معرفی مستند Cameraperson | عینیت‌بخشی با دوربین
مستند Cameraperson، یک فیلم مستند کلاژ (در اینجا تکنیک چسباندن عکس یا تکه‌های عکس برای ایجاد یک ترکیب جدید فوتوکلاژ یا فتومونتاژ) و زندگی‌نامه‌ای به‌کارگردانی کرستن جانسون است که در سال ۲۰۱۶ منتشر شد. این فیلم به‌بررسی زندگی و حرفهٔ کرستن جانسون به‌عنوان فیلمبردار می‌پردازد و از تصاویری که او در طول بیستوپنج سال زندگی حرفه‌ای خود در کشورهای مختلف گرفته است، در جهت پیشبرد داستان مستند بهره می‌برد. مستند Cameraperson ازطریق خلق مجموعه‌ای از کنار هم قرار دادن اپیزودیک تصاویر و خالق آن تصاویر، روابط بین تصویرسازان و سوژه‌هایشان، تنشی که عکاس بین عینیت و زمان مداخله دوربین (جسم خارجی) تجربه می‌کند و تعاملی پیچیده برای نمایش آنچه حقیقت می‌نامیم و روایت این موضوع‌ها برای تماشاچی، ساخته شده است.
این مستند یک اثر ترکیبی است از مستندسازی، زندگی‌نامهٔ شخص کارگردان و همزمان ایجادکنندهٔ پرسش‌های اخلاقی که درکنار هم قرار می‌گیرند و از سویی نگاهی متحرک و زنده به‌سفر شخصی و درونی جانسون است و همچنین بررسی متفکرانه‌ای از معنای نحوه بکاربری دوربین در جهان و درواقع این بار برخلاف همیشه، آموزش به‌دوربین در به‌تصویر کشیدن آنچه در درون می‌گذرد است.
فیلم مستند Cameraperson، صحنه‌هایی را به‌هم پیوند می‌دهد که در طول بیستوپنج سال فعالیت کرستن جانسون به‌عنوان عکاس و فیلمبردار، مستند و ثبت شده است و گفتیم این کار را به‌شکلی اپیزودیک و در چندین دسته‌بندی فکری و ذهنی انجام می‌دهد. روابط بین سازندگان (نه فقط گیرندگان و لحظهٔ فشردن دکمهٔ شاتر، چه در دنیای عکاسی و چه در دنیای فیلمبرداری) تصویر و سوژه‌ها که جانسون پویایی پیچیده بین کسانی که پشت دوربین قرار گرفته‌اند و سوژه‌هایشان را بررسی می‌کند و اینکه عمل فیلمبرداری چه تأثیری بر اصالت لحظه دارد؟ در این موقعیت، چه ملاحظات اخلاقی مطرح می‌شود؟
از سویی دیگر، تنش بین عینیت و مداخله (به‌عنوان عکاس یا فیلمبردار با دوربین که در این موقعیت حضور جسمی خارجی است) را داریم و در مستند شاهد آن هستیم که کارگردان چقدر باظرافت و باتعادلی بسیار دقیق، بین حفظ عینیت به‌عنوان یک مستندساز و مداخلهٔ اجتناب‌ناپذیری که با وجود دوربین در لحظه رخ می‌دهد، با این عوامل دست‌و‌پنجه نرم می‌کند و همزمان این سؤال مطرح می‌شود که حضور فیلم‌ساز چگونه به‌روایت شکل می‌دهد؟ واقعیتی بدون فیلتر و روایت ساخته‌شده، موضوعات چالش‌برانگیز دیگری هستند که کرستنجانسون به‌طرز ماهرانه‌ای در تلاقی واقعیت خام و فیلترنشده و هنر داستان‌سرایی، روی این لبهٔ تیغ بندبازی می‌کند و این سؤال برای تماشاچی مطرح می‌شود که چگونه این عناصر در یک چهارچوب می‌توانند درکنار هم وجود داشته و قرار بگیرند.
مستند Cameraperson یک اثر ترکیبی است که به‌صورتی یکپارچه مستند، زندگی‌نامه و تحقیقات اخلاقی را درهم‌می‌آمیزد و به‌تماشاچیان نگاهی اجمالی به‌سفر شخصی کرستن جانسون می‌دهد و در عین حال باعث می‌شود تا به‌دوربین نگاهی متفاوت و با دوربین رفتاری متفاوت داشته باشیم. کرستن جانسون مستندساز و فیلمبردار آمریکایی است. او به‌دلیل کار خود و فیلمبرداری در چندین مستند بلند برجسته، ازجمله Citizenfour (شهروندچهار) و The Oath (سوگند)، در صنعت سینما بسیار شناخته شده است. بااین‌حال، تأثیر او فراتر از دنیای دوربین و عکس و فیلمبرداری است و او چندین فیلم را نیز کارگردانی کرده است. از کرستن جانسون بگوییم.
کرستن جانسون در سال ۱۹۶۵ به‌دنیا آمد. پدرش، سی ریچارد جانسون، روانپزشک است. کرستن جانسون در سیاتل و وایومینگ در یک خانواده از اعضای کلیسای ادونتیست‌های روز هفتم (یکی از مذاهب مسیحیت پروتستان است که مهم‌ترین شاخصه یا ویژگی‌های رفتاری اعضای آن‌ها، مراعات کردن روز سبث، روز هفتم اصلی در هفتهٔ مسیحیت و یهودیت و همچنین وقوع حتمی ظهور دوم عیسی مسیح است.) بزرگ شد که دسترسی او را به‌فیلم و تلویزیون بسیار محدود کرد. درواقع مواجهه او با سینما و تلویزیون از زمان حضورش در دانشگاه براون برای تحصیل بود.
کرستن جانسون پس از فارغ‌التحصیلی از دانشگاه براون در سال ۱۹۸۷ با مدرک کارشناسی در رشتهٔ هنرهای زیبا و ادبیات، وارد دنیای فیلم‌سازی، آن هم در غرب آفریقا شد. او در هر دو ژانر داستانی و غیرداستانی تجربه‌های زیادی طی سال‌هایی که مدام فیلمبرداری می‌کرد اندوخت. جانسون در پاریس نیز در رشتهٔ فیلم مطالعاتی داشت و در آن‌جا بود که فیلمبردار اصلی مستندهای مختلفی شد. کارنامهٔ سینمایی گسترده او شامل فیلمبرداری از چیزی حدود ۴۰ فیلم است و وی موضوعاتی چون جلسات گفت‌وشنود فلسفی ژاک دریدا، فیلسوف فرانسوی، تا بحران دارفور (غرب سودان) و مسائل بی‌آغاز و بی‌پایان خاورمیانه را با دوربین خود به‌تصویر کشیده است. از آثار معروف‌تر وی نام می‌بریم که در آن‌ها به‌عنوان فیلمبردار حضور داشت. یکی همین فیلم Derrida (دریدا)، محصول سال ۲۰۰۲ که یک فیلم مستند آمریکایی به‌کارگردانی کربی دیک و امی زیرینگ کوفمن است. این فیلم مستند حول محور زندگی و ایده‌های فیلسوف مشهور فرانسوی، ژاک دریدا، می‌چرخد. مستند «دریدا» برای اولین‌بار در جشنواره فیلم ساندنس در سال ۲۰۰۲ به‌نمایش درآمد؛ مصاحبه‌های جذاب، فیلمبرداری از سخنرانی‌ها اشخاص مختلف و سخنرانی‌های دریدا و لحظات شخصی دریدا در خانه با دوستان و خانواده، بخش مهم این مستند بودند.
کرستن جانسون شش فیلم را کارگردانی کرده است که معروف‌ترین آن‌ها همین مستند Cameraperson است. وی مستند معروف دیگری را کارگردانی کرده است با عنوان Dick Johnson Is Dead (دیک جانسون مرده است) که این فیلم مستند آمریکایی محصول ۲۰۲۰ به‌کارگردانی کرستن جانسون و نویسندگی مشترک وی و نلس بانگرتر است و داستان روی پدر کرستن جانسون متمرکز است که اشاره داشتیم روانپزشک بود. پدر این کارگردان-فیلمبردار از زوال عقل رنج می‌برد و در این مستند تماشاچی، جانسون پیر را می‌بیند که شخصیتی بسیار شوخ‌طبع دارد و از طرفی پدرِ کارگردان در تخیلات خیالی دخترش بازی می‌کند. این فیلم مستند اولین مرتبه در جشنواره فیلم ساندنس ۲۰۲۰ به‌نمایش درآمد، جایی که جایزهٔ ویژه هیئت داوران را برای نوآوری در داستان‌نویسی برنده شد. این فیلم در تاریخ ۲ اکتبر سال ۲۰۲۰ توسط شرکت نتفلیکس پخش شد. مستند Dick Johnson Is Dead شامل عکس‌های خانوادگی و فیلم‌های خانگی جانسون، ازجمله عکس همسر ریچارد جانسون و مادر کارگردان است که در سال ۲۰۰۷ بر اثر بیماری آلزایمر درگذشت.
کرستن جانسون اکنون عضو آکادمی علوم و هنرهای تصاویر متحرک است. مشارکت کرستن جانسون در ساخت فیلم مستند فراتر از مهارت‌های فنی او به‌عنوان یک فیلمبردار است. مستند Cameraperson، توانایی او را در ترکیب هنر، اخلاق و داستان‌گویی شخصی در دنیای سینمایی غیرداستانی نشان می‌دهد و اینکه چطور امری درونی و رفتاری درون‌گرایانه را می‌توان با وسیله‌ای چون دوربین عکاسی یا سینمایی، عینیت بخشید.