ماندگارترین سرقت‌های تاریخ سینما؛ ۱۵ سکانس دزدی فراموش‌نشدنی

سرقت خودش به تنهایی یک ژانر نیست و در زیر مجموعه‌ی دیگر ژانرها تعریف می‌شود، از این جهت ما آن را یک زیرژانر در نظر می‌گیریم. در همه‌ی ژانرهای سینمایی می‌تواند یک سرقت اتفاق بیفتد، در ژانر تریلر، معمایی، درام، ملودرام، علمی‌تخیلی، جنایی، پلیسی و... . حال ما در این لیست به معرفی و بررسی بهترین فیلم‌هایی پرداخته‌ایم که ایده‌ی سرقت درشان به بهترین نحو ممکن اجرا شده است.

فیلم‌های این لیست براساس ترتیب حروف الفبا مرتب شده‌اند

فیلم  Ocean’s Eleven

• کارگردان: استیون سودربرگ
• نویسنده: تد گریفین
• بازیگران: جورج کلونی، برد پیت، جولیا رابرتس، مت دیمون
• تاریخ انتشار: ۲۰۰۱
• میانگین امتیازات  Ocean’s Eleven در ۷٫۷IMDB

گروه اوشن تصمیم به سرقتی بزرگ از چند کازینو می‌گیرند.

استیون سودربرگ با Ocean’s Eleven تعریف تازه‌ای از گونه‌ی سرقت شیک و پرزرق‌وبرق به سینما ارائه داد. در این فیلم قرار است که گروه دنی اوشن به سه کازینوی بزرگ لاس‌وگاس دستبرد بزنند. آنچه این صحنه را متمایز می‌کند، ترکیب هوش و طنز است، گروهی یازده‌نفره با تخصص‌های گوناگون، نقشه‌ای پیچیده را با یک هماهنگی بی‌نقص اجرا می‌کنند. از تونل‌زنی گرفته تا فریب‌های هوشمندانه، همه‌چیز پر از جزییات سرگرم‌کننده است. سرقت Ocean’s Eleven نه‌فقط به خاطر چالش‌های فنی، بلکه به دلیل ریتم پرانرژی و شیمی میان بازیگران، یکی از به‌یادماندنی‌ترین سرقت‌های سینماست. از طرفی هم نمی‌شود از ترکیب همیشه برنده‌ی برد پیت و جورج کلونی به‌راحتی رد شد.

فیلم Inside Man

• کارگردان: اسپایک لی
• نویسنده: راسل جیورتز
• بازیگران: دنزل واشنگتن، جودی فاستر
• سال انتشار: ۲۰۰۶
• میانگین امتیازات Inside Man در ۷٫۶IMDB

یک کارآگاه پلیس، یک سارق بانک و یک دلال قدرتمند پس از اینکه سرقت هوشمندانه‌ی مجرمی به گروگانگیری تبدیل می‌شود، وارد مذاکرات حساسی می‌شوند

اسپایک لی در Inside Man یکی از هوشمندانه‌ترین سرقت‌های مدرن را روایت می‌کند. گروهی سارق با لباس و ماسک یکسان وارد بانکی در منهتن می‌شوند و گروگان‌ها را وادار به پوشیدن لباس‌های مشابه می‌کنند. این ترفند باعث می‌شود که پلیس نتواند گروگان‌ها را از سارقان تشخیص دهد. اوج سرقت، زمانی است که مشخص می‌شود نقشه سرقت تنها برای دزدیدن پول نبوده، بلکه برای آشکار کردن راز تاریک یکی از چهره‌های بانفوذ است. پیچش داستانی نهایی و طراحی‌های دقیق، صحنه سرقت Inside Man را به یکی از جذاب‌ترین و غیرمنتظره‌ترین نمونه‌های تاریخ سینما تبدیل کرده است.

فیلم Mission: Impossible – Ghost Protocol

• کارگردان: برد برد
• بازیگران: تام کروز، جی.جی آبرامز، جرمی رنر
• سال انتشار: ۲۰۱۲
• میانگین امتیازات Mission: Impossible – Ghost Protocol در ۷٫۴IMDB

ایتن هانت باید مانع از بروز جنگ بزرگی شود.

چهارمین قسمت ماموریت غیرممکن با سکانس‌های سرقت نفس‌گیر تعریف می‌شود، اما ماندگارترین آن مربوط به عملیات برج خلیفه است. ایتن هانت باید با استفاده از دستکش‌های چسبنده از نمای بیرونی بلندترین ساختمان جهان بالا برود تا به اتاق سرور نفوذ کند. این صحنه به‌لطف طراحی پرهیجان و حضور واقعی تام کروز در ارتفاع، یکی از نمادین‌ترین لحظات تاریخ اکشن است. در اینجا، سرقت بیش از آنکه درباره برداشتن چیزی باشد، درباره شکستن مرزهای انسانی و تکنولوژیک است.

فیلم Heat

• کارگردان: مایکل مان
• نویسنده: مایکل مان
• بازیگران: آل پاچینو، رابرت دنیرو
• سال انتشار: ۱۹۹۵
• میانگین امتیازات Heat در ۸٫۳IMDB

یک سارق در حال برنامه‌ریزی برای سرقتی بزرگ است که کاراگاه کارکشته‌ای ردشان را می‌زند.

مخمصه مهم‌ترین و بهترین فیلم کارنامه‌ی مایکل مان است. او در فیلم Heat با طراحی سکانس سرقت از بانک، یکی از نفس‌گیرترین و واقع‌گرایانه‌ترین سکانس‌های تاریخ سینما را خلق کرد. پس از اجرای دقیق عملیات، فرار گروه نیکلاس با تیراندازی طولانی در خیابان‌های لس‌آنجلس همراه می‌شود، سکانسی که با طراحی صدا و ریتم پرتنش، استاندارد جدیدی برای سینمای اکشن و سرقت ساخت. این صحنه همزمان بر دقت تیم سارقان و مهارت پلیس تمرکز می‌کند و تنشی دوجانبه می‌آفریند. تا امروز، سرقت Heat الگویی بی‌بدیل برای فیلم‌های این زیرژانر باقی مانده است.

Logan Lucky

• کارگردان: استیون سودربرگ
• نویسنده: جولز ازنر
• بازیگران: چنینگ تیتوم، آدام درایور، دنیل کریگ
• سال انتشار: ۲۰۱۷
• میانگین امتیازات Logan Lucky در ۷IMDB

چند نفر تصمیم می‌گیرند تا با یک نقشه‌ی پرپیچ‌وخم از یک مسابقه‌ی اتومبیل‌رانی دزدی کنند.

لوگان خوش‌شانس یکی از فیلم‌های جذاب و سرگرم‌کننده‌ی سودربرگ در زیرژانر سرقت است. این فیلم در جامعه‌ای کوچک اتفاق می‌افتد. داستان سرقت این فیلم، درباره‌ی دستبرد خانواده لوگان به خزانه مسابقه اتومبیل‌رانی NASCAR است. جذابیت ماجرا در این است که برخلاف سارقان شیک Ocean’s Eleven، اینجا با آدم‌های ساده و به‌ظاهر دست‌وپاچلفتی روبه‌رو هستیم. اما همین «دست‌کم گرفتن» آن‌ها، برگ برنده‌شان می‌شود. نقشه‌ی سرقت در فیلم لوگان خوش‌شانس یکی از جذاب‌ترین‌ها در این گونه‌ی سینمایی است. ترکیب طنز، تعلیق، آدم‌های عجیب و سرقت تبدیل به روایتی عجیب می‌شود که به‌راحتی نمی‌شود، فراموش‌اش کرد.

فیلم The Killing

• کارگردان: استنلی کوبریک
• بازیگران: استرلینگ هایدن، کالین گری
• سال انتشار: ۱۹۵۶
• میانگین امتیازات The Killing در ۷.۹IMDB

جانی کلی، یک تیم پنج نفره را برای برنامه‌ریزی و اجرای یک سرقت جسورانه از پیست مسابقه دور هم جمع می‌کند

استنلی کوبریک در The Killing یکی از پیچیده‌ترین و بدبینانه‌ترین روایت‌های سرقت را ارائه می‌دهد. نقشه فیلم مربوط به دستبرد به یک میدان اسب‌دوانی است که با یک طراحی موشکافانه اجرا می‌شود. کوبریک با روایت غیرخطی و نمایش جزئیات از زاویه دید شخصیت‌های مختلف، فضایی منحصر‌به‌فرد می‌سازد. درنهایت سرقت از اسب‌دوانی خیلی بی‌نقص انجام می‌شود، اما به دلیل عوامل پیش‌بینی‌نشده به شکست می‌انجامد. همین تضادها میان برنامه‌ریزی کامل برای سرقت و وقوع عوامل پیش‌بینی‌نشده صحنه سرقت فیلم The Killing را در تاریخ سینما ماندگار کرده است.

فیلم Snatch

• کارگردان: گای ریچی
• نویسنده: گای ریچی
• بازیگران: جیسون استاتهام، برد پیت
• سال انتشار: ۲۰۰۰
• میانگین امتیازات Snatch در ۸٫۲IMDB

تعدادی دزد و گنگستر برای بدست آوردن یک الماس با یکدیگر مبارزه می‌کنند.

گای ریچی در Snatch با ترکیب خشونت، کمدی سیاه و ریتمی پرشتاب، سرقتی متفاوت خلق می‌کند. نقطه اوج فیلم، تلاش گروهی از تبهکاران برای دستبرد به یک بنگاه شرط‌بندی است. همه‌چیز به‌طرز مضحکی غلط پیش می‌رود: اسلحه گیر می‌کند، ماسک‌ها مضحک‌اند و اوضاع از کنترل خارج می‌شود. سرقت Snatch بیش از آنکه نمایش مهارت باشد، بازتاب هرج‌ومرج و بدشانسی است؛ اما همین شکست کمدی‌وار، آن را به یکی از به‌یادماندنی‌ترین سرقت‌های سینمای مدرن تبدیل کرده است.

فیلم The Dark Knight

• کارگردان: کریستوفر نولان
• نویسنده: جاناتان نولان
• بازیگران: کریستین بیل، هیث لجر
• سال انتشار: ۲۰۰۸
• میانگین امتیازات The Dark Knight در ۹٫۱IMDB

جوکر گاتهام را به هرج‌ومرج می‌کشاند.

کریستوفر نولان فیلم شوالیه تاریکی را با یکی از ماندگارترین سرقت‌های تاریخ سینما آغاز می‌کند. گروهی دزد با ماسک دلقک به یک بانک در گاتهام حمله می‌کنند. نکته خاص این سرقت، ساختار بی‌رحمانه و حسابگرانه جوکر است. او نقشه را طوری طراحی کرده که اعضای گروه بعد از انجام وظایفشان، توسط نفر بعدی کشته شوند. این چرخه خونین تا جایی ادامه می‌یابد که فقط خود جوکر باقی می‌ماند و با آشکار کردن چهره‌اش، پول و قدرت را تصاحب می‌کند. این صحنه هم از نظر میزانسن‌های اکشن و هم از نظر شخصیت‌پردازی، سرقتی منحصر‌به‌فرد است؛ چون نه‌تنها هیجان ایجاد می‌کند، بلکه از همان ابتدا ذهنیت روانی و بی‌رحمی جوکر را به تماشاگر معرفی می‌کند.

فیلم Reservoir Dogs

• کارگردان: کوئنتین تارانتینو
• نویسنده: کوئنتین تارانتینو
• بازیگران: هاروی کایتل
• سال انتشار: ۱۹۹۲
• میانگین امتیازات Reservoir Dogs در ۸٫۳IMDB

نقشه‌ی اجرایی یک سرقت به شکست می‌انجامد.

کوئنتین تارانتینو در اولین فیلم بلندش، سرقت جواهرفروشی را هیچ‌وقت به‌طور مستقیم نشان نمی‌دهد. ما فقط از خلال دیالوگ‌ها و بازگشت شخصیت‌ها به مخفیگاه متوجه می‌شویم که عملیات به‌طرز فاجعه‌باری شکست خورده است. صحنه‌ای که «آقای بلوند» توضیح می‌دهد چطور مجبور شده با تیراندازی فرار کند، یکی از نقاط کلیدی فیلم است. تارانتینو با این انتخاب جسورانه، تمرکز را از هیجان سرقت به پیامدهای خونین و روان‌شناسی شخصیت‌ها منتقل می‌کند. همین «غیاب سرقت» و بازنمایی شکست‌خورده‌اش، سرقت Reservoir Dogs را فراموش‌نشدنی کرده است.

فیلم Rififi

• کارگردان: ژول داسن
• نویسنده: رنه ویلر
• بازیگران: کارل مونر، ژان سروه
• سال انتشار: ۱۹۵۵
• میانگین امتیازات Rififi در ۸٫۱IMDB

گروهی از سارقان با سابقه تصمیم می‌گیرند که دست به سرقت بزرگی بزنند.

فیلم ریفیفی تا مدت‌ها در بسیاری از کشورهای اروپایی و آمریکایی ممنوع اعلام شد، چراکه سکانس‌هایش حاوی یکی از مهم‌ترین و برجسته‌ترین سکانس‌های دزدی در سینماست. بسیاری از منتقدان، سرقت به‌تصویر کشیده شده در فیلم را کلاس درس بزرگی برای آموزش سرقت می‌دانستند. ژول داسن با Rififi استانداردی تازه برای زیرژانر سرقت تعریف کرد. داستان سرقت در این فیلم درباره‌ی سرقت از یک جواهرفروشی در پاریس است که نزدیک به ۳۰ دقیقه به‌طول می‌انجامد و تقریباً بدون دیالوگ و موسیقی اجرا می‌شود. همین سکوت و تمرکز روی جزئیات فنی –از سوراخ کردن سقف گرفته تا باز کردن گاوصندوق– تنش نفس‌گیر و فراموش‌نشدنی ایجاد می‌کند. داسن نشان می‌دهد که سرقت موفق، بیشتر به تمرکز و مهارت وابسته است تا هیاهو و خشونت. این سکانس الهام‌بخش ده‌ها فیلم بعدی شد و هنوز به‌عنوان الگویی کلاسیک برای روایت سرقت در سینما شناخته می‌شود.

فیلم Public Enemies

• کارگردان: مایکل مان
• نویسنده: مایکل مان
• بازیگران: جانی دپ، کریستین بیل
• سال انتشار: ۲۰۰۹
• میانگین امتیازات Public Enemies در ۶٫۹IMDB

گنگستری اعضای بانداش را از زندان فراری می‌دهد. آن‌ها بعد از تشکیل گروه خود برای سرقت از بانک به شیکاگو می‌روند.

مایکل مان در Public Enemies به سراغ جان دیلینجر، مشهورترین بانک‌زن تاریخ آمریکا رفت. صحنه‌های سرقت بانک در فیلم، با همان سبک واقع‌گرایانه و پر از انرژی مایکل مان اجرا می‌شوند. دیلینجر با اعتمادبه‌نفس وارد بانک می‌شود، کارکنان را با لحنی آرامش‌بخش کنترل می‌کند و با سرعت و دقت، پول‌ها را جمع می‌کند. اما آنچه این سرقت‌ها را متمایز کرده، تلفیق جذاب اسطوره‌سازی و واقع‌گرایی است. دیلینجر نه‌فقط دزد، بلکه چهره‌ای کاریزماتیک است که در دل رکود بزرگ آمریکا، برای مردم تبدیل به یک قهرمان می‌شود.

فیلم The Red Circle

• کارگردان: ژان ملویل
• نویسنده: ژان ملویل
• بازیگران: آلن دلون، بورویل
• سال انتشار: ۱۹۷۰
• میانگین امتیازات The Red Circle در ۷٫۹IMDB

یک زندانی تصمیم به اجرای یک سرقت مجدد می‌گیرد.

فیلم دایره قرمز به کارگردانی ژان-پیر ملویل، یکی از کلاسیک‌ترین آثار ژانر سرقت است که در آن همه‌چیز با دقت، سکوت و وسواس طراحی شده است. بخش سرقت در این فیلم، نمونه‌ای تمام‌عیار از پرداخت سینمایی به یک عملیات بدون حاشیه و پر از جزئیات است. شخصیت‌های اصلی –کوری، ووگل و ژانسو– در تدارک سرقتی پیچیده از یک جواهرفروشی هستند؛ اما نکته‌ای که آن را فراموش‌نشدنی می‌کند، نحوه‌ی اجرای صحنه است. ملویل با الهام از فضای سرد و مینیمالیستی خود، حدود نیم ساعت بدون هیچ دیالوگی، تنها با موسیقی و حرکات حساب‌شده شخصیت‌ها، سرقت را پیش می‌برد. این سکوت، ریتم و اضطرابی پنهان ایجاد می‌کند که تماشاگر را به قلب ماجرا می‌برد.

تماشای سه مرد که با ابزار دقیق، هماهنگی بی‌کلام و آرامش فلج‌کننده‌ای وارد جواهرفروشی می‌شوند، تجربه‌ای متفاوت از هر فیلم سرقت دیگر است. هیچ جلوه ویژه‌ای در کار نیست، بلکه واقع‌گرایی و فضاسازی سرد، به صحنه وزنی سنگین و هنری می‌بخشد. همین ویژگی باعث شده که سرقت دایره قرمز نه‌تنها به‌عنوان یکی از نمادین‌ترین دزدی‌های سینما شناخته شود، بلکه الگویی برای بسیاری از فیلم‌های بعدی، از Heat مایکل مان تا Ocean’s Eleven باشد. این سکانس نشان می‌دهد که گاهی قدرت سکوت و میزانسن دقیق می‌تواند از هر تعقیب‌وگریز پرزرق‌وبرقی هیجان‌انگیزتر باشد.

فیلم Inception

• کارگردان: کریستوفر نولان
• نویسنده: کریستوفر نولان
• بازیگران: لئوناردو دی‌کاپریو، تام هاردی، کیلین مورفی
• سال انتشار: ۲۰۱۰
• میانگین امتیازات Inception در ۸٫۸IMDB

شخصی با نفوذ به ذهن دیگران افکارشان را می‌دزدد.

کریستوفر نولان در Inception مفهوم سرقت را به دنیای رویاها می‌برد. گروه سارقان در این فیلم به‌جای دزدیدن چیزی، باید «ایده‌ای» را در ذهن یک فرد قرار دهند. سرقت اصلی فیلم، سفری چندلایه در رویاهاست که هر سطح، قوانین زمانی و فیزیکی متفاوتی دارد. جذابیت این سرقت در پیچیدگی بی‌سابقه‌اش است، از طراحی هتل در حال سقوط آزاد گرفته تا محاصره در قلعه برفی. این سرقت نه‌تنها یکی از خلاقانه‌ترین‌ها در تاریخ سینماست، بلکه با ایده‌ی «دزدی از ناخودآگاه» مرزهای زیرژانر سرقت را گسترش می‌دهد و نشان می‌دهد که سرقت می‌تواند چیزی فراتر از پول یا جواهر باشد.

فیلم Baby Driver

• کارگردان: ادگار رایت
• نویسنده: ادگار رایت
• بازیگران: انسل الگورت، جو برنتال، ایزا گونزالس، جیمی فاکس
• تاریخ انتشار: ۲۰۱۷
• میانگین امتیازات Baby Driver در ۷٫۵IMDB

پسر جوانی که به بیبی راننده مشهور است، برای یک گروه خلافکار رانندگی می‌کند.

ادگار رایت در Baby Driver سرقت‌ها را با موسیقی و ریتم تصویر گره می‌زند. صحنه‌های دستبرد گروه، به‌ویژه سرقت افتتاحیه بانک، به‌صورت کامل با آهنگ‌های انتخابی شخصیت اصلی هماهنگ شده‌اند. «بیبی» راننده جوانی است که همه‌چیز را با موسیقی در ذهنش تنظیم می‌کند؛ از مانورهای فرار با خودرو تا زمان‌بندی دقیق حرکات. سرقت در این فیلم بیش از آنکه نمایش اسلحه و تهدید باشد، نمایش هماهنگی و انرژی موزیکال است. نتیجه، سکانس‌هایی است که به اندازه یک موزیک‌ویدیو نفس‌گیر و پرهیجان‌اند و تجربه‌ای تازه برای زیرژانر سرقت خلق می‌کنند.

فیلم Bob the Gambler

• کارگردان: ژان پیر ملویل
• نویسنده: ژان پیر ملویل
• بازیگران: هوارد ورنون
• سال انتشار: ۱۹۵۶
• میانگین امتیازات Bob the Gambler در ۷٫۶IMDB

یک قمارباز برای جبران باخت‌هایش گروهی را برای سرقت از کازینو تشکیل می‌دهد.

ژان‌پیر ملویل با باب قمارباز پایه‌های اولیه زیرژانر «سرقت مدرن» را ساخت. داستان سرقت فیلم، مربوط به تلاش باب و گروهش برای دستبرد به یک کازینو است. نکته مهم این است که ملویل در عین نمایش وسواس شخصیت‌ها برای برنامه‌ریزی دقیق، نوعی طنز تلخ و بدشانسی تقدیری را وارد ماجرا می‌کند. نقشه سرقت هرچند حساب‌شده آغاز می‌شود، اما به‌طرزی کنایه‌آمیز شکست می‌خورد. همین تعلیق‌ها و بازی با انتظارات تماشاگر باعث شده است که صحنه سرقت باب قمارباز به‌یادماندنی و متفاوت از روایت‌های موفق و قهرمانانه باشد.