنبه‌ی ابعاد هم طول این کارت ۳۱۹ میلی‌متر، عرض آن ۱۳۲ میلی‌متر و ارتفاع آن ۶ سانتی‌متر است که احتمالا برای بررسی جای‌گیریِ مناسب آن در داخلِ کیس خود به این اطلاعات نیاز خواهید داشت.

امکانات اختصاصی ZOTAC GeForce RTX 3080 AMP Holo و خنک‌کننده

طراحی HoloBlack: رنگ‌آمیزی بخشی از بدنه‌ی کارت گرافیک و پوشش به‌کار رفته در آن از نوعی است که باعث تغییر رنگ می‌شود و بسته به زاویه‌ی دید، ترکیب‌هایی مانند شفق قطبی روی بدنه در معرضِ دیدِ کاربر قرار می‌دهد. به‌علاوه این بخش روی لبه‌ی کارت از نوعِ شفافی انتخاب شده که اجازه‌ی به نمایش درآمدنِ نورپردازی‌های RGB توسط LED-های تعبیه شده در زیرِ پوشش را می‌دهد.

نورپردازی SPECTRA 2.0 RGB: نورپردازیِ مخصوص کارت زوتک با نمایش رنگ‌های جذاب، جلوه‌ی واقع‌گرایانه‌ای را با انتخاب‌ رنگ‌های متحرک ممکن می‌سازد. این قابلیت ازطریق نرم‌افزار اختصاصی FireStorm برای کارت AMP Holo شخصی‌سازی و تنظیم می‌شود.

خنک‌کننده IceStorm 2.0: سیستم خنک‌کننده‌ی اختصاصی زوتک که برای پوششِ بهتر و کارکرد قویتر طراحی شده است. سه فنِ ۱۱ تیغه برای خنک‌کنندگی کارت در نظر گرفته شده که ۱۰ درصد جریان هوای بهتر را نسبت به نسل قبلی روی سینکِ حرارتی اعمال می‌کنند. همچنین سینکِ خنک‌کننده هم با جنس آلومنیوم از حداکثر ۷ لوله‌ی ناقلِ حرارتِ مسی برای توزیع و دفع‌ حرارت پشتیبانی می‌کند.

کنترل‌کننده‌ی فعالِ فن با قابلیت FREEZE FAN Stop: با بهره‌گیری از این قابلیت فن‌های کارت گرافیک در حالتِ بیکار تراشه‌ی گرافیکی و دمای زیر ۵۵ درجه سانتی‌گراد خاموش می‌مانند و در نتیجه نویزی به نویزهای تولید شده از فن‌های کیس و خنک‌کننده‌ی پردازنده اضافه نمی‌کنند. با این کار از جذب گرد و غبار هم به میزانِ زیادی کاسته شده و دوامِ کاریِ فن‌ها نیز افزایش می‌یابد. امکان جالب دیگر هم کنترلِ دورِ فن‌ها به‌صورت مستقل از یکدیگر است و ازطریق نرم‌افزارِ FireStorm می‌توان دورِ تک‌تکِ فن‌ها را بنا به لزوم کم کرد یا افزایش داد.

صفحات محافظ در روی برد و پشت کارت گرافیکی: صفحه‌ی محافظِ پشت کارت یا همان Backplate با هسته‌ی فلزی و نورپردازیِ RGB روی آن طراحی شده تا دفعِ حرارت را تسهیل کرده و در عینِ حال از قطعات پشتِ برد محافظت کند. صفحه محافظ جلوی کارت هم وظیفه‌ی افزایشِ استحکامِ برد و ممانعت از خمیدگی به خاطر وزنِ خنک‌کننده (به‌عنوان anti-sag) و دفعِ حرارت از قطعاتِ مدارِ تغذیه را همزمان انجام می‌دهد.

مشخصات فنی GeForce RTX 3080

کارت گرافیک GeForce RTX 3080 اولین کارت گرافیکی بود که در رویداد اختصاصی انویدیا رونمایی شد و از آن به‌عنوان پرچم‌دار جدید یاد شد، محصولی که راندمانی بالاتر از پرچم‌دار نسل قبلی دارد و از همه مهم‌تر با قیمتِ رسمی معقول‌تر از نسل قبلی به فروش می‌رسد. RTX 3080 با قیمت پایه‌ی ۶۹۹ دلاری برای مدل Founders Edition ساخت انویدیا، در تاریخ ۲۷ شهریورماه ۱۳۹۹ عرضه‌ شد. این کارت ۱۰ گیگابایت حافظه‌ی کاملا جدید GDDR6X ساخت شرکت مایکرون را در جوار GPU در بر دارد و توان محاسباتی آن برای FP32 روی واحد‌های Shader یا سایه‌زن‌ سنتی حدود ۳۰ ترافلاپس عنوان شده است. توان محاسباتی واحد رهگیری پرتو هم برخلاف نسل تورینگ با ترافلاپس ارائه شده و میزان آن برای RTX 3080 برابر با ۵۸ ترافلاپس است. در آخر واحدهای هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی Tensor هم ۲۳۸ ترافلاپس توان محاسباتی را در اختیار دارند.

کارت گرافیک RTX 3080 از همان تراشه‌ی GA102، اما با تعداد واحدهای پردازشی کمتر نسبت به RTX 3090 بهره می‌برد. تعداد واحدهای پردازشی فعال CUDA در اینجا ۸۷۰۴ واحد است که نسبت به ۱۰۴۹۶ واحد در RTX 3090، به میزان ۱۷۹۲ واحد یا حدود ۱۸ درصد کمتر است. همچنین این محصول با گذرگاه ۳۲۰ بیتی به ۱۰ تراشه‌ی یک گیگابایتی GDDR6X متصل شده است. در نتیجه‌ شاهد ۱۰ گیگابایت حافظه‌ی پرسرعت گرافیکی برای RTX 3080 هستیم که پهنای باندی برابر با ۷۶۰ گیگابایت بر ثانیه دارد. این پهنای باند هنوز هم از پهنای باند ۶۱۶ گیگابایت بر ثانیه‌ایِ کارت RTX 2080 Ti به میزان ۱۴۴ گیگابایت بر ثانیه سریع‌تر است.

تراشه‌ی Ampere GA102

بیشتر پردازش‌های گرافیکی از عملیات بر مبنای اعداد اعشاری ۳۲ بیتی یا FP32 تشکیل شده‌اند. واحد Streaming Multiprocessor یا به اختصار SM در معماری گرافیکی GA10x، برای پشتیبانی از پردازش دو برابریِ عملیات FP32 طراحی شده است. در نسل تورینگ، هر ۴ واحد SM (که پارتیشن هم گفته می‌شوند) دارای دو مسیر داده‌ای اولیه بودند، اما فقط یکی از آن‌ها می‌توانست عملیات FP32 را پردازش کند. مسیر داده‌ی دوم به عملیات عدد صحیح یا INT محدود بود. در GA10x پردازش روی هر دو مسیر داده‌ای برای FP32 ممکن است و به همین دلیل حداکثر نرخ پردازش عملیات FP32 دو برابر شده است. در نتیجه‌ی این طراحی، کارت GeForce RTX 3090 بیش از ۳۵ ترافلاپس توان پردازشی را ارائه می‌کند که بیش از دو برابر بیشتر از تراشه‌های گرافیکیِ Turing است.

بلاک دیاگرام تراشه‌ی GA102 استفاده شده در کارت گرافیک RTX 3080

مانند GPU-های قبلی انویدیا، GA102 از کلاسترهای پردازش گرافیکی (Graphics Processing Clusters یا به اختصار GPC)، واحدهای پردازش بافت (Texture Processing Cluster یا به اختصار TPC)، واحدهای SM، واحدهای ترسیم (Raster Operator یا به اختصار ROP) و کنترلرهای حافظه تشکیل شده است. یک تراشه‌ی کامل GA102 دارای ۷ واحد GPC، تعداد ۴۲ واحد TPC و ۸۴ واحد SM می‌شود که مطابق قسمت‌های قرمزرنگ شده در دیاگرام فوق، برخی قسمت‌های آن برای استفاده در تراشه‌ی ‌‌‌‌‌‌GA102-200‌‌‌‌‌‌‌‌‌ در قلبِ RTX 3080 غیرفعال شده است. همچنین هر SM هم ۱۲۸ هسته‌ی CUDA و ۴ هسته‌ی Tensor دارد و ۱ هسته‌ی RT و ۴ واحد پردازش بافت یا همان TU را در خود جای می‌دهد. تراشه‌ی GA102-200 به میزان ۸۷۰۴ کیلوبایت حافظه‌ی کش L1 و ۵۱۲۰ کیلوبایت حافظه‌ی کش L2 در اختیار دارد. 

نسل دوم RT

هسته‌های RT (مخفف Ray Tracing یا رهگیریِ پرتو) جدید برخی پیشرفت‌ها را شامل می‌شوند که در ترکیب با بهینه‌سازی‌های صورت گرفته روی زیرسیستمِ حافظه‌ی کَش، به‌صورت موثر می‌تواند تا دو برابر افزایش راندمان را نسبت به هسته‌های RT در معماری تورینگ به همراه داشته باشند. به‌علاوه، واحد‌های SM در معماری آمپر توانایی اجرای همزمان کارهای هسته‌ی RT + گرافیک یا هسته‌ی RT + محاسبه (Compute) را در اختیار دارد که به میزان قابل توجهی پردازش‌های رهگیری پرتو را شتاب می‌بخشد.

نسل سوم Tensor 

نسلِ سوم و جدید هسته‌های Tensor انواع داده‌ای (Data Type) جدیدی را برای افزایش راندمان، بهره‌وری و انعطاف در برنامه‌نویسی پشتیبانی می‌کند که می‌تواند تا سقف دو برابر راندمان بالاتر در پردازش‌های هوش مصنوعی مانند DLSS عرضه کند.

حافظه‌های GDDR6X با افزایش سرعت انتقال داده‌ها برای اولین‌بار با کارت‌های نسل آمپر معرفی و استفاده شده‌اند و کارت‌های سری RTX 3000 برای اولین‌بار در محصولات انویدیا از گذرگاه PCI express 4.0 هم پشتیبانی می‌کنند. فناورهای جانبی دیگری نیز معرفی شده‌اند که در ادامه بررسی آن‌ها می‌پردازیم.

NVIDIA RTX IO

امروزه ذخیره‌سازها با وجود پیشرفت زیاد و استفاده از SSD-های سریع، هنوز هم ضعیف‌ترین قسمت رایانه‌ها محسوب می‌شوند. سرعت SSD-های مدرن با بهره‌گیری از توانِ کامل گذرگاه PCIe در هر نسل افزایش می‌یابد و در PCIe نسل چهارم، سرعت این گذرگاه به ۶۴ گیگابیت بر ثانیه (۸ گیگابایت بر ثانیه) در دو جهت رسیده است. شرکت AMD مدت‌ها پیش پلتفرم مبتنی بر PCIe 4.0 را عرضه کرد، اما اینتل تنها مدت کوتاهی است که آن را در پلتفرم نسل یازدهم موبایلی و دسکتاپیِ خود تعبیه کرده و آن را با عرضه‌ی پردازنده‌های نسل یازدهمِ دسکتاپی با نام Rocket Lake، به کاربران رایانه‌های رومیزی عرضه می‌کند.

با اینکه افزایش پهنای باند ذخیره‌ساز امری مثبت تلقی می‌شود، اما پردازش اطلاعات باینری صفر و یک ذخیره شده روی بخش فیزیکی دیسک‌ها هنوز بر عهده‌ی پردازنده‌ی مرکزی یا CPU است. با افزایش پهنای باند ذخیره‌سازها، بار پردازشیِ عملیات ورودی/خروجی یا I/O هم به همان نسبت روی پردازنده به تدریج افزایش پیدا می‌کند و به جایی می‌رسد که راندمان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. مایکروسافت راه‌حل رابط برنامه‌نویسی DirectStorage را برای حل این معضل در نظر گرفته و انویدیا هم فناوری RTX IO را بر مبنای همین API ابداع کرده است.

انویدیا می‌گوید داده‌های غیر فشرده حداکثر با سرعت ۷ گیگابایت بر ثانیه از یک SSD از نوع NVMe و روی گذرگاه PCIe 4.0 خوانده می‌شوند و برای پردازش در این سرعت به توان کاملِ دو هسته‌ی پردازنده نیاز دارند. اما اگر همین اطلاعات به‌صورت فشرده شده و محتوایی مانند داده‌های بازی باشند، به هزاران درخواست I/O و منابع متعددی نیاز است تا اطلاعات از حالت فشرده، به حداکثر ۱۴ گیگابایت بر ثانیه در حالت غیرِ فشرده تبدیل شوند. سربار ناشی از درخواست‌های مضاعف I/O و توان مورد نیاز برای خواندن داده‌ها از داخل فایل‌های متعدد و بارگذاری آن‌ها در بافر کارت گرافیکی، توان پردازشی مورد نیاز در سمت پردازنده را به ۲۴ هسته افزایش می‌دهد. اینجا DirectStorage وارد عمل می‌شود و مسیری را برای دسترسی مستقیم به منابع مورد نیاز و برداشتن سربار پردازنده ایجاد می‌کند.

همچنین RTX IO به‌عنوان لایه‌ی بیرونی DirectStorage که برای بازی‌ها و معماری تراشه‌های گرافیکی انویدیا بهینه شده، غیر فشرده کردن داده‌های فشرده شده را به‌صورت سخت‌افزاری روی GPU انجام می‌دهد. انویدیا ادعا می‌کند که این فناوری تا ۲ برابر راندمان عملیات ورودی/خروجی با ذخیر‌ساز را افزایش می‌دهد و در عین حال نیاز به استفاده از هسته‌های متعدد پردازنده برای مدیریت خواندن و نوشتن را از میان برمی‌دارد.

البته نیاز است که بازی‌ها برای استفاده از قابلیت DirectStorage بهینه شوند. باتوجه‌به اینکه این API اکنون هم در کنسول ایکس باکس سری ایکس پیاده‌سازی شده، بازی‌هایی که برای این کنسول عرضه شده و به پی‌سی پورت شوند، احتمالا از این فناوری برخوردار خواهند بود. همچنین پشتیبانی RTX IO باید به‌صورت مجزا برای هر بازی در درایور گرافیک انویدیا تعبیه شود.

این فناوری روی تمام کارت‌های گرافیکی RTX از نسل تورینگ و آمپر کار خواهد کرد و با بروز رسانی API مربوطه در نسخه‌ی سال ۲۰۲۱ ویندوز 11 و سپس ویندوز 10، می‌توان انتظار داشت که استفاده از این قابلیت در ابتدای سال ۲۰۲۲ به‌تدریج عملیاتی شود. درضمن مایکروسافت می‌گوید این قابلیت به ملزوماتی نیاز دارد که باعث می‌شود تمامِ درایوهای M.2 و NVMe برای بهره بردن از آن مناسب نباشند و احتمالا فقط مدل‌های پرسرعت‌تر برای این قابلیت چراغ سبز خواهند گرفت.

NVIDIA DLSS 2.0

فناوری DLSS در نسخه‌ی ابتدایی چیزی بیش از یک تکنیک Image Sharpening معمولی به نظر نمی‌رسید، اما تحولِ بی‌نظیر ایجاد شده در DLSS 2.0 و اجرا روی هسته‌های Tensor تراشه‌های RTX باعث شد که یکی از بی‌نقص‌ترین تکنیک‌های ارتقای تصویری و upscaling را در بازی‌های ویدیوئی شاهد باشیم. درواقع DLSS 2.0 بسیاری از جزئیاتی را که با اِعمال تکنیک TAA روی صحنه محو می‌شوند یا از بین می‌روند را دوباره به تصاویر برمی‌گرداند و در بسیاری موارد کیفیتی حتی بالاتر از اجرای بازی در رزولوشن Native را ارائه می‌کند.

بازی Death Stranding یکی از بهترین نمونه‌های پیاده‌سازی تکنیک DLSS 2.0 بعد از بازی Control ساخته‌ی رِمدی است که می‌تواند الگوی بی‌مانندی برای مایکروسافت و سونی برای پیاده‌سازی قابلیت‌های مشابه بر مبنای هوش مصنوعی در کنسول‌هایشان باشد.

Nvidia Reflex

فناوری دیگری که همزمان با معرفی کارت‌های گرافیک جدید معرفی شد، به گیمرهای آنلاین وعده‌ی بهره‌مندی از کاهش تأخیر و افزایش سرعت پاسخ‌گویی سیستم در هنگام بازی را می‌دهد. به‌گفته‌ی انویدیا این قابلیت خود مشتمل بر برخی نوآوری‌ها در تراشه‌ی گرافیکی، تکنیک G-Sync و برخی دیگر قابلیت‌های نرم‌افزاری است که سنجش و کاهش تأخیر سیستم در هنگام اجرای بازی‌های رقابتی را ممکن می‌سازند. کاهش تأخیر سیستم برای گیمرهای آنلاین امری حیاتی است که به پی‌سی و نمایشگر اجازه‌ی واکنش سریع‌تر دربرابر دستورها ورودیِ کاربر ازطریق ماوس و صفحه کلید را می‌دهد و دقت در عکس‌العمل‌ها و شلیک‌ها را افزایش می‌دهد.

شتاب‌دهنده‌ سخت‌افزاری ویدیو

معماری جدید آمپر از نسل پنجم دیکودرِ انویدیا برای فرمت‌های زیر در پلتفرم‌های ویندوز و لینوکس بهره‌مند شده است:

● MPEG-2, VC-1, H.264 (AVCHD),H.265 (HEVC), VP8, VP9, and AV1.‌‌

کدک‌ها و فرمت‌های رنگی که به‌صورت سخت‌افزاری پشتیبانی می‌شوند:

● HEVC 4:2:0 and 4:4:4 color modes with 8/10/12 bit.

● VP9 4:2:0 color mode with 8/10/12 bit.

● H.264 4:2:0 color mode with 8 bit.

۴ خروجی گرافیکی: می‌توانید از بین یک پورت خروجی HDMI 2.1 و سه پورت خروجی DisplayPort 1.4 برای نمایشگر یا نمایشگرهای خود ترکیب مناسب را بدون نیاز به آداپتورِ مبدل انتخاب کنید.

سیستم تست

• پردازنده: Intel Core i7 – 10700K OC to 5.0 GHz

• مادربرد/ حافظه: ASUS Z490-F STRIX/ GSKILL Trident RGB DDR4 3200Mhz 32GB

• سیستم‌ عامل: ویندوز 10 با آخرین آپدیت‌ها (19043.1165-21H1)

• درایورها: NVIDIA GeForce 471.96 WHQL و AMD Radeon Software Adrenalin Edition 21.8.2 

کارت‌های گرافیک

بنچمارک‌ها

3DMARK 2013

راندمان دایرکت ایکس ۱۱

آزمون گرافیکیِ سنگین Fire Strike بر مبنای API دایرکت ایکس 11 کار می‌کند و معیار خوبی برای سنجش راندمان شتاب‌دهنده‌ی گرافیکی در این واسط گرافیکی است. در این آزمون راندمان Graphic Score را در نظر می‌گیریم تا کمترین تاثیر را از توانِ پردازنده شامل شده باشد. فاصله‌ی ۲۵ درصدی RTX 2080 Ti با کارت پرچم‌دار RTX 3080 همچنان پابرجا مانده، اما دو کارت رده بالای RTX 3080 ما هم تفاوت محسوسی از لحاظ راندمانی ندارند و هر دو مطابق انتظار عمل کرده‌اند.

راندمان دایرکت ایکس ۱۲

آزمون Time Spy نمادی از چگونگی اجرای بازی‌های جدیدترِ تحت دایرکت ایکس 12 با موتور‌های بازی‌سازی‌ ارتقا یافته و سازگار با فناوری‌های گرافیکیِ مدرن است. در اینجا مشاهده می‌کنید که ZOTAC GeForce RTX 3080 AMP Holo در بخش گرافیکی‌ِ محض به امتیاز ۱۷۲۸۱ دست پیدا کرده که آن را همپای کارت مدل TUF و ۲۷ درصد سریع‌تر از پرچم‌دارِ نسل تورینگ، یعنی RTX 2080 Ti ارزیابی می‌کند که در محدوده‌ی امتیازگیری کارت‌های RTX 3080 دیگر است.

Cyberpunk 2077

بازی Cyberpunk 2077 با وجودِ وضعیت ناامید کننده در ابتدای انتشار، قابلیت‌های گرافیکی متنوعی دارد، اما برای قابل مقایسه بودن با کارت‌های نسل قبلی در این آزمون باید گزینه‌ی Ultra را بدون استفاده از ray tracing و قابلیتِ DLSS در هنگام اجرای پروسه درنظر می‌گرفتیم. در دقت 1440p با ثبت میانگین ۷۸ فریم توانستیم رکوردی را در راندمان اجرای این بازی در نتایج به‌دست آمده ثبت کنیم که تنها توسط RTX 3080 Ti و RTX 3090 شکسته شده و البته برای مقایسه نمونه‌ای از آن‌ها را در اختیار نداریم. همچنین در اینجا راندمان RTX 3080 نسبت به RTX 2080 Ti به مقدار ۳۰ درصد پیشرفت داشته است که مطابق با الگوی نتیجه‌ی به‌دست آمده‌ی قبلی است.

در دقت 4K حتی راندمان RTX 3080 هم در محدوده‌ای است که استفاده از DLSS را حتی در کیفیت Balanced توجیه می‌کند. در اینجا RTX 3080 AMP به ۴۱ فریم در ثانیه اکتفا می‌کند، اما کمینه‌ی راندمان آن در محدوده‌ی ۳۳ فریم بر ثانیه قرار دارد. بر این اساس تفاوت راندمان بین دو پرچم‌دار نسل آمپر و تورینگ افزایش یافته و به ۳۶ درصد رسیده است.

Godfall

بعد از چند به‌روزرسانی قابلیت رهگیری پرتو (ray tracing) هم به بازی Godfall اضافه شد که البته قبل از آن هم به جهت برخورداری از جلوه‌های بصری مدرن، به‌عنوان گزینه‌ی منتخبِ ما برای راستی‌آزماییِ توان کارت گرافیکی جدید در نظر گرفته شده بود. در اینجا کارت‌های گرافیک رده حرفه‌ای RTX 3080 در آزمونی حدودا ۱۰ دقیقه‌ای با هم در مصاف هستند و براساس نتایج در دقتِ 2K توانسته‌اند GeForce RTX 2080 Ti را با فاصله‌ای ۳۳ درصدی پشت‌سر گذارند. این پیشتازی دربرابرِ GTX 1080 Ti، پرچم‌دارِ نسل پاسکال به میزان ۲۱۱ درصد یا ۲.۱ برابر است. به خاطر داشته باشید که در اینجا بازی را با آخرین سطحِ ممکن از تنظیماتِ گرافیکیِ داخل بازی آزمایش کرده‌ایم و بسیاری از کارت‌های گرافیک رده متوسط و رده پایین حتی در دقتِ معمولی 1080p هم قادر نیستند نرخِ فریم مناسبی در این تنظیمات به کاربر ارائه کنند.

در رزولوشن 4K هم ZOTAC RTX 3080 AMP Holo توانسته با راندمانی برابر با کارتِ ایسوس، راندمانی کاملا قابل بازی و مناسب را در این تعداد پیکسل فرآهم کند، کاری که مشخصا بنا به نتایجِ به‌دست آمده از عهده‌ی کارت‌های گرافیکیِ دیگر برنمی‌آید.

Red Dead Redemption 2

بازی واقع‌گرایانه Red Dead Redemption 2 محصولِ راکستار در محیط‌های باز و افق دیدِ نامحدود می‌تواند گزینه‌ای مناسب برای سنجش راندمان در API دایرکت ایکس 12 یا رابط Vulkan روی پی‌سی باشد که دراین‌میان راندمان رابط ولکان معمولا اندکی بهتر است. برای بازی RDR2 تصمیم گرفتیم بالاترین تنظیمات گرافیکی ممکن را با استفاده از Vulkan روی کارت‌های گرافیکی منتخب آزمایش کنیم. در این حالت کارت‌های گرافیک RTX 3080 ما از دو برند ذکر شده توانستند با تنها یک فریم اختلاف در نمودار صدرنشین شوند و کارت‌های RTX 2080 Ti و RTX 3060 هم به ترتیب با ۲۹ و ۳۱ درصد راندمان پایین‌تر در رتبه‌های بعدی قرار دارند. همان‌گونه که می‌بینید افزایش راندمان بینِ نسلی در Vulkan هم کمابیش هم عرضِ افزایش راندمان در دایرکت ایکس 12 است.

در دقتِ 4K هم تنها کارت‌های گرافیک RTX 3080 هستند که می‌توانند متوسط‌ نرخ فریمِ مناسب در محدوده‌ی ۵۰ فریم در ثانیه را عملی سازند و سایر مدل‌ها فقط با تنظیماتِ گرافیکیِ پایین‌تر برای اجرای بازی در 4K مناسب خواهند بود.

Assassin's Creed: Odyssey

موتور گرافیکی Assassin's Creed: Odyssey براساس دایرکت ایکس 11 ساخته شده بود و بار پردازشی سنگینی هم روی پردازنده می‌گذاشت. این بازی در دقت 2K روی کارت RTX 2080 Ti می‌تواند به میانگین ۷۲ فریم بر ثانیه برسد، درحالی‌که RTX 3080 با ۲۶ درصد راندمان بیشتر توانسته به ۹۲ فریم در ثانیه دست پیدا کند. در مقایسه‌ی مستقیم دیگر، راندمان RTX 3080 نسبت به RTX 2080 هم ۴۴ درصد افزایش نشان داده است.  همچنین RTX 3080 نسبت به مدل GTX 1080 G1 هم با قدمتی که دارد ۸۹ درصد قویتر عمل کرده است.

در رزولوشن 4K هم مجددا RTX 3080 تنها مدلی است که توانسته به میانگین ۶۰ فریم در ثانیه با آخرین تنظیمات نزدیک شود، ولی در کمینه‌ی فریم به ۴۷ فریم در ثانیه سقوط کرده است. مثل بنچمارک‌های قبلی، RTX 3080 در دقت بالاتر می‌تواند فاصله‌اش را با کارت‌های گرافیک نسل قبلی بیشتر کند و قدرتش را بیشتر به رخ بکشد.

راندمان Ray Tracing

Control - RTX

بازی Control هنوز هم یکی از بهترین پیاده‌سازی‌های رهگیری پرتو را در بین بازی‌های مدرن دارد و با استفاده از تکنیکِ رهگیریِ پرتو، نورپردازی، انعکاس و نمایشِ سایه‌ها را در محیط‌های بازی باورپذیرتر می‌کند. در این آزمون کارکردِ سایه‌زن‌ها یا همان واحد‌های سنتیِ Shader درکنار عملیاتِ واحد‌های RT سنجیده می‌شود و خروجی هم از رزولوشن مبدا به کمک DLSS و الگوریتم‌های مربوطه به رزولوشن اصلیِ نمایشگر ارتقا پیدا می‌کند. کارتِ زوتک در این بازی و در رزولوشن 1440p توانست به‌طور متوسط ۱۰۸ فریم را در ثانیه تولید کند و برای رزولوشن 4K هم میانگینِ قابلِ بازی و ایده‌آلِ ۶۳ فریم بر ثانیه را به‌دست آورد. این در حالی است که مطابقِ نتایجِ بازی‌های قبلی، کارت GeForce RTX 2080 Ti به سختی به میانگینِ ۵۰ فریم در ثانیه نزدیک شده است.

اورکلاک

طبق معمول با بهره گرفتن از MSI Afterburner و در این مورد نرم‌افزارِ FireStorm از Zotac سعی کردیم هم ازطریق Tuner داخلی انویدیا و هم به‌صورت دستی فرکانسِ GPU و سپس VRAM را افزایش دهیم و تا جایی که پایداری کامل دیده شود، آزمون‌های استرس و فشار را تکمیل کنیم. در این نمونه از GeForce RTX 3080 AMP Holo که در اختیار داشتیم توانستیم فرکانسِ تراشه‌ی گرافیکی در حالت بوست را با ۶۰ مگاهرتز افزایش به ۱۸۳۰ مگاهرتز برسانیم و پایداری کاملی را پس از یک روز اجرای بازی‌ها و بنچمارک‌ها شاهد باشیم. افزایش فرکانس تا ۸۰ و ۱۰۰ مگاهرتز صددرصد پایدار نبود و به خروج تصادفی از برخی بازی‌ها منجر می‌شد. توجه داشته باشید که در این حالت فرکانس واقعی GPU به‌دلیل کارکرد تحت الگوی GPU Boost انویدیا تحت شرایطی به بالای ۲۰۰۰ مگاهرتز هم افزایش می‌یابد و با افزایشِ میزان مصرف و دما، به‌صورت پله‌ای کاهش می‌یابد. بنابراین مهم است که دمای قطعاتِ روی کارت در حد کنترل شده باقی بماند تا راندمان هم با بالاترین فرکانسِ ممکن به‌دست آید.

مدل کارت گرافیکی	ZOTAC GeForce RTX 3080 AMP Holo	ASUS TUF NVIDIA GeForce RTX 3080 OC
فرکانس بوست پیش‌فرض	1770MHZ	1785MHZ
فرکانس بوست اورکلاک	1830MHz	1860MHz
فرکانس حافظه پیش‌فرض	19GHz	19GHz
فرکانس حافظه اورکلاک	19.4GHz	19.5GHz

شیوه‌ی اورکلاک رمِ گرافیکی یا همان افزایش فرکانس کاری تراشه‌های حافظه هم مثل هیچ یک از نسل‌های گذشته نیست، چرا که برای تراشه‌های GDDR6X به‌دلیل سرعت بسیار بالا و پیچیدگی انتقال داده‌ها، از الگوریتم تشخیص خطای ECC استفاده شده که حتی در صورت بروز خطا در ارتباطات با حافظه‌ی گرافیکی، درخواست بازخوانی و تکرارِ مجدد عملیات حافظه اجرا می‌شود و دیگر شاهد artifact یا ظاهر شدن اشیای تصادفیِ غیر واقعی در صورت افزایش بیش از حد فرکانس کاریِ حافظه نخواهیم بود. در عوض، تنها سرعت اجرای عملیات و در نتیجه سرعت دسترسی به حافظه کاهش خواهد یافت و به‌جای افزایش فریم، احتمالا با عدم تغییرِ پهنای باند گرافیکی نسبت به افزایشِ فرکانس یا حتی کاهشِ آن مواجه خواهیم شد. بنابراین تشخیص آستانه‌ی پایداری فرکانسِ خاص در حافظه‌ی کارت گرافیکی، با الگوهای تشخیص بصری خطا در محصولات قبلی متفاوت و کمی پیچیده‌تر است.

باتوجه‌به نکاتِ ذکر شده در بالا، در GeForce RTX 3080 AMP Holo توانستیم فرکانس موثر حافظه را تا سطح ۱۹.۴ گیگاهرتز افزایش دهیم و مشکلی با پایداری حافظه نداشته باشیم که نتیجه‌ی خوبی محسوب می‌شود. در نظر داشته باشید که گرافیک‌های پرچم‌دار نسل آمپر در بیشتر سناریوهای اجرا اصطلاحا Power Limit هستند و محدودیت مصرف توان مانع از افزایش فرکانس بیشتر در آن‌ها خواهد شد، بنابراین حتی اگر فرکانس کاری بالاتری را هم برای آن‌ها تعیین کنید، باز هم کارت گرافیک بسته به میزانِ سقف توانی که برای آن در بایوس تعیین شده، فرکانس و در نتیجه ولتاژ کاریِ آن را محدود خواهد کرد و تاثیرِ افزایش فرکانس بی‌اثر خواهد شد. در معدود سناریوهای فرضی تنها در صورت نرسیدن به سقفِ توان، ممکن است فرکانس کاریِ بالاتر اعمال شود که آن هم معمولا دوامِ زیادی نخواهد داشت و به محدوده‌ی پایین‌تر نزول خواهد کرد، بنابراین اورکلاک پرچم‌دارهای آمپر با وجود فناوری افزایش فرکانسِ پویا و محدودیتِ مصرف توان در مجموع تاثیر زیادی در افزایش راندمان نخواهد داشت و به خوبی نسل‌های گذشته موثر واقع نخواهد شد. به بیان دیگر اورکلاک کارت‌های پرچم‌دارِ نسل آمپر آنچنان تأثیرگذار نیست و شاید ارزشِ وقت‌گذاشتن و پرداختن نداشته باشد.

همچنین افزایش ولتاژ هم در افزایش پایداری سرعت ساعت کاری در این کارت‌ها در اغلب موارد کارساز نیست. حتی در برخی بازه‌های فرکانسی، تنها با کاهش ولتاژ و کاستن از توان مصرفی می‌توان به فرکانس بالاتر دست پیدا کرد و به همین دلیل Undervolting یا کاهش ولتاژ GPU در سری کارت‌های آمپر طرفداران زیادی پیدا کرده است و در بسیاری موارد باعث بهینه‌سازی مصرف توان و کاهش دمای کاری کارت گرافیک می‌شود، هر چند که برای کاربران عادی و کم تجربه توصیه نخواهد شد.

دما و نویز

در بخش تست بیشینه حرارتِ کارت بعد از ۶۰ دقیقه اجرای متوالیِ بنچمارک داخلی بازی RDR2، حداکثر به دمای ۸۱ درجه‌ی سانتی‌گراد در داخلِ کیسِ بدون پنل و با گردش هوای آزاد رسیدیم که در مقایسه با کارت‌‌های گرافیکی دیگر و کارت همرده از سری ASUS TUF دمای بالایی است و از آنجایی که در مرزِ رسیدن به محدودیت‌ ۸۳ درجه قرار دارد، به‌طور بالقوه می‌تواند منجر به کاهشِ فرکانس کاری GPU با محدودیت Temp Limit در حالت پیش‌فرض شود، مخصوصا اگر در داخل کیسی با تهویه ضعیف‌تر نصب شود. البته دمای متعارف ثبت شده در بازی‌ها بیشتر در محدوده‌ی ۷۶ تا ۷۹ درجه در نوسان است. علاوه‌بر این خنک‌کننده هم با نزدیک شدن به این محدوده دمایی سعی می‌کند با افزایشِ دور فن‌ها تا حداکثر میزانِ ممکن به کاستن از دمای کاری و پرهیز از افتِ فرکانس کمک کند که منجر به افزایشِ صدای فن‌ها خواهد شد.

مدل کارت گرافیکی	ZOTAC GeForce RTX 3080 AMP Holo	ASUS TUF NVIDIA GeForce RTX 3080 OC
بیشینه دمای GPU	۸۱ درجه سلسیوس	۷۴ درجه سلسیوس
بیشنیه دمای حافظه GDDR6X	۹۴ درجه سلسیوس	۸۸ درجه سلسیوس
سقف دمای کاری GPU	۸۳ درجه سلسیوس	۸۳ درجه سلسیوس
سقف دمای کاری حافظه GDDR6X	۱۰۵ درجه سلسیوس	۱۰۵ درجه سلسیوس

در زمینه‌ی نویزِ ایجاد شده از خنک‌کننده هم عملکرد کارد متوسط ارزیابی شد. با اینکه دورِ فن‌ها در فشارِ زیاد و دمای بالا به محدود ۱۸۰۰ دور در دقیقه می‌رسد و کمتر از دورِ حداکثریِ فن‌ها در مدل ایسوس است، اما نویز تولیدی کاملا محسوس، با بلندی بیشتر و از نوع high pitch یا صدای زیر (صدایی مثل سشوار برقی) است که برخلاف صدای "هوم" ناشی از گردشِ هوا، می‌تواند هنگام استفاده از هدفون‌های گیمینگ هم قابل شنیده شدن باشد. ما در تست‌های مختلف و بررسی کارت‌های متفاوت صدای تولیدی بلندتر از این را هم تجربه کرده‌ایم و بنا به تفاوتِ حساسیت افراد، این نوع صدا می‌تواند معمولی یا بلند تلقی شود، اما قطعا نمی‌توان آن را در محدوده‌ی کم‌صدا یا ساکت تصور کرد. از فناوری‌های کاهشِ صدا و عدمِ تداخلِ موج‌های گردشِ هوا در خنک‌کننده‌ی طراحی شده برای این مدل کارت زوتک استفاده نشده و از یک بایوس دوم برای تنظیم روی حالتِ Silent هم خبری نیست، اما بهره‌گیری از قابلیت FAN Stop در دمای زیر ۵۵ درجه سانتی‌گراد همچنان یک مزیتِ ضروری و مثبت برای این کارت گرافیک محسوب می‌شود.

جمع‌بندی

کارت گرافیک ZOTAC GeForce RTX 3080 AMP Holo برخلاف برخی مدل‌های همرده‌ی دیگر علاوه‌بر استفاده از Backplate فلزی، از یک Frontplate هم برای دفع حرارت از VRM و توزیعِ آن در سطحِ خنک‌کننده برخوردار است که نقش براکتِ نگهدارنده و anti-sag یا ضدِ خمیدگی را هم بر عهده دارد. بخش نورپردازی RGB هم در این کارت به نام Holo نام‌گذاری شده و بدون LED هم تغییر طیف رنگی را از دید بیننده در زوایای مختلف ایجاد می‌کند که قابلیت یکتای همین مدل و عامل تمایزِ آن محسوب می‌شود.

برای نصب این کارت که ۲.۵ اسلاته گفته می‌شود قاعدتا به ۳ اسلاتِ خالی روی مادربرد نیاز خواهید داشت و باید فضای داخلیِ کیس را قبل از نصب در این مورد بررسی کنید و علاوه‌بر بررسی ابعادِ کارت برای جای‌گرفتنِ در داخلِ کیس، تهویه‌ی مناسب را نیز برای کارت گرافیکِ پرتوانِ خود فرآهم کنید.

ZOTAC GeForce RTX 3080 AMP Holo در تمامی بنچمارک‌ها همپای کارت دیگر بررسی شده با همین تراشه و مطابق انتظار ظاهر شده و راندمانی درخور عرضه می‌کند. بسته به بازی و رزولوشن پردازش بازی، این کارت می‌تواند بین ۲۵ تا ۳۲ درصد سریع‌تر از RTX 2080 Ti، پرچم‌دار نسل قبلی عمل کند و GTX 1080 Ti یا RTX 2080 را هم با میزانی در محدوده‌ی ۵۰ درصد پشت سر می‌گذارد. فرکانس اورکلاک کارخانه‌ای این کارت در سطح بالاترین مدل‌های اورکلاک شده‌ی بازار قرار ندارد و تفاوت محسوسی ایجاد نمی‌کند، اما در هر حال افزایشِ راندمانِ رایگان در هرسطحی که باشد نمی‌تواند نکته‌ی منفی تلقی شود و مورد استقبال واقع خواهد شد.

از نظر خنک‌کنندگی و دما، مایل بودیم که عملکرد بالاتری را از این نمونه شاهد باشیم تا به دمای کاری پایین‌تر و نویزِ تولیدیِ کمتر منتهی شود. به یاد داشته باشید که هرچقدر دمای کاری GPU پایین‌تر باشد، فرکانس آن به‌صورت خودکار با الگوریتم‌های بوستِ انویدیا در میزان بالاتری عملیاتی خواهد شد و تنها خنک نگه‌داشتن کارت به‌تنهایی می‌تواند سبب بهبود نسبی راندمان شود. در هر حال هرچند که عملکردِ دیده ‌شده جزء بهترین نتایج به‌دست آمده نبود، اما در حدی بود که بتواند طبق الگوی پیشنهادیِ انویدیا و در سطحِ عملکردِ کارت‌های سری Founder’s Edition و در مواردی بهتر از آن طبقه‌بندی شود.

تاسف‌بار است که در ماه‌های گذشته عوامل متعددی دست به‌دست هم دادند تا دسترسی به محصولاتِ اینچنینی در بازار به‌شدت محدود شود و اندک موجودی شرکت‌های تولید کننده هم با قیمت‌های ۲.۵ تا ۳ برابری و بیشتر ازطریقِ واسطه‌ها به بازارِ خرده‌فروشی برسد. این موضوعی است که در شرایطِ حاضر یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها برای خرید و بهره‌مندی از نسل کارت‌های گرافیکِ رده بالای انویدیا و AMD است و هیچ نکته‌ی منفی مهمتری را نمی‌توان بالاتر از آن برای این رده محصولات در نظر گرفت. با امید به بهبودی شرایط و گذشتن از موانعِ موجود، کارت‌های گرافیک سری RTX انویدیا از نسل آمپر همچنان یکی از بهترین گزینه‌ها برای برخورداری از قابلیت رهگیری پرتو و DLSS با راندمان مناسب در بازی‌های فعلی و آینده محسوب می‌شوند و در سبدِ خرید‌ گیمرها جایگاه‌ منطقی (یا حداقل مجازی) خود را دستِ‌کم تا عرضه‌ی نسل بعدی کارت‌های گرافیک حفظ خواهند کرد.

کارت گرافیک ZOTAC GeForce RTX 3080 AMP Holo توسط فروشگاه تیکا کالا در اختیار زومجی قرار گرفته است.

تهیه شده در بخش سخت‌افزار زومجی