آخر هفته چه فیلمی ببینیم: از La Piscine تا Matilda
اثری با نقش‌آفرینی آلن دلون، ماتیلدا، فیلم برنده نخل طلا به کارگردانی اپیچاتپونگ ویراستاکول و مستند مینیمالیسم.
زومجی در شماره ۲۴۸ سری مقالات «آخر هفته چه فیلمی ببینیم؟» به چهار اثر بسیار متفاوت با یکدیگر می‌پردازد که واقعا برای بینندگان متفاوت ساخته شده‌اند. اول از همه یک فیلم پرتعلیق و عاشقانه را خواهید دید که پر از نقش‌آفرینی‌های درخشان است و مخاطب بزرگسال را هدف می‌گیرد. سپس یک فیلم کودکانه را در این فهرست پیدا می‌کنید که با اقتباس از آخرین کتاب رولد دال، داستان‌نویس شهیر بریتانیایی ساخته شده است.
دو اثر نهایی نیز در نوع خود بسیار خاص‌پسند به نظر می‌رسند؛ از فانتزی عجیب به تصویر کشیده‌شده توسط ویراستاکول تا یک مستند که باورهای سازندگان آن، مخالف‌ها و موافق‌های زیادی دارند.
La Piscine (1969)
فیلم فرانسوی‌زبان La Piscine (استخر شنا/The Swimming Pool) با نقش‌آفرینی آلن دلون، یک درام رمانتیک و جنایی است که رازها نقش بزرگی در داستان‌گویی آن دارند. شخصیت‌های قصه که رازهای زیادی را در رابطه با روابط احساسی خود مخفی نگه می‌دارند، پس از کشته شدن یک نفر تحت شرایط خاصی قرار می‌گیرند. پس از حادثه طبیعتا مامورهای قانون به‌دنبال سر در آوردن از قتل یا خودکشی رخ‌داده خواهند بود؛ درحالی‌که تماشاگر از تنش جریان‌یافته بین چهار شخصیت کلیدی داستان خبر دارد.
ژاک دُره در روایت داستانی فیلم بزرگسالانه La Piscine تمهیدات جالبی به خرج داد که منجر به تعلیق‌زا بودن اثر با تکیه به پیچیدگی روابط انسانی شدند؛ روابطی که احساساتی همچون حسادت در آن‌ها وجود دارند. به همین خاطر خیلی‌ها با فیلم ارتباط برقرار می‌کنند. این فیلم‌ساز حتی برای آماده‌سازی نسخه‌ی انگلیسی‌زبان هم کار جالبی انجام داد. The Swimming Pool با اجرای انگلیسی‌زبان خود بازیگرهای اصلی وارد کشورهای مختلف شد.
Matilda (1996)
این اقتباس سینمایی نه‌چندان پرفروش از رمان ماتیلدا به قلم رولد دال، در نگاه اول فقط یک فانتزی کودکانه و خنده‌آور است که اعضای مختلف خانواده می‌توانند آن را درکنار یکدیگر تماشا کنند. ولی فیلم Matilda به کارگردانی دنی دویتو برای مخاطبی که بتواند آن را فراتر از تلاش‌های یک دختربچه برای انتقام گرفتن از ناظم پلید مدرسه هم ببیند، اثری قابل‌توجه به نظر می‌رسد؛ مخصوصا به‌خاطر این نکته که خود خانواده‌ی ماتیلدا نیز برخورد بسیار بدی با او دارند.
ماتیلدا برخلاف بسیاری از شخصیت‌های کودک دیده‌شده در داستان‌های مشابه، توسط والدین واقعی خود بزرگ می‌شود. زندگی برای او در خانه سخت است و برای بسیاری از بچه‌ها در مدرسه هم سخت به نظر می‌رسد. در نتیجه او زندگی خود را پر از داستان‌هایی می‌کند که با خواندن‌شان می‌تواند ذهن خود را از سختی‌های روزمره خارج کند.
جالب این‌جا است که خود کتاب ماتیلدا به مانند برخی از آثار دیگر رولد دال می‌تواند برای بسیاری از کودک‌ها و نوجوانانی که از شرایط زندگی خود راضی نیستند، همین راه فرار باشد؛ یکی از آن جهان‌های خیالی که در آن‌ها همیشه قرار نیست بچه‌ها حرف زور بشنوند.
Uncle Boonmee Who Can Recall His Past Lives (2010)
اپیچاتپونگ ویراستاکول، فیلم‌ساز مستقل تایلندی که گاهی او را جو صدا می‌زنند و Memoria تازه‌ترین فیلم بلند وی به شمار می‌آید، در جشنواره کن سال ۲۰۱۰ با فیلم Uncle Boonmee Who Can Recall His Past Lives برنده‌ی نخل طلا شد. این اثر به مردی می‌پردازد که به‌خاطر شرایط بد کلیه‌ی خود در آستانه‌ی مرگ است و باید غمگینانه آخرین روزهای خود را درکنار خانواده سپری کند.
اتفاقاتی عجیب در فیلم رخ می‌دهند باتوجه‌به قدرت داستان‌گویی سورئال اثر، برداشت هر بیننده از آن‌ها می‌تواند متفاوت باشد. در نتیجه اشاره به این رخدادها در یک متن که به هدف معرفی کلی اثر نوشته شده است، اشتباه به نظر می‌رسد. اما می‌توان به یک نکته‌ی کلیدی اشاره کرد. مرد در حال مرگ، ناگهان روح همسر خود را هم می‌بیند و این روح به‌صورت کامل وارد زندگی وی می‌شود. این وسط یک روح مهیب هم از دل جنگل بیرون می‌آید.
Minimalism: A Documentary About the Important Things (2015)
مت دولا در مستند Minimalism، محصول سال ۲۰۱۵ میلادی به‌دنبال تحمیل یک سبک زندگی بر افراد مختلف نیست. او بیشتر از آن که ادعا کند موفق به پیدا کردن راه‌حل شده است، قصد نشان دادن یک مسیر متفاوت را دارد. در حقیقت Minimalism: A Documentary About the Important Things از تماشاگر می‌پرسد که چه می‌شود اگر یک راه دیگر هم برای رسیدن به شادی و آرامش وجود داشته باشد؟ چه می‌شود اگر بتوان قدم به مسیری گذاشت که در آن تنها روش احساس کردن خوشبختی، کسب پول بیشتر به هدف خرج پول بیشتر نیست؟
او در رابطه با سبک‌های مختلف زندگی صحبت می‌کند و افرادی را به تصویر می‌کشد که از سبک زندگی خود رضایت دارند. نباید انکار کرد که مستند Minimalism هم در نوع خود بحث‌برانگیز شد و بعضی از افراد رویکرد سازندگان آن به زندگی مدرن را زیر سؤال بردند. بااین‌حال احتمالا تماشای اثر چه منجر به رد باورهای آن‌ها توسط بیننده شود و چه مخاطب را به پذیرش برخی از حرف‌های این افراد برساند، در نوع خود توانایی گسترش دادن نگاه بعضی از انسان‌ها به زندگی را دارد.
