رفتینگ چیست و در ایران برای رفتینگ کجا بریم؟

زهرا مهری نیاری
زهرا مهری نیاری یکشنبه، ۱۰ مرداد ۱۴۰۰ ساعت ۱۸:۰۵
رفتینگ چیست و در ایران برای رفتینگ کجا بریم؟

رفتینگ تفریح و ورزشی گروهی و هیجان‌انگیز در میان آب‌های خروشان و مناظر زیبا و بکر است که توصیه می‌شود حداقل یکبار آن را تجربه کنید.

سفرهای رودخانه‌ای یا همان رفتینگ از هزاران سال قبل به‌منظور جابه‌جایی و شکار انجام می‌شده است. در ایران نیز از زمان پیدایش کشاورزی، سفرهای رودخانه‌ای به‌خصوص توسط عشایر رواج داشته است. با توجه به تحقیقات انجام‌شده، نخستین فردی که این ورزش هیجان‌انگیز را انجام داد، افسر ارتش آمریکایی «جان فرومنت» (John Fremont) بود که در سال ۱۸۴۲، توسط یک قایق دست‌ساز که از پارچه برزنتی و چهار تیوب ساخته بود، رودخانه «کولورادو» را پیمود.

رفتینگ در دهه ۱۹۶۰ به‌عنوان ورزشی هیجان‌انگیز در آب‌های خروشان به عموم مردم معرفی شد. اخیرا در ایران نیز این ورزش هیجان‌انگیز رواج پیداکرده و با استقبال فراوانی در شهرهای دارای رودخانه مواجه شده است.

با رفتینگ بیشتر آشنا شوید:

رفتینگ چیست؟

هیجان در رفتینگ

منبع عکس: unarafting.com

رفتینگ یک نوع فعالیت تفریحی-ورزشی آبی هیجان‌انگیز است که عموما گروهی و توسط قایق در آب‌های خروشان انجام می‌شود و سرشار از حس ماجراجویی و رقابت است؛ به همین دلیل در بین جوانان طرفدار بیشتری دارد. علاقه‌مندان به اکوتوریسم به این تفریح کشش زیادی دارند؛ زیرا ضمن لذت بردن از طبیعت، به محیط طبیعی آسیبی نمی‌رساند. امروزه رفتینگ در کشورهای مختلف به جذب توریسم بیشتر کمک می‌کند.

قایق‌های رفتینگ عموما بادی و از جنس مقاوم ساخته می‌شوند که چهار تا ۱۸ نفر ظرفیت دارند

قایق‌های رفتینگ قایق‌های بزرگ بادی هستند که ظرفیت چهار تا ۱۸ نفر را دارند. جنس این قایق‌ها به‌گونه‌ای انتخاب می‌شوند تا در اثر ضربات متعدد به سنگ‌ها و صخره‌ها آسیب نبینند. برای لذت از این ورزش لذت‌بخش نیازی به مهارت خاص و دوره ندارید و تنها با راهنمایی‌های مربی‌ها می‌توانید از آن لذت ببرید.

تلفظ رفتینگ

رفتینگ (Rafting) کلمه‌ای به زبان انگلیسی است. در زبان فارسی Rafting به معنی «رودگری» و کلمه Raft نیز به معنی «قایق» است.

انواع رفتینگ و سطح بندی آن

رفتینگ گروه‌های سنی مختلف

منبع عکس: iranadventurers.com

رفتینگ در سه بخش زیر مورد استفاده قرار می‌گیرد:

  • رفتینگ ورزشی
  • رفتینگ جست‌و‌جو و نجات
  • رفتینگ گردشگری
در سطح بین‌المللی، درجه سختی رفتینگ در ۶ سطح تقسیم‌بندی شده است

برای رفتینگ در رودخانه‌ها ابتدا باید با درجه سختی رودخانه مورد نظر را بررسی کرد. در سطح بین‌المللی درجه سختی و نوع موج رودخانه‌ها در ۶ دسته یا سطح قرار می‌گیرند:

  • درجه سختی ۶ دسته‌ای است که عبور از آن معمولا ممکن نیست یا ریسک بالایی دارد؛ حتی افراد حرفه‌ای را نیز دچار چالش می‌کند و خطر مرگ و قطع عضو آن‌ها را تهدید می‌کند. امواج در این سطح بسیار بلندند و صخره‌ها و موانع عظیمی بر سر راه قرار دارند.
  • درجه سختی چهار و پنج مخصوص افراد ماجراجو و حرفه‌ای
  • درجه سختی سه مناسب افرادی است که به‌تازگی با این تفریح آشنا شده‌اند یا مدت زمان کوتاهی است که این ورزش را انجام می‌دهند. این سطح از رفتینگ ریسک متوسط و هیجان بالایی دارد و رفتیگ توریستی نیز نامیده می‌شود. اندازه موج‌ها متوسط تا بلند است و عبور از آن‌ها با کمی مهارت و تکنیک امکان‌پذیر خواهد بود.
  • درجه سختی یک و دو ریسک پایین، امواج آرام و موانع و پرش‌های کوچکی دارند.می‌توان گفت با عبور از موانع آن‌ها خطری شما را تهدید نمی‌کند. در این سطح از رفتینگ حتی کودکان خردسال نیز می‌توانند همراهی کنند.

تجهیزات رفتینگ

تجهیزات رفتینگ

منبع عکس: vecteezy.com

رفتینگ نیز مانند هر ورزش و تفریح دیگری نیاز به تجهیزات مخصوص خود را دارد. در زیر به مهم‌ترین آن‌ها اشاره کرده‌ایم:

قایق، پاروی اضافه، جلیقه نجات، کلاه ایمنی، لباس و کفش مناسب قایقرانی، تلمبه، کیف یا کیسه ضدآب، جعبه کمک‌های اولیه، طناب نجات، بادگیر، سوت رودخانه، چاقوی رودخانه، کیف تعمیرات قایق، کیت نجات و غیره. این تجهیزات با توجه به انفرادی یا گروهی بودن رفتینگ متغیر است.

قایق مخصوص رفتینگ از تجهیزات مهم و اصلی است که به‌دلیل برخوردهای مکرر و شدید با سنگ‌ها و صخره‌های رودخانه، باید از جنسی مقاوم ساخته شود. معمولا ظرفیت آن‌ها بین چهار تا ۱۸ نفر است و طولی حدود ۵/۳ تا ۶ متر و عرضی بین ۸/۱ و ۵/۲ دارند. 

از قابلیت‌های قایق‌های مدرن، تخلیه خودکار آب جمع شده در کف قایق است.

قایق رفتینگ

منبع عکس: windycitysuperstore.com

قایق رفتینگ انواع مختلفی دارد:

  • قایق پاروزنی مخصوص سفرهای ماجراجویانه سنگین
  • قایق پاروزنی مخصوص رودخانه‌هایی با امواج آرام (حداکثر درجه ۲)
  • قایق‌ پاروزنی باریک مخصوص رودخانه‌های کم عرض و کم‌عمق
  • قایق پاروزنی مخصوص مسابقات ورزشی اسلالوم (Slalom)، سرعت (Sprint) و مسافت (Downriver)

خطرات و نکات ایمنی رفتینگ

 واژگونی در رفتینگ

منبع عکس: tajrobesafar.com

رفتینگ به‌سبب نوع حرکات و جنب و‌ جوش آن، خطراتی مانند غرق شدن، برخورد با صخره‌ها و موانع، نقص عضو و غیره را نیز به‌دنبال دارد که به‌منظور کاهش این خطرات، توجه و دقت به راهنمایی‌ها و نکات در سراسر مسیر الزامی است. رعایت نکاتی مانند بررسی تجهیزات، عدم شوخی بی‌جا، عدم رفتار هیجانی، حفظ آرامش و عملکرد عاقلانه، باعث خواهد شد تا خطری شما را تهدید نکند و مسیر لذت‌بخش و هیجان‌انگیزی را طی کنید.

راهنمایی مربیان رفتینگ

منبع عکس:byatour.com

نکات ایمنی لازم برای رفتینگ:

  • همکاری و توجه به راهنمایی‌های مربیان
  • پاروزنی با‌هم و هماهنگ 
  • مشخص کردن جایگاه مناسب برای خود
  • محکم گرفتن سر تی شکل پارو
  • محافظت از بدن
  • عدم استفاده از لباس‌های نخی
  • نوشیدن آب
  • محافظت از پوست در آفتاب
  • اجتناب از دنیای فناوری

اگر علاقه‌مند به رفتینگ هستید یا می‌خواهید آن را امتحان کنید، در ایران رودخانه‌های وجود دارد که این امکان را فراهم می‌کنند. در ادامه به چند نمونه از این رودخانه‌ها اشاره می‌کنیم.

رفتینگ در نزدیکی تهران

سفید رود

رفتینگ سفیدرود

منبع عکس: seeiran.ir

اگر به‌دنبال یک تفریح ماجراجویانه و هیجان‌انگیز در اطراف تهران هستید، رفتینگ در رودخانه سفید رود بدون داشتن مهارت خاصی می‌تواند از گزینه‌های شما باشد. سفید‌رود دومین رودخانه بلند ایران است و در استان گیلان قرار دارد. در این مسیر طبیعتی زیبا و بکر از جمله مزارع، کوه‌ها، دشت‌های این استان زیبا در انتظار قایق‌سواران است. سرو سه‌هزار ساله‌ «هرزویل» و سد منجیل در این مسیر زیبا قرار دارند. بنابراین با رفتینگ در این مسیر علاوه بر لذت بردن از طبیعت بکر که تنها با رفتینگ می‌توان دید، از سرو هرزویل و سد منجیل هم دیدن می‌کنید.

درجه سختی موج‌های سفید رود بین دو تا سه است و علاوه بر رفتینگ برای کایاک سواری نیز مناسب است.

رودخانه کرج

از گزینه‌های دیگر برای رفتینگ در نزدیکی تهران رودخانه کرج است. این رودخانه پرآب از دامنه‌های البرز سرچشمه می‌گیرد و از دشت‌های کرج و شهریار عبور می‌کند. نزدیک به ۷۵ کیلومتر طول دارد و در طول جاده چالوس امتداد پیدا کرده است. رفتینگ در این رودخانه چیزی حدود دو ساعت زمان‌ می‌برد.

فصل بهار و تابستان به‌دلیل پر آبی، بهترین زمان برای رفتینگ در رودخانه کرج است

رودخانه کرج هشت تا ۱۵ متر عرض و یک تا دو متر عمق دارد و دبی متوسط آن ۱۷ مترمکعب در ثانیه است و این دبی در فصل‌های مختلف سال متفاوت است. در فصل تابستان و پاییز دبی کمتر و در فصل زمستان و بهار این مقدار بیشتر می‌شود. درمجموع فصل بهار و تابستان به‌دلیل پرآبی این رودخانه، رفتینگ هیجان‌انگیزتر خواهد بود.

در طول رودخانه کرج پستی بلندی‌ها، دره‌ها و صخره‌های زیادی وجود دارد که هیجان رفتینگ در آن را بیشتر می‌کند؛ بنابراین درجه سختی آن بین دو تا چهار در نظر گرفته شده است که بسیار هیجان‌انگیز است. این رودخانه برای کایاک سواری و رفتینگ حرفه‌ای مناسب است.

رودخانه هراز

رفتینگ رودخانه هراز

عکاس: امیرعلی رزاقی

از مسیرهای دیگر رفتینگ در نزدیکی تهران، مسیر رودخانه هراز است که در استان مازندران حذف لینک قرار گرفته است. این مسیر نیز مانند مسیرهای دیگر از میان مناظر بکر و سرسبز می‌گذرد و دیدن آن‌ها برای هر فردی لذت‌بخش خواهد بود.

مسیر پارک میرزا کوچک خان جنگلی تا کارخانه کاله (چهارکیلومتری آمل) برای رفتینگ پاکسازی و آماده شده است. درجه سختی این رودخانه در بیشتر مسیر بین دو تا سه در نظر گرفته شده است، که افراد سالم نوجوان تا میانسالی که به‌دنبال هیجان و ماجراجویی هستند می‌توانند با آرامش خاطر از آن لذت ببرند و پیمایش آن دو ساعت زمان می‌برد. در بعضی از بخش‌های این رودخانه درجه سختی چهار در نظر گرفته شده است که برای افراد با تجربه و قایقرانان حرفه‌ای مناسب است و پیمایش آن حدود سه ساعت و نیم زمان خواهد برد.

 بهترین زمان برای رفتینگ رودخانه هراز اواسط بهار تا مهر ماه است. تورهای رفتینگ در این رودخانه توسط انجمن رفتینگ، شرکت متخصصان طبیعت‌گردی و حمایت سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برگزار می‌شوند.

 جاجرود

رودخانه جاجرود از رودخانه های اطراف تهران محسوب می‌شود و در شهرستان پردیس جاری است. طولی حدود ۱۴۰ کیلومتر دارد و از ارتفاعات البرز سرچشمه می‌گیرد. در طول این رودخانه ایستگاه‌هایی به‌منظور تفریحات آبی از جمله رفتینگ در نظر گرفته شده است.

رفتینگ شهرکرد

شهرکرد پایتخت استان چهارمحال بختیاری به‌دلیل کوهستانی بودن، دو رودخانه دایمی زاینده رود و ارمند را در خود جای داده‌ است، که هر دوی آن‌ها محل مناسبی برای رفتینگ به شمار می‌آیند. این استان بیشترین مسیر مناسب برای رفتینگ را دارد.

 زاینده رود

رفتینگ پل زمانخان

منبع عکس: irna.ir

رودخانه زاینده رود از استان‌ چهارمحال و بختیاری و استان اصفهان می‌گذرد و از مسیرهای معروف و پرطرفدار برای رفتینگ است. طبیعت زیبا و سرسبز مسیر این رودخانه هر بیننده‌ای را مجذوب خود می‌کند. برای رفتینگ در رودخانه زاینده‌رود باید به شهرستان سامان در ۲۲ کیلومتری شهرکرد بروید. این شهر در حاشیه زاینده‌رود قرار دارد و منطقه توریستی این منطقه امکانات رفاهی کاملی را شامل می‌شود.

درجه سختی زاینده‌رود بین دو و سه است و در بعضی قسمت‌ها به چهار می‌رسد

با پیش‌روی در مسیر رودخانه زاینده‌رود آب تلاطم بیشتری پیدا می‌کند و هیجان بیشتر می‌شود. درجه سختی موج‌های این رودخانه بین دو و سه متغیر است، در اطراف پل زمانخان حتی به چهار نیز می‌رسد. عبور از پل زمانخان به‌دلیل خطرناک بودن توصیه نمی‌شود.

اگر به‌دنبال هیجان بیشتری هستید بهتر است در فصل بهار که رودخانه پرآب‌تر است برای رفتینگ بروید. این رودخانه سه مسیر برای رفتینگ دارد:

  • از پل زمانخان تا پل چلوان، کوتاه‌ترین مسیر است که حدود سه کیلومتر را در مدت زمان ۳۰ دقیقه می‌توان طی کرد.
  • از بابا پیر احمد تا پل زمانخان، این مسیر حدود هشت کیلومتر و زمان پیمودن آن تقریبا یک ساعت و نیم است.
  •  از سودجان تا پل زمانخان، مسیر ۱۷ کیلومتری پیش رو است که حدود پنج ساعت برای پیمودن آن زمان لازم است. 

رفتینگ زاینده رود به‌دلیل ارزان‌تر و آرام‌تر بودن نسبت به ارمند‌، به افراد مبتدی توصیه می‌شود و طرفدار بیشتری دارد.

 مارکده

رفتینگ نابینایان در مارکده

منبع عکس: zaminpooyan.com

مارکده از روستاهای شهرستان سامان در چهارمحال و بختیاری است که در مسیر رودخانه زاینده‌رود قرار گرفته است و یکی از مسیرهای رفتینگ زاینده‌رود به شمار می‌آید. این بخش از رودخانه بخش پرآب رودخانه زاینده‌رود است و سراسر آن را درختان تنومند و بلند احاطه کرده است.

برای رفتینگ در مارکده توصیه می‌شود در فصل بهار و تابستان به این روستا سفر کنید. مسیر رفتینگ مارکده در حدود پنج کیلومتر است و پیمودن آن ۳۰ دقیقه زمان می‌برد.

رودخانه ارمند

رفتینگ ارمند

منبع عکس: aminkhosravi.com

همان طور که اشاره شد، رود ارمند در استان چهارمحال و بختیاری و در میان رشته‌کوه‌های زاگرس قرار دارد. این رودخانه سرچشمه اصلی رود کارون است. در مسیر این رود که از بهترین مسیرهای طبیعت گردی ایران به شمار می‌رود، شاهد طبیعتی بکر با آبشارهای بلند، جنگل‌های بلوط، قله‌های بلند و شالیزارهای برنج و... خواهید بود که این منطقه را به قطب گردشگری تبدیل کرده است.

مسیر رفتینگ رودخانه ارمند ۲۰ کیلومتر و پیمودن آن پنج ساعت زمان می‌برد. درجه سختی موج‌های ارمند بین دو تا چهار است. به‌دلیل گرمای زیاد هوا در این منطقه، مناسب‌ترین زمان برای رفتینگ در آن اوایل فصل بهار و و اواخر فصل تابستان است.

اگر علاقه‌مند به رفتینگ رودخانه ارمند هستید و می‌خواهید این هیجان را در این طبیعت بکر شهرکرد تجربه کنید، می‌توانید به کمک کجارو تورهای آژانس‌های همکار را دنبال کنید؛ ما این امکان را فراهم کرده‌ایم تا بتوانید به‌راحتی و در کمترین زمان، سفرتان را ارزان‌تر از همه‌جا برنامه‌ریزی کنید.

رفتینگ لرستان

رودخانه سزار

رفتینگ در مناظر بکر

رودخانه سزار در استان لرستان جاری است و از رود دز سرچشمه می‌گیرد؛ که رود دز نیز شاخه‌ای از رود کارون است. این رود در مسیر سراسری راه‌آهن، در مسیری پرپیچ‌وخم در میان مناظر بکر زاگرس به‌سمت جنوب ایران حرکت می‌کند. مسیر این رودخانه هم آرام و هم خروشان است؛ به همین دلیل بین رفتینگ سواران بسیار محبوب است.

درجه سختی امواج آن بین دو تا چهار است؛ که برای رفتینگ و کایاک‌سواری از مبتدی تا حرفه‌ای مناسب است.

رفتینگ کردستان

رودخانه سیروان

کایاک‌سواری رودخانه سیروان

منبع عکس: hamgardi.com

رودخانه سیروان در استان کردستان در منطقه هورامان از مسیرهای محبوب رفتینگ به شمار می‌آید. مسیر این رودخانه طولانی و پرپیچ‌وخم است و رفتینگ در آن بسیار جذاب و هیجان‌انگیز است. علاوه بر این‌، در این مسیر امکان لذت بردن از طبیعت و زیبایی‌های استان کردستان نیز وجود دارد.

درجه سختی امواج رودخانه سیروان بین سه تا پنج است که برای رفتینگ افراد حرفه‌ای، مبتدی و کایاک‌سواران مناسب؛ ولی برای شنا پر خطر است.

سایر رودهای ایران برای رفتینگ

علاوه بر رودخانه‌های نام‌برده، کشور ما چند رودخانه دیگر مناسب برای رفتینگ دارد که از سایر رودخانه‌ها کمتر شناخته شده‌اند. از جمله این رودخانه‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • رود بختیاری؛ استان چهارمحال و بختیاری
  • آبشار آب ملخ سمیرم؛ استان اصفهان
  • رود اروند؛ استان خوزستان
  • رود کشکان؛ استان لرستان
  • رود زاب؛ استان آذربایجان غربی
  • رودخانه سمیره؛ استان‌های ایلام و لرستان
دانلود ویدیو 360p |720p

اگر تاکنون تجربه رفتینگ داشته‌اید، در قسمت دیدگاه‌ها با ما و سایر کاربران کجارو در میان بگذارید.

پرسش‌های متداول

رفتینگ چیست؟

قایق‌سواری در آب‌های خروشان

انواع رفتینگ کدامند؟

رفتینگ ورزشی، رفتینگ جست‌و‌جو و نجات، رفتینگ گردشگری

تجهیزات رفتینگ شامل چه وسایلی می‌شود؟

قایق، پارو اضافه، جلیقه نجات، کلاه ایمنی، لباس و کفش مناسب قایقرانی، تلمبه، کیف یا کیسه ضدآب، جعبه کمک‌های اولیه، طناب نجات، بادگیر، سوت رودخانه، چاقوی رودخانه، کیف تعمیرات قایق، کیت نجات و...

رفتینگ در نزدیکی تهران کجا بریم؟

سفید رود، رودخانه کرج، رودخانه هراز و رودخانه جاجرود

مطالب مرتبط:

دیدگاه