مروری بر تاریخچه اسپیدران
یکی از مقولههای جذاب و هیجانانگیز در مدیوم گیم، اسپیدران است. تماشای بازی بازیکنهایی که ماهها و سالها وقت خود را پای یک بازی گذاشتهاند تا آن را در کمترین زمان ممکن تمام کنند، مورد جذاب و هیجانانگیزی است. در ظاهر شاید تلاش بازیکن زیاد بهچشم نیاید، اما برای رسیدن به بهترین سطح ممکن در اسپیدران باید تلاش بسیاری داشته باشید و ساعتها تمرین کنید تا ماهیچههای دست و ذهن شما برای هماهنگ شود. دراین مطلب، به سراغ تاریخچه اسپیدران خواهیم رفت و به این مورد هم اشاره میکنیم که برای شروع این فعالیت جذاب و هیجانانگیز، چه کارهایی را باید انجام دهید.
نکته جالبی که در مورد اسپیدران وجود دارد، این است که یک کامیونیتی کاملا آنلاین است که با گذر زمان و ساخته شدن سایتهای مختلف که هرکدام نقش مهمی داشتند، اسپیدرانرها (اشخاصی که عمل اسپیدران را انجام میدهند) دور یکدیگر جمع شدند و رویدادهای مختلفی را برگزار کردند. قدمت اسپیدران برمیگردد به سال ۱۹۹۳ و ۱۹۹۴ که بازی Doom عرضه شد. یکی از ویژگیهای دوم این بود که با کامل کردن هر مرحله، زمان کامل شدن آن مرحله ثبت میشد. ازاینرو یک سری از کاربران به این فکر فرو رفتند که مدام تلاش کنند و زمان کمتری را به نام خود ثبت کنند. یک ماه بعد از عرضه بازی و در ژانویه ۱۹۹۴، کریستینا نورمن ملقب به Strunoph وبسایت Hall of Fame را راهاندازی کرد و بهدنبال او فرنک استاجانو وبسایت Doom Honorific Titles را در دسترس قرار داد.
اسپیدران یک کامیونیتی کاملا آنلاین دارد که با گذر زمان، اسپیدرانرها دور یکدیگر جمع شدند و رویدادهای مختلفی را برگزار کردند
وبسایت DHT را میتوان یکی از مهمترین وبسایتهایی دانست که به اسپیدرانرهای Doom کمک زیادی کرد تا ویدیوهای ضبط شده خود را در یک فرمت خاص را سایت آپلود کنن. به عبارتی بازیکنان با آپلود ویدیوهای خود با یکدیگر رقابت میکردند. بااینحال نوامبر ۱۹۹۴، یکی از مهمترین سایتهای اسپیدارن به نام Compet-N کار خود را شروع کرد که ترکیبی از ویژگیهای سایر سایتهای ساخته شده بود. نکتهای که در Compet-N وجود داشت، این بود که سیمون ویدلِیک از یک سیستم اسکوربرد برای سایت خود استفاده کرده بود که بازیکنان را باتوجهبه سرعت تمام کردن هر مرحله، ردهبندی میکرد. همچنین پشتیبانی از نسخههای عرضه شده Doom هم از ویژگیهای دیگر این سایت است که همچنان به فعالیت خود ادامه میدهد. طبق آخرین آماری که از این سایت در سال ۲۰۱۲ منتشر شده، ۹۱۲۲ دمو از سوی بازیکنان برای بازی Doom ثبت شده است که شامل نقشههای رسمی و شخصیسازی شده میشود.
اسپیدرانرها معمولا بازیها را در دستهبندیهای مختلف تمام میکنند که مرسومترین آنها ۱۰۰ درصد، Low درصد و Any درصد است. ۱۰۰ درصد بدین معنی است که بازی باید به صورت کامل و ۱۰۰ درصد تمام شود و همه موارد مخفی آشکار شوند و آیتمها و قدرتهای بازی هم توسط بازیکن جمعآوری شود. در Low درصد باید بازی را با کمترین آیتمهای جمعآوری شده، تمام کنید. دسته سوم شباهتهایی به Low درصد دارد، با این تفاوت که آیتمهای جمعآوری شده اصلا مد نظر نیست، بلکه مدت زمانیکه بازی را تمام میکنید، مهم است. درواقع در دستهبندی Any درصد باید در سریعترین زمان ممکن یک بازی را تمام کنید. یکی از بازیهایی که این نوع دستهبندی را بهوجود آورد، Quake بود که در سال ۱۹۹۶ عرضه شد. درآن سال بازیکنان دموهای خود را در دو دستهبندی ۱۰۰ درصد و Runs منتشر میکردند. ۱۰۰ درصد بدین معنی بود که در حین تمام کردن بازی، همه هیولاها را میکشتند و تمام موارد مخفی را هم پیدا میکردند. این در حالی است که Runs همان دستهبندی Any بود که بازیکنان در سریعترین زمان ممکن بازی را تمام میکردند و زمان، مهمترین فاکتور بود. دو سال بعد سایت Speed Demos Archive راهاندازی شد تا اسپیدرانرهای Quake به راحتی بتوانند دموهای خود را منتشر کنند و در لیدربرد قرار بگیرند.
اسپیدرانرها معمولا بازیها را در دستهبندیهای مختلف تمام میکنند که مرسومترین آنها ۱۰۰ درصد، Low درصد و Any درصد است
باتوجه به بازیهایی که اسپیدران میشوند، دو مورد اهمیت بسیار بالایی دارد. اولین مورد رد کردن میانپردههای داستانی و دیالوگها است که باعث میشود وقت اسپیدرانر هدر نرود. همچنین رد کردن تعدادی از بخشهای بازی هم جزو مواردی است که میتواند در ذخیره کردن وقت به اسپیدرانر کمک کند و اصطلاحا به آن Sequence Breaking گفته میشود. مورد بعد گلیچ است. گلیچ بدین معنی است که از یک سری باگ محیطی استفاده کنید و به محیطهایی برسید که در حالت عادی رسیدن به آنها زمانبر است. این کار تقریبا مثل سکوی پرتاب میماند و کمک خیلی بزرگی به بازیکن میکند. یکی از بازیهایی که اسپیدرانرها برای اولینبار از Sequence Breaking استفاده کردند، بازی Super Metroid بود که در سال ۱۹۹۴ عرضه شد. ساختار بازی بهگونهای بود که خیلی سریع بین اسپیدرانرها معروف شد و از آن میتوان بهعنوان اولین بازی بسیار محبوب بین اسپیدرانرها یاد کرد. به دنبال سوپر متروید، بازی Metroid محصول سال ۲۰۰۲ و سایر نسخههای سری متروید هم جزو بازیهایی بودند که اسپیدرانرها را در دهههای گذشته حسابی سرگرم کردند.
در زمانهای قدیم که استفاده از امولاتورها روی پی سی مجاز نبود، کارتریجهای مختلفی ساخته میشدند که حاوی دموهای بازیکنان بود
یه اسپیدرانر برای اینکه بتواند هربار عملکرد خوبی را بهنمایش بگذارد و اشتباهات خود را از بین ببرد، باید مدام بازی کردن خود را آنالیز و تحلیل کند. ازاینرو Tool Assistance را میتوان یکی از ابزارهای بسیار مهم دانست که اسپیدرانرها از آن استفاده میکنند. برای مثال اسپیدرانرها میتوانند مدام سیوهای خود را بارگذاری کنند و اشتباهات را شناسایی و از بین ببرند. همچنین این برنامه اطلاعاتی را ارائه میدهد که در حالت عادی اسپیدرانرها قادر به دریافت آنها نیستند. نکته جالب این است که در زمانهای قدیم که استفاده از امولاتورها روی پی سی مجاز نبود، کارتریجهای مختلفی ساخته میشدند که حاوی دموهای بازیکنان بود؛ زیرا کامیونیتی حساس بود که بازیها با امولاتور اسپیدران نشوند و حتما با کنسول این کار انجام شود. این کار باعث میشد تا سرعت عمل و دقت اسپیدرانر بالاتر برود و عملکرد بهتری داشته باشد.
بااینحال، در حال حاضر Speedrun.com مهمترین سایت اسپیدران و اسپیدرانرها به حساب میآید. کاربران با ثبتنام و ثبت ویدیوهایی که ضبط کردهاند، میتوانند خود را بهعنوان یک اسپیدرانر در بازیهای مختلف معرفی کنند. البته ثبت یک بازی به این سادگیها هم نیست و اسپیدرانر بودن قوانین مخصوصبه خود را دارد. برای مثال بازیکنان نباید از کنترلرهای توربو که عملکردهای غیر طبیعی دارند، استفاده کنند. همچنین نمیتوانید ران خود را در بخشهای مختلف انجام داده و به یکدیگر بچسبانید، بلکه یک ران را باید بهصورت کامل انجام دهید. از طرفی استفاده از کد تقلب و ویژگیهای برنامه Tool Assistance هم غیرقانونی است. البته قوانین زیادی دخیل هستند و بعضی از آنها به ثبت درخواست، شرایط ثبتنام و نحوه رسیدگی به ویدیوها هم مربوط میشوند.
اسپیدران فقط به داشتن یک کامیونیتی آنلاین ختم نمیشود و به رویدادهای بزرگتری وصل میشود که مهمترین آن Games Done Quick است. Games Done Quick یک رویداد اسپیدران خیریه به حساب میآید که تمام هزینههای آن به مراکز خیریه اهدا میشود. این رویداد برای اولینبار در ژانویه ۲۰۱۰ توسط اعضای سایت Speed Demos Archive برگزار شد و تا به امروز هم بهصورت سالانه در حال برگزاری است. به این مورد اشاره کنم که Games Done Quick و ایونتهای آن سه بخش مختلف دارند که هرکدام در بازه زمانی مشخصی از سال برگزار میشود. برای مثال Awesome Games Done Quick در دی ماه برگزار میشود یا Sumer Games Done Quick که یک ماراتون تابستانی بهحساب میآید. ساختار این ایونت هم خیلی جالب است که بازیکنان طی هفت روز و بهصورت ۲۴ ساعته کنار هم اسپیدران میکنند! کامیونیتی اسپیدران شاید مثل سایر کامیونیتیها بزرگ نباشد، اما تشکیل شده از آدمهایی که ماهها و سالها وقت خود را صرف رکورد زنی میکنند و قصد دارند با برگزاری ماراتونهای مختلف، به تمامی گیمرها نشان دهند که اسپیدرانر بودن هیجان خیلی زیادی دارد.
در حال حاضر سایت Speedrun.com هم بهترین مرجع به حساب میآید و میتوانید بهراحتی کامیونیتی بازی انتخابی خود را پیدا کنید
شاید با خود فکر کنید که در حال حاضر برای یک اسپیدرانر شدن دیر است یا ندانید که از کجا باید شروع کنید. اولین موردی که برای اسپیدرانر شدن مهم است، این است که بازیای را انتخاب کنید که به سلیقه شما همخوانی دارد. بازیهای زیادی وجود دارند که میتوان اسپیدران آنها را انجام داد و مهم، این است که برای شروع با کدام یک از آنها ارتباط برقرار میکنید. دومین مورد، پیدا کردن کامیونیتی بازیای است که انتخاب کردهاید. اینکه بتوانید با کامیونیتی اسپیدرانرها در تعامل باشید و از آنها راهنمایی بگیرید، مورد مهمی است و خیلی سریع سازوکار اسپیدران کردن را یاد خواهید گرفت. در حال حاضر سایت Speedrun.com هم بهترین مرجع به حساب میآید و میتوانید بهراحتی کامیونیتی بازی انتخابی خود را پیدا کنید. از موارد دیگری هم که دانستن آن کمک حال شما خواهد بود، اصطلاحاتی است که بین اسپیدرانرها رد و بدل میشود. همچنین اصطلاحاتی مثل بافرینگ، بلایند یا Death Warp هم مواردی هستند که برای اسپیدران بازیها به کار گرفته میشوند و اهمیت زیادی دارند.
برای یک اسپیدرانر موفق شدن، تمرین و تلاش مهمترین فاکتور است. ابتدا باید ساختار بازی انتخابی خود را یاد بگیرید و به گیمپلی بازی عادت کنید. سپس گشتوگذار در جهان بازی مورد دیگری است که باید به آن توجه کنید. این کار باعث میشود تا روشها و راههای تازهای را برای اسپیدران کردن یاد بگیرید و از آنها برای ثبت رکوردی بهتر استفاده کنید. البته دراینمیان باید روی اعصاب خود هم مسلط باشید، زیرا قرار است که در این راه حسابی ناکام شوید. آخرین مورد هم این است که از اشتباهات خود درس بگیرید و برای ازبینبردن آنها تلاش کنید. از طرفی مدام ویدیوهای ضبط شده را با کامیونیتی به اشتراک بگذارید؛ زیرا افراد با تجربه و حرفهایتر کامیونیتی خیلی راحت میتوانند اشتباهات شما را ببینند و شما را راهنمایی کنند.