AMD و ظهور پردازنده های نسل بعدی ZEN
٢٠١٦ سال جالبِ توجهی برای اِی‌اِم‌دی خواهد بود، چرا که این شرکت سرانجام پردازنده‌های نسلِ بعدی Zen را که بسیاری منتظرش هستند بر اساس معماریِ رایج X86 به بازار عرضه خواهد کرد. در ادامه با زومجی همراه باشید تا به بررسی این نسل از پردازنده‌ها بپردازیم.
مقاله‌ی مرتبط
با اینکه اِی‌اِم‌دی هنوز از معماری پردازنده‌ی جدید بطور کامل رونمایی نکرده است، اما جزییاتِ جدیدی را هفته‌ی پیش در مورد آنها منتشر کرد که یک به یک آ نها را تشریح می‌کنیم. هسته‌ی نسلِ بعدی Zen بر اساس فن‌آوری ١٤ نانومتری FinFET ساخته خواهد شد. پردازنده‌ی مشتمل نیز برای داشتنِ راندمانِ بالا، تعداد زیادی از این هسته‌ها را در کنارِ فن‌آوریِ چند نخی یا همان Multi-threading به کار خواهد گرفت.
ZEN، یک معماری جدید برای X86این طراحی که از یک واحدِ پردازشِ عدد صحیح و یک واحدِ پردازشِ ممیز شناور در کنار هم استفاده می‌کند، نسبت به طراحی پردازنده‌های فعلی Bulldozer که از کلاسترهای چند نخی یا CMT شامل دو واحدِ پردازشِ عدد صحیح در کنار تنها یک واحدِ پردازش ممیز شناور استفاده می‌کنند، مرسوم‌تر است. Zen همچنین شاملِ حافظه‌ی کش با عرض باند زیاد و تاخیر کم است که برای اولین بار از حافظه‌های DDR4 هم استفاده خواهد کرد.
بهبود چشمگیر کارایی معماری Zen و اجرای دستورات بیشتر در هر سیکل کاریبنا به اظهارات اِی‌اِم‌دی، APUهای مبتنی بر Zen، تا ٤٠ درصد IPC (مخفف Instructions per Clock یا دستورات در هر سیکل زمانی) بالاتری در مقایسه با هسته‌های Exavator کنونی خواهند داشت. این نتیجه‌ای تحسین برانگیز خواهد بود اگر در نظر بگیریم که بهبودِ راندمان پردازنده‌های اِی‌اِم‌دی در سال‌های گذشته، از هر نسلی به نسلِ بعد تک رقمی بوده است. اگر ادعای اِی‌اِم‌دی واقعی باشد، جنگ رقابتِ پردازنده‌ها در سال آینده بین اِی‌اِم‌دی و اینتل جالب توجه خواهد بود، چرا که اِی‌اِم‌دی سرانجام پس از سال‌ها خواهد توانست در رده‌ی پردازنده‌های حرفه‌ای نیز با اینتل رقابتی جدی داشته باشد.
نقشه‌ی راه محاسباتی و گرافیکی AMD در سال ٢٠١٦Zen به گونه‌ای طراحی شده که مقیاس‌پذیر باشد. هسته‌ی Zen قرار است در تمامِ رده‌ها، برای پردازنده‌های دسکتاپی استفاده شود. هم پردازنده‌های رده بالا و هم APUهای رده میانی از هسته‌های Zen بهره خواهند گرفت. این اولین باری خواهد بود که اِی‌اِم‌دی از معماری یکسانی برای تمام پردازنده‌های دسکتاپی خود استفاده خواهد کرد. نه تنها هسته‌های پردازنده یکسان خواهند بود، بلکه هم CPU و هم APU از سوکت جدید AM4 به جای دو سوکت مجزای کنونی ( AM3+ برای سری پردازنده‌های رده بالای FX و FM2 برای پردازنده‌های رده میانی سری A) استفاده خواهند کرد که به یک‌دست سازی بیشترِ گستره‌ی پلتفرمِ جدید منجر خواهد شد. در حالی که پردازنده‌های سریع‌تر، از DDR4 پشتیبانی خواهند کرد، پردازنده‌های رده میانی و رده پایین، هم از DDR3 و هم از DDR4 بهره خواهند برد. البته ما هنوز نمی‌دانیم که روی مادربردی با سوکت AM4، می‌توان یک CPUی رده بالا را با یک APUی رده میانی یا برعکس جابجا کرد یا خیر. اگر این امر قابل تحقق باشد، برای کسانی که بعدا قصدِ ارتقا داشته باشند راهکار جالبی خواهد بود، چرا که دیگر نیازی به تعویض مادربرد نخواهند داشت. APUهای موبایلی نیز از هسته‌های Zen استفاده خواهند کرد اما سوکت متفاوت FP4 برای آنها در نظر گرفته شده است.
تصمیم AMD برای بالابردن بهره‌وری محصولاتبدیهی است که APUهای اِی‌اِم‌دی گرافیک مجتمع دارند و نسل هفتمِ این APUها شامل پشتیبانی از HSA 1.0، OpenCL 2.0 و احتمالا دایرِکت ایکس ١٢ هم خواهد بود. هنوز نمی‌دانیم که این سری از معماری گرافیکی GCN 2.0 استفاده خواهد کرد یا از GCN 3.0 و اینکه اصلا طراحی حافظه‌های پر سرعتِ HBM در آنها به مانندِ کارت‌های گرافیکی مجزا تعبیه خواهد شد یا خیر. تمرکز روی راندمان بیشتر به ازای هر وات توان مصرفی، بزرگ‌ترین و مهم‌ترین هدف اِی‌اِم‌دی در هنگام طراحی APUهای جدید بوده است و اِی‌اِم‌دی در نظر دارد بهره‌وری توانِ مصرفی محصولات را تا سال ٢٠٢٠ میلادی تا ٢٥ برابر بهینه کند.
ساده سازی دسته‌بندیهای طراحی در محصولات AMDبا نگاهی اجمالی به نقشه‌ی راه اِی‌اِم‌دی می‌توان دید که این شرکت طیفِ محصولات خود را از٤ بخشِ مجزا به ٣ بخش تقلیل داده است. دو بخش برای دسکتاپ که CPUهای سری FX و APUهای سری A را شامل می‌شود و یک بخش برای سری موبایلی یا لپ‌تاپ‌ها که از همان برچسبِ سری A استفاده خواهند کرد.
حالا باید منتظر بود و دید تغییراتی که اِی‌اِم‌دی در برنامه‌ریزی خود برای سال آینده‌ی میلادی داده تا چه حد می‌تواند بر کسبِ سهمِ بیشتر از بازار پردازنده‌ها در رقابت با اینتل تاثیرگذار باشد و تا چه میزان می‌تواند کسبِ درآمدِ بیشتر را برای این شرکت محقق سازد.
منبع: bjorn3d
