انقلاب ابرقهرمانی؛ ۱۰ فیلمی که سینمای مارول و دی‌سی را برای همیشه تغییر دادند!

فیلم‌های ابرقهرمانی همانند هر ژانر دیگری نقاط عطف و بزنگاه‌های خاص خودشان را دارند. در کارنامه‌ی این فیلم‌ها آثاری وجود دارد که شبیه یک انقلاب عمل کرده‌اند. انقلابی که مسیر ساخت دیگر فیلم‌های ابرقهرمانی را هموار کرد. در جهان فیلم‌های مارول و دی‌سی آثاری ساخته شدند که به تکامل ابرقهرمان‌ها کمک کردند. حال ما در این لیست به معرفی و بررسی فیلم‌هایی پرداخته‌ایم که در دنیای ابرقهرمان‌ها اثری خاص و متفاوت به‌حساب می‌آیند. روایت‌هایی که یا قهرمانانشان با دیگر قهرمانان این دنیا فرق دارد و یا اینکه در روند و پرداخت قصه‌هایشان دست به خلاقیت‌هایی زده‌اند که تا پیش از این در دنیای فانتزی این ابرقهرمان‌ها چنین چیزی مرسوم نبوده است.

فیلم !Shazam

• کارگردان: دیوید سندبرگ
• نویسنده: هنری گیدن
• بازیگران: زکی لی‌وای
• سال انتشار: ۲۰۱۹
• میانگین امتیازات !Shazam در ۷IMDB

پسر نوجوانی با گفتن کلمه‌ی شزم به یک ابرقهرمان تبدیل می‌شود.

در دورانی که فیلم‌های ابرقهرمانی بیشتروبیشتر جدی می‌شدند این فیلم یادآوری کرد که ریشه این ژانر در کودک درون ماست. این اثر با لحن بامزه، نگاه نوجوانانه و تاکید بر ارزش‌های خانوادگی لحن متفاوتی را به این ژانر آورد و نشان دادن که آثار سبک‌تر هم می‌توانند عمیق و موفق‌ باشند.

دی‌سی با ساخت این فیلم به رقابت با مارول سرعت بخشید و دوباره دی‌سی را روی ریل موفقیت انداخت. شزم در دنیایی قدم برمی‌دارد که قهرمان‌اش خشک نیست و ترجیح می‌دهد یک قهرمان متفاوت و جدید باشد.

فیلم Logan

• کارگردان: جیمز منگلود
• نویسنده: اسکات فرانک
• بازیگران: هیو جکمن
• سال انتشار: ۲۰۱۷
• میانگین امتیازات Logan در ۸٫۱IMDB

ولورین که قدرتش رو به اتمام است، به دنبال نجات یک دختر جهش‌یافته وارد نبردی تراژیک می‌شود.

لوگان تنها در عرض سه روز چندین میلیون دلار فروخت و توانست تبدیل به اثری تاثیرگذار در سینمای مارول شود. این فیلم که دهمین قسمت از سری فیلم‌های مردان ایکس محسوب می‌شود، آخرین حضور هیو جکمن در نقش لوگان در سری مردان ایکس بود. لوگان اولین فیلم ابرقهرمانی در تاریخ سینما بود که توانست نامزدی جایزه بهترین فیلمنامه اقتباسی جوایز اسکار را بدست آورد. لوگان مثل یک آنتی‌تز برای فیلم‌های پرزرق‌وبرق ابرقهرمانی عمل کرد.

در فضایی واقع‌گرا و عاطفی روایتی شد بر خداحافظی تلخ ولورین! خشونت‌های کنترل‌نشده، داستانی انسانی و قهرمانی فرسوده که از جهان فیلم‌های ضدوسترن می‌آید استاندارهای تازه‌ای را برای این ژانر تعریف کردند. لوگان ثابت کرد که از دل یک فرانچایز طولانی می‌توان یک اثر مستقل و هنری خلق کرد.

فیلم Wonder Woman

• کارگردان: پتی جنکینز
• نویسنده: آلن هاینبرگ
• بازیگران: گل گدوک
• سال انتشار: ۲۰۱۷
• میانگین امتیازات Wonder Woman در ۷٫۳IMDB

زنی به نام دایانا در یک مخفیگاه سری برای تبدیل شدن به یک جنگجو آموزش می‌بیند.

این فیلم هم مثل پلنگ سیاه یکی دیگر از فیلم‌های ابرقهرمانی بود که با توجه به جریانات فکری و اجتماعی روز دست به تغییراتی در رابطه با قهرمان‌اش زده بود. زن شگفت‌انگیز اولین فیلم در دنیای مارول است که قهرمان‌اش دیگر یک مرد نیست. این فیلم مسیر را برای حضور پررنگ زنان در جریان سینمای ابرقهرمانی باز کرد و باعث تغییرات مهمی در ساختار و هویت قهرمانان این جهان فانتزی شد.

با الهام از این فیلم، آثار زیادی مثل Black Widow ساخته شدند و قهرمانان زن بیشتری در مرکزیت روایت‌های قهرمانی و حماسی قرار گرفتند. این فیلم هم از نظر گیشه و هم از نظر انتقادی فیلم موفقی از آب درآمد.

فیلم Iron Man

• کارگردان: جان فاورو
• نویسنده: مارک فرگس
• بازیگران: ترنس هاوارد
• سال انتشار: ۲۰۰۸
• میانگین امتیازات Iron Man در ۷٫۹IMDB

تونی استارک پس از اسارت در غاری در افغانستان، یک زره منحصربفرد می‌سازد و به جنگ شر می‌رود.

شروع دنیای سینمایی مارول از همینجا کلید خورد. مرد آهنی نشان داد حتی شخصیت‌های نه‌چندان محبوب هم می‌توانند با اجراهای درست و بازی بازیگرانی مثل رابرت داونی جونیور به قهرمانان محبوب عامه تبدیل شوند. موفقیت فیلم به‌نوعی آغاز دوران جدیدی از فیلم‌های ابرقهرمانی را رقم زد، دورانی که با طنز، کاریزما و جلوه‌های ویژه‌ی کنترل‌شده همراه بود.

درواقع این فیلم به مارول و ژانر ابرقهرمانی جرات پیش‌روی را داد. این فیلم با نسبت تعادل میان همه‌ی عناصر یک روایت ساخته شده است و عنصری از یک عنصر دیگر پیشی نمی‌گیرد.

فیلم The Dark Knight

• کارگردان: کرستوفر نولان
• نویسنده: جاناتان نولان
• بازیگران: کریستین بیل، هیث لجر
• سال انتشار: ۲۰۰۸
• میانگین امتیازات The Dark Knight در ۹٫۱IMDB

امنیت گاتهام توسط جوکر به خطر می‌افتد. در این شرایط بتمن وظیفه خود می‌داند تا به کمک مردم شهر برود.

شاهکار نولان باعث انقلابی در فیلم‌های ابرقهرمانی شد. این فیلم با بازی خیره‌کننده هیث لجر، داستانی فلسفی و روانشناختی همراه با پیچش‌های داستانی تعلیق‌آفرین این ژانر را به سطحی کشاند که دیگر نمی‌شد به آن تنها به چشم یک ژانر سرگرم‌کننده نگاه کرد. این فیلم به تماشاگران و منتقدان نشان داد که یک فیلم ابرقهرمانی می‌تواند همانقدر جدی و عمیق باشد که یک درام جنایی!

شوالیه تاریکی از آن جهت موفق بود که به فیلمنامه اهمیت زیادی نشان داد. نولان از المان‌های سینمای ابرقهرمانی برای جذابیت اثرش استفاده کرد و در انتها به یک درام جنایی و سیاسی وفادار ماند.

انیمیشن Spider-Man: Into the Spider-Verse

• کارگردان: باب پرسیچتی
• نویسنده: فیل لرد
• سال انتشار: ۲۰۱۸
• میانگین امتیازات Spider-Man: Into the Spider-Verse در ۸٫۴IMDB

مایلز به مرد عنکبوتی دنیای خود تبدیل می‌شود. او باید با پنج فرد دارای قدرت از ابعاد دیگر متحد شود.

این انیمیشن جسورانه نه‌تنها نگاه ما را به اسپایدرمن تغییر داد، بلکه نشان داد که آثار انیمیشن می‌توانند، جدی، بالغ و هنرمندانه باشند. سبک بصری نوآورانه، روایت چندجهانی و تمرکز بر هویت‌های متنوع، استانداردهای جدیدی را برای این ژانر تعریف کرد. Spider-Man: Into the Spider-Verse به یک الگو تبدیل شد: برای اینکه فیلم‌های ابرقهرمانی می‌توانند، خلاقیت بصری را به اوج برسانند.

همه چیز در این انیمیشن عالی کار شده است، همه جور خلاقیتی در این اثر می‌بینیم. اسپایدرمن نشان می‌دهد که دنیای مارول هم می‌تواند از عناصر سبک بصری و روایی توامان با هم استفاده کند. این اثر یک نوآوری تمام قد برای جهان مارول است.

فیلم Thor: The Dark World

• کارگردان: آلن تیلور
• نویسنده: کرستوفر یاست
• بازیگران: کریس همسورث، ناتالی پورتمن
• سال انتشار: ۲۰۱۳
• میانگین امتیازات Thor: The Dark World در ۶٫۷IMDB

الف‌های تاریکی سعی دارند که جهان را به‌سوی نابودی ببرند. حالا ثور باید علیه آن‌ها بایستد.

این فیلم با اینکه از لحاظ هنری چندان موفق عمل نکرد و خیلی‌ها از فیلمنامه و نوع کارگردانی‌اش ایراد گرفتند اما در معماری کلی دنیای ابرقهرمانی به‌شدت تاثیرگذار بود. ثور در تثبیت مفاهیم علمی‌تخیلی و کیهانی در میان فیلم‌های ابرقهرمانی خیلی خوب عمل کرد و افق‌های تازه‌ای را برای داستان‌های آینده‌ی این ژانر نشان داد.

این فیلم از این لحاظ اینقدر خوب بود که حالا مارول و دیگر جهان‌های ابرقهرمانی، دنیای فضایی خود را مدیون چیزی هستند که اولین بار ثور: جهان تاریک به طراحی‌اش پرداخت. این فیلم درنهایت تبدیل به یکی از پرفروش‌ترین فیلم‌های سال ۲۰۱۳ شد و در باکس‌آفیس آنقدر موفق عمل کرد که در سال ۲۰۱۷ نیز دنباله‌ای برایش ساخته شد.

فیلم Black Panther

• کارگردان: رایان کوگلر
• نویسنده: رایان کوگلر
• بازیگران: مایکل بی جردن
• سال انتشار: ۲۰۱۸
• میانگین امتیازت Black Panther در ۷٫۳IMDB

پس از مرگ تچاکا، پسرش به واکاندا برمی‌گردد تا تاج‌ و تخت را بدست بگیرد.

در سال ۲۰۱۸ موج ایده‌های تازه‌ی فرهنگی و سیاسی نیز به مارول رسید و باعث شد که پلنگ سیاه تنها یک فیلم ابرقهرمانی ساده نباشد. این فیلم با استفاده از فرهنگ آفریقایی و جامعه‌ی سیاهپوستان در مرکز روایت خود، تابوها را شکست و تعریفی تازه از نمایندگی در سینمای جریان اصلی ارائه داد.

این فیلم بواسطه‌ی همین دیدگاه‌های جدید توجه منتقدان را به خود جلب کرد و به جوایز زیادی نیز در آکادمی اسکار رسید. پلنگ سیاه درنهایت به بخشی از مرحله‌ی فاز سوم مارول تبدیل شد و عنوان یکی از پرفروش‌ترین فیلم‌های چند سال اخیر سینما را به خود اختصاص داد.

فیلم Captain America: The Winter Soldier

• کارگردان: آنتونی روسو
• نویسنده: کرستوفر مارکوس
• بازیگران: کریس ایوانز
• سال انتشار: ۲۰۱۴
• میانگین امتیازات Captain America: The Winter Soldier در ۷٫۷IMDB

استیو راجرز که حالا در حال کنار آمدن با زندگی مدرن است، تهدید تازه‌ای را احساس می‌کند.

در حالی که بسیاری از فیلم‌های ابرقهرمانی تنها به‌ فرمول سرگرمی وابسته بودند، این فیلم یک روایت جذاب از ایده‌های سیاسی و جاسوسی را تحویل مخاطب می‌داد. سرباز زمستان نشان داد که ژانر ابرقهرمانی می‌تواند عمیق‌تر باشد و به مضامین مهمی مثل امنیت و اخلاق در قدرت هم بپردازد. درواقع مارول با این فیلم به مخالفان خود ثابت کرد، که می‌تواند به یک ترکیب ژانری در فیلم‌هایش برسد و چیزی فراتر از اکشن و جلوه‌های بصری را به بیننده‌اش نشان دهد.

سرباز زمستان از آن دسته از فیلم‌هایی در جهان مارول و دنیای ابرقهرمانان است که به عناصر سبک بصری و روایی به یک اندازه توجه نشان می‌دهد، چیزی که باعث یک نقطه عطف مهم در دنیای مارول شد.

فیلم The Avengers

• کارگردان: جاس ویدون
• نویسنده: جاس ویدون
• بازیگران: کریس ایوانز، اسکارلت جوهانسون
• سال انتشار: ۲۰۱۲
• میانگین امتیازات The Avengers در ۸IMDB

لوکی برای راه‌اندازی حکومت خود در کهکشان در صدد تسخیر زمین برمی‌آید.

انتقام‌جویان ششمین فیلم در دنیای فیلم‌های مارول است. فیلمی که بر پایه‌ی داستان انتقام‌جویان اثر استن لی و جک کربی ساخته شد. انتقام‌جویان پس از اکران عنوان سومین فیلم پرفروش تاریخ را بدست آورد و به‌عنوان یکی از بهترین فیلم‌های تاریخ سینما را از سمت منتقدان مجله امپایر شناخته شد.

این فیلم بخاطر کارگردانی ظریف، جلوه‌های ویژه فوق‌العاده و فیلمنامه‌ی قدرتمندش مسیر سینمای ابرقهرمانی را تغییر داد و باعث شد که توجهات منتقدان و مخاطبان به‌سوی این سینمای متفاوت جلب شود. این فیلم شخصیت‌های اصلی دنیای انتقام‌جویان را کنار یکدیگر قرار می‌دهد، اتفاقی که باعث شد، جهان مارول به یک تثبیت نسبی برسد و خود را برای فاز دیگری آماده کند.