آخر هفته چه فیلمی ببینیم؟ | از زن جوان و دریا تا بابونه ها

در این شماره از مجموعه مقالات «آخر هفته چه فیلمی ببینیم؟» دو اثر متفاوت را خواهیم دید. اولی یکی از فیلم‌های پرمخاطب و البته حال خوب کن سینمای پارسال است که براساس داستانی واقعی ساخته شده است. دومی اثری جذاب از سینمای چکسلواکی است. فیلمی به‌شدت مهم و حائز اهمیت که مسیر سینمای این کشور را تغییر داد. همراه زومجی باشید.

فیلم Young Woman and the Sea

• کارگردان: یواخیم رانینگ
• نویسنده: جف نیثنسن
• بازیگران: دیزی ریدلی، تیلدا کوبهام-هروی، استیون گراهام
• سال انتشار: ۲۰۲۴

گرترود ادرل اولین شناگر زنی بود که کانال مانش را طی کرد. این فیلم روایت زندگی او و مسیر رسیدن‌اش به این قهرمانی است.

فیلم Young Woman and the Sea یک اثر زندگی‌نامه‌ای حال‌خوب‌کن است. فیلمی با پایانی شاد و دلچسب. زن جوان و دریا درباره گرترود ادرلی است، نخستین زنی که از کانال مانش عبور کرد. این فیلم با ساختار کلاسیک خود در سه پرده روایت می‌شود و از فرمول همیشگی بازنده- قهرمان استفاده می‌کند. با اینکه مخاطب از همان ابتدا متوجه این فرمول می‌شود اما هرچه که فیلم جلوتر می‌رود او نسبت به دیدن پایان ماجرا حریص‌تر می‌شود. لحن فیلم آنقدر جذاب و سرزنده است که محال است مخاطب فیلم را رها کند و پایان‌اش را نبیند. جالب‌تر اینجاست با اینکه فیلم در زمانی روایت می‌شود که زنان حق پوشیدن لباس کوتاه را نداشتند و نمی‌توانستند در دریا به‌طور آزادانه شنا کنند اما روایت اصلا در دام ایده‌های فمنیستی گرفتار نمی‌شود و مضمون‌محور عمل نمی‌کند. درواقع اصلا شعاری در این بین به وجود نمی‌آید، چیزی که باعث دوست‌داشتنی‌تر شدن فیلم می‌شود.

زن جوان و دریا روایتگر تلاش‌های ترودی در دنیایی بی‌رحمانه است. او در مقابل همه‌ی ناملایمات می‌ایستد تا به رویاهایش دست پیدا کند. این فیلم بیانگر تلاش زنانی است که برای بدست آوردن حق طبیعی خود در جامعه‌ی مردسالار قصاب دست به انجام کارهای خطرناکی زده‌اند. ترودی می‌خواهد شنا کند، قهرمان شود و حق طبیعی‌اش را بدست آورد، چیزی که در آن دوران آمریکا ضدارزش شناخته می‌شد. Young Woman and the Sea را می‌توان به‌عنوان یک اثر تراپی‌محور تماشا کرد، چون آنقدر روایت دلنشین و قصه‌ی جذابی دارد که برای مخاطب جهانی پر از ایده‌های دوست‌داشتنی خلق می‌کند. یک مبارزه‌ای که درد ندارد، ناراحت کننده نیست ولی در عوض به بیننده جسارت قهرمان‌اش را نشان می‌دهد.

فیلم Daisies‎

• کارگردان: ویه‌را خیتیلووا
• بازیگران: ییتکا چرهوا، ایوانا کاربانووا
• تاریخ انتشار: ۱۹۹۶

داستان دو شخصیت با شوخی های عجیب‌شان روایت می‌شود.

بابونه‌ها فیلمی مهم در سینمای چکسلواکی است. این فیلم که در جریان موج نوی سینمای این کشور ساخته شد یک کمدی درام سورئالیستی است. فیلمی که قوانین سینمای چکسلواکی را به‌طور کلی تغییر داد و باعث نقطه عطفی در سینمای این کشور شد. فیلم داستان دو دختر جوانی است که از قضا هر دویشان ماری نام دارند. این فیلم را می‌توان یک اثر سیاسی در نظر گرفت، فیلمی که بخاطر نقد سیاست‌های کمونیسم نمایش‌اش تا مدتی در کشور چکسلواکی ممنوع شد. بابونه‌ها در هسته‌ی مرکزی خود یک اثر انتقادی درباره‌ی اقتدارگرایی است و کسانی را که سفت‌وسخت به‌دنبال اجرای قوانین هستند مورد انتقاد قرار می‌دهد.

بابونه‌ها یک اثر به‌شدت متفاوت در سینمای کمدی است و می‌تواند نمونه‌ی موفقی از فیلمی باشد که به‌ درک درستی از سبک و ژانر رسیده و توانسته است که سورئال را به‌همراه کمدی به حرکت درآورد و اثری سیاسی را به مخاطب تحویل دهد. اصلا هویت این جنبش یعنی هویت موج نوی سینمای چکسلواکی، موجودیتی سیاسی دارد. فیلمسازان این کشور بین سال‌های ۱۹۶۳ تا ۱۹۶۷ آمده‌اند و علیه کشورهای کمونیستی این جنبش را به راه انداختند، جنبشی که علیه رئالیسم سوسیالیستی شکل گرفت. حالا چکسلواکی موج نوی سورئالیسم را پیش می‌بُِرد، جنبشی که خشم خیلی از مقامات کمونیستی را در پی داشت.