آخر هفته چه فیلمی ببینیم؟ | از فیلم هنری کلاب تا فیلم ترسناک سوسپیریا

در این شماره از مجموعه مقالات «آخر هفته چه فیلمی ببینیم؟» در ابتدا به‌سراغ یک فیلم هنری شیلیایی خواهیم رفت. اثری تاریک و سرد درباره‌ی آنچه که در پشت پرده‌ی کلیساها رخ می‌دهد. بعد از آن یک اثر علمی‌تخیلی منحصربفرد را خواهیم دارد. فیلمی که به‌طور ماهرانه‌ای در زیرژانر سفر در زمان ساخته شده است. و درنهایت یک فیلم ترسناک هنری را خواهیم دید. اثری ماورایی درباره‌ی یک محفل مخفی جادوگری.

فیلم The Club

• کارگردان: پابلو لارائین
• بازیگران: روبرتو فاراییس
• سال انتشار: ۲۰۱۵

کشیشان طرد شده‌ی کاتولیک به‌عنوان مجازات به خانه‌ای ساحلی فرستاده می‌شوند تا توبه کنند.

باشگاه یکی از بهترین و برجسته‌ترین فیلم‌های هنری چندین سال اخیر است. یک فیلم شیلیایی تاریک که برنده‌ی جائزه بزرگ هیئت داوران جشنواره برلین شد و خرس نقره‌ای را برد. در این فیلم ما حقیقتا با یک کارگردانی بسیار ویژه‌ای طرف هستیم. جدای از داستان تکان‌دهنده‌ی باشگاه این عناصر سبک بصری نظیر تصاویر و فیلمبرداری آن است که ما را مجذوب خود خواهد کرد. رنگ‌های خاموش، تصاویر مات، پالت‌های رنگی تیره و شهری متروکه همگی چیزهایی هستند که داستان تکان‌دهنده‌ی این فیلم را با خود حمل می‌کنند. پابلو لارائین در ساخت کلاب جسارت بسیاری به خرج می‌دهد. او به‌سراغ موضوعی تاریک و تکان‌دهنده می‌رود. این فیلم جسورانه روایتی است از آزار و اذیت کودکان توسط کشیشان کاتولیک. این فیلم همانند یک تریلر به‌نظر می‌رسد و با بسیاری از فیلم‌هایی که در رابطه با مسیحیت ساخته شده‌اند فرق دارد.

در فیلم کلاب خانه‌ای از مهمانان مخفی وجود دارد. جائی که کشیشان طردشده در آن نگهداری می‌شوند. کلیسای کاتولیک کشیشان متعرض را به این خانه فرستاده تا توبه کنند و منتظر مجازات باشند. این فیلم بسیار مورد توجه منتقدان قرار گرفت و خیلی‌ها صدای رسای اعتراضات سیاسی را در این فیلم ستودند. لارائین همچنین در این فیلم به مسائلی مثل گناه و توبه می‌پردازد، چیزهایی که در آئین کاتولیک وجود دارند. فیلم در لایه‌ی دیگر خود اعتراضی است نسبت به بی‌عدالتی و به حاشیه راندن آدم‌هایی که امکانات زیادی در اختیار ندارند. کلاب نگرشی است بی‌پرده نسبت به کلیسا و کشیشان و مبلغانی که هیچکدامشان ارزش بخشیدن ندارند.

فیلم Looper

• کارگردان: رایان جانسون
• بازیگران: امیلی بلانت، بروس ویلیس، جوزف گوردون لویت
• سال انتشار: ۲۰۱۲

جنایت‌کاران برای از بین بردن دشمنانشان آن‌ها را به زمان دیگری می‌فرستند تا در آنجا توسط قاتلانی اجیر شده به قتل برسند.

لوپر یک فیلم علمی‌تخیلی خاص است، اثری که به معنای واقعی از قالب ژانر استفاده می‌کند تا مفاهیم مهمی را به‌تصویر بکشد. لوپر نمونه‌ی موفق روایتی است که به‌درستی از ویژگی‌های سینمای علمی‌تخیلی برای پیشبرد اهداف خود بهره گرفته است. این فیلم ترکیبی است از جنایت، قتل و سفر در زمان. شخصیت‌های این فیلم آدم‌هایی هستند که بعد از ارتکاب جرم سعی دارند، همه‌ی آثار جنایت‌شان را پاک کنند. پس نتیجه می‌گیریم که آن‌ها در زمان حال هرگز دست به قتل نزده‌اند!

ایده و پرداخت جذاب این فیلم محال است از یادتان برود. لوپر اثری سرگرم‌کننده است که می‌داند چگونه از ایده‌ی سفر در زمان بهره بگیرد تا آن را در یک ایده‌ی جنایی دیگری جا بزند. چیزی که این فیلم را جذاب نشان می‌دهد، تفاوت‌اش با سایر آثار سفر در زمان دیگری است که در این زیرژانر ساخته شده‌اند. نگارش فیلمنامه‌ی لوپر سال‌ها طول کشیده که البته چنین چیزی از نوع روایت و قصه‌ی آن کاملا مشهود است.

اما همه‌ی آنچه که از المان‌های ژانر در این فیلم می‌بینیم تنها پوسته‌ای است که سازندگان روی داستان خود کشیده‌اند. لوپر خیلی عمیق‌تر از این حرف‌هاست. مسئله‌ی هویت با یک نقطه عطف جذاب در این اثر خودش را نشان می‌دهد، زمانی که یکی از قاتلان در گذشته، پیری و آینده‌ی خودش را می‌بیند. حالا همه چیز تغییر کرده است و مخاطب دیگر بیننده‌ی یک اثر سرگرم‌کننده‌ی صرف نیست. لوپر بعد از اکران در جشنواره تورنتو با استقبال خوب منتقدان روبه‌رو شد و توانست به فروش بسیار خوبی هم دست پیدا کند. در آن زمان یک موج اساسی برای دفاع از این فیلم در میان منتقدان به راه افتاده بود، جوی که باعث شد لوپر برنده‌ی چندین جایزه معتبر سینمایی شود.

فیلم Suspiria

• کارگردان: داریو آرجنتو
• بازیگران: جسیکا هارپر، استافانیا کاسینی
• سال انتشار: ۱۹۹۷

سوزی برای تحصیل رشته‌ی باله به یک آکادمی آلمانی می‌رود. او به زودی می‌فهمد که این مدرسه پوششی است برای جادوگران.

فیلم‌های جریان‌ساز زیادی از گذشته تا به امروز ساخته شده‌اند. آثاری که روی فیلم‌های بعد از خود تاثیر زیادی گذاشتند. این فیلم نیز یکی از همین آثاری است که توانست ویژگی‌های تازه‌ای را برای سینمای ترسناک تعریف کند. سوسپیریا یک فیلم ترسناک غیرهالیوودی است که تفاوت بسیاری با فیلم‌های تجاری این ژانر دارد و می‌توان آن را جز دسته‌ی فیلم‌های هنری قرار داد. این فیلم ترکیبی از عناصر سینمای وحشت و سبک خاص فیلم‌های اروپایی است. از آن دسته از فیلم‌هایی که اگر به سینمای ترسناک هم علاقه نداشته باشید می‌توانید تماشایش کنید. این فیلم ایتالیایی که براساس مقاله‌ای با عنوان سوسپیریا از اعماق ساخته شده، روایتی است ماورائی درباره‌ی یک مدرسه‌ی باله‌ی مرموز. داریو آرجنتو این فیلم را براساس قواعد کهن‌الگویی یونگ نیز ساخته است.

او پس از سفر به مثلث جادویی اروپا جائی که کشورهای فرانسه، آلمان و سوئیس به هم می‌رسند، ایده‌ی ساخت این فیلم به ذهن‌اش رسید. نقطه‌ای که یک متخصص علوم غریبه انجمنی معنوی و علوم باطنی را تاسیس کرده بود. البته این فیلم برای درایو آرجنتو تا حدی یک فیلم شخصی هم به حساب می‌آید. مادربزرگش برای آرجنتو تعریف کرده بود که وقتی به یک آکادمی بی‌نام‌ونشان برای درس پیانو رفته، جادوی سیاه در برش گرفته بوده است. درواقع این فیلم روایتی است از زیست شخصی کارگردان و نشان‌دهنده‌ی اینکه چگونه تجربیات می‌توانند ما را در ساختن یک اثر هنری کمک کنند. سوسپیریا همانند دیگر آثار آرجنتو از المان‌های سینمای جالو استفاده می‌کند، ترکیبی از وحشت، ماورا، خشونت، معما و داستانی پیچیده.

سوسپیریا اولین فیلم از سه‌گانه‌ای است که آرجنتو از آن به‌عنوان «سه مادر» یاد می‌کند که شامل فیلم‌های دوزخ و مادر اشک‌ها هم می‌شود. این فیلم از سبک بصری خوبی برخوردار است، فرمی که حال‌وهوای داستان را به‌خوبی به ببیننده انتقال می‌دهد. رنگ‌های پرجنب‌وجوش و موسیقی متن جذاب آن چیزهایی بودند که منتقدان را شگفت‌زده کردند. فضاسازی این فیلم آنقدری خوب از آب درآمده است که حتی اگر داستان را دوست نداشته باشید فضاسازی‌اش جذبتان خواهد کرد. سوسپیریا هم‌اکنون به‌عنوان یکی از تاثیرگذارترین فیلم‌های ژانر وحشت شناخته می‌شود، هر چند که از سمت عده‌ای نقدهایی منفی به آن وارد شد.