معرفی مستند Apolonia, Apolonia | پروسه ساخت سیزده ساله!
در این مقاله به‌معرفی مستند Apolonia, Apolonia، مستندی به‌کارگردانی لیا گلوب می‌پردازیم که مبارزات شخصی و درونی و لذت‌های شخصیت آپولونیا سوکول را به‌عنوان یک زن، مادر، عاشق، نقاش و یک خالق در جهانی تحت سلطه پدرسالاری، سرمایه‌داری و جنگ‌افرازی بررسی می‌کند.
مستند Apolonia, Apolonia، یک فیلم مستند به‌کارگردانی لیا گلوب است که زندگی و هنر آپولونیا سوکول، نقاش فرانسوی-لهستانی را در طول ۱۳ سال دنبال می‌کند. این فیلم برنده جوایز متعددی از جمله جایزه IDFA برای بهترین فیلم مستند در سال ۲۰۲۲ شد. همچنین یکی از ۱۵ فیلم فینالیست بهترین مستند بلند در نودوششمین جوایز اسکار است.
فیلم مستند «آپولونیا، آپولونیا» مبارزات شخصی و درونی و شادی‌ها و لذت‌های شخصیت آپولونیا را به‌عنوان یک زن، یک مادر، یک عاشق و یک خالق در جهانی تحت سلطه پدرسالاری، سرمایه‌داری و جنگ‌افزاری بررسی می‌کند. همچنین این مستند دوستی و روابط بین شخصیت آپولونیا و شخصیت لیا (کارگردانِ مستند) را نشان می‌دهد که در سال ۲۰۰۹ با هم آشنا و به‌فیلم‌برداری از زندگی یکدیگر علاقمند شدند و این کار را به‌شکلی مداوم ادامه دادند و می‌توان گفت هر یکی مستندی از دیگری ساخت.
روایتِ مستند Apolonia, Apolonia در مورد بلوغِ دختری است که جایگاه خود را در دنیای هنر پیدا می‌کند و این روایت در طول ۱۳ سال ساخته شده است. این فیلم مستند توسط یک شرکت مستندسازی دانمارکی، شرکت HBO Max Central Europe و شرکت Staron Film تهیه شده است و همان‌طور که اشاره داشتیم، برنده جایزهٔ IDFA برای بهترین فیلم مستند در سیوپنجمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های مستند آمستردام در بخش بین‌الملل این جشنواره در ماه نوامبر سال ۲۰۲۲ شد. فیلم مستند «آپولونیا، آپولونیا» محصول مشترک کشورهای دانمارک، لهستان و فرانسه است که در تاریخ ۲۳ مارس ۲۰۲۳ در سینماهای دانمارک اکران شد.
آپولونیا سوکول، نقاش فیگوراتیو فرانسوی است که از هنر پرتره در نقاشی‌های خود به‌عنوان ابزاری برای توانمندسازی بروز افکار سیاسی و انتقال پیام در دلِ آثارش استفاده می‌کند. او دوستان، عاشقان و همکاران خود را با نگاهی شخصی و خالقانه و البته به‌صورتی زندگی‌نامه‌ای نقاشی می‌کند و همزمان به‌مسائل پیرامون موضوعات و ایدئولوژی‌هایی چون فمینیسم و فرهنگ‌های خاص که با نگاه به‌آثار وی می‌توان به‌ماهیت آن‌ها پی برد، می‌پردازد. او همچنین در آثار خود به‌نقاشی‌های تاریخی هنرمندان زن یا موضوعات زنانه‌ٔ مطرح‌شده در طول تاریخ، ارجاعات فراوانی می‌دهد و آثار هنرمندانی که روی وی تأثیرگذار بوده‌اند را دوباره و با نگاه خاص خود تفسیر و بررسی می‌کند. امضای آپولونیا سوکول در نقاشی‌هایش را می‌توان با تشخیص و درک هندسه نمایشی و زاویه‌ای، پالت‌های رنگی گرم، گیرا و رسا و البته حس صمیمیت و ذهنیت گاه رادیکالی که این نقاش دارد، بازشناخت.
آپولونیا سوکول در سال ۱۹۸۸ در شهر پاریس به‌دنیا آمد، جایی که در تئاتری بوهمیایی که توسط والدینش اداره می‌شد بزرگ شد. او در مدرسهٔ عالی هنرهای زیبای The Beaux-Arts de Paris پاریس تحصیل کرد و سپس به‌شهر نیویورک و بعد از آن به‌شهر لس آنجلس نقل مکان کرد و در آن‌جا سبک هنری و شبکهٔ ارتباطات خود با هنرمندان دیگر را توسعه داد. آپولونیا سوکول آثار خود را در کشورهای فرانسه، دانمارک، بلژیک و ایالات متحده آمریکا به‌نمایش گذاشته و جوایز بسیاری کسب کرده است و از سویی به‌واسطه تأمین هزینهٔ سفر توسط آکادمی‌های مختلف در شهرهای مختلف، ازجمله آکادمی هنرمندان فرانسوی در شهر رم، سفرهای متعددی داشته است و تجربه‌های گوناگونی از سفرهای خود به‌دست آورده است.
فیلم مستند Apolonia, Apolonia، روایتِ آپولونیا سوکول، هنرمندی بااستعداد را دنبال می‌کند که در یک تئاتر زیرزمینی پاریس به‌دنیا آمد و در میان صحنه‌های هنری پرجنب‌وجوش فرانسوی با گروهی از بوهمی‌ها و هیپی‌ها در دهه ۱۹۹۰ بزرگ شد. لیا گلوب، فیلم‌ساز دانمارکی، در سال ۲۰۰۹ با او در فرانسه آشنا و شیفتهٔ زندگی پرماجرای او شد. لیا گلوب در طول سال‌ها به‌فیلم‌برداری از زندگی آپولونیا سوکول ادامه داد و آپولونیا سعی می‌کرد دنیای شخصی خود را در دلِ دنیای هنر بسازد و با چالش‌ها و لذت‌های زن بودن، ارتباط با دیگران، پذیرش کالبدی که در آن قرار گرفته و ابراز خلاقیت‌اش به‌شیوه‌های گوناگون کنار بیاید و تماشای این موضوعات و درواقع این بزرگ‌شدن، برای زن دیگری چون لیا گلوب بسیار جالب بود و نگاهِ کارگردان، نگاهِ زنان به‌شخصی از جنس خود است. همچنان پس از ۱۳ سال، این دو زن بینش خود را در مورد زندگی یکدیگر و به‌واسطهٔ این فیلم مستند در مورد هنر، عشق، مادری، جنسیت، نمایندگی و چگونگی شکوفایی به‌عنوان یک زن در جهانی که توسط مردسالاری، سرمایه‌داری و جنگ‌افروزی اداره می‌شود، بدون از دست دادن هویت خود، با دیگر زنانِ جهان به‌اشتراک می‌گذارند.
فیلم مستند Apolonia, Apolonia اولین نمایشِ جهانی خود را در تاریخ ۱۰ نوامبر ۲۰۲۲ در سیوپنجمین جشنواره بین‌المللی فیلم مستند آمستردام داشت. این فیلم همچنین در هفتهٔ اول ماه مارس ۲۰۲۳ در جشنواره مستند تسالونیکی به‌نمایش درآمد. فیلم مستند «آپولونیا، آپولونیا» در چهل‌وهفتمین جشنواره بین‌المللی فیلم هنگ کنگ در بخش آثار مستند شرکت کرد و در ماه آوریل ۲۰۲۳ برنده جایزهٔ Firebird این جشنواره شد. ساختهٔ لیا گلوب اولین نمایش خود در آمریکای شمالی را در تاریخ ۸ ژوئن ۲۰۲۳ در جشنواره ترایبکا و در بخش «دیدگاه‌ها» داشت.
از سبک نقاشی آپولونیا سوکول بگوییم. نقاشی فیگوراتیو نوعی زیر ژانر هنر نقاشی است که نقاش اشیاء یا افرادی را از دنیای واقعی به‌تصویر می‌کشد، اما نه لزوماً به‌شیوه‌ای واقع‌گرایانه و این زیر ژانر می‌تواند از سبک‌ها، رنگ‌ها، شکل‌ها و دیدگاه‌های مختلف برای بیان دیدگاه یا احساسات هنرمند استفاده کند. نقاشی فیگوراتیو اغلب در تضاد با نقاشی انتزاعی قرار می‌گیرد که هیچ‌چیز قابل تشخیصی را نشان نمی‌دهد.
از هنرمندانِ نقاشی فیگوراتیو می‌توان به گرهارد ریشتر، نقاش آلمانی که رئالیسم و انتزاع را در آثارش ترکیب می‌کند، تئودور ژریکو، نقاش فرانسوی که به‌خاطر نقاشی‌های دراماتیک و اکسپرسیو از رویدادهای تاریخی و معاصر شهرت دارد، جورجیا اوکیف، نقاش آمریکایی که به‌خاطر نقاشی‌های در ابعاد بسیار بزرگی که از گل‌ها، جمجمه‌ها و مناظر می‌کشید معروف است، رنه ماگریت، نقاش سوررئالیست معروف بلژیکی که تصاویری درگیرکننده و تحریک‌آمیز خلق کرد که درک بینندگان از واقعیت را به‌چالش می‌کشد و آلیس نیل، نقاش آمریکایی که پرتره‌هایی از دوستان، خانواده و هنرمندان دیگر می‌کشید و شخصیت و احساسات آن‌ها را به‌بومِ نقاشی می‌آورد، اشاره کرد.
لیا گلوب، کارگردان و فیلم‌بردار دانمارکی متولد سال ۱۹۸۲ است و او در سال ۲۰۱۱ از یک برنامهٔ مستندسازی از مدرسه ملی فیلم دانمارک فارغ‌التحصیل شد. مدرسه ملی فیلم دانمارک یک مؤسسه مستقل زیر نظر وزارت امور فرهنگی کشور دانمارک است که هدف اصلی پایه‌گذاری آن آموزش فیلم‌سازی بوده است و این مدرسهٔ هنری معتبر اروپا در سال ۱۹۶۶ تأسیس شد و در جزیرهٔ کوچکی در بندر کپنهاگ واقع شده است. این مجموعه دارای هشت بخش آموزشی است: فیلم‌نامه‌نویسی، صداگذاری، تدوین، کارگردانی داستانی، کارگردانی مستند، کارگردانی انیمیشن و ویدئوگیم، فیلم‌برداری و تولید فیلم. این مدرسه حدود ۱۰۰ دانش آموز و ۵۰ کارمند دارد و چندین فیلم و فیلم‌ساز معروف و برنده جایزه را به‌دنیا معرفی کرده است.
فیلم‌های مستند لیا گلوب غالباً مضامینی چون فمینیسم و هویت شخصی را زیر ذره‌بین قرار می‌دهند. لیا گلوب به‌دلیل دوستی و همکاری با آپولونیا سوکول، آخرین ساختهٔ خود را از زندگی این هنرمند الهام گرفت و درواقع، پایه و اساس فیلم مستند Apolonia, Apolonia، دوستی طولانی‌مدت کارگردان با شخصیت جالبی چون آپولونیا سوکول است؛ مستندی که انتظار می‌رود در فهرست نهایی مستندهای مراسم اسکار امسال جای بگیرد.
