فیلم‌هایی که باید بعد از تماشای جوکر ببینید

یکی از فیلم‌های پر سرو صدای سال ۲۰۱۹ فیلم «جوکر» ساخته‌ی تاد فیلیپس بود،‌ که هم موفق شد نظر مثبت بسیاری از منتقدان را جلب کند و هم به فروش فوق‌العاده‌ای دست یافت. یکی از اصلی ترین دلایل محبوبیت فیلم، خود شخصیت جوکر است که اولین بار در ۲۵ آوریل ۱۹۴۰ توسط DC Comics، در یکی از داستان‌های بتمن به عنوان شخصیت منفی حضور پیدا کرد؛ در سال ۱۹۸۹ هم برای اولین بار جوکر با جک نیکلسون وارد سینما شد و بعد از آن هم چند بار دیگر شاهد حضور این شخصیت شرور بر پرده‌ی سینما بوده‌ایم. تا این‌که سال گذشته فیلمی با محوریت این کاراکتر نمایش داده شد و جوایز بسیار زیادی را هم برای عواملش به ارمغان آورد که از جمله می‌توان به نخستین اسکار واکین فینیکس اشاره کرد. اما تاریخ سینما فیلم‌های نظیر «جوکر» کم نداشته است، فیلم‌هایی که شخصیت‌ها و اتمسفر مشابه (و حتی بسیار بهتر از) این فیلم را دارند که به معرفی بهترین‌‌هایشان خواهیم پرداخت.

دانلود از آپارات | تماشا در یوتیوب

کارگردان: لین رمزی | نویسنده: لین رمزی، جاناتان ایمز

بازیگران: واکین فینیکس، اکاترینا سامسونوف، جودیت رابرتس

متاکریتیک: ۸۴ | راتن تومیتوز: ۸۹

با فیلمی آغاز می‌کنیم که واکین فینیکس را به عنوان نقش اصلی دارد. از بین تمام نقش‌هایی که فینیکس بازی کرده‌ است شخصیت جو (Joe) در این فیلم بیش‌ترین شباهت را به جوکر دارد. هر دوی این شخصیتها آدمهایی تنها و سرگشته‌اند که از مادر پیر خود مراقبت می‌کنند و هر دو از آسیب روحی و روانی رنج می‌برند. جو سعی دارد با نجات دادن دختر بچه ها از آزار، به زندگیش معنی بدهد. در یکی از این کارها اوضاع طبق برنامه پیش نمی‌رود و مشکلاتی بوجود می‌اید، اما ‌جو که غرق افکار خودکشی هم هست، تصمیم می‌گیرد تا هرطور که شده به کارش ادامه داده و دختر را نجات بدهد. اما برخلاف آرتور در «جوکر»، که به نمادی برای هرج و مرج تبدیل می‌شود، اینجا عمل قهرمانانه‌ی جو رو هیچ‌کس نمی‌بیند و حتی کسی متوجه جو نیست،‌ انگار که واقعا جو هیچ‌وقت آنجا نبوده است.

کارگردان: ماری هرون | نویسنده: ماری هرون، برت ایستون الیس

بازیگران: کریستین بیل، جاش لوکاس، جرد لتو

متاکریتیک: ۶۴ | راتن تومیتوز: ۶۹

کریستین بیل، این بازیگر فوق العاده،‌ قبل از اینکه در نقش بروس وین بدرخشد و در برابر جوکر قرار بگیرد، نقش ثروتمندی دیگر با زندگی پنهانی دیگری را بازی کرد، یعنی پاتریک ویتمن در فیلم روانی آمریکایی. البته در این‌جا کاراکتر بیل بیشتر به جوکر شباهت دارد تا بتمن. در نگاه اول اما، شما با یک پولدار خوشتیپ روبرو می‌شوید که به نظر نمی‌آید خطری برای کسی داشته باشد، اما بعدتر وقتی که با اره برقی و تبر و سلاح‌های وحشتناک دیگر، می‌بینیدش که آدم‌ها را تکه پاره می‌کند قطعا نظرتان عوض می‌شود. این فیلم هم مثل جوکر پایانی دارد که برداشت‌های مختلفی می‌شود از آن داشت. خلاصه که دیدن این فیلم را از دست ندهید.

کارگردان: میلوش فورمن | نویسنده: لارنس هابن، بو گلدمن

بازیگران: جک نیکلسون، لوئیز فلچر، ویل سمسون

متاکریتیک: ۸۳ | راتن تومیتوز: ۹۴

کارگردان: سیدنی لومت | نویسنده: پدی چایفسکی

بازیگران: فی داناوی، پیتر فینچ، ویلیام هولدن

متاکریتیک: ۸۳ | راتن تومیتوز: ۹۲

فیلمی از سیدنی لومت با بازی به یاد ماندنی و درخشان پیتر فینچ در نقش هاوارد بیل (Howard Beale) که برای این نقش برنده‌ی جایزه‌ی اسکار هم شد، البته مثل یکی دیگر از بازیگران این فهرست، زنده نبود تا خودش اسکارش را تحویل بگیرد. هاوارد یک گوینده‌ی خبر است که بعد از این‌که مطلع می‌شود که به زودی قرار است برکنار شود، یک روز تصمیم می‌گیرد به جای خبر، حرف دلش و فکری که در سر دارد را بیان کند. که این باعث جلب توجه بیننده ها و افزایش مخاطبان شبکه می‌شود و شبکه تصمیم می‌گیرد که این کارِ هاوارد ادامه پیدا کند، چون تنها چیزی که برای شبکه اهمیت دارد افزایش تعداد مخاطب است. هاوارد هم شروع به گفتن حقیقت‌ها می‌کند و موجی از حمایت مردمی همراهش می‌شود، تا جایی که حتی به او لقب «پیامبر دیوانه‌ی آنتن» را می‌دهند. تلویزیون از بی‌ثباتی و روان‌پریشی جوکر (آرتور) و هاوارد فقط برای بالا بردن آمار بیننده‌هایش استفاده می‌کند، اما برخلاف جوکر که عکس العمل خشنی به این موضوع دارد، هاوارد بیل قربانی بازی رسانه می‌شود.

کارگردان: دیوید فینچر | نویسنده: جیم اولز، چاک پالانیک

بازیگران: ادوارد نورتون، برد پیت، هلنا بونهام کارتر

متاکریتیک: ۶۶ | راتن تومیتوز: ۷۹

فیلم باشتگاه مشت زنی درمورد کاراکتری تنها و دچار بی‌خوابی است، که در طول فیلم اسم‌های مختلفی هم دارد، یعنی راوی داستان با بازی ادوارد نورتون که فشارها و نابرابری های سیستماتیک حسابی او را به‌هم ریخته و باعث می‌شود که وجه تاریک وجودش خودش را نشان بدهد و به شکلی آنارشیستی علیه همه‌ی ارزش‌های مصرف‌گرایی و سرمایه‌داری قیام کند. همه چیز از آشنایی با تایلر دردن با بازی خوب برد پیت آغاز می‌شود و آن‌ها باهم باشتگاه مشت زنی را راه اندازی می‌کنند. مکانی که در ابتدا به نظر فقط جایی است برای تخلیه‌ی خشم ولی به مرور به محلی برای ترویج فلسفه‌ی فکری آنها تبدیل می‌شود و برای‌شان ارتشی می‌سازد تا به کمک آن نقشه های‌شان را عملی کنند. خالی از لطف نیست که اشاره کنیم پیچش پایانی فیلم احتمالا یکی از بهترین‌ها در نوع خود است. این فیلم هم مثل جوکر دست بر احساسات پنهان و دفن شده‌ای می‌گذارد که موجب طغیان می‌شوند.

کارگردان: سیدنی لومت | نویسنده: فرانک پیرسون، لزلی والر

بازیگران: ال پاچینو، جان کازال، کریس ساراندون

متاکریتیک: ۸۶ | راتن تومیتوز: ۹۵

کارگردان: آلفرد هیچکاک | نویسنده: جوزف استفانو، رابرت بلاک

بازیگران: آنتونی پرکینز، جنت لی، ورا مایلز

متاکریتیک: ۹۷ | راتن تومیتوز: ۹۶

کارگردان: کریستوفر نولان | نویسنده: کریستوفر نولان، جاناتان نولان

بازیگران: کریستین بیل، هیت لجر، آرون اکارت

متاکریتیک: ۸۴ | راتن تومیتوز: ۹۴

شاید اگر موفقیت و محبوبیت جوکر کریستوفر نولان نبود، کمپانی برادران وارنر هرگز ریسک سرمایه گذاری برای ساخت فیلم جوکر رو نمی‌کرد. قطعا هیچ کس، هیچ‌وقت هیت لجر را در قامت جوکر فراموش نمی‌کند. البته قبل از «دارک نایت» جوکرهای زیادی را در فیلم‌های مختلف دیده‌ایم اما هیچکدام به موفقیت فیلم نولان و جوکری که او و هیت لجر خلق کردند، نرسیدند. در دومین فیلم از سه گانه‌ی بتمن، جوکر به عنوان بدمنی تمام عیار ظاهر می‌شود تا همه چیز را به‌هم بریزد و به مردم گاتهام ثابت کند که آدمهایی نیستند که فکر می‌کنند و آن‌ها هم مثل گاتهام فاسدند. درمورد مقایسه واکین فینیکس با هیت لجر هم شاید بهتر باشد بگوییم که هردو به زیبایی از پس ایفای نقش برآمده‌اند و حالا جزئی از تاریخ سینما هستند.

کارگردان: مارتین اسکورسیزی | نویسنده: پل شریدر

بازیگران: رابرت دنیرو، جودی فاستر، سیبل شفرد

متاکریتیک: ۹۴ | راتن تومیتوز: ۹۶

می‌رسیم به شاهکار مارتین اسکورسیزی یعنی راننده تاکسی که خود تاد فیلیپس چند باری گفته است که برای ساختن جوکر به شدت تحت تاثیر این فیلم و البته فیلم بعدی لیست بوده. فیلیپس حتی در انتخاب نیویورک به عنوان لوکیشن هم نگاهی به راننده تاکسی داشته است و او هم روی فاسد و ویرانگر این شهر بزرگ و تاثیری که رو کاراکتر اصلی می‌گذارد را به ما نشان می‌دهد. در مورد کاراکتر اصلی هم که هم جوکر و هم تراویس با بازی رابرت دنیرو، انسان‌هایی تنها و نادیده گرفته شده‌اند، هر دو عاشق می‌شوند اما عشق‌شان به نتیجه نمی‌رسد، هردو‌ رابطه‌ی خوبی با سیاست و سیاسیون ندارند، و هر دو دست به خشونت می‌زنند تا بلکه تغییر ایجاد کنند. و البته در نهایت هر دو به قهرمان تبدیل می‌شوند.

اما قبل از اینکه به سراغ انتخاب اول‌مان برویم، به چند مورد از فیلم‌هایی که می‌توانستند در این فهرست باشند اشاره‌ای می‌کنیم:

Christine (2016)کریستینOne Hour Photo (2002)عکس یک ساعتهLogan (2017)لوگانFalling Down (1993)فروپاشی

The Master (2012)مرشد

کارگردان: مارتین اسکورسیزی | نویسنده: پل زیمرمن

بازیگران: رابرت دنیرو، جری لوئیس، ساندرا برنهارد

متاکریتیک: ۷۳ | راتن تومیتوز: ۸۹