نویسنده: نادر امرایی
// چهار شنبه, ۲۲ مهر ۱۳۹۴ ساعت ۲۳:۰۰

۱۰ شکست بزرگ در تاریخ کنسول های بازی

خیلی‌ پیش از اینکه مایکروسافت و سونی تبدیل به دو غول کنسو‌ل‌های دنیای بازی‌سازی شوند، کمپانی‌های زیادی سعی‌ داشتند که با عرضه کنسول، تبدیل به یکی‌ از قطب‌های این صنعت بشوند. اما بسیاری از آنها در راه شکست خوردند. با زومجی و ۱۰ شکست بزرگ در تاریخ کنسول های بازی همراه باشید.
امروز صنعت بازی‌سازی یکی‌ از پر سود‌ترین صنایع دنیای سرگرمی به حساب می‌آید. این مساله اما فقط مربوط به سال‌های اخیر نمی‌شود، در طول تاریخ، پیش از اینکه سونی و مایکروسافت تبدیل به یکه‌تازان بلامنازع این صنعت شوند، آتاری و نینتندو پیشتازان کنسول‌های بازی به حساب می‌آمدند. سود آوری زیاد این صنعت باعث شد که بسیاری از کمپانی‌ها، سعی‌ داشته باشند وارد این صنعت بشوند و خب بسیاری از آنها با شکست مواجه شدند. حتی برخی‌ از کمپانی‌های بزرگ نیز که تجربه زیادی در ساخت کنسول‌های بازی داشتند نیز با ساخت و ارائه کنسول‌های ضعیف یا جایگاه خود را از دست دادند یا به طور کل از ساخت کنسول‌های بازی صرف نظر کردند. در این مقاله سعی‌ کردیم که باهم نگاهی‌ بیندازیم به ۱۰ شکست بزرگ در تاریخ کنسول های بازی. با ما همراه باشید.   1

۱۰- کنسول دریم‌کست (Dreamcast) - کمپانی سگا

کنسول دریم‌کست شرکت سگا، کار خود را با یک کمپین بازاریابی‌ بسیار هیجان انگیز آغاز کرد. این کنسول در تاریخ ۹ سپتامبر ۱۹۹۹ (۹/۹/۹۹) که مصادف بود با ۱۸ شهریور ۱۳۷۸ عرضه شد و در ابتدا کار خود را با موفقیت بسیار عظیمی آغاز کرد. در آن‌ زمان، این کنسول از لحاظ سخت‌افزاری قوی‌ترین کنسول دنیا به حساب می‌آمد. دریم‌کست حتی اولین کنسولی بود که دارای یک مودم برای بازی کردن به صورت آنلاین بود! اما قدرت بسیار زیاد کنسول باعث شده بود که هزینه ساخت دریم‌کست برای سگا بسیار گران تمام شود و آنها برای اینکه بتوانند در بازار رقابتی باقی‌ بمانند، مجبور شده بودند که کنسول را با قیمت بسیار کمتری نسبت به قیمت تمام شده بفروشند و سود خود را بیشتر از روی فروش بازی‌ها به دست آورند. هنگامی که در تاریخ ۲۶ اکتبر سال ۲۰۰۰ (۵ آبان ۱۳۷۹) سونی کنسول پلی‌استیشن 2 را عرضه کرد، این کنسول با سرعت عجیبی‌ شروع به فروختن کرد. برعکس سگا، سونی با فروش هر دستگاه پلی‌استیشن 2، سود می‌کرد زیرا آنها برای ساخت این کنسول از سخت افزار ارزان‌تری نسبت به شرکت رقیب‌شان استفاده کرده بودند. همچنین توانایی پخش کردن دی‌وی‌دی (که در آن زمان تکنولوژی جدیدی به حساب می‌آمد)  توسط این کنسول، به یکی‌ از برگ‌های برنده سونی تبدیل شد. در نهایت شاید بتوان دلیل اصلی‌ عدم موفقیت دریم‌کست را کنسول پلی‌استیشن 2 دانست. در انتها PS2 تبدیل شد به پرفروش‌ترین کنسول بازی تاریخ و در تاریخ ۳۱ مارس ۲۰۰۱ (۱۱ فروردین ۱۳۸۰)، سگا کار تولید دریم‌کست را متوقف و برای همیشه از دنیای ساخت کنسول‌های بازی خداحافظی کرد.   2

۹- کنسول ویرچوال بوی (Virtual Boy) - کمپانی نینتندو

کنسول ویرچوال بوی نینتندو، تلاش جسورانه اما ناموفق این کمپانی برای ورود به عرصه واقعیت مجازی بود. تقریبا ۲۰ سال پیش از اینکه هدست‌های واقعیت مجازی‌ای مانند آکیولوس ریفت ساخته شوند، نینتندو در سال ۱۹۹۵ می‌خواست که اولین شرکتی باشد که وارد این عرصه می‌شود. از دلایل شکست ویرچوال بوی می‌توان به کمپین ضعیف بازاریابی‌ و ساخت با عجله آن نام برد. کنسول ویرچوال بوی مشکلات بسیار زیادی داشت. از گرافیک ۳۲ بیتی‌ای که یک طیف قرمز داشت تا عدم وجود قابلیت بازی چند نفره و بسیاری مشکلات دیگر. بسیاری از کاربران گزارشاتی داده بودند که پس از استفاده از این کنسول، دچار سر درد شده‌اند. یکی‌ از دلایل این سردردها، صفحه نمایشگر قرمز این کنسول بود. همچنین، ویرچوال بوی که خود را یک کنسول واقعیت مجازی معرفی‌ کرده بود، به هیچ وجه قابلیت حمل و نقل نداشت (و این یکی‌ از موارد مهم این نوع کنسول‌ها است). بسیاری از کاربران اذعان داشتند که این کنسول بسیار سنگین است. همچنین قیمت ۱۸۰ دلاری این کنسول، بسیار زیاد بود. در کمتر از یک سال نینتندو تولید ویرچوال بوی را متوقف کرد. در مجموع ۲۲ بازی برای این کنسول منتشر شد که فقط ۱۴ تای آنها به بازار آمریکای شمالی راه یافتند. از ویرچوال بوی در سر تا سر دنیا زیر یک میلیون دستگاه به فروش رفت.   3

۸- کنسول پیپن (Pippin) - کمپانی‌های اپل و باندای

شاید امروزه بسیاری از افراد دوست داشته باشند که کمپانی اپل، یک کنسول ویدئویی بسازد. اما شاید خیلی‌ها ندانند که اپل زمانی‌ یک کنسول بسیار ناموفق به نام پیپن تولید کرد. پیپن در سال ۱۹۹۵ ساخته شد و در حقیقت یک کامپیوتر مک در ابعاد یک کنسول بود. این کنسول به عنوان یک کامپیوتر اتاق نشیمن بازاریابی شده بود و شما می‌توانستید از آن‌ برای گشت و گذار در اینترنت نیز بهره ببرید. از نظر کاربرد، پیپن بسیار شبیه به اپل تی‌وی بود، با این تفاوت که قابلیت اجرای بازی هم داشت (که البته این قابلیت به تازگی به نسخه‌های جدید اپل تی‌وی نیز اضافه شده است). کمپانی اپل برنامه داشت که با فروختن لایسنس ساخت این کنسول به دیگر کمپانی‌ها نیز اجازه بدهد که این کنسول را بسازند. تنها کمپانی‌ای که اپل را در این میان هم‌کاری کرد، باندای نمکو بود. بالاخره در سال ۱۹۹۵ این کنسول در ژاپن منتشر شد و یک سال بعد نیز به بازارهای آمریکای شمالی راه یافت. با اینکه این کنسول از سخت‌افزار مک بهره می‌برد اما نسبت به دیگر رقبایش ضعیف‌تر بود. فقط ۱۸ بازی برای پیپن ساخته شد (که اکثر آنها نیز بازی‌های خوبی‌ نبودند) و قیمت ۶۰۰ دلاری آن، بسیار زیاد به نظر می‌آمد. پس از یک سال اپل کار تولید این کنسول را متوقف کرد. از پیپن در سرتاسر دنیا زیر صد هزار دستگاه فروش رفت.   4

۷- کنسول اویا (Ouya) - کمپانی اویا

در سال ۲۰۱۲ این جعبه کوچک جاه‌طلب پس از یک کمپین کیک‌استارتر بسیار موفق، بین طرفداران بازی‌های ویدئویی بسیار محبوب شد. کمپین کیک‌استارتر این کنسول توانست در زمره ۵ کمپین موفق این وب‌سایت قرار بگیرد. تمام افرادی که به نوعی‌ با بازی‌های رایانه‌ای سر و کار داشتند نام اویا را شنیده بودند و تیم سازنده این کنسول نیز می‌خواست که با جعبه کوچک بر پایه اندروید خود به جنگ کنسول‌ها برود. این کنسول از یک نسخه شخصی‌ سازی شده اندروید استفاده می‌کرد و توانایی اجرای بازی‌های ساده اندروید، استریم کردن ویدیو و تعدادی فعالیت اینترنتی دیگر را داشت. در تاریخ ۲۵ ژوئن ۲۰۱۳، این کنسول عرضه شد. پس از عرضه مشخص شد که اویا، از لحاظ سخت‌افزاری یک کنسول بسیار ضعیف است. حتی با وجود قیمت ارزان ۱۰۰ دلاری‌اش، اویا توانایی رقابت با غول‌های این صنعت یعنی پلی‌استیشن 4، ایکس‌باکس وان و Wii U را نداشت. هنگامی که این کنسول را با دستگاه‌هایی‌ مانند اپل تی‌وی، آمازون فایر تی‌وی و پلی‌استیشن تی‌وی مقایسه می‌کنیم، باز هم اویا کم می‌آ‌ورد. با اینکه بازی‌های بسیار زیادی برای این کنسول منتشر شد و سازندگان زیادی از اویا حمایت کرده بودند، این پروژه به یک شکست تبدیل شد. در حال حاضر کمپانی سازنده اویا به دنبال یک خریدار چینی‌ است تا شاید بتواند در آینده به موفقیت دست پیدا کند.   5

۶- کنسول 3DO

3DO را شاید بتوان استیم ماشین قرن بیستم خواند. این کنسول شباهت‌های بسیار زیادی به استیم ماشین‌هایی‌ دارد که اکنون در دست ساخت هستند. نحوه ساخت 3DO اینگونه بود که هرکسی می‌توانست با امضا قرارداد همکاری (دقیقا مانند کاری که اپل با کنسول پیپن کرد) لایسنس ساخت این کنسول را در اختیار بگیرد. همچنین هیچ‌گونه محدودیت سخت‌افزاری در رابطه با 3DO‌های ساخته شده توسط دیگر کمپانی‌ها وجود نداشت پس بنابراین تمام آنها می‌توانستند با هم متفاوت باشند (چیزی شبیه به گوشی‌های اندرویدی). 3DO توانایی پخش سی‌دی را نیز داشت. با توجه به پتانسیل بسیار خوب و سخت‌افزاری قوی‌ای که می‌شد در 3DO استفاده کرد (این کنسول اولین کنسول ۳۲ بیتی آمریکای شمالی بود) بسیاری از سازندگان برای ساخت این کنسول قرارداد همکاری امضا کردند. بازی‌های بسیار زیادی برای 3DO منتشر شد که اکثر آنها یا پورت‌های نسخه‌های رایانه‌های شخصی‌ و یا پورت‌های بازی‌های آرکید بودند. سازندگان بسیاری در حال ساخت سخت‌افزار این کنسول و بازی برایش بودند. شاید معروف‌ترین این نسخه‌ها را بتوان نسخه کمپانی پاناسونیک به حساب آورد. نسخه پاناسونیک 3DO در سال ۱۹۹۳ و با قیمت ۷۰۰ دلار عرضه شد اما به دلیل قیمت بسیار بالا و نبود بازی‌های انحصاری، این کنسول با شکست مواجه شد. 3DO دو سال در بازار کنسول‌های خانگی دوام آورد و موفق شد به فروشی نزدیک به ۲ میلیون دستگاه دست یابد.   6

۵- کنسول لینکس (Lynx) - کمپانی آتاری

مطمئنا هر کسی‌ که حتی کوچک‌ترین آشنایی با بازی‌های کامپیوتری داشته باشد، نام گیم‌بوی را که در سال ۱۹۸۹ عرضه شد، شنیده است اما ممکن است بسیاری از شما نام آتاری لینکس را نشنیده باشید. این کنسول در سال ۱۹۸۹ (همان سالی‌ که نینتندو کنسول قابل حمل گیم‌بوی را عرضه کرد) وارد بازار شد. لینکس نیز مانند گیم‌بوی یک کنسول قابل حمل به حساب می‌آمد. این کنسول که توسط آتاری، غول صنعت بازی سازی آن‌ زمان ساخته شده بود، اولین کنسول قابل حملی بود که دارای یک صفحه نمایشگر رنگی‌ و یک پردازشگر ۱۶ بیتی بود. همچنین، از لحاظ گرافیکی این کنسول توانایی رقابت با کنسول‌های خانگی را داشت و یکی‌ دیگر از قابلیت‌های جالب این کنسول این بود که هم چپ دستان و هم راست دستان می‌توانستند از آن‌ به راحتی‌ استفاده کنند. علاوه بر قیمت بسیار بالا، مشکل دیگر این کنسول قابل حمل بزرگی‌ بیش از حد آن‌ بود. متاسفانه آتاری بد زمانی‌ را برای ورود به عرصه کنسول‌های قابل حمل انتخاب کرده بود زیرا در همان زمان کنسول گیم‌بوی نینتندو توانست به موفقیت عظیمی‌ دست پیدا کند. دو دلیل عمده موفقیت نینتندو، قیمت کمتر (لینکس با قیمت ۲۰۰ دلار و گیم‌بوی با قیمت ۱۱۰ دلار عرضه شده بودند) و کمپین تبلیغاتی بسیار بزرگ و موفق نینتندو بود. در اواسط دهه نود روند ساخت این کنسول متوقف شد. آتاری توانست در زمان حیات لینکس تقریبا یک میلیون دستگاه از این کنسول را به فروش برساند.     7

۴- کنسول گیزموندو (Gizmondo)

اگر تا به حال نام این کنسول را نشنیده‌اید نگران نباشید، چون شما تنها نیستید و بسیاری دیگر هم مانند شما هرگز نام گیزموندو را نشنیده‌اند. گیزموندو، توانایی‌های بسیار زیادی داشت. این کنسول قابل حمل توانایی فرستادن و دریافت پیام کوتاه و پخش ویدیو و ام‌پی‌‌تری را داشت و همچنین دارای یک دوربین و جی‌پی‌اس بود. این نکته را در نظر داشته باشید که تمام این قابلیت٬ها بسیار قبل‌تر از زمانی‌ بود که تلفن‌های هوشمند وارد بازار شوند. یکی‌ از مشکلات اصلی‌ این کنسول، عدم وجود بازاریابی بود و تنها راه خرید گیزموندو، از طریق کیوسک‌هایی‌ بود که درون مراکز تجاری قرار گرفته‌ بودند. گیزموندو در سال ۲۰۰۵ میلادی و با قیمت ۴۰۰ دلار عرضه شد و فقط ۸ بازی داشت. یک نسخه ۲۳۰ دلاری از این کنسول نیز عرضه شد. تفاوت این دو نسخه این بود که نسخه ارزان‌تر، در میان بازی‌های شما تبلیغ پخش می‌کرد! یکی‌ از نکات جالب درباره این کنسول این بود که یکی‌ از سران کمپانی گیزموندو، در کشور سوئد تحت تعقیب بود. از گیزموندو در سر تا سر جهان در حدود ۳۰ هزار دستگاه به فروش رفت و کمپانی سازنده‌اش کمتر از یک سال پس از عرضه این کنسول، ورشکست شد.   8

۳- کنسول جگوار (Jaguar) - کمپانی آتاری

کمپانی آتاری که زمانی‌ یکه تاز صنعت بازی‌سازی بود، با عرضه کنسول جگوار، به نوعی نسخه خود را پیچید. این کنسول به عنوان یک کنسول بسیار قدرتمند ۶۴ بیتی  مدرن که سازندگان بسیار زیادی از آن‌ حمایت می‌کنند و بازی‌های بسیار خوبی‌ برایش ساخته خواهد شد، تبلیغ شد. قیمت جگوار نیز ۲۰۰ دلار اعلام شده بود. تمام مشخصات ذکر شده، بسیار عالی‌ به نظر می‌آمد اما هنگامی که کنسول در سال ۱۹۹۳ عرضه شد، قیمت آن‌ از ۲۰۰ دلار به ۲۵۰ دلار تغییر پیدا کرد و همچنین مشخص شد که برخی‌ از قسمت‌های سخت‌افزاری آن‌ ۳۲ بیتی هستند. همچنین پردازشگر جگوار نیز یک پردازشگر ۶۴ بیتی نبود بلکه از دو پردازشگر ۳۲ بیتی تشکیل شده بود. دروغ‌های آتاری، زیاد شدن قیمت، کمبود بازی در زمان عرضه و کنترلر بسیار بزرگ، باعث شکست این کنسول شد. دو سال بعد زمانی‌ که دو کمپانی سونی و سگا کنسول‌های خود (پلی‌استیشن و سگا ساترن) را عرضه کردند، تمام بازی‌بازان به سرعت نام جگوار را فراموش کردند. جگوار، آخرین کنسول ساخته شده توسط آتاری بود و پس از شکست تمام عیار این کنسول، آتاری ورشکست شد و برای همیشه از دنیای ساخت کنسول‌های خانگی خداحافظی کرد.   9

۲- حلقه قرمز مرگ کنسول ایکس‌باکس 360 - کمپانی مایکروسافت

دلیل وجود RRoD (مخفف Red Ring of Death) شکست کنسول ایکس‌باکس 360 از لحاظ فروش یا از دست دادن بخشی از سهام بازار نیست. در حقیقت کنسول ایکس‌باکس 360 مایکروسافت در طول دوران حیاتش به یکی‌ از موفق‌ترین کنسول‌های بازی تبدیل شد و بیشتر زمان نسل هفتم، این کنسول توانسته بود از کنسول پلی‌استیشن 3 کمپانی سونی از نظر فروش پیشی‌ بگیرد. تنها نقطه تاریک دوره حیات این کنسول (که بیشتر نیز در نسخه‌های اولیه ایکس‌باکس 360 دیده می‌شد) مشکل حلقه قرمز مرگ بود. دلیل نام گذاری این پدیده، سه چراغ قرمزی بود که هنگام بروز این مشکل دور دکمه روشن / خاموش کنسول پدید می‌‌آمد. این مشکل برای بسیاری از کاربران بار‌ها ایجاد شد و مایکروسافت برای حل این مشکل مجبور شد میلیون‌ها دلار خرج کند. این مشکل، یک مشکل سخت‌افزاری بود و دلیلش داغ شدن بیش از حد کنسول بود. نسخه‌های اولیه ایکس‌باکس 360 اکثرا دچار این مشکل می‌شدند اما مشکل RRoD در نسخه‌های جدیدتر تا حد بسیار زیادی رفع شد. تنها نکته مثبت این پدیده، این بود که مایکروسافت درس خود را یاد گرفت و ایکس‌باکس وان، کنسول نسل هشتمی خود را به گونه‌ای طراحی کرد که مطمئن شود چنین مشکلاتی برایش پیش نخواهد آمد.   10

۱- رونمایی از کنسول ایکس‌باکس وان در نمایشگاه E3 سال ۲۰۱۳ - کمپانی مایکروسافت

این مورد نیز مانند مورد قبلی‌، به این دلیل در این لیست قرار نگرفته که کنسول ایکس‌باکس وان تبدیل به یک شکست شده است. با اینکه کنسول نسل هشتمی مایکروسافت بر خلاف نسل قبل، کماکان از لحاظ فروش از پلی‌استیشن 4 شرکت سونی عقب‌تر است، اما این کنسول همچنان یک موفقیت به حساب می‌آید. همچنین با انتشار بروزرسانی جدیدی که قرار است ماه آینده برای این کنسول منتشر شود، ایکس‌باکس وان بیش از پیش کاربردی خواهد شد. اما تاریک‌ترین نقطه دوران حیات این کنسول، روز رونمایی از ایکس‌باکس وان در جریان نمایشگاه E3 سال ۲۰۱۳ بود. مایکروسافت زودتر از سونی از کنسول نسل هشتمی خود رونمایی کرد و همین باعث شد که بسیاری از طرفداران، پیش از اینکه نسل هشتم آغاز شود، سونی را برنده بلامنازع این نسل بپندارند. شاید دلیل این اتفاق را بخواهید بدانید. در هنگام رونمایی از ایکس‌باکس وان، این کنسول اصلا برای گیمرها مناسب نبود زیرا محدودیت‌های بسیار زیادی داشت. از جمله این محدودیت‌ها Digital Rights Management یا مدیریت حقوق محتوای دیجیتالی بود. این مساله به این معنی بود که گیمر‌ها حتی برای بازی کردن بازی‌هایی که بخش چند نفره ندارند، در تمام مدت باید به اینترنت وصل باشند و همچنین استفاده از بازی‌های دست دوم عملا غیر ممکن می‌شد. همچنین نام گذاری این کنسول، بسیاری از طرفداران را گیج کرده بود که چرا پس از ایکس‌باکس و ایکس‌باکس 360، نام این کنسول ایکس‌باکس وان است! همچنین، بسیاری از افراد از این مساله نگرانی داشتند که به علت اینکه باید همیشه به اینترنت متصل باشند، حسگر کینکت می‌تواند از زندگی‌ خصوصی آنها فیلم بگیرد (حتی در زمانی‌ که کنسول خاموش بود نیز، کینکت توانایی شنیدن فرمان‌های صوتی شما را داشت). قیمت ۵۰۰ دلاری این کنسول نیز (که در مقایسه با پلی‌استیشن ۱۰۰ دلار گران‌تر بود) طرفداران را نسبت به این کنسول بدبین کرده بود. پس از اتمام کنفرانس، بسیاری از کاربران اعتراض خود را نسبت به سیاست‌های مایکروسافت علنی کردند و همین باعث شد که مایکروسافت در اقدام بسیار صحیحی، بسیاری از این محدودیت‌ها را بر دارد. همچنین مایکروسافت در نهایت قیمت ایکس‌باکس وان را نیز کاهش داد تا بتواند با سونی و پلی‌استیشن 4 رقابت کند. در حال حاضر ایکس‌باکس وان توانسته به موفقیت خوبی‌ دست پیدا کند و در سر تا سر جهان، به فروش خوبی‌ دست پیدا کند. تصور کنید که اگر مایکروسافت تمام این محدودیت‌ها را بر روی این کنسول می‌گذاشت، چه اتفاقی‌ می‌افتد! تهیه شده در زومجی با الهام از مقاله وب‌سایت TopTenz


اسپویل
برای نوشتن متن دارای اسپویل، دکمه را بفشارید و متن مورد نظر را بین (* و *) بنویسید
کاراکتر باقی مانده