کلاس پروازی چیست و چه تاثیری بر قیمت بلیط هواپیما دارد؟
کلاس پروازی یکی از مولفه‌‌های تاثیرگذار در تعیین کیفیت پرواز و نیز خرید بلیط هواپیما است.
امروزه روش‌های مورد استفاده توسط مسئولان شرکت‌های هواپیمایی جهت تعیین قیمت بلیط‌ها در قسمت‌های مختلف یک هواپیما، تا حدودی پیچیده است. جالب است بدانید که این افراد برای انجام این کار به صورت کاملا صحیح، کمی هم تحت فشار هستند؛ زیرا یکی از روش‌های کسب درآمد شرکت‌های هواپیمایی فروش بلیط‌ها در کلاس‌های متفاوت با قیمت‌های مختلف در هر یک از پروازها است.
اگر قصد خرید بلیط هواپیما از شرکت‌های هواپیمایی داخلی و خارجی با هر نوع کلاس پروازی را دارید، با استفاده از کجارو می‌توانید قیمت بلیط‌ها را مقایسه و بلیط خود را با بهترین قیمت از فروشنده‌های معتبر تهیه کنید.
جالب است بدانید رده‌های قیمتی و تقسیم‌بندی‌های کلاس‌های مختلف پروازی یعنی اقتصادی، تجاری (بیزینس) و فرست کلاس به قدری پیچیده هستند که حتی بسیاری از افرادی که مسافرت‌های هوایی زیادی دارند و همچنین خدمه هواپیما نیز تفاوت بین آن‌ها را نمی‌دانند.
به عبارت دیگر، کدهای مربوط به تعیین کلاس‌های پروازی مختلف بسیار پیچیده است و معمولا هر یک از شرکت‌های هواپیمایی از کدهای مختص خود برای انجام این کار استفاده می‌کنند؛ اما معمولا کد مشترکی نیز بین تمام این شرکت‌ها برای انجام این کار وجود دارد که می‌تواند برای یافتن بلیط مورد نظرتان کمک زیادی کند. در ادامه به توضیح برخی از این کدها و حروف می‌پردازیم تا از این به بعد هر گاه کد اصل نرخ (Fare basis code - یک کد آلفای عددی) بلیط خود را مشاهده کردید، به‌راحتی بتوانید مفهوم آن را متوجه شوید.
کلاس‌های پروازی
اگر بخواهیم کلاس‌های پروازی را به ساده‌ترین شکل ممکن تعریف کنیم باید بگوییم که هر یک از صندلی‌های یک هواپیما بر اساس این کلاس‌ها به گروه‌های مختلف با قیمت‌ها و قوانین مختص به خود تقسیم می‌شوند. برخی از کدهای مربوط به کلاس‌های پروازی در میان تمام شرکت‌های هواپیمایی یکسان است و برخی دیگر از آن‌ها بسته به شرکت هواپیمایی مورد نظر متفاوت است.
کدهای مشترک در میان تمام شرکت‌های هواپیمایی به شرح زیر است:
- حرف Y نشان‌دهنده بلیط کلاس اقتصادی با امکان استرداد وجه کامل
- حرف J نشان‌دهنده بلیط کلاس بیزینس با امکان استرداد وجه کامل
- حرف F نشان‌دهنده بلیط فرست کلاس با امکان استرداد وجه کامل
سیستم‌های رزرو بلیط هواپیما و آژانس‌های مسافرتی هر یک از صندلی‌های هواپیما را بر اساس این کلاس‌های پروازی به فروش می‌رسانند و تعداد صندلی‌های باقیمانده را نیز بر اساس این کلاس‌ها مشخص می‌کنند.
در تصویر بالا می‌توانید تعداد صندلی‌های باقیمانده بر اساس کلاس‌های مختلف پروازی را مشاهده کنید. اعدادی که در کنار حروف هستند، نشان‌دهنده تعداد بلیط‌های باقیمانده در آن کلاس هستند. حروف F ،A و P نشان‌دهنده فرست کلاس، حروف J ،R ،D نشان‌دهنده کلاس بیزینس و حروف Y ،B ،H ،M ،K ،L ،W ،S ،N ،Q و O نشان‌دهنده کلاس اقتصادی هستند. O و Q ارزان ترین بلیط هواپیما در کلاس اقتصادی هستند.
لازم به ذکر است که در برخی از شرکت‌های هواپیمایی، برخی از خدمات مانند استرداد وجه بلیط، اعمال تغییرات در بلیط، خدمات مرتبط با میزان بار مجاز برای هر مسافر، سرویسی تحت عنوان Frequent Flyer Miles (به موجب این سرویس مسافر می‌تواند پس از یک یا چند مسافرت هوایی، یک مسافرت هوایی رایگان با مسافت معین داشته باشد) شامل بلیط‌های ارزان‌قیمتی که با بیشترین تخفیف فروخته شده‌اند، نمی‌شود.
مثال: ممکن است بلیط رفت و برگشت به مقصد خاصی را با قیمتی در حدود ۱۸۰ هزار تومان پیدا کنید؛ اما در همان لحظه اقدام به خرید آن نکنید و فردای آن روز پس از اینکه همه اعضای خانواده موافق یک تاریخ خاص بودند، تصمیم به خرید بلیط بگیرید؛ اما در هنگام خرید متوجه می‌شوید که قیمت همان بلیط به عنوان مثال ۲۵۰ هزار تومان شده است. دلیل این افزایش قیمت فروخته شدن تمام بلیط‌های روز بعد، در روز قبلی آن است.
قوانین مرتبط با کلاس‌های پروازی
ترکیب کلاس‌های پروازی با قوانین دیگر که با کدهای آلفای عددی مشخص شده است، کدهای اصل نرخ را ایجاد کرده‌اند که مسئولین سیستم‌های رزرواسیون و آژانس‌های مسافراتی با مشاهده آن‌ها، به تمام اطلاعات مورد نیاز خود دست پیدا می‌کنند.
به عنوان مثال حرف E که مربوط به نرخ‌های مخصوص (Excursion Fare) است، نشان‌دهنده این موضوع است که بلیط مورد نظر با نرخی صادر شده که دارای محدودیت در مدت سفر است که معمولا برای سفرهای بیشتر از سه روز و کمتر از یک ماه استفاده می‌شود.
همچنین، کد اصلی نرخ می‌تواند اطلاعات دیگری در اختیار آژانس‌های مسافرتی قرار دهد که شامل امکان یا عدم امکان استرداد وجه بلیط، مسیر برای بلیط (یک طرفه یا دو طرفه)، مبدا یا مقصد بلیط، امکان یا عدم امکان ترکیب بلیط با سایر کلاس‌های پروازی، فصل مناسب بلیط (فصل شلوغ برای سفر یا فصل خلوت)، حداقل زمانی که مسافر ملزم به رزرو بلیط از قبل است، وجود یا عدم وجود قوانین مختلف مرتبط با بلیط (قوانین مرتبط با محدودیت مسیرها یا قوانین مرتبط با جرائم مربوط به اعمال تغییرات) می‌شود.
برای مثال کد WH7LNR دربردارنده اطلاعات زیر است:
- حرف W نشان‌دهنده این است که کلاس بلیط مورد نظر کلاس اقتصادی است.
- حرف H نشان‌دهنده این است که این بلیط مختص فصول شلوغی سفر یا به اصطلاح ایام پیک (High Season) است.
- عدد 7 نشان‌دهنده این است که مسافر باید بلیط خود را حداقل هفت روز قبل از پرواز رزرو کند.
- حرف L نشان‌دهنده این است که بلیط مورد نظر بلیط یک پرواز طولانی‌مدت است.
- حرف NR (Non-refundable) به معنای غیر قابل استرداد وجه است. در صورتی که تنها حرف R در کد وجود داشت، امکان استرداد وجه بلیط وجود داشت.
رمزگشایی کد اصل نرخ، نیازمند اطلاعات تخصصی خاصی است که تنها در اختیار متخصصان شرکت‌های هواپیمایی است. در ضمن هر یک از شرکت‌های هواپیمایی این کد را با شیوه مختص خود روی بلیط‌ها درج می‌کنند؛ بنابراین بحث بیشتر در رابطه با این موضوع در این مقاله نمی‌گنجد.
کلاس‌های نرخی رایج در برنامه‌های تشویقی شرکت‌های هواپیمایی
وبلاگ نویسان و افراد علاقه‌مند به سفر، زمانی که صحبت از کلاس‌های مختلف پروازی می‌شود، معمولا از این چهار کد استفاده می‌کنند:
- Y: کلاس اقتصادی
- W: کلاس اقتصادی درجه یک
- J: کلاس تجاری یا بیزینس کلاس
- F: فرست کلاس
برای مثال، چنین افرادی در مطالب خود این چنین می‌نویسند: «یک بلیط عالی J از آمریکای شمالی به پاریس برای تابستان موجود است».
همچنین کدهای درج شده روی بلیط‌هایی که تحت‌‌عنوان بلیط‌های تشویقی از سوی شرکت‌های هواپیمایی به افراد داده می‌شود، به شرح زیر است:
- X: بلیط رایگان اقتصادی
- I: بلیط رایگان تجاری
- O: بلیط رایگان فرست کلاس
معمولا زمانی که مسافران این نوع بلیط را رزرو می‌کنند، اطلاعاتی در مورد اینکه بلیط مربوط به کدام یک از کلاس‌های پروازی است، به آن‌ها ارائه نمی‌شوند و تنها کد کلاس پروازی بلیط برای آن‌ها نمایش داده می‌شود.
در پایان شما را با چند کلاس پروازی مختص افراد خاص آشنا می‌کنیم:
- R: این کلاس پروازی مختص سوئیت‌های بسیار مجلل هواپیماهای ایرباس A380 شرکت‌های هواپیمایی سنگاپور است.
- RU: کلاس اختصاصی شرکت هواپیمایی دلتا (Delta) برای ارتقا رایگان کلاس پروازی.
- CB: یک کلاس پروازی خاص که در آن یک صندلی هم به بارها اختصاص داده می‌شود.
- P: کلاس اختصاصی شرکت هواپیمایی اتحاد (Etihad) برای سوئیت مجلل رزیدِنست (Residence) هواپیمای ایرباس A380
- F: کلاس اختصاصی نوزادان که قیمت آن معمولا تنها ۱۰ درصد کلاس اختصاصی بزرگسالان است.
- CH: کلاس اختصاصی کودکان که قیمت آن بسته به شرکت هواپیمایی بین ۰ تا ۵۰ درصد کمتر از کلاس اختصاصی بزرگسالان است.
- CL: کلاس مختص روحانیون
- DP: کلاس مختص دیپلمات‌ها
- PG: کلاس مختص زائران
- YGA: این کلاس که نوعی کلاس نظامی است، معمولا برای سفرهای کاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. فضا و خدمات این کلاس تا حدود زیادی شبیه به کلاس‌های پروازی است؛ اما متاسفانه توجه زیادی به آن نمی‌شود.
سخن آخر
کسب اطلاعات مرتبط با کلاس‌های مختلف پروازی به چند دلیل مهم است؛ نخست اینکه با استفاده از این اطلاعات می‌توانید بفهمید که آیا با خرید این بلیط می‌توانید تمام مسافتی را که شرکت هواپیمایی متعهد شده است (منظور خدمات Frequent Flyer Miles است) به صورت رایگان سفر کنید یا نه؛ همچنین زمانی که می‌خواهید با یک شرکت هواپیمایی دیگری که با شرکت هواپیمایی کنونی شما، مشارکت دارد سفر کنید، این موضوع اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. درضمن با استفاده از اطلاعات کلاس پروازی می‌توانید مطمئن شوید که امکان تغییر کلاس بلیط شما به کلاس بالاتر وجود دارد یا خیر و اینکه امکان تغییر کلاس پروازی بلیط به کلاس بالاتر به صورت رایگان وجود دارد یا خیر.
در مواردی که اشتباهی رخ می‌دهد یا ایجاد تغییرات در بلیط لازم است، در صورتی که اطلاعاتی در مورد کلاس پروازی خود داشته باشید، می‌توانید مطمئن شوید که امکان استرداد وجه بلیط شما وجود دارد یا خیر و اینکه برای اعمال تغییرات در بلیط خود باید پولی پرداخت کنید یا خیر. همچنین، آگاهی از این اطلاعات می‌تواند به تصمیم‌گیری شما جهت اعمال تغییرات در بلیط قبل از صحبت با مسئولان امر شرکت هواپیمایی کمک زیادی کند.
