مروری بر روایت‌های اعضای استودیو ندررلم از شرایط کاری آن
تعدادی از اعضای سابق و فعلی استودیو ندررلم در مورد شرایط سخت کاری در این زیرمجموعه شرکت برادران وارنر صحبت کرده‌اند.
صنعت بازی هم مثل هر صنعت دیگری پستی و بلندی‌های خاص خود را دارد و یکی از مواردی که در سال‌های اخیر بحث‌های زیادی را به‌دنبال داشته، شرایط سخت کار در استودیوهای بازی‌سازی و کرانچ کردن است؛ به این معنی که اعضای استودیو مجبور هستند مدت زمانی بیشتر از استانداردهای معمول را در استودیو بگذرانند تا بازی را برای زمان عرضه آماده کنند. سال گذشته شاهد انتشار اخباری از این دست بودیم، از جمله اتفاقاتی که در استودیوهای راک‌استار (Rockstar Games) رخ می‌دهد. سال ۲۰۱۹ هم با اخباری در این زمینه آغاز شد و بعد از انتشار مقاله‌ای در مورد شرایط عجیب استودیو بایوور (BioWare) و پس از آن انتشار جزییاتی از اوضاع نامناسب اپیک گیمز (Epic Games) سازنده‌ی بازی فورتنایت (Fortnite)، نوبت به استودیو ندررلم (NetherRealm Studios) رسید؛ استودیویی که به‌تازگی شاهد انتشار بازی Mortal Kombat 11 به‌عنوان جدیدترین اثر آن‌ها بودیم و مدتی قبل اخباری در مورد شرایط کار سخت و طاقت‌فرسا در این استودیو منتشر شد.
اکنون سایت USGamer در مقاله‌ای به سراغ این موضوع رفته و جزییات بیشتری از آن را منتشر کرده است؛ مقاله‌ای که نشان می‌دهد شرایط کار در استودیو ندررلم تا چه حد دشوار و گاهی اوقات دردناک است. خبرنگار این سایت با تعدادی از کارمندان سابق و قراردادی ندررلم صحبت کرده است که در ساخت بازی‌های مورتال کامبت 9، مورتال کامبت X و Injustice 2 نقش داشته‌اند و نظرات خود را در مورد شرایط کاری سخت و پُر از استرس ندررلم ارائه داده‌اند.
به دلایلی چون ترس از آینده شغلی، نامی از مصاحبه‌شوندگان برده نشده است ولی بیشتر آن‌ها جوانان تازه‌کاری بوده‌اند که در مدارس طراحی بازی شیکاگو آموزش دیده و برای کار به سراغ ندررلم رفته بودند و اولین شغل مهم خود را در این استودیو تجربه می‌کردند.
چند روز قبل بک هالستد، طراح قراردادی کانسپت‌های بازی Injustice 2 از دستمزدی معادل ۱۲ دلار برای هر ساعت صحبت کرده بود و منابع USGamer هم این قضیه را تأیید می‌کنند. این میزان دستمزد، کمترین دستمزد قانونی در شیکاگو محسوب می‌شود و از ماه ژوئیه ۲۰۱۸، کسی حق ندارد دستمزدی پایین‌تر از این به کارکنان خود پرداخت کند. البته همان‌طور که هالستد گفته بود، دستمزد کارکنان زن ندررلم از این هم کمتر است و بعضی از آن‌ها ساعتی ۱۱ دلار دریافت می‌کنند؛ رقمی که تعدادی از منابع USGamer هم از آن صحبت کرده‌اند و می‌گویند بعضی از اعضای تیم هنری استودیو در این حد دستمزد می‌گیرند.
یکی از کارمندان سابق استودیو می‌گوید:
هرچند اد بون، کارگردان خلاق بازی‌های ندررلم با افتخار از این صحبت می‌کند که هرگز کارمندان تمام وقت استودیو را اخراج نکرده است، ولی او این کار را بارها با کارمندان قراردادی انجام داده است و خیلی از این کارمندان را از کار برکنار کرده است.
یکی دیگر از این افراد هم می‌گوید:
خیلی از ما اولین کار جدی خود را با ندررلم شروع کردیم و امیدوار بودیم بعد از اتمام کار قراردادی خود، توسط این استودیو به‌عنوان کارمند دائمی جذب شویم ولی این اتفاق رخ نداد و هیچ‌کدام استخدام نشدیم.
این موضوع در حالی اتفاق می‌افتد که مقامات ارشد استودیو همواره به اعضای جدید و تازه‌کار می‌گویند در صورت خوب کار کردن، در آینده جذب استودیو خواهند شد ولی چنین چیزی رخ نمی‌دهد. البته بخشی از ماجرا هم به این برمی‌گردد که به نقل از یکی از کارمندان استودیو، حدود ۷۵٪ کارمندان قراردادی ندررلم تازه‌کار هستند و ندررلم اولین استودیوی بزرگی است که وارد آن شده‌اند، ولی متأسفانه مقامات استودیو هم از این قضیه سوءاستفاده و فشار زیادی به آن‌ها وارد می‌کنند:
بعضی از اعضای ارشد ندررلم به قدری از کارمندان قراردادی کار می‌کشند که در دو مورد شاهد بودم که مشکلات زیادی تحت فشار شدید برای این افراد ایجاد شد و کار را رها کردند.
به‌گفته یکی دیگر از کارمندان استودیو:
بیشتر اعضای تیم کنترل کیفیت ندررلم، یعنی چیزی بین ۴۰ تا ۵۰ کارمند این بخش در زمینه کنسول و موبایل را کارکنان قراردادی تشکیل می‌دهند. حدود ۱۵ نفر هم در بخش‌های مدل‌سازی، انیمیشن و طراحی، قراردادی هستند. نمی‌توانم عدد خیلی دقیقی به شما بدهم، ولی همین‌قدر بدانید که تعداد افرادی از این دست در استودیو بسیار بالا است و رقابت برای کار کردن هم به‌شدت سخت. شرایط کاری آن‌ها هم مناسب نیست و بعضی از کارمندان تازه‌کار را درون اتاق‌هایی بدون هیچ پنجره‌ای مشغول به کار می‌کنند.
شاید عده‌ای بگویند کار کردن در بخشی مثل کنترل کیفیت به اندازه سایر بخش‌ها نیاز به تخصص و مهارت ندارد و عجیب نیست که کارمندان قراردادی این بخش، بعد از پایان کار به شکل دائمی جذب استودیو نمی‌شوند. ولی به‌گفته دو تن از اعضای سابق ندررلم، گاهی اوقات از همین کارمندان در صورتی که عملکرد خوبی داشتند دعوت می‌شد برای بخش‌های مهمی مثل طراحی فیتالیتی‌های مورتال کامبت یا حرکات سوپر Injustice 2 به استودیو کمک کنند:
بعضی از آن فیتالیتی‌هایی که طرفداران مورتال کامبت خیلی دوست داشتند، کار همین اعضای موقتی و قراردادی بود. ندررلم در طول ساخت بازی ایمیل‌هایی برای اعضا فرستاد تا ایده‌های خود را در مورد فیتالیتی‌های متنوع ارائه دهند و بخشی از ایده‌های درخشان هم به کارمندان قراردادی تعلق داشت و درنهایت هم دستمزد اضافه‌ای به آن‌ها داده نشد. حتی یکی از اعضای بخش کنترل کیفیت، استوری‌بردهایی برای فیتالیتی‌های پیشنهادی طراحی کرد و نقش پررنگی در این زمینه داشت، ولی استودیو او را بعد از پایان کارش جذب نکرد.
به نظر می‌رسد نحوه برخورد نامناسب اعضای ارشد و قدیمی با تازه‌کارها به قدری در استودیو تکرار شده است که حالا جزیی از فرهنگ آن محسوب می‌شود. وقتی از یکی از کارمندان استودیو سؤال می‌شود که آیا اعضای باتجربه احساس می‌کنند قدرت زیادی در مقایسه با کارمندان قراردادی دارند، او پاسخ می‌دهد:
دقیقاً همین‌طور است و آن‌ها از این قضیه سوءاستفاده زیادی می‌کنند. بعضی از اعضای تمام‌وقت استودیو بودند که خودشان وقت زیادی را صرف استراحت و غذا خوردن می‌کردند و از آن طرف به اعضای قراردادی می‌گفتند در فلان زمان خاص حق دارید استراحت کنید یا غذای خود را بخورید. آن‌ها به‌نوعی ما را مدیریت می‌کردند، با اینکه مدیران استودیو هم نبودند.
به‌گفته‌ی یکی دیگر از کارمندان سابق ندررلم، بعضی از اعضای تمام‌وقت استودیو به شکل گروهی به اذیت کردن و مسخره کردن اعضای موقت می‌پرداختند:
این افراد برای کارکنان قراردادی لقب انتخاب می‌کردند و برخوردهای بسیار نامناسبی با آن‌ها داشتند، مخصوصاً با زنان. بسیاری از لقب‌هایی که برای زنان حاضر در استودیو انتخاب می‌کردند هم واقعاً زشت و زننده بود.
این روزها بحث کرانچ کردن در استودیوهای مختلف داغ است و این قضیه در ندررلم هم سابقه زیادی دارد، مخصوصاً برای کارکنان قراردادی که وظیفه سنگین‌تری در این زمینه دارند. یکی از آن‌ها می‌گوید:
به یاد می‌آورم که در طول یک ماه، بیشتر از ۲۲۰ ساعت کار کردم و تمام آخر هفته‌ها هم در استودیو مشغول به فعالیت بودم. همه ما می‌دانستیم که بعد از اتمام ساخت بازی هم باید برای کار روی آپدیت‌ها و محتوای دانلودی، اضافه‌کاری زیادی داشته باشیم.
یکی از دلایل اضافه‌کاری کارکنان قراردادی ندررلم، حقوق بسیار کمی است که آن‌ها به شکل عادی دریافت می‌کنند:
از آنجایی که ما دستمزد خیلی کمی می‌گرفتیم و مثلاً خود من به سختی می‌توانستم با دستمزد اندکی که دریافت می‌کردم زندگی‌ام را بگذرانم، مجبور به تن دادن به کرانچ و کار اضافه برای دریافت کمی پول بیشتر بودیم.
یکی دیگر از این افراد هم صحبت نفر قبلی را تأیید می‌کند:
همه ما فقط به خاطر دریافت پول بیشتر به سراغ کرانچ کردن می‌رفتیم. خیلی اوقات تمام روز را آن‌جا بودیم و حتی نور خورشید را هم نمی‌دیدیم، چرا که نیمه‌شب به منزل برمی‌گشتیم و این قضیه برای افرادی که در جاهای خاصی از شهر زندگی می‌کردند، خطرناک هم بود.
و صحبت‌های یکی دیگر از این کارمندان:
بیشتر کارکنان قراردادی بعد از مدتی از جذب توسط استودیو به‌عنوان کارمند دائمی ناامید می‌شدند و حقوق و مزایای اضافه‌ای هم به خاطر قراردادی بودن دریافت نمی‌کردند. بعضی از آن‌ها به خاطر کار زیاد، بیمار می‌شدند و در عین حال دستمزد دریافتی آن‌ها هم در حدی بود که حتی از پس ساده‌ترین نیازهای زندگی برنمی‌آمدند، از جمله درمان بیماری‌های خود. کارمندان بالارتبه‌ی استودیو هم تمام این موارد را می‌دانستند و واکنشی نشان نمی‌دادند.
یکی از دلایلی که خیلی از بازی‌سازهای تازه‌کار برای اولین شغل حرفه‌ای خود به سراغ استودیو ندررلم می‌روند، کمبود استودیوهای بازی‌سازی در ایالت‌های غرب میانه آمریکا است و این منطقه نسبت به بخش‌هایی چون سن‌فرانسیسکو و سواحل شرقی آمریکا استودیوهای کمتری دارد:
ندررلم یکی از بزرگ‌ترین و باکیفیت‌ترین استودیوهای شیکاگو است. صنعت بازی در این بخش از آمریکا بسیار کوچک و محدود است و افراد بعد از ورود به دنیای بازی‌سازی، گزینه‌های زیادی پیش روی خود نمی‌بینند. به‌دلیل بی‌رقیب بودن ندررلم در منطقه هم خیلی‌ها جرئت انتقاد از آن و بیان مشکلات استودیو را ندارند.
درکنار کار سنگینی که بر دوش اعضای قراردادی ندررلم گذاشته می‌شود، گاهی اوقات خشم و عصبانیت زیادی هم از سمت مقامات استودیو نصیب آن‌ها می‌شود. یکی از ماجراهایی که افراد مختلفی از آن صحبت کرده‌اند، به اتفاقی مربوط می‌شود که در طول مراحل ساخت Injustice 2 رخ داد. چند ماه قبل از عرضه این بازی، جزییات زیادی از آن لو رفت و در اینترنت پخش شد و به‌گفته منابعی که با USGamer در ارتباط بوده‌اند، شان همریک، سرپرست ندررلم در این زمینه جلسه‌ای اضطراری با کارکنان قراردادی برگزار کرد:
جلسه‌ای که در این مورد برگزار شد واقعاً ترسناک بود. ما در این جلسه به شکل ناجوانمردانه‌ای توبیخ شدیم و چیزی نمانده بود که به خاطر لو رفتن اطلاعات بازی و زیر پا گذاشتن NDA (پیمان‌نامه عدم افشا) از کار برکنار شویم. نوع صحبت کردن همریک با ما بسیار غیرحرفه‌ای بود.
یکی دیگر از افراد حاضر در آن جلسه هم می‌گوید:
افتضاح بود. اوضاع به شکلی بود که گویا ما را در قفسی جمع کرده‌اند تا فقط سرمان داد بزنند. خیلی ناراحت‌کننده بود. همه حاضرین در جلسه آشفته شده بودند و اشک می‌ریختند و من هم از چیزی که می‌دیدم شوکه شده بودم.
و فرد دیگری هم اضافه می‌کند:
تعدادی از سران استودیو و کارمندان تمام‌وقت آن، دست به سینه در اتاق ایستاده بودند و با قیافه‌هایی خشمگین به ما نگاه می‌کردند. رئیس استودیو هم سر ما فریاد می‌کشید و می‌گفت به خاطر این کار شما میلیون‌ها دلار در زمینه بازاریابی ضرر کردیم.
همریک قصد داشت ما را به جان هم بیاندازد و از ما خواست در مورد این قضیه بین خودمان تحقیق و بررسی کنیم و بفهمیم کدام‌یک از ما چنین کاری را انجام داده است. او به ما گفت: «یکی از همکاران شما در همین اتاق باعث بدبخت شدن سایر شما شده است.»
و صحبت‌های یکی دیگر از افراد حاضر در جلسه:
خیلی تحقیرآمیز بود. ما را در اتاقی دور هم جمع کرده بودند و بر سرمان فریاد می‌کشیدند. ما تهدید شدیم که با اقدامات قانونی مواجه خواهیم شد و در فهرست سیاه صنعت بازی قرار خواهیم گرفت. حتی بحث به مأموران FBI رسید و به ما گفته شد که آن‌ها قرار است در قالب یک تیم امنیتی موضوع را بررسی کنند؛ صحبتی که احتمالاً تنها برای ترساندن ما مطرح شده بود.
چیزی که من را عذاب می‌داد این بود که اعضای دائمی ندررلم در این جلسه توبیخ نشدند و این تنها اعضای موقت و قراردادی بودند که نقش قربانی را ایفا می‌کردند و با ما مثل شهروندان درجه دو برخورد می‌شد.
درنهایت هم مشخص شد که لو رفتن اطلاعات از داخل استودیو نبوده و منبع بیرونی داشته است.
به‌گفته یکی از کارمندان سابق استودیو:
واقعاً خجالت‌آور است که چنین مسائلی به شکل گسترده در صنعت بازی اتفاق می‌افتد و از ندررلم تا اپیک گیمز و راک‌استار شاهد چنین اتفاقاتی هستیم.
خیلی از بازی‌سازهای جوان با این انگیزه به سراغ ندررلم می‌روند که قرار است در استودیویی جذاب کار کنند ولی وقتی این‌گونه اتفاقات برای شما رخ می‌دهد، دیگر تمایلی به ادامه کار در استودیو ندارید و سلامت روحی خود را در خطر می‌بینید و حس می‌کنید بخشی از وجود شما دراین‌میان از بین رفته است.
فکر می‌کنم خیلی مهم باشد که جوانانی که قصد ورود به بازار کار را دارند، از این مسائل آگاه شوند و بدانند چنین اتفاقاتی به‌هیچ‌وجه طبیعی نیست و نباید به آن‌ها رضایت داد و بهتر است جلوی آن‌ها ایستادگی کنیم، چرا که در صورت کوتاه آمدن، همین‌طور ادامه پیدا می‌کنند و متوقف نخواهند شد.
USGamer بعد از جمع‌آوری نظرات این افراد، با ندررلم و شرکت برادران وارنر تماس گرفت تا به صحبت‌های آن‌ها در این زمینه گوش کند، ولی پاسخی از جانب آن‌ها دریافت نکرد.
تنها USGamer نبود که گزارشی در زمینه اوضاع نامناسب کار در استودیو ندررلم منتشر کرد و ورایتی هم گزارش دیگری در این زمینه تهیه کرد که در ادامه می‌خوانید.
در این گزارش با افراد مختلفی صحبت شده است که پیش از این در استودیو مشغول به کار بوده‌اند یا هنوز هم عضوی از آن هستند؛ کارمندانی که شامل اعضای پاره‌وقت و تمام‌وقت استودیو می‌شوند و اکثرشان هم تقاضا کرده‌اند به دلایل حقوقی نامی از آن‌ها برده نشود.
یکی از اعضای فعلی استودیو می‌گوید او و همکارانش از ماه ژانویه مجبور بودند هر هفت روز هفته را در استودیو به کار مشغول باشند و به‌صورت میانگین هفته‌ای ۶۰ تا ۷۰ ساعت فعالیت کنند. او از دلایل مختلفی برای کرانچ کردن صحبت می‌کند، از جمله ارتباطات ضعیف مسئولان استودیو با کارمندان و سوءمدیریت ولی به نظر این فرد، بزرگ‌ترین مشکل به رویداد تجاری مورتال کامبت 11 با عنوان MK Day مربوط می‌شد که در ماه ژانویه رخ داد و استودیو را از برنامه‌های خود عقب انداخت:
اعضای ارشد استودیو عقیده داشتند که این رویداد تأثیری روی مراحل ساخت بازی نخواهد گذاشت و همه‌چیز به خوبی پیش می‌رود، چرا که ما قرار است فقط محتوایی را نشان دهیم که پیش از این تهیه کرده‌ایم. مسئولان ندررلم از کارگردان خلاق و تیم انتشار بازی تا اعضای بخش بازاریابی به علت ارتباط کم با کارمندان نمی‌دانستند که ما در آن زمان سه ماه از برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده برای تولید بازی عقب هستیم.
این رویداد باعث شد یک بار دیگر از زمان‌بندی‌های قبلی عقب بمانیم و تمام تلاش خود را روی ارائه بهترین نمایش در MK Day بگذاریم. تقریباً همه اعضای استودیو از بخش‌های انیمیشن و برنامه‌نویسی تا تضمین کیفیت مجبور بودند کارهای خود را به خاطر این رویداد رها کنند.
کار طاقت‌فرسا روی مورتال کامبت 11 هنوز هم تمام نشده است و با وجود انتشار بازی در هفته‌های گذشته، به علت مشکلاتی چون پرداخت‌های درون برنامه‌ای و موارد دیگر، اعضای استودیو همچنان مجبور هستند روی آن کار و پچ‌هایی را برای بازی آماده کنند. این کارمند ادامه می‌دهد:
سران استودیو در این زمینه به شکل تهاجمی عمل نمی‌کنند و سعی می‌کنند با ملایمت به شما بفهمانند که باید روی بازی کار کنید. آن‌ها نمی‌گویند: «مجبور هستی فلان ساعت اضافه روی بازی کار کنی.» بلکه مثلاً در زمان استخدام کارکنان موقتی و قراردادی به آن‌ها می‌گویند: «اضافه‌کاری در اینجا اجباری نیست، ولی از همه انتظار می‌رود سهم خود را در استودیو به خوبی ایفا کنند.» یعنی موضوع به شکلی مطرح می‌شود که گویا هیچ اجباری در کار نیست، ولی بعد از مدتی مشخص می‌شود که اعضای استودیو مجبور هستند به سراغ کرانچ کردن بروند و این قضیه سال‌ها است در مورد هر پروژه‌ای اتفاق می‌افتد.
به‌گفته این فرد، بعضی از کارمندان تمام‌وقت ندررلم در روزهای پُر مشغله، تقریباً تمام زندگی خود را در استودیو می‌گذرانند و در همان دفتر کار خود یا روی مبل‌های بادی موجود در استودیو می‌خوابند. در آن روزها اوضاع به شکلی می‌شود که حتی می‌توانید افرادی را با لباس خانه در استودیو مشاهده کنید.
کرانچ کردن از این لحاظ برای اعضای قراردادی سخت‌تر است که کافی است آن‌ها زیر بار این قضیه نروند یا تلاش زیادی نکنند تا خیلی زود با اعضای جدید جایگزین شوند. خیلی از این افراد بعد از فارغ‌التحصیلی از دانشگاه دوپال برای کار به ندررلم می‌آیند و حاضر هستند با قراردادهای کوتاه‌مدت ۹ ماهه برای ساعتی ۱۴ دلار کار کنند و سختی‌ها را به جان بخرند، ولی نام خود را به‌عنوان یکی از اعضای تیم تولید یک اثر بزرگ مطرح کنند:
اگر ما زمان بیشتری در اختیار داشتیم یا مدیریت پروژه به شکل بهتری پیش می‌رفت، نیازی نبود که در روزهای آخر تا این حد برای برطرف کردن مشکلات سختی بکشیم و همه‌چیز را به لحظات پایانی موکول کنیم. قضیه مثل درختی است که ریشه‌های آن مشکل دارند و ایراد باید به‌صورت اساسی برطرف شود.
افرادی که با ورایتی صحبت کرده‌اند هم مثل منابع USGamer، خاطره خوشی از لو رفتن اطلاعات Injustice 2 ندارند؛ موضوعی که باعث شد شان همریک آن‌ها را در اتاق موشن کپچر استودیو جمع کند و برخورد نامناسبی با این افراد داشته باشد. یکی از اعضای استودیو که شاهد این قضیه بوده است می‌گوید:
مسئولان ندررلم کارمندان قراردادی را در اتاق جمع کردند و در را بستند و کارگردان ارشد استودیو شروع به فریاد کشیدن سر آن‌ها کرد و گفت: «می‌دانیم لو رفتن اطلاعات از درون استودیو رخ داده است و در این مورد در حال تحقیق هستیم. یکی از شما مسئول این کار بوده و این شخص سایر را هم در خطر انداخته است. ما می‌دانیم که شخص مورد نظر بین شما است و همه شما هم او را می‌شناسید. پس او را به ما معرفی کنید، وگرنه همگی اخراج خواهید شد.»
این صحبت‌ها همراه‌با داد و فریاد او باعث شده بود اوضاع اتاق به‌هم بریزد و همه وحشت‌زده شوند. من بعد از جلسه با بعضی از این افراد صحبت کردم و اکثراً بسیار عصبانی بودند و عده‌ای هم به‌شدت ترسیده بودند. به آن‌ها گفتم: «همه‌چیز درست می‌شود. مسئولان استودیو نمی‌توانند شما را اخراج کنند. اتفاقی برای شما رخ نخواهد داد، ولی این موضوع باید درسی بشود تا از این به بعد به مسئولان و صحبت‌های آن‌ها اعتماد نکنید و فکر نکنید آن‌ها شما را دوست دارند. در حقیقت آن‌ها به شما به چشم افرادی نگاه می‌کنند که خیلی راحت می‌توان جایگزینی برایشان پیدا کرد.
این‌گونه رفتارهای نامناسب، در مورد زنان حاضر در استودیو بیشتر هم به چشم می‌آید. ربکا رات‌چاید، مسئول سابق بخش تضمین کیفیت ندررلم که سابقه کار روی مورتال کامبت X و Injustice 2 را داشته است، از هفته‌هایی می‌گوید که ۹۰ تا ۱۰۰ ساعت روی این بازی‌ها کار می‌کرده است. او درنهایت استودیو را ترک کرد و تجربه تلخ حضور در آن باعث شد در مورد ادامه دادن شغل خود در این صنعت شک و تردید داشته باشد:
تا قبل از آن هرگز در این حد به خاطر جنسیت خود در محل کارم به مشکل برنخورده بودم. تجربه کار در ندررلم باعث شد با مشکلات روحی روانی زیادی از این صنعت جدا شوم؛ صنعتی که علاقه شدیدی به آن دارم. من تنها می‌خواهم کار خود را به بهترین شکل ممکن انجام دهم و دوست ندارم دیگر چنین تجربه‌ای را تکرار کنم.
تشکیلات ندررلم به شکلی است که زنان اندکی در آن مشغول کار هستند و از همان تعداد هم افراد خیلی کمی به‌صورت تمام‌وقت کار می‌کنند یا نقش مهمی در استودیو دارند. نوع برخوردها در آن‌جا با زنان بسیار بد است و تعدادی از همکارانم لقبی به من دادند که نمی‌توانم آن را به شما بگویم.
نحوه پرداخت دستمزد به زنان در ندررلم مناسب نبود و برخلاف مردان که می‌توانستند سر دستمزد خود چانه بزنند و پول بیشتری طلب کنند، زنان جرئت انجام چنین کاری را نداشتند و با برخوردهای زشتی رو‌به‌رو می‌شدند. همچنین استودیو در عین حال که برای مردان ترفیع و پاداش در نظر می‌گرفت و موقعیت‌های شغلی خوبی به آن‌ها می‌داد، اهمیتی به زنان نمی‌داد. اوضاع به شکلی بود که تنها اگر روابط خوبی با بعضی اعضای ارشد استودیو داشتید، می‌توانستید به موقعیت‌های بهتری در استودیو دست پیدا کنید و همه این روابط هم در جمع‌های مردانه اتفاق می‌افتاد و مشاغل خوب به آن‌ها می‌رسید.
یکی دیگر از زنانی که پیش از این در استودیو کار می‌کرده است هم تأیید می‌کند که بازی‌سازهای مرد ندررلم به زنان این استودیو لقب‌های نامناسبی می‌دهند:
رفتارهای جنسیتی نامناسبی در استودیو جریان داشت و وقتی این را در نظر بگیریم که گاهی اوقات هفته‌ای ۸۰ ساعت در استودیو کار می‌کردیم، چنین رفتارهایی تأثیر به‌مراتب بدتری هم می‌گذاشتند. بارها شاهد به کار بردن لقب‌های مختلف از طرف مردان استودیو در مورد زنان بودم و بدترین توهین‌ها توسط آن‌ها به کار می‌رفت.
یکی دیگر از برنامه‌نویسان زن استودیو که آن‌جا را ترک کرده است هم نظرات مشابهی در مورد رفتار اعضای ندررلم با زنان دارد:
من یک کارمند قراردادی در ندررلم بودم و در آن‌جا با ما مثل انسان‌هایی بی‌مصرف رفتار می‌شد که به‌راحتی قابل تعویض با نفرات بعدی هستند. کارمندان دائمی استودیو همیشه از شغل خود به‌عنوان سوژه‌ای برای بیشتر کار کشیدن از ما استفاده می‌کردند و از ما می‌خواستند اضافه‌کاری کنیم و از مشکلات استودیو انتقاد نکنیم تا بعداً به شکل دائمی جذب ندررلم شویم.
تا آنجایی که اطلاع دارم، هیچ‌کدام از برنامه‌نویسان زن استودیو نتوانسته‌اند از حالت قراردادی و موقت به شغل دائمی در ندررلم دست پیدا کنند. در مجموع شرایط آن‌جا به شکلی است که گویا در حال لطف کردن و منت گذاشتن به ما هستند که اجازه داده‌اند در آن‌جا کار کنیم و در صورتی که اتفاقی بیافتد، خیلی راحت می‌توانند ما را با اعضای جدیدی عوض کنند که در ازای دریافت اندکی پول در ندررلم کار خواهند کرد.
البته رات‌چایلد به بعضی نکات مثبت کار در استودیو هم اشاره می‌کند:
کار کردن در ندررلم همیشه هم مثل یک کابوس نبود. من سرپرست‌های خوش‌قلبی داشتم و با همکارانی در ارتباط بودم که بسیار خلاق و با استعداد بودند و نقش زیادی در تولید بازی‌های باکیفیت ندررلم داشتند.
یکی از اعضای فعلی استودیو در این مورد صحبت می‌کند که شرایط ندررلم در گذشته از این هم بدتر بوده است و هرچند هنوز مشکلات زیادی در استودیو وجود دارد، ولی اوضاع کمی بهبود پیدا کرده است:
فکر می‌کنم اوضاع در حال حاضر کمی بهتر شده است و افراد دقت بیشتری در رفتار خود دارند. ولی هنوز هم مشکلات زیادی در استودیو به چشم می‌خورد و کارمندان روابط مناسبی با یکدیگر ندارند و حسی از بدبینی بین اعضا دیده می‌شود. بیشترین رفتار نامناسب هم معمولاً از طرف افرادی است که ۱۰ سال یا بیشتر در اینجا کار کرده‌اند و وقت‌هایی که دور هم جمع می‌شوند، پشت سر سایر صحبت می‌کنند و مثلاً وقتی کسی که از او خوش‌شان نمی‌آید اتاق را ترک می‌کند، پشت سر او می‌گویند: «آشغال عوضی...»
یکی دیگر از کارمندان زن فعلی استودیو هم در عین حال که اعلام می‌کند نمی‌تواند به‌جای سایر صحبت کند و نظرات آن‌ها را تأیید یا رد کند، در حال حاضر تجربه مثبتی را در ندررلم پشت سر می‌گذارد. ولی در مجموع اکثر زنانی که با آن‌ها گفت‌وگو شده است، تجربیات خوبی در این زمینه نداشته‌اند. آن‌ها حتی به این قضیه اشاره می‌کنند که بعد از شنیدن توهین‌ها و القاب نامناسب از طرف سایر، به سراغ مسئول بخش منابع انسانی رفته‌اند و موضوع را با او در میان گذاشته‌اند ولی به جایی نرسیده‌اند (بخش منابع انسانی در شرکت‌ها وظیفه ارتباط با اعضای شرکت و رسیدگی به نیازها و شکایات آن‌ها را برعهده دارد).
این توهین‌ها در حدی است که حتی برای بعضی از کارمندان استودیو که بیماری‌ها و مشکلاتی دارند هم لقب‌هایی انتخاب شده است. برای مثال یکی از این افراد که به خاطر بیماری خود مجبور بود زیاد به دستشویی برود، مورد تمسخر سایر قرار می‌گرفت و به او لقب‌هایی داده بودند.
به‌گفته‌ی یکی از اعضای زن ندررلم:
کل فضای استودیو حال و هوا و فرهنگی مردانه دارد و اعتراض کردن زنان نسبت به وضعیت موجود به جایی نمی‌رسد. شما هر روز شاهد اتفاقات زشتی در استودیو هستید و چیزهای نامناسبی می‌شنوید و می‌بینید، ولی کسی هم به این مسائل رسیدگی نمی‌کند و حتی بعضی وقت‌ها می‌گویند حداقل وضعیت اینجا از میدوی بهتر است (Midway، استودیوی سازنده نسخه‌های قدیمی مورتال کامبت بود که درنهایت تعطیل شد و ندررلم بعد از آن متولد شد).
من حتی شاهد آزار و اذیت زنان در استودیو هم بودم و این موضوع را با مسئولان در میان گذاشتم، ولی هیچ اتفاقی نیفتاد و اوضاع تغییری نکرد.
فرد دیگری هم می‌گوید:
زنان مختلفی را می‌شناسم که در استودیو کار می‌کردند و بابت آزارهایی که می‌دیدند به سراغ مسئول منابع انسانی استودیو می‌رفتند، ولی نه‌تنها به جایی نمی‌رسیدند که با واکنش‌های عجیبی هم مواجه می‌شدند، مثل این جمله: «خب، همه نمی‌توانند با شرایط استودیو کنار بیایند.»
بنابراین من هم دیگر شکایتی نزد آن‌ها نبردم، تا اینکه ایمیل زننده‌ای با محتوای نامناسب به دستم رسید و آن را با مسئول منابع انسانی ندررلم در میان گذاشتم و جواب این بود: «به آن نگاهی خواهیم انداخت.»
یکی از اعضای فعلی استودیو هم روابط بین کارمندان و مسئولان بخش منابع انسانی ندررلم را نامناسب می‌داند و می‌گوید:
مدیریت منابع انسانی به‌جای اینکه در خدمت کارمندان استودیو باشد، تنها به سران آن خدمت می‌کند.
او به ماجرایی اشاره می‌کند که برای یکی از تهیه‌کنندگان ارشد اتفاق افتاد. زمانی‌که او را از حضور در جلسه‌ای منع کردند، از این قضیه ناراحت شد و از آنجایی که احساس کرد نظرات و ایده‌هایش دیگر جایی در استودیو ندارد، به سراغ مسئول منابع انسانی رفت و موضوع را به او توضیح داد. مسئول مربوطه هم به او گفت: «بهتر است خیلی هم به این چیزها اهمیت ندهی.»
نمی‌دانم چنین واکنشی از طرف مسئول مورد نظر چه کمکی به آن فرد می‌کرد، ولی این را می‌دانم که او بعد از آن به جز در ارتباط با مسائل خاص شغلی دیگر به سراغ مسئول منابع انسانی نرفت، چرا که می‌دید این کار سودی ندارد.
به‌گفته‌ی همین شخص، چنین برخوردهایی از طرف بخش منابع انسانی از زمان شرکت میدوی متداول بوده است.
یک بار دیگر به سراغ رات‌چایلد می‌رویم و به صحبت‌های او در زمینه اوضاع کاری زنان حاضر در استودیو ندررلم گوش می‌کنیم:
سرویس بهداشتی همیشه معضل بزرگی برای زنان کارمند در اینجا بوده است. حتی در یک بازه‌ی زمانی، در یکی از بخش‌های ساختمان هیچ سرویس بهداشتی مخصوصی برای خانم‌ها وجود نداشت و هر دو سرویس بهداشتی آن بخش متعلق به مردان بود.
فرد دیگری هم این موضوع را تأیید می‌کند:
زمانی‌که آن‌جا کار می‌کردم، در بخش ما دو سرویس بهداشتی وجود داشت که هر دو هم به مردان اختصاص پیدا کرده بود. وقتی موضوع را با مسئول منابع انسانی در میان گذاشتم، او گفت بهتر است به بخش دیگری از ساختمان بروم و از دستشویی آن‌جا استفاده کنم. حتی عده‌ای به ما می‌گفتند زیاد در مورد این مسائل شکایت نکنیم، چرا که ممکن است شانس خود را برای ادامه کار در استودیو از دست بدهیم. درنهایت یکی از دو سرویس بهداشتی مردانه تغییر کاربری داد ولی نه به مکانی مخصوص زنان، بلکه مکانی مشترک بین مردان و زنان. قضیه هم از آنجایی شروع شد که یکی از صداگذاران شخصیت‌های زن بازی که یک روز در ساختمان حضور داشت، به‌دنبال دستشویی می‌گشت و چون آن را پیدا نکرد، باعث خجالت یکی از تهیه‌کنندگان ندررلم شد و آن‌ها این تصمیم را گرفتند.
همچنین یکی دیگر از اعضای ندررلم هم در این مورد می‌گوید:
حتی همین الآن هم به شکل کامل مشخص نیست که این سرویس بهداشتی به‌صورت مشترک برای مردان و زنان است، چرا که هیچ علامتی در آن به چشم نمی‌خورد.
نمی‌دانم در حال حاضر چه تعداد بازی‌ساز زن در ندررلم حضور دارند و این تعداد نسبت به قبل بیشتر شده است یا نه، ولی هیچ‌وقت از این نظر وضعیت خوبی در استودیو نداشته‌ایم. در مجموع شرایط ندررلم به شکلی است که بارها پیش آمده است با بازی‌سازهای زن سابق استودیو یا افراد رنگین‌پوست آن‌جا صحبت کرده‌ام و اکثراً گفته‌اند هرگز قصد بازگشت به ندررلم را ندارند، چرا که فرهنگ حاکم بر استودیو وضعیت خوبی ندارد.
یکی دیگر از افرادی که با ورایتی صحبت کرده است، در این مورد به سراغ کمیسیون فرصت‌های شغلی برابر در آمریکا رفته و گزارشی از نحوه عملکرد ندررلم به آن‌ها ارائه داده است. این فرد لیستی از اتفاقات مرتبط با کارمندان ندررلم در سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ تهیه کرده است و خود او هم درحالی‌که پیش از این توسط ندررلم برای کار در استودیو انتخاب شده بود، بعدها جای خود را به فرد دیگری داد که قابلیت‌های بالایی نداشت:
قرار بود من را برای یکی از سمت‌های شغلی استودیو استخدام کنند، ولی درنهایت یک مرد جایگزین من در ندررلم شد و بعدها متوجه شدم او حتی شناخت کاملی از UDK (کیت توسعه موتور گرافیکی آنریل) و نرم‌افزارهایی چون Perforce و Jira ندارد. این‌ها نرم‌افزارهایی هستند که من به خوبی با آن‌ها آشنایی دارم و سه تا پنج سال است با آن‌ها کار می‌کنم.
همچنین متوجه شدم این اولین شغل مرتبط با صنعت بازی است که آن مرد به سراغش رفته است، درحالی‌که من حداقل سه سال است که حضور پررنگی در این صنعت دارم. در مجموع همه‌چیز نشان از این داشت که من نه به خاطر کمبود مهارت و دانش، بلکه به خاطر جنسیت خود کنار گذاشته شدم و جای من را مردی گرفت که مهارت کمتری نسبت به من داشت.
او در ادامه توضیح می‌دهد که در زمان کوتاه حضور خود در استودیو با برخورد نامناسبی به خاطر نوع پوشش خود و استفاده از لباس آستین‌بلند مواجه شده و این قضیه را با مسئول منابع انسانی در میان گذاشته است، ولی او از این فرد خواسته است در این مورد چیزی نگوید و این بحث را در همان‌جا تمام کند:
من به او از برخوردهای نامناسب اعضا با خودم گفتم و اینکه با افسردگی دست‌وپنجه نرم می‌کنم، ولی او فقط گفت این موضوع را با کسی در میان نگذارم و آن را ادامه ندهم.
از دیگر اتفاقاتی که توسط یکی از کارمندان ندررلم با این فرد در میان گذاشته شده، این بوده است که یکی از کارمندان زن غذای خود را روی میزش گذاشته بود و مردی از اعضای رده‌بالای استودیو غذا را برای خود برداشت. زن هم به شوخی به او گفت بهتر بود بابت این کار اجازه می‌گرفت. در همین لحظه یکی از اعضای ارشد استودیو به سراغ او رفت و گفت: «او نیازی به اجازه گرفتن ندارد، چون یک مرد است و هر کاری دلش بخواهد انجام می‌دهد.» وقتی هم سایرین به او گفته‌اند چنین صحبتی جالب نبود، او آن را تنها یک شوخی ساده دانسته بود.
این فرد در ادامه می‌گوید:
مسئولان ندررلم می‌دانند من در حال شکایت از آن‌ها بابت اتفاقات نامناسب استودیو هستم ولی از شما می‌خواهم نامی از من در این مقاله نبرید، چرا که ممکن است مشکلاتی در این زمینه ایجاد شود و دوست ندارم شغل افرادی که در این شکایت همراه من هستند به خطر بیافتد و زندگی آن‌ها نابود شود. من تنها در تلاش هستم تا کاری کنم که صنعت بازی بهبود پیدا کند و با چیزی که در ندررلم تجربه کردم، مطمئن هستم که این صنعت هنوز جای کار خیلی زیادی برای بهتر شدن و رفع مشکل در محیط‌های نامناسب شغلی دارد.
البته وکلای شرکت برادران وارنر هرگونه رفتار نامناسب در استودیو ندررلم را انکار کرده و گفته‌اند شاکی مورد نظر تنها یک کارمند قراردادی و موقتی بوده است، نه یک عضو دائمی از استودیو. آن‌ها همچنین گفته‌اند صحبت‌های این شخص چیز خاصی را در مورد رفتار خیلی نامناسب و آزار و اذیت شدید نشان نمی‌دهد. همین‌طور به‌گفته شرکت، مسئول بخش منابع انسانی در مورد شوخی‌های نامناسب اعضا به آن‌ها تذکر داده و با آن‌ها برخورد کرده است و گاهی اوقات هم این اتفاقات در حدی نبوده‌اند که به بخش منابع انسانی گزارش شوند.
این فرد به ورایتی گفته است که با دوستانی در ندررلم در تماس است و می‌داند که هنوز هم کرانچ‌های سختی در استودیو جریان دارد:
می‌توانم تأیید کنم که کارمندان استودیو و بیش از همه اعضای قراردادی آن، هفته‌هایی با ۸۰ ساعت کار بدون تعطیلی را پشت سر گذاشته‌اند.
آیزاک تورس، یکی دیگر از اعضای سابق ندررلم که در این استودیو مسئول کنترل کیفیت بوده است از ۹۰ تا ۱۰۰ ساعت کار هفتگی در ندررلم می‌گوید، آن هم به مدت چهار ماه؛ کار طاقت‌فرسایی که دلایل مختلفی داشت، از احساس وظیفه تا امیدواری به استخدام دائمی در استودیو:
زمانی‌که در ندررلم مشغول کار بودم، شغل‌های تمام‌وقت برای افرادی مثل من یک هدف بزرگ محسوب می‌شدند. بنابراین رقابت و فشار شدیدی بین اعضا وجود داشت تا کارها را به بهترین شکل ممکن انجام دهیم و از کارمند پاره‌وقت به تمام‌وقت ارتقا پیدا کنیم. همین هم باعث می‌شد حتی برای کرانچ کردن هم تلاش زیادی کنیم تا خودمان را بهتر به مسئولان استودیو نشان دهیم و هیچ فرصتی از دست‌مان در نرود.
وقتی از تورس در مورد تبعیض جنسیتی سؤال می‌شود، او می‌گوید چیزی را به چشم خود ندیده، ولی از همکارانش ماجراهایی در این زمینه شنیده است. او همچنین در مورد مشکلات دیگری در استودیو هم صحبت می‌کند:
ما در تیم کنترل کیفیت ندررلم، محل جداگانه‌ای نسبت به سایر اعضا داشتیم و اوضاع به شکلی بود که گویا هیچ کسی کاری با ما ندارد. همین احساس تنهایی باعث می‌شد خود را از سایر کارمندان جدا بدانیم.
در محل کار من افراد نفرت‌انگیز و بد ذاتی حضور داشتند که حرکات آن‌ها یادآور رفتار زننده بعضی بازیکن‌های آنلاین بود. این افراد به‌جای کمک به همکاران خود، دائماً از آن‌ها انتقاد می‌کردند یا به مسخره کردن آن‌ها می‌پرداختند. در ماه‌های پایانی تولید بازی هم تعدادی کارمند جدید برای بخش کنترل کیفیت استخدام شدند و در اتاق کناری ما جای گرفتند، اتاقی که بین ما معروف بود به اتاق تبعید.
یکی دیگر از کارمندان استودیو که روی بازی‌های Injustice: Gods Among Us و مورتال کامبت X کار کرده بود هم تأیید می‌کند که نوع برخوردها با کارکنان قراردادی به شکلی است که آن‌ها احساس پست بودن نسبت به کارمندان دائمی استودیو دارند:
آن‌ها ما را مجبور به اضافه‌کاری نمی‌کردند، ولی به‌صورت غیرمستقیم به شکلی رفتار می‌کردند که مجبور به این کار می‌شدیم تا شانس بیشتری برای تغییر از وضعیت کارمند موقتی به دائمی در استودیو پیدا کنیم. به‌دست آوردن شغل دائمی در استودیو مثل هویجی بود که مسئولان ندررلم جلوی ما می‌گرفتند و به‌وسیله آن به اهداف خود می‌رسیدند. آن‌ها خیلی اوقات کارمندان موقت را برای ۹ ماه جذب می‌کردند، ولی بعد از سه ماه با آن‌ها قطع همکاری می‌کردند و باز به سراغ کارمندان دیگری می‌رفتند و این کار را پشت سر هم تکرار می‌کردند تا نیازی به استخدام کارمندان دائمی نداشته باشند و سود بیشتری ببرند.
این فرد توضیح می‌دهد که اعضای قراردادی ندررلم با وجود تلاش زیاد خود هرگز به اندازه اعضای دائمی احترام نمی‌بینند و حتی یک کپی از بازی‌ای که روی آن کار کرده‌اند هم به این افراد داده نمی‌شود:
بله، این درست است و ما مجبور بودیم خودمان کپی‌ای از بازی‌ای که در تولید آن نقش داشتیم را بخریم. با ما مثل شهروندان درجه‌دو رفتار می‌شد و تنها زمانی به دورهمی‌های روزانه استودیو دعوت می‌شدیم که تعداد کارمندان تمام‌وقت به حد نصاب نرسیده بود. در بازی‌ای چون Injustice هم از ما در بخش اسامی دست‌اندرکاران بازی به‌عنوان «پشتیبان‌های اضافه» یاد شده بود، درحالی‌که ما بخش‌هایی مثل صحنه‌های مربوط‌به قسمت داستانی بازی را طراحی کرده بودیم.
این کارمند سابق ندررلم می‌گوید با اینکه آغاز به کار یک طراح بازی به‌عنوان کارمند پاره‌وقت می‌تواند اتفاق خوبی برای او باشد و او را با نحوه تولید بازی‌های ویدیویی آشناتر کند، ولی بعضی از استودیوها از این قضیه سوءاستفاده می‌کنند و این افراد را تنها برای منافع خود جذب و سپس با آن‌ها قطع همکاری می‌کنند. او به صحبت‌های نامناسبی اشاره می‌کند که از زبان یکی از اعضای ارشد ندررلم شنیده است:
او می‌گفت: «این کارآموزها آدم حساب نمی‌شوند.» در استودیو همیشه از کارمندان قراردادی به‌عنوان کارآموز یاد می‌شد، درحالی‌که بعضی از آن‌ها دفعه سوم یا چهارمی بود که برای کار روی یک بازی استخدام شده بودند.
جیمز لانگ‌استریت، کسی که روی بازی مورتال کامبت 9 کار کرده بود هم تجربیاتی در این زمینه دارد که مدتی قبل بخشی از آن‌ها را توییت کرد:
من برای ماه‌ها نمی‌توانستم بیشتر از چهار ساعت در شبانه‌روز بخوابم و همه ما مجبور به کرانچ کردن بودیم. اوضاع به این شکل نبود که مسئولان ندررلم بگویند: «اگر کسی می‌تواند امشب اینجا بماند...»، بلکه آن‌ها زمان‌بندی کرانچ را به شما اطلاع می‌دادند و برای شما تعیین می‌کردند که چقدر باید روی بازی کار کنید.
ندررلم تا امروز بارها این کار را تکرار کرده است و بازی‌های مورتال کامبت هم همیشه سودآور بوده‌اند و این قضیه باعث شده است آن‌ها کرانچ کردن را جزیی از پروسه تولید بازی بدانند. درحالی‌که باید گفت هرچقدر سود بازی به جیب سران استودیو می‌رسد، از آن طرف کرانچ کردن به کارمندان صدمه می‌زند و زندگی آن‌ها را نابود می‌کند و پول اضافه زیادی هم به آن‌ها تعلق نمی‌گیرد.
بعد از انتشار گزارش ورایتی، مسئولان استودیو ندررلم این بیانیه را منتشر کردند:
ما در استودیو ندررلم، قدردان تلاش‌های کارمندان خود هستیم، به آن‌ها احترام می‌گذاریم و سعی داریم در درجه اول محیط کاری مناسبی برای آن‌ها فراهم کنیم. همواره تلاش می‌کنیم برابری و مساوات را بین اعضای استودیو رعایت کنیم و از زمان‌های کرانچ هم بکاهیم. از آنجایی که محیط مناسب کاری برای ما اهمیت بسیار بالایی دارد و این موضوعات را مهم می‌دانیم، اکنون به شکل جدی به‌دنبال رسیدگی به این ادعاها هستیم و البته همیشه راه‌های ارتباطی محرمانه‌ای هم برای اعضای استودیو وجود دارد تا نگرانی‌ها و مشکلات خود را با ما درمیان بگذارند.
در مجموع اوضاع کار در استودیوهای بازی‌سازی با چیزی که تصور می‌کنیم تفاوت‌های زیادی دارد و هرچند وقت یک بار هم شاهد انتشار گزارش‌ها و اخباری در این زمینه هستیم. انتظار می‌رود سران استودیوها فکری به حال این قضایا کنند و با مدیریت بهتر و زمان‌بندی‌های مناسب، جلوی اضافه‌کاری‌های سخت و طاقت‌فرسا را بگیرند و روی اعمال و رفتار کارکنان خود هم نظارت بیشتری داشته باشند.
نظر شما در مورد نحوه کار استودیوهای بازی‌سازی چیست؟ نظرات خود را با زومجی در میان بگذارید.
