مصاحبه زومجی با امیر گلخانی پیرامون تاثیرات قطعی اینترنت بر تولید محتوا و حوزه بازی

پس از تهاجم اخیر اسرائیل به کشورمان و در پی مسائل امنیتی، اینترنت در ایران برای مدتی قطع، یا به بیان بهتر، ملی شد. از روز چهارم تیر ماه، دسترسی به اینترنت بین‌الملل مجدد فراهم شد اما همانطور که شما هم در نظرسنجی‌های قبلی زومجی اعلام کردید، هنوز بیش‌تر از ۸۰ درصد کاربران امکان تجربه بازی‌های آنلاین را ندارند و این، برخلاف وعده وزارت ارتباطات مبنی بر بازگشت اینترنت به شرایط قبل از قطعی است.

وضعیت فعلی دسترسی به اینترنت، جدا از محدود کردن تجربه آنلاین بازی‌ها، محدودیت‌های زیادی هم برای فعالین حوزه ویدیو گیم از جمله استریمرها، یوتیوبرها و کلا تولید کننده‌های محتوا در پی داشته است. در این راستا مصاحبه‌ای با امیر گلخانی، ژورنالیست باسابقه حوزه بازی و استریمر و یوتیوبر داشته‌ایم که در ادامه می‌توانید آن را بخوانید. زومجی ضمن تشکر از امیر گلخانی برای همکاری در این مصاحبه، پیشنهاد می‌کند که محتوای او را از طریق کانال یوتیوب یا صفحه رسمی توییچ دنبال کنید.

افشین پیروزی: این روزها وضعیت دسترسی به بازی‌های آنلاین از ایران رو چطور می‌بینی؟ چه بازی‌هایی دیگه قابل اجرا یا اتصال نیستن؟

امیر گلخانی: «سخت و البته پر از مشکل. روزهای ابتدایی که دسترسی اینترنت بین‌المللی قطع بود، طبعا هیچ ارتباطی با هیچ یک از سرورهای آنلاین بازی برقرار نمی‌شد و با توجه به اعلام قطعی اینترنت، برای ما گیمرها هم این مورد قابل درک بود. به مرور و با بازگشت دسترسی‌ها اما، انگار دسترسی گیمرها کامل از یاد برده شده. به‌واسطه تحریم‌ها، سرویس‌های داخلی قانونی هستند که رایگان و یا با دریافت مبلغی، به شما DNS اختصاصی می‌دهند. تمامی این سرویس‌ها با مشکلات اتصال مقطعی دست و پنجه نرم می‌کنند. به این معنا که شاید بتوانید برای دقایقی با آن‌ها به سرورهای بازی متصل شوید؛ اما برای اتصال پایدار و بازی آنلاین، بدون شک دچار مشکل می‌شوید. من شخصا در این بازی با بازی‌های مختلفی دست و پنجه نرم کردم و هر یک مشکلات خود را داشتند. من با توجه به وابستگی کارم به اینترنت و ویدئوگیم، همواره دسترسی به چندین ISP دارم و روی تلفن همراه هم اینترنت رو چک می‌کنم. به همین خاطر می‌تونم بگم این تجربه رو با توجه به استفاده از چند اینترنت بازگو می‌کنم. بازی‌های ورزشی مثل NBA 2K25 و EA Sports FC25 تنها به سرورهای بخش‌های اصلی خود مثل MyTeam و Ultimate Team متصل می‌شوند و برای بازی کردن و گشت و گذار در منوها، بدون شک با مشکل مواجه خواهید بود.

علاوه بر این، در این مدت درگیر تجربه Death Stranding 2: On The Beach هم بودم. اثری که برای برقراری ارتباط بین گیمرهای خود به دسترسی دائم اینترنت، با سرعتی هرچند پایین نیاز دارد. در هنگام تجربه عنوان مذکور، همواره و به فاصله کمتر از سی الی چهل دقیقه، مجبور به مراجعه به منو Log-In و ورود مجدد به سرورهای بازی شدم. این روند، روز به روز در حال بهبود است؛ اما هم‌چنان با آن‌چه پیش از این‌ها در دسترس داشتیم تفاوت‌هایی دارد و حداقل کیفیت مطلوب برای تجربه آنلاین را در اختیارمان قرار نمی‌دهد.»

افشین پیروزی: چه تأثیری این وضعیت روی فعالیت حرفه‌ای شما، مخصوصاً استریم یا تولید محتوا گذاشته؟

امیر گلخانی: «هر دو از روزهای ابتدایی محدودیت دسترسی، تحت تاثیر شدید قرار گرفتند. این را قبل‌تر و در قالب پیام به جامعه کاربران محتواهایم هم گفتم، نباید از نقش مثبت رسانه‌های ویدئوگیم مانند زومجی در این بازه غافل شویم. در شرایطی که دسترسی همه ما محدود بود، زومجی و دیگر وب‌سایت‌های ویدئوگیم اخبار را به دستمان می‌رساندند. با این حال و با شرایط کنونی دسترسی اینترنت، امکان بازنشر و تهیه محتوا از این خبرها برای ما وجود نداشت و ندارد. البته امروز (یکشنبه) که صحبت می‌کنیم، دسترسی از روزهای قبل آسان‌تر شده.

در نظر بگیرید هیچ محتواساز مستقلی، دسترسی‌ها و منابع زومجی و یا هر وب‌سایت خبری ویدئوگیم را ندارد. طبیعی است که در چنین شرایطی، مجموعه‌های بزرگ به تولید محتوا خود ادامه دهند؛ اما انجام این کار برای ما غیرممکن بود.

یادداشت زومجی: متاسفانه در روزهای قطعی اینترنت اخیر، زومجی هم به اینترنت متفاوتی دسترسی نداشت و تنها با کمک برخی اعضای تحریریه که در خارج از ایران هستن، توانست روند انتشار اخبار را تا حدی حفظ کند.

محمدحسین جعفریان

زومکست: تحلیل و موشکافی تریلرهای بازی Death Stranding 2: On The Beach

مطالعه '1

امیر گلخانی: این را با مثال روشن‌تر می‌گویم: قبل از عرضه دث استرندینگ ۲، برنامه داشتم تا دو ویدئو با محوریت قصه بازی منتشر کنم، سپس سراغ محتواهای زمان عرضه بروم و ... . نزدیک پنج ویدئو پیش از عرضه و پنج ویدئو تا به حال (سه روز پس از عرضه رسمی) از بازی منتشر می‌شد. این یعنی محتوای بیش‌تر برای مخاطب من و البته درآمد بیش‌تر برای من به واسطه تماشا شدن آن‌ها.

حالا شرایط من چطور بود؟ حتی برای دریافت دیتا ۹۵ گیگابایتی بازی هم دچار مشکل بودم و زمان برد تا بتوانم با محدودیت‌ها آن را دریافت کنم.

راجع به استریم کردن هم پیش‌تر گفتم. با توجه به نوساناتی که در اینترنت وجود دارد، با قطعی‌های زیادی همراه خواهد بود. شخصا ترجیح می‌دهم تا پایداری این مورد بیشتر به تولید ویدئو بپردازم تا تمرکز روی پخش زنده. تضمین کیفیت پخش زنده در چنین شرایطی ممکن نیست و باعث آزرده خاطر شدن مخاطب و حتی خود محتواساز خواهد شد.»

افشین پیروزی: آیا راه‌حل‌هایی برای دور زدن این محدودیت‌ها پیدا کردید؟ اگر آره، چقدر این راه‌حل‌ها هزینه‌بر، پایدار یا قابل‌اعتماد هستن؟

امیر گلخانی: «استفاده از ابزارهایی مثل VPN و ... برای گیمرهایی که بازی آنلاین تجربه می‌کنند، به‌شدت به تجربه بازی - خصوصا روی کنسول‌های خانگی و با توجه به شرایط اینترنت - لطمه می‌زند. به همین خاطر راه‌حل مشترک گیمرهای ایرانی همواره استفاده از DNSها بوده. موردی که متاسفانه از دید من، پشتیبانی مناسبی در طول این روزها نداشت و حتی در مواردی که نسخه اشتراکی قانونی با پرداخت وجه در اختیار گیمرها قرار می‌گرفت، شاهد عدم اتصال پایدار بودیم.

در این بین افراد سودجوی بسیاری هم بودند و هستند که اقدام به فروش DNSهای جدید می‌کنند. خوشبختانه حس می‌کنم گیمرها از قبل نسبت به این افراد آگاه‌تر باشند و کم‌تر از قبل در دام فریب‌هایشان بیافتند.

در انتها، اگر امروز گیمرها به شبکه‌های آنلاین بازی وصل هستند، به‌نظرم قدرت هم‌دلی و همراهی آن‌ها با هم است. کامنت‌های وب‌سایت‌های مختلف بازی را نگاه کنید. همه مشغول دست به دست کردن DNSهایی هستند تا بتوانند دوستانشان را برای دقایقی به سرورهای گیم متصل کنند. پشتیبانی که متاسفانه به عقیده من تا به حال از سوی شرکت‌های ارائه‌دهنده DNS ندیدیم.»

افشین پیروزی: مشکلات اخیر، چه تاثیری روی آمار بازدیدها و به موازات اون درآمد شما داشته؟

امیر گلخانی: «از دو جهت به ضرر محتوای مستقل بازی و تکنولوژی شد: هم ما نمی‌توانستیم محتوایی بسازیم، هم کاربرمان امکان تماشای آن را نداشت. وقتی من نمی‌توانم محتوا را دست اول تجربه کنم، طبعا این امکان وجود ندارد که تجربه‌ای دست اول از آن را در اختیار مخاطبم بگذارم.

این یعنی نه‌تنها به شکل روتین به پتانسیل‌ها و سرمایه‌های درآمدی کانال (ویدئوها) اضافه نمی‌شد، بلکه بخش زیادی از درآمد جاری آن (تماشای ویدئوهای قبلی توسط کاربران) با مشکل مواجه بود. با بازگشت دسترسی اینترنت بین‌المللی، شاهد بهبود بازدیدها هستیم؛ اما متاسفانه طی این روزها اکثر پارامترهای آماری بین ۲۰ الی ۴۰ درصد افت داشتند و برخی مانند جذب سابسکرایبر روند نزولی شدیدی به خود گرفتند. امیدوار بودیم و هستیم که این روندها بهبود پیدا کنند، اگرچه ضرر مالی این اتفاق‌ها برای تمامی کسب‌وکارهای این فضا از محتواسازان مستقل تا وب‌سایت‌های بزرگ غیرقابل انکار است.»

افشین پیروزی: آیا مجبور شدی تغییر محتوایی بدی؟ مثلاً رفتی سراغ بازی‌های آفلاین یا تغییر ژانر دادی؟ این تغییرات چه چالش‌هایی داشته؟

امیر گلخانی: «به‌عنوان یک گیمر، تجربه روزهای عجیبی داشتم. بازی‌هایی را تجربه کردم که شاید قبل‌تر سراغشان نمی‌رفتم. برخی به اجبار و برخی هم از سر کنجکاوی. مثلا برای اولین بار بعد از سال‌ها سراغ Career Mode بازی‌های ورزشی رفتم. تجربه جالبی بود؛ اگرچه محدودیت‌های اتصال به شبکه‌هایی مثل پلی استیشن نتورک و اکس باکس لایو، همواره تجربه بازی را با مشکلاتی مواجه می‌کرد.

به‌عنوان محتواساز هم که شاید بدترین زمان برای من بود. کلی محتوای اختصاصی از دث استرندینگ و کوجیما پروداکشنز آماده کرده بودم تا با رویکردی جدید منتشر کنم؛ اما متاسفانه بخش زیادی از ویدئوها در زمان محدودیت دسترسی اینترنت باید به انتشار می‌رسیدند.

با این حال از این روند ناامید نیستم. همان ویدئوها را با همان کیفیت می‌سازم؛ اگرچه بدون شک با استقبال زمان عرضه متفاوت خواهد بود و این از هر دو جنبه درآمد و بازدید به ضرر محتوای من خواهد بود. نه فقط من؛ هر کسی که مشغول انتشار محتوای پایدار و پیوسته بوده، بدون شک از این محدودیت‌ها لطمه خورده.»

افشین پیروزی: به نظرت این مشکلات چقدر روی رشد استریمرها و سازندگان محتوای تازه‌کار تاثیر می‌ذاره؟ آیا دلسردکننده‌ست؟

امیر گلخانی: «به‌نظرم برای هر کسی که برای شغل خودش نیاز به دسترسی اینترنت داره، چنین مشکلاتی دل‌سردکننده خواهد بود. روحیه و برخورد هر کس با توجه به تجربه زیسته‌اش با چنین مواردی متفاوت خواهد بود؛ اما با این حال با شما هم‌نظرم که قطعا محتواسازان تازه‌کار و استریمرهایی که تازه به این فضا نگاه می‌کنند، با شک و تردیدهای بیش‌تری مواجه خواهند بود. دسترسی به بازی‌ها و اخبارشان، درخواست محدود و کوچکیه که به‌نظرم حتی با پشتیبانی ارائه‌دهندگان سرویس‌های رفع تحریم و DNS تا حد زیادی محقق خواهد شد.»

افشین پیروزی: اگه بخوای با مسئولان مربوطه یا تصمیم‌گیرندگان صحبت کنی، مهم‌ترین خواسته یا گلایه‌ات چیه؟

امیر گلخانی: «بیش‌تر گلایه‌ام بعد از زمانی است که اینترنت‌ها وصل شدند و گفته می‌شد بدون مشکل هستند. در این بازه (و هم‌چنان تا حدی امروز) مشکلات دسترسی به سرورهای آنلاین بازی‌ها ادامه دارد. تاکید می‌کنم این در شرایطی است که پیش از این سرویس‌های پرشماری اقدام به ارائه قانونی سرویس‌های DNS می‌کردند و هم‌چنان در ارائه خدمات مناسب و پشتیبانی، ناموفق بودند و هستند.»

افشین پیروزی: اخیرا یکی از مسئولین گفته که اینترنت رو باید حداقل چند ماه کاملا ملی کنیم. چنین نظراتی چه تاثیری روی جامعه گیمرها و تولید کننده‌های محتوا می‌ذاره؟

امیر گلخانی: «کار ما همواره با بازی کردن، گرفتن اخبار از وب‌سایت‌های بازی و تعامل با یکدیگر پیش می‌رود. هرچه‌قدر شرایط دسترسی اینترنت بین‌المللی محدودتر باشد، بدون شک پروسه درآمدزایی و اشتغال‌زایی این قشر جوان با مشکلات بیش‌تری مواجه خواهد شد. امیدوارم حداقل سرویس‌دهنده‌های کنونی اندکی خدمات بهتری ارائه کنند تا تجربه بازی‌ها برای گیمرهای بیشتری در ایران امکان‌پذیر باشد.»

افشین پیروزی: به نظرت آیا جامعه گیمرهای ایران در برابر این محدودیت‌ها واکنش درستی نشون داده؟ چه کارهایی می‌تونیم جمعی انجام بدیم؟

امیر گلخانی: «ما زیاد می‌نوشتیم و می‌نویسیم که جامعه گیمرها در فلان زمینه متحد نبودند و نیستند. این مورد اما جزو مواردی است که هر آن‌چه از گیمرهای ایرانی و غیرایرانی دیدم، همدلی و همراهی بوده. همه سعی می‌کنند تا دوستانشان را به طریقی به بازی آنلاین محبوبشان متصل کنند تا شاید برای دقایقی از هیاهوی دنیا دور شوند. شخصا این مورد را در بخش کامنت‌های کامیونیتی‌های مختلف دیدم و لذت بردم. شاید در نگاه اول شعاری به نظر برسد؛ ولی یک نگاه به سایت‌ها بکنید. همه از نویسنده، خبرنگار، گیمر، محتواساز، استریمر و ... در تلاش هستند تا بتوانند بار دیگر با دوستانشان دورهم بازی‌های محبوبشان را تجربه کنند.»

افشین پیروزی: و در نهایت، اگر این شرایط ادامه‌دار باشه، برای آینده کاری خودت چه برنامه‌ای داری؟ تغییر مسیر می‌دی یا همچنان مقاومت می‌کنی؟

امیر گلخانی: «چند ماه دیگر، وارد پانزدهمین سالی خواهیم شد که در زمینه بازی فعال هستم. حس می‌کنم حالا و بعد از ۱۵ سال فعالیت حرفه‌ای، شخصا دل کندن از این فضا برایم ممکن نیست. بازی بخشی از ماهیت من و ماست و صحبت کردن راجع به آن، دلیلی برای هر روز بیرون رفتن از تخت خواب. در حال حاضر و به‌عنوان محتواساز مستقل، همواره این نیاز را حس می‌کنم تا در دیگر زمینه‌های کاری که فعال هستم، درگیر پروژه‌های کوچک و بزرگ بشوم تا چرخه درآمدزایی برایم متوقف نشود. به‌شخصه بیش از هر زمانی حس می‌کنم که صرف محتواسازی مستقل با این محدودیت‌ها - علی‌رغم میل شخصی - نمی‌تواند پاسخ‌گوی تمامی نیازهایم باشد. امیدوارم که با دسترسی بیش‌تر مخاطبان به محتواها و البته دسترسی ما برای تجربه بازی‌های جدیدتر و نوشتن درباره آن‌ها، این چرخه روز به روز بهتر و بهینه‌تر شود.»