چرا سفر کردن، انسان‌ها را عاقل‌تر و باهوش‌تر می‌کند؟
سفر باعث ایجاد تغییر می‌شود و همین تغییر که می‌تواند ایده‌ها، موقعیت‌ها یا چالش‌های جدید باشد، شما را باهوش‌تر می‌کند؛ چراکه باید خود را با آنها وفق دهید.
انسان‌های اولیه با تغییر آب‌وهوا، از دشت به جنگل و کوه و جزیره و بالعکس کوچ می‌کردند. ما به شکار و کشاورزی مشغول بودیم و جوامع بسیار بزرگ‌تری به وجود آوردیم و سپس آن مکان‌ها را نیز ترک کردیم. انسان‌ها در کل دوران عصر سنگ، عشایر بودند و همین موضوع وجود ما به‌عنوان یک گونه را نشان می‌دهد. مسافرت ظاهراً نقش تکوینی در تکامل ما داشته است. علاوه بر این، علت اینکه مغزمان تا این اندازه تکامل یافته است، تا حدودی به زندگی سیاری که داشته‌ایم، مربوط است.
زمانی که شما در معرض تجربه‌های جدید قرار می‌گیرید، انعطافپذیری ذهنی‌تان افزایش می‌یابد، اما وقتی در یک فضای محدود باقی بمانید و رفتار مشابهی را هرروز تکرار کنید، این انعطافپذیری رخ نمی‌دهد. در مقابل، با اینکه انسان‌ها به‌تدریج تکامل یافتند، خویشاوندهای میمون ما ترجیح دادند در یک مکان بمانند. حتی شامپازه‌ها که میل به زندگی سیار دارند، فقط در محدوده‌ای به بزرگی ۱۵۵ کیلومتر مربع حرکت می‌کنند.
آلیسون گوپنیک، دانشمند روان‌شناسی رشد اهل آمریکا، در کتاب خود به نام «باغبان و نجار»، به رابطه‌ی بین سفر و پیشرفت مغزی گونه‌های انسان پرداخته است و توضیح می‌دهد که زندگی کوچ‌نشینی انسان‌ها به‌معنای تقابل مستمر با محیط‌های جدید بوده است. او می‌گوید که ظاهراً عشق به سفر کردن در ژن‌های ما نهادینه شده است.
سفر باعث ایجاد تغییر می‌شود و همین تغییر که می‌تواند ایده‌ها، موقعیت‌ها یا چالش‌های جدید باشد، شما را باهوش‌تر می‌کند؛ چراکه باید خود را با آنها وفق دهید. در واقع زمانی که انسان برای سبک زندگی‌اش، از دانش خود به نحو احسن استفاده می‌کند، به خردمندی و درایت رسیده است. از زیرگونه‌های ما و تنها میراث‌دار زنده‌ی گونه‌های اولیه‌ی انسان‌های عشایری، انسان خردمند (homo sapien sapien) است.
با این اوصاف، آیا می‌خواهید از قدرت سفر برای باهوش‌تر شدن و خردمندی بیشتر استفاده کنید؟ در ادامه به برخی پارامترها برای افزایش تجربه اشاره می‌کنیم تا دفعه‌ی دیگر که قصد سفر داشتید، آنها را انجام دهید.
به جایی که قبلا سفر کرده‌اید، نروید
مطمئناً مکان‌های موردعلاقه‌تان را دوست دارید، اما اگر از سفر به این مکان‌ها دست بردارید و به مقاصد جدید سفر کنید، شاید حتی چندین برابر بیشتر از جاهای قبلی عاشق آنها شوید. در واقع پس از سفر کردن به همان مقاصد قدیمی موردعلاقه‌تان، جذب آنها شده‌اید و در صورتی که به آنجا سفر نمی‌کردید، این قضیه را نمی‌فهمیدید. محیط‌های آشنا باعث ایجاد حس راحتی و خوشحالی در شما می‌شود، هرچند وقتی این محیط عادی شود، تاثیر آن نیز کاهش می‌یابد؛ به همین دلیل کشف جاهای دید و فوق‌العاده می‌تواند به کسب دانش و خوشحالی انسان بینجامد. به این ترتیب، نام همه مکان‌هایی که همیشه دوست داشته‌اید، سفری به آنها داشته باشید را یادداشت کنید و این تجربه‌های جدید را از دست ندهید، چراکه با این سفرها می‌توانید خردمندی و دانش بیشتری به دست آورید.
تا جایی که می‌توانید، به نقاط دور سفر کنید
به گفته‌ی پژوهشگران دانشگاه کرنل که زبان توییت‌ها را تجزیه‌وتحلیل کرده‌اند، هرچه از محل زندگی خود دورتر بروید، شادتر خواهید شد. آنها توییت‌هایی که در محل کار یا خانه نوشته شده بود را با توییت افرادی که به راه دوری سفر کرده بودند و احساسات خود را با یکدیگر به اشتراک می‌گذاشتند، مقایسه کردند.
در واقع هنگام سفر شما از روزمرگی، عوامل استرس‌زا و زندگی کسالت‌بار خود دور می‌شوید. این موضوع برای اکثر سفرها صدق می‌کند، اما مزایای آن هنگام سفر به جاهای جدید و دور نظیر مغولستان، ایسلند، هند، چین، استرالیا، تایلند، نپال و هر کشور دیگری به‌مراتب بیشتر است و همین تفاوت‌های فرهنگی، اکتشافات فوق‌العاده‌ای را رقم می‌زند.
تا آنجا که می‌توانید، سفر طولانی‌تری را تجربه کنید
مقدار بودجه‌ی سفر و مدت زمان مرخصی شغلی از عوامل محدودکننده‌ی یک سفر هستند، اما اگر برایتان مقدور است مدت زمان طولانی‌تری را در سفر بمانید، چراکه ارتباط عمیق‌تری با آن مکان برقرار خواهید کرد. در صورتی که می‌خواهید سفرتان یک ماه طول بکشد، می‌توانید مثل یک فرد محلی به گشت‌وگذار بپردازید، چیزهایی را کشف کنید که نمی‌دانستید به آنها علاقه دارید و دوستان جدیدی پیدا کنید. این موضوع مستلزم داشتن علاقه و البته زمان کافی است.
پژوهشگران دانشگاه پیتسبرگ دریافته‌اند، دانشجویانی که در خارج از کشور تحصیل می‌کنند، احتمالاً بیشتر دنبال تجربه‌های جدید می‌روند و از آنها لذت می‌برند. این تجربه‌های می‌تواند از خوردن غذاهای جدید تا کارهای هیجان‌انگیزتر را دربر بگیرد.
هیجان را چاشنی سفر خود کنید
رابرت هپلر لو، هنرپیشه‌ی آمریکایی در دومین مجموعه از خاطرات خود به نام «زندگی عاشقانه» (Love Life)، داستان‌های جالبی از هدایت یک هواپیمای دریایی تا دررفتن از سر صحنه‌ی فیلم‌برداری برای تماشای بازی بسکتبال موردعلاقه‌اش را بیان کرده است. او در خاطراتش نوشته است که ماجراجویی نقش مهمی در زندگی دارد و برای داشتن یک زندگی فوق‌العاده باید خاطرات معرکه‌ای داشته باشید.
از هر موضوع جالبی استقبال کنید و به چالش‌ها و ماجراهای جدید، پاسخ مثبت دهید. در ایجاد هیجان در سفرتان، خلاق باشید و برای آن وقت بگذارید. این هیجان‌ها لزوماً نباید خطرناک باشند؛ در واقع شما کارگردان و بازیگر اصلی فیلم خودتان هستید، پس آن را هیجان‌انگیز کنید و فیلمی بسازید که برای تماشای مجدد آن لحظه‌شماری کنید. ماجراجویی باعث شکل‌گیری داستان‌هایی در زندگی‌تان می‌شود که یاد و خاطره‌ی آن همیشه در ذهن‌تان باقی می‌ماند. یادتان باشد که همه شما قادر به انجام این ماجراجویی‌ها هستید.
یک چالش خاص ایجاد کنید
سفر کردن برای هدف یا مأموریتی خاص نظیر یادگیری زبان، انجام کارهای داوطلبانه، آشپزی یا دیدن جاذبه‌های گردشگری، سهم زیادی از صنعت گردشگری را تشکیل می‌دهد؛ اما شما می‌توانید هدف یا چالش خاص خودتان را برای سفر ایجاد کنید. اگر دونده هستید، مسیر جالبی را برای دویدن انتخاب کنید. چنانچه عاشق غذا هستید، پس بهترین غذاهای شهر یا کشور مقصدتان را با پرس‌وجو از مردم محلی پیدا کرده و میل کنید. شما حتی می‌توانید در حوزه‌ی خیلی خاص‌تری نظیر کافی‌شاپ یا کتاب‌فروشی، حس کنجکاوی خود را ارضا کنید یا در شهرهایی که برایتان جدید هستند، بگردید و موضوعات جالب و مهیج را کشف کنید.
برنامه‌ریزی سفرتان را به دیگران محول نکنید
تورهای کشتی کروز یا اتوبوس مطمئناً مزایای خاص خود را دارند، اما وقتی برنامه‌ریزی، رانندگی و... را به دیگران محول می‌کنید، بخش مهمی از سفر را از دست می‌دهید، مثل اینکه کجا غذا بخورید یا اقامت کنید، چه چیزهایی را ببینید و حتی کسب اطلاعات درباره‌ی جاذبه‌هایی که می‌بینید. کشتی‌های کروز و تفرجگاه‌های همه‌کاره بیشتر مناسب پست‌های اینستاگرامی هستند و راحت بودن یا حتی صرفه‌جویی مالی در چنین سفرهایی می‌تواند نکات منفی متعددی را نیز به‌همراه داشته باشد. قطعا اگر خودتان دست به انتخاب محل اقامت و نوع غذایتان بزنید، تجربه‌ی عمیق‌تری خواهید داشت. علاوه بر این، شما می‌توانید درباره‌ی تاریخ و پیشینه مقصدتان مطالعه کرده یا حتی داستان بخوانید. قدم‌به‌قدم سفرتان را خودتان مشخص کنید و از ملاقات با مردم محلی و سایر مسافران لذت ببرید.
به دل جاده بزنید
همان طور که گفتیم، برنامه‌ریزی سفرتان را به دیگران محول نکنید و سفر جاده‌ای را در صدر فهرست برنامه‌های خود قرار دهید. به این ترتیب، مسیر، محل اقامت و غذای مورد نظرتان را خودتان انتخاب می‌کنید و برای اینکه جاده باعث یکنواختی سفرتان نشود، می‌توانید به کشف و تماشای مکان‌ها و جاذبه‌های دیدنی بپردازید.
با اینکه در چنین سفرهایی احتمال گم شدن وجود دارد، اما نباید از مزایای متعدد آن غافل شد، هنگام صحبت با دوستان یا در خلوت خودتان می‌توانید به ایده‌های خلاقانه برسید، با افراد غریبه ملاقات کرده و در نهایت هم در شهری معمولی توقف کنید. همین ماجراهای کوچک و ساده، خاطرات خوبی برای شما خواهد ساخت.
طبیعت‌گردی کنید
سفرهای طولانی با قطار یا خودرو برای روح و روان انسان فوق‌العاده است،اما هیچ چیزی به‌اندازه‌ی طبیعت‌گردی نمی‌تواند لذت‌بخش باشد. بر اساس یک پژوهش، افراد تحت مطالعه پس از گذراندن چهار روز در طبیعت و بدون تلفن همراه، عملکرد حل مشکلات و خلاقیت‌شان تا ۵۰ درصد افزایش یافته بود. اینجا هم آشنا نبودن با محیط باعث برانگیخته‌شدن سیناپس‌ها شده و شعله‌های خردمندی را برافروخته‌تر می‌کند. طبیعت‌گردی کار ساده‌ای است، فقط باید به یک پارک ملی بروید و اگر یک چادر مسافرتی ارزان خریداری کنید، می‌توانید شب را نیز زیر آسمان پرستاره بگذرانید.
از زندگی راحت خود فاصله بگیرید
به جاهایی سفر کنید که به زبان شما صحبت نمی‌کنند و سعی کنید که کمی زبانشان را یاد بگیرید. به‌دنبال غذاهای محلی و تجربه‌های فرهنگی بروید، چراکه این موارد را نمی‌توانید در محل زندگی‌تان به‌راحتی پیدا کنید. یاد بگیرید که چگونه از وسایل حمل‌ونقل عمومی آن شهر یا کشور جدید استفاده کنید. همه روزهای سفرتان را طبق برنامه‌ریزی سپری نکرده و از تجربه‌های جدید و برنامه‌ریزی نشده استقبال کنید. مارک تواین، نویسنده‌ی آمریکایی در سفرنامه‌ی خود موسوم به «ساده‌دلان در سفر کشتی» نوشته است که سفر باعث از بین رفتن تعصبات، پیش‌داوری‌ها و کوته‌فکری می‌شود و اثرات مثبت سفر کردن را نمی‌توان با زندگی در یک گوشه‌ی کوچک از دنیا در تمام عمر به دست آورد.
دیدگاه