آخر هفته چه فیلمی ببینیم: از Sullivan's Travels تا Sightseers
چهار فیلم سینمایی سرگرم‌کننده که در برخی از دقایق به خوبی لبخند را روی لب مخاطب می‌نشانند و بین تاریخ اکران قدیمی‌ترین و جدیدترین آن‌ها حدودا هفت دهه فاصله‌ی زمانی وجود دارد.
از یک فیلم درامدی (کمدی و درام) اکران‌شده در سال ۱۹۴۱ میلادی که حرف‌های جذابی راجع به ارزش خندیدن موقع تماشای آثار سینمایی دارد تا فیلم Sightseers که به طرز عجیبی همزمان هولناک و خنده‌آور قصه می‌گوید؛ با کمدی سیاهی که تماشاگر هدف را واقعا درگیر می‌کند. فیلم‌های این هفته همگی انگلیسی‌زبان هستند و از روش‌های متفاوتی برای ارائه‌ی سرگرمی سینمایی به تماشاگر بهره می‌برند.
سه فیلم نخست در هالیوود ساخته شده‌اند و مدل‌های متفاوت ارائه‌ی فیلم عامه‌پسند در بازه‌های زمانی متفاوت را نمایش می‌دهند. فیلم آخر هم محصول سینمای بریتانیا است که بارها و بارها ثابت کرد در کمدی‌های سیاه بدون شک می‌تواند جسارتی کمتر دیده‌شده را به رخ بکشد. در رابطه با هر چهار اثر نیز باید به یاد داشت که درجه‌ی سنی مشخص و مخاطب هدف تعیین‌شده‌ای را هدف می‌گیرند.
Sullivan's Travels (1941)
پرستون استرجیس که خیلی‌ها او را با فیلم The Lady Eve است، در فیلم Sullivan's Travels راوی قصه‌ی فرد ثروتمندی است که به زور می‌خواهد زندگی بین فقرا را تجربه کند. شخصیت قصه که فیلم‌های کمدی موفقی ساخته، می‌خواهد به‌دنبال هنر والا برود و آثار جدی و عمیق خلق کند. پس می‌پذیرد که باید چند روز تن به زندگی سخت بدهد و دردهای واقعی زندگی انسانی را بفهمد؛ تا از موفقیت‌ها و خوش‌بختی خود فاصله بگیرد و صرفا مردم را نخنداند. جوئل مک‌کری و ورونیکا لیک که هر دو سال‌ها قبل از دنیا رفتند، در فیلم Sullivan's Travels خوش می‌درخشند.
آن‌چه که این اثر را انقدر ماندگار کرد، نه شوخی‌های فیزیکی معرکه‌ی آن که پیام عمیقی است که راجع به ارزش خندیدن و صد البته خنداندن دارد؛ راجع به ارزش خنده‌ی مردم با سینما. تعداد بسیار زیادی از انسان‌ها فراموش می‌کنند که اگر چندین و چند نفر آدم می‌توانند قدم به سالن سینما بگذارند، ساعات خوشی را سپری کنند و به زندگی خود بازگردد، فیلم‌ساز بدون شک دستاورد بزرگی داشته است. زیرا انسان‌ها را خنداند و سرگرم کرد! جان ال. سالیوان، پروتاگونیست فیلم Sullivan's Travels آرام‌آرام می‌فهمد که خنده چه‌قدر برای انواع‌واقسام انسان‌ها دوای اصلی و مهم‌ترین و باارزش‌ترین هدیه‌ی دنیا به نظر می‌رسد.
Ferris Bueller's Day Off (1986)
فیلم The Breakfast Club کافی بود. جان هیوز حتی اگر فقط آن یک اثر سینمایی را هم در کارنامه‌ی خود داشت، قطعا تا ابد در ذهن و قلب میلیون‌ها انسان می‌ماند. او فیلم‌سازی است که می‌تواند از چند لوکیشن محدود و فقط مبتنی بر گفت‌وگوی چند شخصیت، یک فیلم پویا و سرحال بیرون بکشد که به سختی متوجه می‌شویم چه‌قدر از لوکیشن‌های اندکی استفاده کرد. سپس فیلم Ferris Bueller's Day Off حدودا یک سال بعد از فیلم The Breakfast Club از راه رسید تا همه بفهمند که موفقیت او اتفاقی نیست. هیوز نوجوان‌ها را می‌فهمد و یکی از اشخاص کلیدی هالیوود در ارائه‌ی فیلم‌ها متمرکز روی گذشتن از دوران بلوغ است.
برخی از فیلم‌های کمدی با نمایش اغراق‌آمیز زندگی واقعی ما را می‌خندانند. بعضی از آن‌ها هم مانند فیلم Ferris Bueller's Day Off با نمایش یک زندگی به مراتب سرحال‌تر و سرخوشانه‌تر از زندگی واقعی موفق به خلق یک لبخند درست‌وحسابی روی لب بیننده می‌شوند. چون درصد بسیار بسیار زیادی از آدم‌ها هرگز در حد و اندازه‌ی سه شخصیت اصلی فیلم Ferris Bueller's Day Off موفق به تجربه‌ی روزی معرکه با فرار از مدرسه نشده‌اند. اما احتمالا حداقل چند بار روی انجام چنین کاری را دیدند. پس فیلم را باور می‌کنند و از درون می‌شناسند.
وقتی از بیرون به آثاری همچون فیلم Ferris Bueller's Day Off جان هیوز می‌نگریم، شاید آن‌ها را به چشم یک فیلم خوب دیگر طبقه‌بندی‌شده در گروهی بسیار مشخص از آثار هالیوود دهه‌ی ۸۰ میلادی بدانیم. اما گاهی وقتی به همین آثار فرصت می‌دهیم، بعد از تماشا خوش‌بختانه می‌بینیم که احساس فوق‌العاده خوب و خاطرات دل‌چسبی را به‌دست آورده‌ایم. زیرا بیش از آن‌چه که انتظار داشتیم در یک سفر سرگرم‌کننده و معنی‌دار با شخصیت‌ها همراه شدیم.
Zathura: A Space Adventure (2005)
با افزایش علاقه‌ی مخاطب‌ها به جان فاورو، فیلم Zathura: A Space Adventure هم سال‌ها بعد از اکران شدن به‌عنوان اسپین-آف جومانجی توانست زندگی مجدد به‌دست بیاورد و در بازار خانگی به محبوبیت برسد. اما انصافا چه‌طور می‌توان یک شانس به این ایده نداد؟ تجربه‌ی یک بازی فکری توسط بچه‌ها آن‌ها را سوار در خانه‌ی خود به دیوانه‌وارترین ماجراجویی‌ها می‌برد! تازه کریستن استوارت هم در فیلم حضور دارد.
تماشاگر دلایل زیادی برای انتقاد داشتن به فیلم Zathura: A Space Adventure پیدا خواهد کرد. اما چه در سکانسی که سایه‌ی یک آدم آهنی به مراتب بزرگ‌تر از خود او به نظر می‌رسد و چه زمانی‌که لیسا یخ زده است و بچه‌ها باید راهی برای حل این مشکل بیابند، این ساخته‌ی جان فاورو به مخاطب خود یک ماجراجویی یک بار مصرف و دوست‌داشتنی را ارائه کرد. انواع‌واقسام اعضای خانواده هم می‌توانند دور هم جمع شوند و از یک مرتبه تماشای اثری همچون فیلم Zathura لذت ببرند.
Sightseers (2012)
بهترین فیلم‌نامه مستقل سال سینمای بریتانیا، بهترین فیلم انگلیسی سال مجله امپایر، جایزه نخل سگ جشنواره کن و چندین و چند نامزدی و جایزه‌ی سینمایی قابل‌توجه دیگر. همه‌ی این‌ها برای یک فیلم که توانست به طرز عجیبی خنده‌آور و به طرز عجیبی خشن باشد؛ درحالی‌که باید آن را یک فیلم عاشقانه به شمار آورد! بن ویتلی که به‌تازگی با فیلم In the Earth بازگشت، حدودا ۹ سال قبل با فیلم Sightseers توجه افراد زیادی را به خود جلب کرد. بالاخره مگر چند بار فیلمی را می‌بینید که با محوریت سفر جاده‌ای شاد زوج برای شناختن بیشتر یکدیگر آغاز شود و به جایی برسد که پس از چند قتل خشن، همه می‌خواهند آن‌ها را گیر بیاندازند؟
فیلم Sightseers با ترکیب کلیشه‌های جنایی، کمدی و ماجراجویانه موفق به آفریدن تجربه‌ای می‌شود که از تک‌تک دقایق خود استفاده کرده است. فیلم در کمتر از ۹۰ دقیقه به پایان می‌رسد و نه‌تنها می‌تواند برخی از بینندگان را به شکل مریضی بخنداند، بلکه ابایی از نمایش وحشت حاضر در زندگی خوش‌جلوه و مدرن انسان‌ها ندارد.
مقاله مرتبط
ویتلی چه در انتخاب لحن داستان‌گویی هر سکانس و چه در جزئیاتی همچون رنگ‌آمیزی قاب‌های متفاوت، به طرز واضحی دقت به خرج داد. تازه از آن‌جایی که دو نویسنده‌ی اصلی فیلم Sightseers بیشتر عمر خود را صرف بازیگری کرده‌اند، نتیجه اثری شد که بسیاری از سکانس‌ها دقیقا به خاطر اجرا شدن توسط همین دو نفر به نقطه‌ی اوج درگیرکنندگی برای سینمارو می‌رسند. چون سکانس‌ها توسط آن‌ها برای خودشان نوشته شده‌اند. فیلم Sightseers نه فقط جدیدترین ساخته‌ی سینمایی مقاله‌ی پیش‌رو که قطعا فیلم بسیار منحصر‌به‌فرد این فهرست به نظر می‌آید.
